- 08 ءشىل. 2016 00:00
- 414
تۇلكى مەن قوراز (پارسى ەرتەگىسى)
ەرتەدە ءبىر قارتايعان قوراز ءومىر ءسۇرىپتى. ول تۇلكىنىڭ تابانىنا تالاي رەت ءتۇسىپتى. ءبىراق ۇنەمى ءبىر ايلاسىن تاۋىپ، تۇلكىدەن امان قۇتىلىپ كەتە بەرىپتى. ءسويتىپ ول بىردە اۋىل سىرتىندا ءدان تەرىپ، جەر شوقىپ جۇرگەن كەزىندە تۇلكىنىڭ وزىنە قاراي جاسىرىنا جاقىنداپ كەلە جاتقانىن كورىپ قالادى.
قاشىپ كەتۋگە اۋىل الىس بولادى. قوراز جالما-جان ۇشىپ قاسىندا تۇرعان ەسكىلىكتى شەگىرشىن اعاشىنا بارىپ قونادى. تۇلكى اعاشتىڭ تۇبىنە جەتىپ كەلىپ:
— ءپالى، قوراز! سەن مەنى كورە سالا اعاش باسىنا قونعانىڭ نە؟، — دەيدى. ال قوراز وعان:
— نەمەنە، مەن سەنى جۇگىرىپ بارىپ قۇشاقتاي الادى دەپ پە ەدىڭ؟، — دەپ جاۋاپ قايتارىپتى. سوندا تۇلكى:
— ءما-ا، سەن شىنىمەنەن ەشتەڭە بىلمەيسىڭ بە؟ پاديشاح بارلىق كوشەلەر مەن بازارلارعا جىرشىلارىن جىبەرىپ، ولارعا: «مەنىڭ بۇكىل مەملەكەتىمدەگى بىردە-بىر ءتىرى پەندە، بىردە-بىر اڭ ءالسىزدى جابىرلەمەيتىن بولادى. كەلەشەكتە بورىلەر مەن قويلار ءبىر بۇلاقتان سۋ ءىشىپ، قىراندار مەن كەپتەرلەر ءبىر ۇيادا ءومىر سۇرەتىن بولادى» دەپ جار سالۋعا ءامىر ەتىپتى. سەن دە ەندى جەرگە ءتۇس، بەرى كەل، ەكەۋىمىز بىرگە قىدىرايىق، — دەيدى.
— ەكەۋ – ارا ەمەس، توپ بولىپ قىدىرعان جاقسى. ءسال شىداي تۇر، اناۋ كەلە جاتقان جىرتقىشتار دا جەتسىن قۇيىنداي جۇيتكىپ. سوسىن ءبارىمىز بىرگە قىدىرامىز، - دەپ جاۋاپ بەرەدى قوراز. سول ساتتە تۇلكى تۇرىپ:
— ول نەتكەن جىرتقىشتار؟ قانداي جىرتقىشتار؟ — دەپ سۇراپتى.
— بورىلەرگە ۇقسايدى، قۇلاقتارى دا، قۇيرىقتارى دا ۇزىنداۋ كورىنەدى.
— مۇمكىن ولار ءبورىباسار يتتەر شىعار؟
— ءسىرا، سولاي بولار! تۇلكى يتتەر شىعار دەپ ويلايدى دا الدى-ارتىنا قاراماستان زىتا جونەلەدى. ال قوراز:
— سەن نەگە قاشاسىڭ؟، — دەپ سوڭىنان ايقايلاي قۋادى.
— مەنىڭ يتتەرمەن ىستەس بولعىم كەلمەيدى.
— سەن پاديشاح بارلىق جىرتقىشتارعا السىزدەردى جابىرلەمەڭدەر دەپ ءامىر ەتتى دەگەنىڭ قايدا؟
— ويتكەنى، ول كەزدە يتتەر دالا كەزىپ كەتكەن ەدى، شاحتىڭ نۇسقاۋىن ەستىمەگەن بولار. ولار مەنىڭ ەتىمدى تالاپ جەيدى.
تۇلكى وسىلاي دەپ عايىپ بولدى.