تورتاي مىنەر اقبوز ات
ءبىزدىڭ اۋىل سالىقسالعاننىڭ يىعىندا وتىرعان. شىلدەنىڭ ءدال ورتاسى بولسا دا، بۇل جەردە قوڭىر سالقىن، بۇلتسىز كۇندەرى تامىلجىعان تاماشا مەزگىل باستالۋشى ەدى. نە ىستىق ەمەس، نە سۋىق ەمەس جايلاۋدىڭ جايما-شۋاق ساتىندە، توبەڭنەن كوكپەڭبەك بولىپ توڭكەرىلىپ تۇرار اسپانعا قاراعايدىڭ بۇرشىگىن لاقتىرىپ وينايسىڭ. قانشا قۇلاساڭ اۋىرسىنبايتىن، كانشا قۇلاساڭ جاپىرىلمايتىن كۇلتەلەنگەن كۇرەڭسە بالاپان تابانىمىزعا كىلەمدەي جۇمساق ءتيۋشى ەدى-اۋ. تەڭىز بەتىنەن قانشاما بيىك بولعانمەن، وسى سالىقسالعاننىڭ كەز كەلگەن جەرىنە جەروشاق قازساڭ، كولكىلدەگەن سۋ شىعا كەلەتىن. اسىرەسە، جاڭبىرلى كۇندەرى قىردان قۇلاعان لايساڭعا اينالىپ، شوشايتىپ-شوشايتىپ قاراعاي بورەنەدەن قيىپ سالعان ۇيلەردىڭ مازاسىن كەتىرەتىن. ول كەزدە كولحوز. كولحوزدىڭ سيىرى كۇنىنە ءۇش رەت ساۋىلادى. ال ءار ساۋىننىڭ اراسىندا ءشوپ شاۋىپ، ونى مايالايتىن. كەشتە، ءتىپتى ءتۇنى بويى سەپەراتورعا ءسۇت تارتىپ، ماي شايقايتىپ. شارشاۋ دەگەندى بىلمەيتىن قىز-كەلىنشەكتەر سوعىس جىلىنان كەيىنگى بەيبىت كۇننىڭ شۋاعىنا جىلىنىپ، سىزىلتا ءان سالاتىن. تاۋ اراسىندا جىلتىلداتىپ وت جاعىپ، ءان شىرقاعاندا، لاۋلاعان جالىن باقسىداي ءتىلىن جالاڭداتىپ كۇي شەرتىپ، تاۋ-تاستى كۇڭىرەنتىپ تۇرعانداي ادەمى سەزىلۋشى ەدى-اۋ. بىزدەر — بالالار، كۇنى بويى وگىز ۇيرەتىپ، بۇزاۋ جايامىز، ءۇش ۋاق سيىر ساۋعىزامىز. ىمىرت ۇيىرىلە، التىباقان قۇرعان ازاماتتاردىڭ ماڭايىندا ارپالىسىپ، ءتيىپ-قاشىپ ۇلارداي شۋلاپ ويناپ جۇرگەنىمىز. ءبىزدىڭ ىشىمىزدە مەنەن ەكى-ۇش جاس ۇلكەندىگى بار تورتاي اتتى بالا بولۋشى ەدى. اكە-شەشەدەن تىم ەرتە ايىرىلىپ، الىستان قوسىلار اتالاستارىنىڭ ەسىگىندە جۇرەتىن. قوي اۋزىنان ءشوپ الماس جۋاس، قۇلاعىنىڭ ءسال مۇكىسى بار، بالا بولىپ كوپ وينامايتىن، جاسقانشاق ەدى. بارىمىزدەن گورى ەرەكشەلىگى، تاڭەرتەڭنەن كەشكە دەيىن باس الماي كىتاپ وقي بەرەتىن. قولىنا نە تيسە، سونى تالعامسىز وقيتىپ تورتاي ورتامىزداعى بىلگىشىمىز، اۋزىمىزدى اشىپ تىڭدار ابىزىمىز سىقىلدى.
تورتاي، اسىرەسە، مەنى جاقسى كورەدى. جانىنان ءبىر ەلى قالدىرمايتىن. اكەم فەرما مەڭگەرۋشىسى، ۇيدە ىشىم-جەم مول، يت باسىنا ىركىت توگىلىپ جاتۋشى ەدى. شەشەمنىڭ قولىنان — ءبىر، جولىنان — ەكى الىپ، ءار كۇن سايىن تورتايعا تاسيتىنمىن. ول مەنى الداپ، تاماق ءۇشىن دوس بولمايتىن، قايتا: «مەن اش جۇرگەنىم جوق، اكەلە بەرمە»، — دەپ ۇرساتىن-دى. ءوز بەيىلى مەن كوڭىل حوشى بولماسا ءلام دەپ اۋزىن اشپايتىن، ءارى قۇلاعى حاقاس ەستيتىن بولعان سوڭ، اڭگىمەگە زاۋقى بولا بەرمەيتىن. تەك مەنىمەن عانا وڭاشا ساتتەردە اعىل-تەگىل اڭگىمە قۇرۋشى ەدى.
ءبىر كۇنى مەن تورتايدى كوپ ىزدەپ ارەڭ تاپتىم. تۇرعان ءۇيى اۋزىنا كەلگەنىن ايتىپ، ۇرسىپ قۋىپ جىبەرىپتى. سالىقسالعاننىڭ ۇشار باسىنداعى قالىڭ تاس قورىمنىڭ ۇڭگىرىنە كىرىپ، وت جاعىپ وتىر ەكەن. مەنى كورگەن سوڭ، قۋانىپ قالدى. ورنىنان اتىپ تۇرىپ:
— مەنى قالاي تاپتىڭ، ەي؟ — دەدى.
— سەنىڭ ءۇيىڭ — وسى تاس كۇركە ەمەس پە؟
تورتاي تاس كۇركەنى ۇياداي قىلىپ جيناپ، تازالاپ قويىپتى. بۇدان بۇرىن دا وسى جەرگە سان رەت كەلىپ، مەكەنىنە اينالدىرعان سەكىلدى. قايران قالدىم. اعاشتان قيىپ نار جاساپ، ۇستىنە ءشوپ توسەگەن. وزىنە تيەسىلى كىتاپتار ابدەن كوپ وقىلعاندىقتان، جەمتىر-جەمتىر بولىپ ءبىر بۇرىشتا جيناۋلى تۇر. ءتور الدىنا ەشكىنىڭ تەرىسى توسەلگەن. قاراعايدىڭ جۋان كەسپەلتەك شاركەسىنەن ستول جاساپ، ماي شام قويىپتى. تاستان قالانعان جەروشاقتا مازداپ جانعان وت. سىركىرەپ جاڭبىر جاۋدى. ۇڭگىرگە سۋ تيمەيدى ەكەن. كۇن بۇلتتى بولعان سوڭ با، ىمىرت ەرتە ءۇيىرىلىپ، كوز بايلانا باستادى. ۇيدەن ۇرلاپ الىپ شىققان نان مەن ىرىمشىكتى ستولدىڭ ۇستىنە قويدىم. ناردىڭ شەتىندە جالاڭ اياعىن سالبىراتىپ ءۇنسىز وتىرعان تورتاي: «راقمەت»، — دەدى. ءۇنى ءبىر ءتۇرلى كوڭىلسىز، قارلىعىڭقىراپ شىقتى. ەشكىم جوقتا جىلاعان سەكىلدى، وتتىڭ ساۋلەسى تيگەن كوزى قىزارىپ، دومبىعىپ تۇر ەدى.
— اكە-شەشەڭ ىزدەپ جۇرەر، ۇيىڭە قايت، قورىقساڭ، مەن شىعارىپ سالايىن، — دەدى تورتاي. «اكە-شەشەڭ» دەگەن ءسوزدى قىرسىعىپ ايتقانداي بولدى. ال اكە-شەشەمنىڭ ءتىرى، جەر باسىپ جۇرگەنىنە مەن كىنالى ەمەس ەدىم.
— سەنىڭ جانىڭا جاتا كەتسەم قايتەدى، — دەدىم وتتىڭ شالاسىن ىسىرىپ.
— قايتاسىڭ! — دەدى ول ءمىز باقپاي. مەن بۇگىن ونى مۇلدەم تانىماي وتىرمىن. — قايتاسىڭ، اكە-شەشەڭ مەنىڭ باسىمدى جارادى.
— جارمايدى. سەن مەنى قۋما، دوس ەمەس پە ەدىك.
— «ورازا-ناماز — توقتىقتا عانا» دەگەن. «توق بالا اش بالامەن وينامايدى» دەگەن.
مەن جاۋاپ بەرە المادىم، ۇندەمەگەن قالپى، مىڭقيىپ وتىرا بەردىم. تورتاي مەڭ-زەڭ. لاۋلاعان وتقا تەسىلگەن كۇيى كۇرسىندى. سودان كەيىن ناردان قارعىپ ءتۇستى دە، تاس ۇڭگىردىڭ تەسىگىنەن سىرتقا ءۇڭىلدى.
— جاۋىن ۇزاق جاۋاتىن ءتۇرى بار. توڭىرەك تۇتاسىپ الىپتى. قونعىڭ كەلسە، قونا عوي، — دەدى ماعان. ءوزى تىزەسىنە سالىپ قۋ بۇتاقتى سىندىردى دا، وتقا تاستادى. مەن اكەلگەن ىرىمشىكتى ءبىر اساپ نارعا قايتا ءمىندى. سودان سوڭ «الاستالعان اليتەت» دەگەن كىتاپتى قولىنا الىپ ارى-بەرى اۋدارىستىردى دا، ىرگە جاققا لاقتىرىپ جىبەردى. جاڭبىر تولاستار ەمەس، قۇلاققا تاسقا ءتيىپ تايعاناپ جاتقان سىبدىر-سىبدىر ءۇن ەستىلەدى. كۇركىرەپ، سارقىراماي ۇرلانا جاۋعان نوسەر، قايداعى-جايداعىنى ەسكە ءتۇسىرىپ، قيال دۇنيەسىنە جەتەلەيدى، نەمەسە ماۋجىراتىپ ۇيقىنى كەلتىرەدى ەكەن.
— بوساعادا وتىرعانىڭ نە؟ — دەدى تورتاي. باعاناداعىداي ەمەس، كوڭىلدەنەيىن دەپتى. — كەل جانىما، مەن سەنى تىم جاقسى كورەمىن. باستىقتىڭ بالاسىمىن دەپ مۇرنىڭدى كوككە كوتەرمەيسىڭ، قاراپايىمسىڭ.
تاس وشاقتاعى وتتىڭ ساۋلەسى قابىرعالارعا ءتۇسىپ، قوڭىرقاي تارتادى. توبەدە تەسىك بار-اۋ دەيمىن، تىرس-تىرس تامشى تامادى ءبىر جەردەن. ءبىز ەرتەكتى ەسكى دۇنيەدە وتىرعانداي ەدىك. مەنىڭ كەڭسىرىگىم اشىپ، ءبىر ءتۇرلى جىلاعىم كەلدى.
— تورتاي، — دەدىم.
— اۋ، — دەدى.
— اڭگىمە، نە ەرتەك ايتشى.
— باياعىدا ءبىر جەتىم بالا بولىپتى، — دەپ باستادى… — باياعىدا ءبىر جەتىم بالا بولىپتى… ارى قاراي كۇڭگىر-كۇڭگىر، كۇبىر-سىبىر ەرتەككە اينالدى. بۇگىندە مەنىڭ ەسىمدە تورتاي ايتقان ەرتەكتىڭ كوبى قالماعان، ءتىپتى سول ارمانشىل بالانىڭ ءوزىن دە ۇمىتقانداي ەدىم… تەك، «باياعىدا ءبىر جەتىم بالا بولىپتى» دەپ باستالۋشى ەدى، ال، قالاي اياقتالاتىنىن بىلمەيمىن، مۇلدەم ەسىمدە جوق، قالاي اياقتالۋشى ەدى؟..
مەنىڭ جادىمدا تاماشا ساقتالعانى، ول تاس ۇڭگىردە ءشوپ توسەلگەن ناردىڭ ۇستىندە جاتىپ، وقىعان كىتاپتارى مەن ءوزىنىڭ ارمان-قيالى تۋرالى ءتۇن ورتاسى اۋعانشا ايتقان كۇبىر-كۇبىر اڭگىمەسىنىڭ ەمىس-ەمىس ەلەسى عانا. مەنى جىپ-جىلى قوينىنا الىپ، اعالىق اقىلىن ايتاتىن تىم زەرەكتىگى ەدى.
— بۇل دۇنيەدە مەن ءپىر تۇتار، سىرلاسار جالعىز-اق نارسەم بار، ول — كىتاپ، — دەيتىن. — اكەم دە، شەشەم دە سول — كىتاپ. كەيبىرىن ەكى-ۇش قايتارا جالىقپاي وقىپ شىقتىم. جالعىزدىعىڭ، جەتىمدىگىڭ، ءبارى-بارى ۇمىتىلىپ، باسقا ءبىر جۇماقتى ومىرگە ساپار شەككەندەي بولامىن. اتتەڭ، جاعداي كەلسە، وقۋىمدى ودان ءارى جالعاستىرىپ، الماتىعا اتتانار ەدىم. شىنىمدى ايتايىنشى، كىتاپ جازىپ، جازۋشى بولعىم كەلەدى.
اقجاۋىن سىركىرەپ تۇر. تاس وشاقتاعى وت قولامتالانىپ، ۇڭگىردىڭ ىشىنە قورقىنىش ۇيالاپ، قاراڭعىلانا باستاعان. تورتاي ءالى سويلەپ جاتىر، سويلەپ جاتىر… ارمانى تاۋسىلار ەمەس. دەمى قۇلاعىمنىڭ تۇبىنە جىپ-جىلى بولىپ سەزىلەدى، ەپتەپ قىتىقتايدى. مەن ءۇنسىز تىنداي بەرەمىن. الدە توڭازىعاننان، الدە قورقىنىشتان، تورتايدىڭ باۋىرىنا تىعىلا تۇسەمىن. جايلاۋدىڭ جادىراعان اشىق كۇندەرىنىڭ بىرىندە تورتايعا ەرىپ بۇزاۋ باعۋعا شىقتىم. مەنىكى ەرىككەننىڭ ەرمەگى سىقىلدى ەدى. تاس شوقىنىڭ ۇشار باسىنا دەيىن بۇزاۋلاردى ورگىزىپ باردىق تا، ەركىنە قويا بەردىك. ويتكەنى ءتورت اياقتى مال بۇل جەردەن ۇزاپ ەشقايدا كەتە المايتىن. بيىكتەگەن سايىن قالىڭ باراعى ورمان تاۋسىلىپ، تاۋدىڭ تاز توبەسى باستالاتىن. زاڭعار تاۋدىڭ توبەسىندە ۇنەمى سۋىق جەل سوعىپ تۇراتىندىقتان، اعاش بولمايدى جانە ءشوپ تە بويلاپ قالىڭ وسپەيتىن تاقىر. جازدى كۇندەرى ۇنەمى سەزىمىڭدى سەرگىتەر مايدا لەپ ەسىپ تۇرار ەدى. ال شوقىلار وركەش-وركەش بولىپ، كوك كۇمبەزىنە نايزاداي كىرىپ ۇشپالانا قول بۇلعايتىن. قىزدىڭ جيعان جۇگىندەي تاي-تاي، تەڭ-تەڭ جاقپار تاستىڭ ارا-اراسىنا تاس سارىمساق وسەدى. تورتاي ەكەۋمىز تىرتىسىپ، قول-اياعىمىزدى جارالاي سول بيىككە شىعىپ، سارىمساق جۇلىپ جەگەنبىز. بۇل تۇستان تاۋدىڭ بالاعى الاقانداعىداي كورىنەدى. سوناۋ شاتقالدا التايدىڭ شولپىسىنداي مىڭ بۇرالىپ، اعاراڭ قاعىپ بۇقتىرما وزەنى كۇمىستەنە اعادى. ال ءبىزدىڭ اۋىلىمىز كوكجالقاق مۇنار پەردەسىنە تۇمشالانىپ، تەك نوبايى عانا سۇلدەلەنەدى. قىنا باسقان تاسقا قۇلاپ كەتەردەي بولىپ اتشا ءمىنىپ وتىرعان تورتاي اناۋ كوك مۇنار دۇنيەگە بىردەڭەسىن جوعالتىپ العانداي كوزىن سىعىرايتىپ ۇزاق قارادى-اي. سونسوڭ شىعىس جاقتى نۇسقاپ، ەرەۋىلدەپ سويلەي جونەلەتىن.
— ەي، — دەيتىن ماعان، تاناۋى دەلديىپ، — ەگەر وسى تۇرعان جەرىمىزدەن تۇپ-تۋرا شىعىسقا تارتىپ كەتسەك، قايدا بارار ەدىك؟ بىلەمىسىڭ، (مەن يىعىمدى كوتەرەمىن) ءا، بىلمەيسىڭ. مونعوليادان ءبىر-اق شىعار ەدىك. سەن بولماساڭ، مەن جۇرە بەرۋدەن استە شارشاماس تا، قورىقپاس تا ەدىم. راس ايتامىن، مونعولياعا بارار ەدىك. ءبىزدى «و، قازاقتار كەلدى» دەپ قۇشاق جايا قارسى الار ەدى. اپپاق كيىز ۇيگە كىرگىزىپ، تاي سويىپ قوناق قىلار ەدى. بوز بيەنىڭ سۇتىنە شومىلدىرىپ، الدىمىزعا استاۋ-استاۋ قازى-قارتا قويار ەدى. ىشەرىمىز — الدىمىزدا، ىشپەسىمىز — ارتىمىزدا، قىمىزعا قىزىڭقىراپ ءشانيىپ جاتقاندا، اق وتاۋدىڭ ەسىگىن ەپتەپ اشىپ، اي مەن كۇندەي قوس ارۋ كىرسە… اتتەڭ، دۇنيە-اي، ارمانسىز كۇلىپ-ويناساق، سودان سوڭ… سودان سوڭ ەكەۋمىزگە ەكى اقبوز ات مىنگىزىپ، الگى ەكى سۇلۋ قىزدى الدىمىزعا وڭگەرىپ ەلگە قايتساق. الدىمىزدان فەرمانىڭ بۇكىل سيىرى، بۇزاۋى، تۇيەسى، بارلىق ادامدارى قاق جارىلىپ قارسى الىپ، شۋلاپ سوڭىمىزدان ەرسە… اتتەڭ، دۇنيە-اي، مۇنداي راقاتتان كەيىن ءولىپ-اق كەتسەڭ، نە ارمان…
تورتاي كوزى جايناپ، استىنداعى جاقپار تاستى تەبىنىپ-تەبىنىپ قالعاندا، ار جاعىنداعى شاتقالعا قۇلاپ كەتەدى ەكەن دەپ، زارە-قۇتىم قالمايدى.
— اقبوز ات دەمەكشى، تۇندە تۇسىمدە كوك وگىزىم ارعىماق بولىپ، جەر تارپىپ كىسىنەپ تۇر. و نەسى ەكەن؟ — دەپ، بۇزاۋلارىمەن بىرگە كاپەرسىز وتتاپ جۇرگەن وگىزىنە كۇن ساپ قارادى.
— تورتاي، سەن ءتۇبى سول اقبوز اتقا مىنەسىڭ، — دەدىم مەن شىن كوڭىلىمنەن.
— قايدان، — دەدى ول تاستان-تاسقا سەكىرىپ، تومەنگە ءتۇسىپ بارا جاتىپ. — قايدان بىلەيىن… اكەم مارقۇمنىڭ تاقىمى قوتىر تايعا تيمەي كەتىپ ەدى، قايدان بىلەيىن.
كۇز جاقىنداپ، فەرماداعى بارلىق بالا جايلاۋدان اۋىلعا وقۋعا اتتانعاندا، تاۋ باسىندا بۇزاۋ باعىپ جاپادان-جالعىز تورتاي عانا قالعان. ارينە، مەن ونى قيمادىم، قينالدىم. وزىممەن بىرگە الا كەتەتىن شامانىڭ جوقتىعىنا جىنىم كەلدى. كەتەرىمدە، ول ماعان ەڭ سۇيىكتى كىتابىن سىيلاپ تۇرىپ ايتتى: «مەن ءۇشىن دە وقى. بالكىم، مەن مىنە الماعان اقبوز اتقا سەن مىنەرسىڭ».
— سەنىڭ ءوز اقبوز اتىڭ بار ەمەس پە؟
— جوق، مەنىڭ ماڭدايىما كوك وگىز جازىلعان.
— وندا مەن اقبوز اتىمدى ساعان سىيعا تارتامىن.
***
سودان بەرى كوپ جىلدار ءوتتى. مەن «تورتايدى دا، اق بوز اتتى دا الدەقاشان ۇمىتقانمىن. ءبىر رەت اۋىلعا بارعانىمدا، ازاماتتار ءسوز قىلىپ وتىر ەكەن. تورتاي ۇيلەنبەك بولىپ ىشكەرى جاقتان جۋاستاۋ ءبىر قىزعا سويلەسەدى. سوندا قىز: «جەكە باسىڭدى قورلامايمىن، مەن كوندىم، ءبىراق جامان-جاقسى بولسا دا اكە-شەشەم بار، سولاردىڭ ىقىلاسىنسىز كەتە المايمىن، ءوزىڭ الدارىنان ءوتىپ قايت»، — دەگەن ەكەن. سودان تورتاي اتىنا مىنە شاۋىپ، قىزدىڭ ۇيىنە بارادى. سالەم الىسقان سوڭ، قالىڭدىقتىڭ اكەسى: «كىمنىڭ بالاسىسىڭ، شىراق؟» — دەپ ءجون سۇراعاندا، قۇلاعىنىڭ مۇكىسى بار تورتاي ۇقپاي قالىپ: «مالدان كەلدىم، اتا»، — دەپ قويىپ قالسا كەرەك. حا-حا-حا… شال: «ساڭىراۋعا قىزىمدى بەرمەيمىن»، — دەپ، يت قوسىپ قۋىپ سالىپتى.
ەلگە ەندى ءبىر رەت بارعانىمدا ەستىدىم. تورتاي ۇيلەنگەن. ەكى-ۇش بالاسى بار. قوي باعادى ەكەن.
بىلتىر جازدا دەمالىس الىپ اۋىلعا تاعى باردىم. اكەمنىڭ ءتورت بولمەلى، باۋ-باقشالى ۇيىندە ەركىن سايرانداپ، تويىپ جەپ، تاسىراڭداپ ءجۇرمىن. شەشەم بايەك بولىپ: «نە ىشەسىڭ، نە جەيسىڭ، قۇلىنىم»، — دەيدى زىر جۇگىرىپ. تۇسكە جاقىن جۇپ-جۇمساق ديۆان ۇستىندە شالقامنان ءتۇسىپ سەرەيىپ، گازەت وقىپ جاتىر ەدىم. الدىڭعى بولمەنىڭ ەسىگى اندەتىپ اشىلدى دا، الدەكىم كىرگەندەي بولدى. كورشى-قولاڭنىڭ ءبىرى شىعار دەپ، اسا ءمان بەرە قويعانىم جوق. ايتەۋىر، شەشەممەن سويلەسىپ وتىردى. اڭگىمە كۇڭگىرلەپ ەمىس-ەمىس ەستىلە بەرگەن سوڭ، ەسىمە باياعى ءبىر قوڭىر ءۇن ءتۇسىپ، ەرىكسىز قۇلاعىمدى ءتۇردىم. كەلگەن — تورتاي ەكەن…
— تاتە، ايىپ ەتپەڭىز، انشەيىن. وراشقا امانداسايىن دەپ، ءوزىمسىنىپ كەلىپ ەدىم…
— ول ۇيقتاپ جاتىر، — دەدى شەشەم. — وياتپاي-اق قويالىق. تورگە شىق، وتىر.
— جو-جوق، و نە دەگەنىڭىز، تاتە، ماعان وسى بوساعا دا جەتەدى، انشەيىن وراش كەلدى دەگەن سوڭ، امانداسايىن دەپ، باياعىدا… بالا كەزدە بىرگە وستىك… تالاي رەت بۇزاۋ جايىپ ەدىك؛ ەندى، مىنە، ەل تانىعان ازامات بولدى… ايىپ ەتپەڭىز، مەن ءقازىر كەتەمىن، تاتە… وراش كەلدى دەگەن سوڭ… جالعىز ۇلىڭ عوي، قۇداي قۋات بەرسىن… ءبىزدى قويشى… ءبىز ونداي ۇلكەن كىسىلەردىڭ ساداعاسىمىز عوي… راقمەت، تاتە، تاماق اۋىز تيەيىن؛ وسى قۇرعىردى جاقپاسا دا باز-بازىندا ءىشىپ قوياتىنىم بار… ال، تاتە، وراشىڭ امان ءجۇرسىن… اتاعى اسپانداي بەرسىن… قول قويدىرىپ الايىن دەپ، مىنا ءبىر كىتابىن قوينىما تىعا كەلىپ ەدىم، تاعى دا سوعارمىن… مالدان قول تيە بەرمەيدى… قىستاي جەمدەگەن تورى اتتى ۋپراۆليايۋششيي الىپ قويعان، تاتە، مىڭ سالسا باسپايتىن تاعى ءبىر تىراقىسىن بەردى، «ساعان وسى دا جەتەدى، تورى اتتى وزات شوپان مىنەدى» دەيدى… ال، كەتتىم، راقمەت، تاتە… كەلدى-كەتتى دەپ سوگە جامانداماڭىز؛ انشەيىن وراش كەلدى دەگەن سوڭ، ۇلكەن كىسى عوي… بىرگە وسكەن، سالەم بەرەيىن دەپ… مەن كەلدى دەپ، ءتىپتى ايتپاڭىزشى، تاتە، ۇيات بولار، ال ساۋ بولىڭىز، راقمەت… يتىڭدەپ باياعى ءوزىڭىز بىلەتىن سالىقسالعانعا جەتكەنشە، ءتۇن ورتاسى بولار… ءوزىڭىز بىلەسىز، سالىقسالعان الىس، وتە الىس… مونعوليانىڭ بەر جاعىندا…
مەن سۇلاپ جاتقان ورنىمنان بەلىم كەتكەندەي تۇرا المادىم. شىنىمدى ايتسام، ۇيالدىم — تورتايدان ۇيالدىم. باتىلىم بارمادى. بەت-جۇزىم شىدامادى. سوندا عانا مەنىڭ ەسىمە «باياعىدا ءبىر جەتىم بالا بولىپتى…» دەپ باستالاتىن ەرتەكتىڭ قالاي اياقتالارى ورالدى. ە-ە، وسىلاي اياقتالادى ەكەن عوي، وسىلاي…
تورتاي مىنەر اقبوز ات… مەنىڭ تاقىمىمدا كەتكەندەي ەدى… يەسىنە قايتارۋعا كەش ەدى…
You Might Also Like
-
ءساتجاننىڭ يتەلگىسى ۇيرەك العاننان بەرى، وزىنە دە بۇرىنعىسىنان وزگەشە ءتارىزدى. ەرەكشە تۇلعالى قىران بەينەسىنە ۇقساعانداي. تۇعىردا وتىرسا، قۇم قايراق قىزعىلت كوزى جالىن شاشىپ، قىزىقتى بولىپ كەتتى. اپ...
-
ءبىر شال كەمپىرى مىجىڭداپ ۇرسا بەرگەن سوڭ «وسى كەمپىردىڭ زارەسىن ءبىر الايىن» دەپ ويلاپتى. ءبىر كۇنى ءۇيىنىڭ قاسىنداعى ۇيدەي جارتاستىڭ ۇستىنە شىعىپ ءبىر توپ ارشادان ۇستاپ، ەكى اياعىن جارتاستا...
