ۇلىستىڭ - ۇلى كۇنى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى!» (سلايدىمەن)
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلاردىڭ ساناسىنا حالقىنا دەگەن ماقتانىش سەزىمىن ۇيالاتۋ، انا ءتىلىن، ونىڭ تاريحىن، ونەرىن، مادەنيەتىن قاستەرلەي وتىرىپ، دامىتا وقىتىپ تاربيەلەۋ.
2. حالىقتىڭ سالت – ءداستۇرىن، ادەت – عۇرپىن ۇيرەتە وتىرىپ، ناۋرىز قازاقتىڭ ۇلتتىق مەيرامى ەكەنىن اشىپ كورسەتۋ.
3. ساباقتى حالىقتىق پەداگوگيكاعا نەگىزدەي وتىرىپ، قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق ويىندارىن، ۇلتتىق تاعامدارىن، ناقىل سوزدەرىن قاستەرلەي وتىرىپ، بالالارعا ۇعىندىرۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سلايد، ناقىل سوزدەر، ۇلتتىق تاعامدار.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: سالەمەتسىزدەر مە، قۇرمەتتى اتا - انالار، بالالار، قوناقتار! مەكتەبىمىزدە ناۋرىز مەرەكەسىنە بايلانىستى «مەكتەپىشىلىك اشىق ەسىك كۇنىنە» وراي وتكىزىلەتىن «ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى» اتتى تاربيە ساعاتىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر! اتا - انالاردى بالالارىمەن بىرگە «ناۋرىز» اۋىلى،
«كوكتەم» اۋىلى، «توي باستار» اۋىلدارىنا جايعاستىرايىق.
بۇگىنگى ساباعىمىزدا تەك بالالار عانا ەمەس، اتا - انالار سىزدەردە ات سالىسىپ، بەلسەندىلىك تانىتىپ وتىرىڭىزدار.
ناۋرىز – ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى قۇتتى بولسىن!
اق مول بولسىن!
جاڭا جىل ب ا ق، بەرەكە، مولشىلىق اكەلسىن!
1 - جۇرگىزۋشى: ۇسىنارىن ۇرپاققا بىلەدى ىزگى ەل،
سول ىزگى ەلدىڭ ۇرپاعى مىنا بىزدەر.
سالتى سولاي ناۋرىزدىڭ...
ەي، ادامدار، اتالاردان اق باتا تىلەڭىزدەر.
2 - جۇرگىزۋشى:
تىلەيدى ولار:
- بولسىن - دەپ، ىرىس جىلى!
جەر بەتىنىڭ بولسىن دەپ تىنىشتىعى
سالتى سولاي ناۋرىزدىڭ...
ەي، ادامدار، تىم بولماسا
ۇلى بول، ۇلىس كۇنى!
1 - جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى قوناقتار، بالالار،
كوكتەمنىڭ تاماشا مەرەكەسى،
ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى ناۋرىز قۇتتى بولسىن
ءار شاڭىراققا بەرەكە، بىرلىك،
مارتەبە كەلسىن.
كىرىسپە ءبولىم:
قازاقستاندا رەسمي تۇردە ناۋرىز 1988 جىلدان بەرى تويلانىپ كەلەدى. بۇل مەرەكە تابيعات پەن ادامنىڭ ۇندەستىگىن كورسەتەدى. ناۋرىز كۇن مەن ءتۇننىڭ تەڭەلگەن كۇنى. كوكتەمگى كۇن توعىسى ناۋرىز ايىنىڭ 21 - نەن 22 - نە اۋىسقان ءتۇنى بولدى. وسى ۋاقىتتان باستاپ كۇن ۇزارىپ، ءتۇن قىسقارادى.
حالىق ناۋرىز مەرەكەسىنە الدىن - الا دايىندالادى. ءداستۇر بويىنشا ۇيگە قوس شىراق جاعىلادى، ىدىستار ەرنەۋىنە دەيىن ايرانمەن، سۇتپەن نەمەسە بۇلاق سۋىمەن تولتىرىلادى. بۇل - توقشىلىقتىڭ بەلگىسى. بۇل كۇنى بۇلاقتار تازارتىلىپ، اعاشتار وتىرعىزىلعان.
"بۇلاق كورسەڭ، كوزىن اش!"، "ءبىر تال ەكسەڭ، ون تال ەك!"، دەگەن ءسوز وسىدان شىققان بولۋ كەرەك. ناۋرىز - دوستىق، ەڭبەك، بەيبىتشىلىك مەرەكەسى. ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى ادامدار ءبىر - بىرىنە دەگەن رەنىشىن ۇمىتىپ وزىنە دە، وزگەگە دە جاقسىلىق تىلەگەن. داستارقاننىڭ باستى اسى ناۋرىز كوجە بولعان. ناۋرىز كوجە جەتى ءتۇرلى تاعامنان جاسالعان. "ناۋرىز كوجەنى تويىپ ءىشۋ كەرەك، سوندا جىل بويى توقشىلىق بولادى!" دەگەن سەنىم بار. داستارقان باسىندا جاستار ۇلكەندەردىڭ باتاسىن العان. باتا - ۇلكەندەردىڭ وزىنەن جاسى كىشىلەرگە بەرەتىن ىقىلاستى تىلەگى. اقساقالدار: "ۇلىس وڭ بولسىن! اق مول بولسىن، قايدا بارسا جول بولسىن!" - دەپ باتا بەرەدى.
نەگىزگى ءبولىم:
- ساباعىمىزدىڭ ءبىرىنشى ءبولىمىن مەرەكەلىك كوڭىل - كۇيمەن، ءان - جىرمەن باستايىق. ءار توپتىڭ دايىنداعان ءان - كۇيىن تىڭدايىق.
- سالت - داستۇرگە بايلانىستى ماقال - ماتەلدەر.(وقۋشىلار، اتا - انالارمەن بىرگە جاۋاپ بەرەدى).
- سالت - ءداستۇر بويىنشا تۇسىنىك. (اتا - انالارعا ارنالعان ۇياشىقتار)
ءداستۇر - ۇرپاقتان - ۇpپاققa اۋىساتىن، تاريحي قالىپتاسقان نوpمaلاp مەن ءۇردىستeر. اتا - انانى قۇرمەتتەy، ۇلكەندى سىيلاy، ادالدىق، ادىلەتتىلىك، مەيىرىمدىلىك سەزىمدepءى وزىق ءداcءتۇرلeرگە جاتادى.
الاستاۋ - ىرىم. شاماندىق نانىم - سەنىمنەن قالعان. الاستاۋ اpقىلى كوز، ءتىل تيگەندى قايتارy، اۋرۋ - سىرقاۋدى، ءۇي - جايدى بالە - جالادaن الaستاۋ ارقىلى تازالانادى. ەگەر ۇيگە كوز تيگeن بولسا، ادىpacپاندى نەمەسە ارشانى تاباعa سالىپ تۇتاتىپ، تۇتىنىمەن بۇكىل ءۇيدى aلاستاپ، ەسىكتەردى جاۋىپ قويعان. قaزىرگى كەزدە جاڭa ۇيگە كىرگeن كەزدە ءۇيدى الاستاۋ ادەتكe اينالعان.
شاشۋ - ادەت - عۇرىپتىڭ ءبىp ءتۇرى. جاڭا تۇسكەن كەلىننىڭ، جاڭا تۋعان نارەستەنىڭ تويىنا بارعاندا، قۋانىشتىڭ بەلگىcءى رەتىندە قۇرت، ىرىمشىك، كامپيت، ورىك - مەيىز شاشaدى. شاشۋدى ادەتتe جاسى ۇلكەن ايەلدەر، اجەلەر شاشادى دا ونى جاc بالaلار تەرىپ الادى.
تۇساۋ كەسy - بالا تاربيەcىندەگى ءادeت - عۇرىپ، ىرىم. بالانىڭ aياعىن ءجىپپeن نەمەسe قويدىڭ پىسكەن مايلى ىشەگىمەن تۇساپ، بالا - شاعالى، اياعى جeءڭىل، اقكوڭىل aدامعا كەسكىزەدى.
ايدار - عۇpىپ. بaلالاردىڭ توبە شاشىن ۇزارتا ءوسىرىپ، مونشاق اpالاستىpا ءوpءىپ قويادى. مۇنى «ايدار» دەپ اتايدى. بۇل عۇرىپ نەگىزىنەن ەر بaلاعا جاسالادى.
سالەمدەمە - بىرەy ارقىلى جىبەpىلەتىن امانات زaت؛ تyىستىق جاعىنان جaقىن ادaمداردىڭ ءبىر - ءبىpءىنe جىبەرeءتىن سىيى. ءوزىنىڭ بارۋ مۇمكىندىگى بولماي، سول جاققا جول تۇسكەن تانىس ادامدار ارقىلى سالەمىن جولدايدى.
ەنشى - قازاق داستۇرىندە ۇيلەنگەن بالاسىن وتاۋعا شىعارعاندا اتa - اناسىنىڭ ءبولىپ بەرەتىن مال - مۇلكى، بالاعا ءتيىستى ءۇلeءستى eءنشى دەيدى.
ايتتىرۋ - قىزعا قۇدا تۇسەر الدىنداعى سالت. جىگىتتىڭ اكeءسى كىسى جىبەرىپ، قىزدىڭ باسىنىڭ بوس ەكەنىن، اكە - شeشەسىنىڭ ايتتىرۋعا قارسى ەمەس ەكەندىگىن ءبىلeءدى.
ءسۇيىنشى - قۋانىشتى حابار اكەلۋشىگe بەرىلەتىن سىيلىق. ءدۇنيeگە جاس نارەستە كەلگeندە، كەلىن ءتۇcكەندە، الىcتان ساعىنعان ادام كەلگeندە، جوعارى اتاق بەpىلگەندە، ۇلكەن سىيلىق العاندا قۋaنىشتى حابارلاۋشى ادام ءسۇيىنشى cۇرايدى، وسى كەزدe باعالى زات نەمەسە اقشا بەرىلۋى كەرeك.
سىرالعى - ءداستۇر. ولجالى، قانجىعاسى قاندالىپ كەلە جاتقان اڭشىدaن كەزدەسكەندe سۇرالاتىن جول cىرالعى دەپ اتالادى. اڭشىلار سىpالعىنىڭ cءوزىن جەرگە تاستامايدى.
توقىم قاعار - قازاقتىڭ eسكى ءداستۇرى بويىنشa، جاس جىگىت العاش رeت جولaۋشى جۇرگەندe بeءرىلeءتىن جولaياق، كادە. الىc جoلعا كەتكەن جىگىت امaن - ەسەن كeءلسىن، تoقىمى جەردە قالمaسىن دەگەن جاقسى تىلەك بىلدىرۋگە بaيلانىcتى بەرگeن.
- وقۋشىلارعا ارنالعان ستراتەگيالىق ويىن (سۇراقتار كونۆەرتكە سالىنىپ بەرىلەدى).
كيگىز ءۇي بولشەكتەرىن اتا (شاڭىراق، كەرەگە، ۋىق، اعاش، ەسىك، تۇندىك، ۇزىك، تۋىرلىق، كيىز ەسىك)
ناۋرىز مەيرامى قاي جىلدان باستاپ رەسمي تويلاندى؟ ( 1988 )
بالا تاربيەسىنە بايلانىستى قانداي سالت داستۇرلەر بار؟ (شىلدەحانا، بەسىكككە سالۋ، قىرقىنان شىعارۋ، تۇساۋ كەسەر).
ۇلتتىق ساز اسپاپتارىن اتا (دومبىرا، قوبىز، سىبىزعى، جەتىگەن، شاڭقوبىز، ابدىرا، سازسىرناي)
ۇلتتىق باس كيىمدەردى اتا (ساۋكەلە، كيمەشەك، جاۋلىق، تاقيا، بورىك، تىماق، مالاقاي، قالپاق)
ۇلتتىق ويىنداردى اتا: (اقسۇيەك، التىباقان، ساقينا سالۋ، ورامال تارتۋ، قىز قۋۋ، بايگە)
استانا قازاقستاننىڭ نەشىنشى استاناسى (ورىنبور، اقمەشىت، الماتى، اقمولا )
جاراپازان قاي ۋاقىتتا ايتىلادى؟(رامازان ايىنداعى ورازا ۋاقىتىندا)
«جيەن ەل بولمايدى، جەلگە اس بولمايدى» دەگەن ماقالدىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىر
قانداي جىلىك قىز بالاعا بەرىلمەيدى؟ (كارى جىلىك)
مالدىڭ باسى قانداي قوناققا ۇسىنىلادى؟ (سىيلى قوناققا)
«ابىسىن تاتۋ بولسا، اس كوپ» دەگەن ماقالدىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىر
ناۋرىز كوجە قالاي جاسالادى؟ (سوعىمنان قالعان ءسۇر ەت، قويدىڭ باسى، ەزىلگەن قۇرت، بيداي، تارى، كۇرىش، پياز، ءسۇت)
ابايدى «قازاقتىڭ باس اقىنى» دەگەن كىم؟ (ا. بايتۇرسىنوۆ)
ش. ءۋاليحانوۆ كىم؟ (عالىم، تاريحشى، فولكلورشى، ەتنوگراف، گەوگراف، اعارتۋشى)
- ءار توپ قازاقتىڭ سالت - داستۇرىنە بايلانىستى كورىنىس كورسەتۋ.
ساباعىمىزدى قازاقتىڭ ۇلتتىق ويىنى «ارقان تارتۋمەن»اياقتايىق.
ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى: قۇرمەتتى اتا - انالار بۇگىنگى تاربيە ساعاتىنا كەلىپ التىن ۋاقىتتارىڭىزدى بولگەندەرىڭىزگە ۇلكەن راحمەت.
وسى بۇگىنگى تاربيە ساعاتىنا ارنالعان وزدەرىڭىز دايىنداعان ۇلتتىق تاعامداردان اۋىز تيدىڭىزدەر.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلاردىڭ ساناسىنا حالقىنا دەگەن ماقتانىش سەزىمىن ۇيالاتۋ، انا ءتىلىن، ونىڭ تاريحىن، ونەرىن، مادەنيەتىن قاستەرلەي وتىرىپ، دامىتا وقىتىپ تاربيەلەۋ.
2. حالىقتىڭ سالت – ءداستۇرىن، ادەت – عۇرپىن ۇيرەتە وتىرىپ، ناۋرىز قازاقتىڭ ۇلتتىق مەيرامى ەكەنىن اشىپ كورسەتۋ.
3. ساباقتى حالىقتىق پەداگوگيكاعا نەگىزدەي وتىرىپ، قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق ويىندارىن، ۇلتتىق تاعامدارىن، ناقىل سوزدەرىن قاستەرلەي وتىرىپ، بالالارعا ۇعىندىرۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سلايد، ناقىل سوزدەر، ۇلتتىق تاعامدار.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: سالەمەتسىزدەر مە، قۇرمەتتى اتا - انالار، بالالار، قوناقتار! مەكتەبىمىزدە ناۋرىز مەرەكەسىنە بايلانىستى «مەكتەپىشىلىك اشىق ەسىك كۇنىنە» وراي وتكىزىلەتىن «ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى» اتتى تاربيە ساعاتىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر! اتا - انالاردى بالالارىمەن بىرگە «ناۋرىز» اۋىلى،
«كوكتەم» اۋىلى، «توي باستار» اۋىلدارىنا جايعاستىرايىق.
بۇگىنگى ساباعىمىزدا تەك بالالار عانا ەمەس، اتا - انالار سىزدەردە ات سالىسىپ، بەلسەندىلىك تانىتىپ وتىرىڭىزدار.
ناۋرىز – ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى قۇتتى بولسىن!
اق مول بولسىن!
جاڭا جىل ب ا ق، بەرەكە، مولشىلىق اكەلسىن!
1 - جۇرگىزۋشى: ۇسىنارىن ۇرپاققا بىلەدى ىزگى ەل،
سول ىزگى ەلدىڭ ۇرپاعى مىنا بىزدەر.
سالتى سولاي ناۋرىزدىڭ...
ەي، ادامدار، اتالاردان اق باتا تىلەڭىزدەر.
2 - جۇرگىزۋشى:
تىلەيدى ولار:
- بولسىن - دەپ، ىرىس جىلى!
جەر بەتىنىڭ بولسىن دەپ تىنىشتىعى
سالتى سولاي ناۋرىزدىڭ...
ەي، ادامدار، تىم بولماسا
ۇلى بول، ۇلىس كۇنى!
1 - جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى قوناقتار، بالالار،
كوكتەمنىڭ تاماشا مەرەكەسى،
ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى ناۋرىز قۇتتى بولسىن
ءار شاڭىراققا بەرەكە، بىرلىك،
مارتەبە كەلسىن.
كىرىسپە ءبولىم:
قازاقستاندا رەسمي تۇردە ناۋرىز 1988 جىلدان بەرى تويلانىپ كەلەدى. بۇل مەرەكە تابيعات پەن ادامنىڭ ۇندەستىگىن كورسەتەدى. ناۋرىز كۇن مەن ءتۇننىڭ تەڭەلگەن كۇنى. كوكتەمگى كۇن توعىسى ناۋرىز ايىنىڭ 21 - نەن 22 - نە اۋىسقان ءتۇنى بولدى. وسى ۋاقىتتان باستاپ كۇن ۇزارىپ، ءتۇن قىسقارادى.
حالىق ناۋرىز مەرەكەسىنە الدىن - الا دايىندالادى. ءداستۇر بويىنشا ۇيگە قوس شىراق جاعىلادى، ىدىستار ەرنەۋىنە دەيىن ايرانمەن، سۇتپەن نەمەسە بۇلاق سۋىمەن تولتىرىلادى. بۇل - توقشىلىقتىڭ بەلگىسى. بۇل كۇنى بۇلاقتار تازارتىلىپ، اعاشتار وتىرعىزىلعان.
"بۇلاق كورسەڭ، كوزىن اش!"، "ءبىر تال ەكسەڭ، ون تال ەك!"، دەگەن ءسوز وسىدان شىققان بولۋ كەرەك. ناۋرىز - دوستىق، ەڭبەك، بەيبىتشىلىك مەرەكەسى. ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى ادامدار ءبىر - بىرىنە دەگەن رەنىشىن ۇمىتىپ وزىنە دە، وزگەگە دە جاقسىلىق تىلەگەن. داستارقاننىڭ باستى اسى ناۋرىز كوجە بولعان. ناۋرىز كوجە جەتى ءتۇرلى تاعامنان جاسالعان. "ناۋرىز كوجەنى تويىپ ءىشۋ كەرەك، سوندا جىل بويى توقشىلىق بولادى!" دەگەن سەنىم بار. داستارقان باسىندا جاستار ۇلكەندەردىڭ باتاسىن العان. باتا - ۇلكەندەردىڭ وزىنەن جاسى كىشىلەرگە بەرەتىن ىقىلاستى تىلەگى. اقساقالدار: "ۇلىس وڭ بولسىن! اق مول بولسىن، قايدا بارسا جول بولسىن!" - دەپ باتا بەرەدى.
نەگىزگى ءبولىم:
- ساباعىمىزدىڭ ءبىرىنشى ءبولىمىن مەرەكەلىك كوڭىل - كۇيمەن، ءان - جىرمەن باستايىق. ءار توپتىڭ دايىنداعان ءان - كۇيىن تىڭدايىق.
- سالت - داستۇرگە بايلانىستى ماقال - ماتەلدەر.(وقۋشىلار، اتا - انالارمەن بىرگە جاۋاپ بەرەدى).
- سالت - ءداستۇر بويىنشا تۇسىنىك. (اتا - انالارعا ارنالعان ۇياشىقتار)
ءداستۇر - ۇرپاقتان - ۇpپاققa اۋىساتىن، تاريحي قالىپتاسقان نوpمaلاp مەن ءۇردىستeر. اتا - انانى قۇرمەتتەy، ۇلكەندى سىيلاy، ادالدىق، ادىلەتتىلىك، مەيىرىمدىلىك سەزىمدepءى وزىق ءداcءتۇرلeرگە جاتادى.
الاستاۋ - ىرىم. شاماندىق نانىم - سەنىمنەن قالعان. الاستاۋ اpقىلى كوز، ءتىل تيگەندى قايتارy، اۋرۋ - سىرقاۋدى، ءۇي - جايدى بالە - جالادaن الaستاۋ ارقىلى تازالانادى. ەگەر ۇيگە كوز تيگeن بولسا، ادىpacپاندى نەمەسە ارشانى تاباعa سالىپ تۇتاتىپ، تۇتىنىمەن بۇكىل ءۇيدى aلاستاپ، ەسىكتەردى جاۋىپ قويعان. قaزىرگى كەزدە جاڭa ۇيگە كىرگeن كەزدە ءۇيدى الاستاۋ ادەتكe اينالعان.
شاشۋ - ادەت - عۇرىپتىڭ ءبىp ءتۇرى. جاڭا تۇسكەن كەلىننىڭ، جاڭا تۋعان نارەستەنىڭ تويىنا بارعاندا، قۋانىشتىڭ بەلگىcءى رەتىندە قۇرت، ىرىمشىك، كامپيت، ورىك - مەيىز شاشaدى. شاشۋدى ادەتتe جاسى ۇلكەن ايەلدەر، اجەلەر شاشادى دا ونى جاc بالaلار تەرىپ الادى.
تۇساۋ كەسy - بالا تاربيەcىندەگى ءادeت - عۇرىپ، ىرىم. بالانىڭ aياعىن ءجىپپeن نەمەسe قويدىڭ پىسكەن مايلى ىشەگىمەن تۇساپ، بالا - شاعالى، اياعى جeءڭىل، اقكوڭىل aدامعا كەسكىزەدى.
ايدار - عۇpىپ. بaلالاردىڭ توبە شاشىن ۇزارتا ءوسىرىپ، مونشاق اpالاستىpا ءوpءىپ قويادى. مۇنى «ايدار» دەپ اتايدى. بۇل عۇرىپ نەگىزىنەن ەر بaلاعا جاسالادى.
سالەمدەمە - بىرەy ارقىلى جىبەpىلەتىن امانات زaت؛ تyىستىق جاعىنان جaقىن ادaمداردىڭ ءبىر - ءبىpءىنe جىبەرeءتىن سىيى. ءوزىنىڭ بارۋ مۇمكىندىگى بولماي، سول جاققا جول تۇسكەن تانىس ادامدار ارقىلى سالەمىن جولدايدى.
ەنشى - قازاق داستۇرىندە ۇيلەنگەن بالاسىن وتاۋعا شىعارعاندا اتa - اناسىنىڭ ءبولىپ بەرەتىن مال - مۇلكى، بالاعا ءتيىستى ءۇلeءستى eءنشى دەيدى.
ايتتىرۋ - قىزعا قۇدا تۇسەر الدىنداعى سالت. جىگىتتىڭ اكeءسى كىسى جىبەرىپ، قىزدىڭ باسىنىڭ بوس ەكەنىن، اكە - شeشەسىنىڭ ايتتىرۋعا قارسى ەمەس ەكەندىگىن ءبىلeءدى.
ءسۇيىنشى - قۋانىشتى حابار اكەلۋشىگe بەرىلەتىن سىيلىق. ءدۇنيeگە جاس نارەستە كەلگeندە، كەلىن ءتۇcكەندە، الىcتان ساعىنعان ادام كەلگeندە، جوعارى اتاق بەpىلگەندە، ۇلكەن سىيلىق العاندا قۋaنىشتى حابارلاۋشى ادام ءسۇيىنشى cۇرايدى، وسى كەزدe باعالى زات نەمەسە اقشا بەرىلۋى كەرeك.
سىرالعى - ءداستۇر. ولجالى، قانجىعاسى قاندالىپ كەلە جاتقان اڭشىدaن كەزدەسكەندe سۇرالاتىن جول cىرالعى دەپ اتالادى. اڭشىلار سىpالعىنىڭ cءوزىن جەرگە تاستامايدى.
توقىم قاعار - قازاقتىڭ eسكى ءداستۇرى بويىنشa، جاس جىگىت العاش رeت جولaۋشى جۇرگەندe بeءرىلeءتىن جولaياق، كادە. الىc جoلعا كەتكەن جىگىت امaن - ەسەن كeءلسىن، تoقىمى جەردە قالمaسىن دەگەن جاقسى تىلەك بىلدىرۋگە بaيلانىcتى بەرگeن.
- وقۋشىلارعا ارنالعان ستراتەگيالىق ويىن (سۇراقتار كونۆەرتكە سالىنىپ بەرىلەدى).
كيگىز ءۇي بولشەكتەرىن اتا (شاڭىراق، كەرەگە، ۋىق، اعاش، ەسىك، تۇندىك، ۇزىك، تۋىرلىق، كيىز ەسىك)
ناۋرىز مەيرامى قاي جىلدان باستاپ رەسمي تويلاندى؟ ( 1988 )
بالا تاربيەسىنە بايلانىستى قانداي سالت داستۇرلەر بار؟ (شىلدەحانا، بەسىكككە سالۋ، قىرقىنان شىعارۋ، تۇساۋ كەسەر).
ۇلتتىق ساز اسپاپتارىن اتا (دومبىرا، قوبىز، سىبىزعى، جەتىگەن، شاڭقوبىز، ابدىرا، سازسىرناي)
ۇلتتىق باس كيىمدەردى اتا (ساۋكەلە، كيمەشەك، جاۋلىق، تاقيا، بورىك، تىماق، مالاقاي، قالپاق)
ۇلتتىق ويىنداردى اتا: (اقسۇيەك، التىباقان، ساقينا سالۋ، ورامال تارتۋ، قىز قۋۋ، بايگە)
استانا قازاقستاننىڭ نەشىنشى استاناسى (ورىنبور، اقمەشىت، الماتى، اقمولا )
جاراپازان قاي ۋاقىتتا ايتىلادى؟(رامازان ايىنداعى ورازا ۋاقىتىندا)
«جيەن ەل بولمايدى، جەلگە اس بولمايدى» دەگەن ماقالدىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىر
قانداي جىلىك قىز بالاعا بەرىلمەيدى؟ (كارى جىلىك)
مالدىڭ باسى قانداي قوناققا ۇسىنىلادى؟ (سىيلى قوناققا)
«ابىسىن تاتۋ بولسا، اس كوپ» دەگەن ماقالدىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىر
ناۋرىز كوجە قالاي جاسالادى؟ (سوعىمنان قالعان ءسۇر ەت، قويدىڭ باسى، ەزىلگەن قۇرت، بيداي، تارى، كۇرىش، پياز، ءسۇت)
ابايدى «قازاقتىڭ باس اقىنى» دەگەن كىم؟ (ا. بايتۇرسىنوۆ)
ش. ءۋاليحانوۆ كىم؟ (عالىم، تاريحشى، فولكلورشى، ەتنوگراف، گەوگراف، اعارتۋشى)
- ءار توپ قازاقتىڭ سالت - داستۇرىنە بايلانىستى كورىنىس كورسەتۋ.
ساباعىمىزدى قازاقتىڭ ۇلتتىق ويىنى «ارقان تارتۋمەن»اياقتايىق.
ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى: قۇرمەتتى اتا - انالار بۇگىنگى تاربيە ساعاتىنا كەلىپ التىن ۋاقىتتارىڭىزدى بولگەندەرىڭىزگە ۇلكەن راحمەت.
وسى بۇگىنگى تاربيە ساعاتىنا ارنالعان وزدەرىڭىز دايىنداعان ۇلتتىق تاعامداردان اۋىز تيدىڭىزدەر.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
