تۋعان جەر تۋرالى جىر (قالماق ەرتەگىسى)
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تۋعان جەر تۋرالى جىر (قالماق ەرتەگىسى)
ادەبيەتتىك وقۋ 2 سىنىپ
ساباقتىڭ ماقساتى: ءماتىن مازمۇنىن ءوز بەتىمەن ءتۇسىنىپ وقۋعا جانە ونىڭ يدەياسىن اشۋعا جول سالۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجەلەر:
پاندىك ناتيجە: ماتىنمەن جۇمىس ىستەي بىلۋگە، ماتىندەگى نەگىزگى ويدى تابا بىلۋگە جاعداي جاساۋ. ءتۇسىنىپ، جۇگىرتە وقي ءبىلۋ، ويىن تولىق
جەتكىزە بىلۋگە ماشىقتاندىرۋ، اۋىزەكى سويلەۋ تىلدەرىن دامىتۋ.
تۇلعالىق ناتيجە: تۋعان جەرگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ءانشى قۇستار، تورداعى قۇستاردىڭ، تۋعان اۋلانىڭ، قالاسىنىڭ سۋرەتتەرى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلاردىڭ زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ.
پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ۇلكەنگە دە – ءسىز،
كىشىگە دە – ءسىز.
سالەم بەردىك سىزدەرگە،
قۇرمەتپەنەن ءبىز.
ۇرانىمىز:
تاۋداي بيىك تالابىم،
وقىپ، ءبىلىم الامىن.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
بالالاردىڭ باقىتى. سىرباي ماۋلەنوۆ.
ماۋلەنوۆ سىرباي 1922 جىلى قوستاناي وبلىسى، جانكەلدين اۋدانى، تورعاي پوسەلكەسىندە دۇنيەگە كەلگەن - اقىن. تۇڭعىش ولەڭى جامبىل وبلىسى "كولحوزشى" گازەتىندە 1937 جىلى جاريالاندى، "ولەڭدەرى" اتتى العاشقى جيناعى 1948 جىلى جارىق كوردى. بالالارعا ارناپ "بارلاۋشى بالا" (1961)، "قۇلىنشاق" (1963)، "بالا جولبارىس" (1963)، "قورقاق تورپاق" (1966)، ت. ب. ولەڭدەر مەن اڭگىمەلەر جازدى.
1. ولەڭدى مانەرلەپ وقۋ؛
2. ءار شۋماق قانداي باقىتقا ارنالعان؛
3. “باقىت” ءسوزىن توپتاستىرۋ؛
اكەسى
اعاسى اناسى
بۇلاق
وتان
تاتەسى
ءمولدىر وزەنى
بايتاق دالاسى
سەرگىتۋ ءساتى: تۋعان جەر.
ولەڭى: م. نيازبەكوۆ
تۋعان جەر قانداي كوركەم مولدىرەگەن،
جەلەگى جەلمەن ويناپ جەلبىرەگەن.
ارالاپ كۇندىز - ءتۇنى جۇرسەم - داعى،
تىنشىماي ەت جۇرەگىم ەلجىرەگەن.
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
بولجاۋ ءادىسى.
1. قالماقتار، سىيلاپتى، جۇڭگو، يمپەراتورىنا، قۇس، ءانشى.
2. وتىردى، التىن، ءۇنسىز، توردا، قۇس.
3. قۇستىڭ، قاقپاعىن، قويا، اشىپ، توردىڭ، بەردى.
4. مىڭ، ءان، تۋعان، جەرىن، شىرقاپتى، ماداقتاپ، قۇس.
وسى سوزدەر مەن ءسوز تىركەستەرىن ءبىر - بىرىمەن بايلانىستىرا وتىرىپ، ءماتىن قۇراستىرۋ.
جاڭا ساباق. تۋعان جەر تۋرالى جىر
سۇراق جاۋاپ
1. قانداي ەرتەگى ەكەنىن انىقتاۋ.
2. ءانشى قۇس سايراۋىن نەلىكتەن توقتاتتى؟
3. يمپەراتوردىڭ باعى مەن قۇستىڭ تۋعان جەرىنىڭ سيپاتىن تاۋىپ وقۋ.
4. ەرتەگىنىڭ قاي تۇسىندا يمپەراتوردىڭ ءوزى دە قۇسقا ۇقساپ قالدى.
سوزدىك جۇمىس.
يمپەراتور – مەملەكەت بيلەۋشىسى.
جۇماق – راقات ءومىر.
عۇلاما، داناگوي – وقىمىستى، ءبىلىمدى ادام.
نوكەر – يمپەراتوردىڭ كومەكشىسى.
تۋعان جەر تۋرالى ماقال - ماتەلدىڭ جالعاسىن تاپ.
باقا كولىن سۇيەدى،
بۇلدىرىق ءشولىن سۇيەدى،
_____________________
ۇلتاراقتاي بولسا دا،
__________________
ات توبەلىندەي بولسا دا،
____________________
اركىمنىڭ ءوز جەرى - _______
قورىتىندى:
تەستتىك تاپسىرمانى ورىنداۋ.
1. يمپەراتوردىڭ ەرتەگى سوڭىندا نەنى ءتۇسىندى:
ا) قۇستىڭ تار جەردە وتىرعىسى كەلمەيتىنىن؛
ءا) قۇستىڭ تۋعان جەردە عانا راقات ءومىر سۇرەتىنىن؛
ب) عاجايىپ باۋدىڭ ءانشى قۇسقا ۇناماعانىن
ۇيگە تاپسىرما: تۋعان جەر تۋرالى جىر.
باعالاۋ:
ادەبيەتتىك وقۋ 2 سىنىپ
ساباقتىڭ ماقساتى: ءماتىن مازمۇنىن ءوز بەتىمەن ءتۇسىنىپ وقۋعا جانە ونىڭ يدەياسىن اشۋعا جول سالۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجەلەر:
پاندىك ناتيجە: ماتىنمەن جۇمىس ىستەي بىلۋگە، ماتىندەگى نەگىزگى ويدى تابا بىلۋگە جاعداي جاساۋ. ءتۇسىنىپ، جۇگىرتە وقي ءبىلۋ، ويىن تولىق
جەتكىزە بىلۋگە ماشىقتاندىرۋ، اۋىزەكى سويلەۋ تىلدەرىن دامىتۋ.
تۇلعالىق ناتيجە: تۋعان جەرگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ءانشى قۇستار، تورداعى قۇستاردىڭ، تۋعان اۋلانىڭ، قالاسىنىڭ سۋرەتتەرى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلاردىڭ زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ.
پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ۇلكەنگە دە – ءسىز،
كىشىگە دە – ءسىز.
سالەم بەردىك سىزدەرگە،
قۇرمەتپەنەن ءبىز.
ۇرانىمىز:
تاۋداي بيىك تالابىم،
وقىپ، ءبىلىم الامىن.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
بالالاردىڭ باقىتى. سىرباي ماۋلەنوۆ.
ماۋلەنوۆ سىرباي 1922 جىلى قوستاناي وبلىسى، جانكەلدين اۋدانى، تورعاي پوسەلكەسىندە دۇنيەگە كەلگەن - اقىن. تۇڭعىش ولەڭى جامبىل وبلىسى "كولحوزشى" گازەتىندە 1937 جىلى جاريالاندى، "ولەڭدەرى" اتتى العاشقى جيناعى 1948 جىلى جارىق كوردى. بالالارعا ارناپ "بارلاۋشى بالا" (1961)، "قۇلىنشاق" (1963)، "بالا جولبارىس" (1963)، "قورقاق تورپاق" (1966)، ت. ب. ولەڭدەر مەن اڭگىمەلەر جازدى.
1. ولەڭدى مانەرلەپ وقۋ؛
2. ءار شۋماق قانداي باقىتقا ارنالعان؛
3. “باقىت” ءسوزىن توپتاستىرۋ؛
اكەسى
اعاسى اناسى
بۇلاق
وتان
تاتەسى
ءمولدىر وزەنى
بايتاق دالاسى
سەرگىتۋ ءساتى: تۋعان جەر.
ولەڭى: م. نيازبەكوۆ
تۋعان جەر قانداي كوركەم مولدىرەگەن،
جەلەگى جەلمەن ويناپ جەلبىرەگەن.
ارالاپ كۇندىز - ءتۇنى جۇرسەم - داعى،
تىنشىماي ەت جۇرەگىم ەلجىرەگەن.
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
بولجاۋ ءادىسى.
1. قالماقتار، سىيلاپتى، جۇڭگو، يمپەراتورىنا، قۇس، ءانشى.
2. وتىردى، التىن، ءۇنسىز، توردا، قۇس.
3. قۇستىڭ، قاقپاعىن، قويا، اشىپ، توردىڭ، بەردى.
4. مىڭ، ءان، تۋعان، جەرىن، شىرقاپتى، ماداقتاپ، قۇس.
وسى سوزدەر مەن ءسوز تىركەستەرىن ءبىر - بىرىمەن بايلانىستىرا وتىرىپ، ءماتىن قۇراستىرۋ.
جاڭا ساباق. تۋعان جەر تۋرالى جىر
سۇراق جاۋاپ
1. قانداي ەرتەگى ەكەنىن انىقتاۋ.
2. ءانشى قۇس سايراۋىن نەلىكتەن توقتاتتى؟
3. يمپەراتوردىڭ باعى مەن قۇستىڭ تۋعان جەرىنىڭ سيپاتىن تاۋىپ وقۋ.
4. ەرتەگىنىڭ قاي تۇسىندا يمپەراتوردىڭ ءوزى دە قۇسقا ۇقساپ قالدى.
سوزدىك جۇمىس.
يمپەراتور – مەملەكەت بيلەۋشىسى.
جۇماق – راقات ءومىر.
عۇلاما، داناگوي – وقىمىستى، ءبىلىمدى ادام.
نوكەر – يمپەراتوردىڭ كومەكشىسى.
تۋعان جەر تۋرالى ماقال - ماتەلدىڭ جالعاسىن تاپ.
باقا كولىن سۇيەدى،
بۇلدىرىق ءشولىن سۇيەدى،
_____________________
ۇلتاراقتاي بولسا دا،
__________________
ات توبەلىندەي بولسا دا،
____________________
اركىمنىڭ ءوز جەرى - _______
قورىتىندى:
تەستتىك تاپسىرمانى ورىنداۋ.
1. يمپەراتوردىڭ ەرتەگى سوڭىندا نەنى ءتۇسىندى:
ا) قۇستىڭ تار جەردە وتىرعىسى كەلمەيتىنىن؛
ءا) قۇستىڭ تۋعان جەردە عانا راقات ءومىر سۇرەتىنىن؛
ب) عاجايىپ باۋدىڭ ءانشى قۇسقا ۇناماعانىن
ۇيگە تاپسىرما: تۋعان جەر تۋرالى جىر.
باعالاۋ:
You Might Also Like
-
دۇنيەتانۋ پانىنەن قۇزىرەتتىلىككە باعىتتالعان تاپسىرمالار
-
توپتاماداعى ساباق جوسپارلار ءتىزىمى:1. باۋىرجان مومىش ۇلى «ۇشقان ۇيا» (ءۇزىندى).2. ءسابيت مۇقانوۆتىڭ اڭگىمەلەرى «ەسىل بويىندا»، «ساياتشى وراز»3. ەلىمنىڭ باقىتىن تەربەتكەن تاۋەلسىزدىك (تاربيە ساعاتى)
