- 24 ناۋ. 2023 00:00
- 237
ۇلت جاراسى
بيىل، 1921-1922 جىلعى لەنيندىك «ەت پەن ءسۇت» دەكرەتىنەن (قاۋلىسىنان) كەيىن بولعان اشارشىلىققا 101 جىل، 1931-1932 جىلدارداعى ستاليندىك-گولوششەكيندىك قولدان جاسالعان ارنايى اشارشىلىققا – 91 جىل جانە 1937 جىلعى قاندىقاساپ رەپرەسسياسىنىڭ ەكىنشى تولقىنىنىڭ باستالعانىنا 86 جىل. بۇل – جۇرەككە سالماق تۇسىرگەن، ساناعا جارا سالعان قاسىرەت. قازاقتى اسىلدارىنان ايىرعان، ۇلت رەتىندە تابيعي ءوسىپ جەتىلۋىنە قيانات جاساعان كۇندەردىڭ جاراسى تەز جازىلىپ كەتپەيدى. ءتان جاراسى جازىلسا دا، جان جاراسى تاڭبا بولىپ قالا بەرمەك.
1931-1932 جىلدارى حالىقتى اشارشىلىققا ۇشىراتتى، دەموگراف م.ءتاتىموۆتىڭ ەسەبى بويىنشا اشارشىلىق قۇرباندارى 4 ميلليوننان اسادى، نەمەسە بۇكىل قازاقتىڭ 65-70% قىرىلعان.
1937-1939 جىلعى رەپرەسسيا كەزەڭىندە بارلىعى – 120 مىڭنان استام قازاق ازاماتى قۋعىن-سۇرگىنگە ۇشىراپ، ونىڭ ىشىندە 25 مىڭنان استامى نكۆد-نىڭ اتۋ جازاسىنا كەسىلىپ كەتتى. ولار – ناعىز ۇلت زيالىسى، وقىعان-توقىعان، حالقىن ىلگەرى دامىتۋدى ويلاعان مەملەكەتشىل قايراتكەرلەر بولاتىن. بۇل، ۇلت ءۇشىن ورنى تولماس وكىنىش.
«ەلۋ جىلدا ەل جاڭا، ءجۇز جىلدا قازان» دەمەكشى، ۇرپاق اۋىسادى، ەل جاڭارادى. وي مەن سانا وزگەردى. تاۋەلسىزدىك تاڭى الاش ۇرپاقتارىنا دا اتتى. ەندىگى، ەلدىڭ بۇگىنى مەن ەرتەڭى جاس ۇرپاقتىڭ قولىندا. جاستارىمىز سانالى، وياۋ، ءبىلىمدى، ارلى، يماندى بولسا، ەل ءۇشىن جۇمىلا جۇك كوتەرسە، تار زاماندا تايعاق كەشكەن، شەيىت كەتكەن بابالار جولىندا اداسپاي قىزمەت ەتكەن بولامىز.