InfoHub Logo

اشىق ساباق تاقىرىبى: توعىزقۇمالاق. ويىن ەرەجەلەرى مەن ەرەكشەلىكتەرى
ءپانارالىق بايلانىسى: تاريح، ماتەماتيكا، ادەبيەت.
ماقساتى: بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا ۇلتتىق ويىننىڭ تاريحىن تانىستىرا وتىرىپ، نەگىزگى ەرەجەلەرىن ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلارعا توعىزقۇمالاقتىڭ نەگىزگى شارتتارىن ءتۇسىندىرۋ ارقىلى لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتىن، ماتەماتيكالىق امالداردى تەز ساناۋ، وي - ءورىسىن تولىق دامىتۋ جانە ۇقىپتىلىققا ءوز بەتىمەن جۇمىس جاساۋعا ۇيرەتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ۇيىمشىلدىققا، دوستىق قارىم - قاتىناسقا، ۇجىمدىلىققا، ۇلتتىق رۋحتا، سانانى قالىپتاستىرۋعا بەيىمدەۋ.
كەرەكتى قۇرال - جابدىقتار: توعىزقۇمالاقتار، سلايد - پرەزەنتاسيا.
كۇتىلەتىن ناتيجەسى: وقۋشىلار ويىندى مەڭگەرەدى، كۇردەلى تاكتيكالاردى شەشەدى.
ۋاقىتى: 45 مينۋت. وتەتىن ورنى: مۋلتيمەديا كابينەتى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: پراكتيكالىق: جاتتىعۋلار ورىنداۋ، جارىس
توعىزقۇمالاق ويىنى قازاقتىڭ بارلىق ويىنىنىڭ ىشىندەگى ەڭ قيىنى، ويناعان ادامنىڭ ميى ىستەپ، سەپشىلىگى ارتىپ، تەز تاپقىشتىق جاعى كۇشەيمەك. س. امانجولوۆ

ساباقتىڭ جوسپارى:
I. دايىندىق ءبولىمى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءى. وي قوزعاۋ
1. توعىزقۇمالاق ويىنى قاشان پايدا بولدى؟
2. قازاق وكىلدەرىنەن كىم ويناعان؟
3. توعىزقۇمالاق ويىنشىلارىن بىلەسىڭدەر مە؟
4توعىزقۇمالاق ەرەجەسىن بىلەسىڭدەر مە؟

II. نەگىزگى ءبولىم:
جاڭا ساباق.«ويىن ەرەجەلەرى مەن ەرەكشەلىكتەرى»،
توعىزقۇمالاق ويىنى قازاقتىڭ بارلىق ويىنىنىڭ ىشىندەگى ەڭ قيىنى، ويناعان ادامنىڭ ميى ىستەپ، سەپشىلىگى ارتىپ، تەز تاپقىشتىق جاعى كۇشەيمەك س. امانجولوۆ

توعىزقۇمالاق ويىنىنىڭ نەگىزگى تەرميندەرى:
• قۇمالاق
• قازان
• وتاۋ
• باستاۋشى
• قوستاۋشى
• تۇزدىق
• اتسىراۋ
توعىزقۇمالق ويىنى ارنايى تاقتادا ەكى ادام اراسىندا وينالادى. ويىن تاقتاسى 2 قازان، 18 وتاۋ، 162 قۇمالاقتان تۇرادى. ويىن باسىندا ءار ويىنشىعا ءبىر قازان، توعىز وتاۋعا توعىز - توعىزدان سالىنعان 81 قۇمالاق تيەسىلى. العاشقى ءجۇرىس جاساعان ويىنشىنى باستاۋشى، ەكىنشى ءجۇرىس جاساعان ويىنشىنى قوستاۋشى دەپ اتايدى.
قازاقشا اتاۋلارى:
№9 وتاۋ ماڭداي
№8 وتاۋ كوكمويىن
№7 وتاۋ قاندىقاقپان
№6 وتاۋ بەلباسار
№5 وتاۋ بەل
№4 وتاۋ اتسىراتار
№3 وتاۋ اتوپەس
№2 وتاۋ تەكتۇرماس
№1 وتاۋ ارت
توعىزقۇمالاق قاشان پايدا بولعان؟ تاريح ءپانى ءمۇعالىمى كەنجەگۇل بيسەنبايەۆنا قامىسپايەۆانىڭ قىسقاشا مالىمەتى.
سلايد بويىنشا: توعىزقۇمالاق ويىنىنىڭ جازىلۋ ءتارتىبى.
تولىق جازۋ ۇگىسى تومەندەگىدەي رەتپەن جۇرگىزىلەدى:
1. جۇرىلەتىن وتاۋدىڭ نومىرلەرى كورسەتىلەدى.
2. وتاۋداعى قۇمالاقتار سانى جازىلادى.
3. سوڭعى قۇمالاق تۇسكەن وتاۋدىڭ ءنومىرى
4. ونداعى قۇمالاقتار سانى
5. تۇزدىق الىنعان جاعدايدا ح بەلگىسى قويىلادى.
6. قوس نۇكتە (:) – تابىستى ءجۇرىستى، سىزىقشا (-)
جاي ءجۇرىستى بەينەلەيدى.
7. لەپ بەلگىسى (!) – كۇشتى ءجۇرىس.
8. سۇراق (؟) بەلگىسى - قاتە ءجۇرىس
9. ەكى لەپ بەلگىسى (!!) – وتە كۇشتى ءجۇرىس
10. ەكى سۇراق بەلگىسى (؟؟) – وتە قاتە ءجۇرىس
11. سۇراق جانە لەپ بەلگىسىنىڭ قاتار كەلۋى (؟!) – ويلاندىراتىن ءجۇرىس.

ءجۇرىس جاساۋ ەرەكشەلىكتەرى (سلايد)
ءجۇرىس جاساۋ ويىنشىلاردىڭ تاراپىنان كەزەكتەسىپ جۇرىلەدى. ءجۇرىستى كىمنىڭ جاسايتىنى جەرەبەمەن نەمەسە قارسىلاساردىڭ كەلىسىمىمەن انىقتالادى. ءجۇرىس جاساۋ ءۇشىن ءوز جاعىڭىزداعى وتاۋلاردىڭ بىرىنەن بار قۇمالاقتاردى قولعا الىپ، بىرەۋىن ورنىنا قالدىرىپ، سولدان وڭعا قاراي ءبىر - بىرلەپ تاراتامىز. تاراتۋ ساتىندە قۇمالاقتار ءوز وتاۋلارىمىزدان اسىپ كەتەتىن بولسا، قارسىلاستىڭ وتاۋىنا تاراتامىز. ەگەر سوڭعى قۇمالاق قارسىلاستىڭ تاق ساندى قۇمالاعى بار وتاۋىنا ءتۇسىپ، ونداعى قۇمالاقتاردى جۇپ قىلسا (2، 4، 6، 10، 12)، سول وتاۋداعى قۇمالاقتار ۇتىپ الىنىپ، ءوز قازانىمىزعا سالىنادى. ەگەر سوڭعى قۇمالاق قارسىلاستىڭ جۇپ ساندى قۇمالاعى بار وتاۋىنا ءتۇسىپ، تاق قىلسا قۇمالاق ۇتىپ الىنبايدى. ماسەلەن، جوعارىداعى تاقتاداعى العاشقى جاعدايدا باستاۋشى №7 وتاۋداعى 9 قۇمالاعىن تارتسا، سوڭعى قارسىلاسىنىڭ №6 وتاۋىنا بارىپ تۇسەدى جانە ونداعى 9 قۇمالاق سوڭعى قۇمالاقپەن 10 بولىپ، ۇتىپ الىنادى جانە قازانعا سالىنادى. سول كەزدە تاقتادا تومەندەگىدەي جاعداي قالىپتاسادى.