- 05 ناۋ. 2024 01:07
- 261
ءۇش سوم
تاقىرىبى: ءۇش سوم
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ اڭىز تۋرالى، قوجاناسىر تۋرالى العان بىلىمدەرىن دامىتا وتىرىپ، مانەرلەپ ءتۇسىنىپ وقۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ مىندەتى:
1. قازاق اۋىز ادەبيەتىندەگى تاعى ءبىر اڭىز كەيىپكەرى الدار كوسەمەن تانىستىرۋ.
2. اڭىزدىڭ مازمۇنىن ايتا وتىرىپ، ءوز ويلارىن قوسۋعا، پىكىر ايتۋعا داعدىلاندىرۋ.
3. ومىردە ادام بويىندا كەزدەسەتىن جامان ادەتتەردەن اۋلاق بولۋ، وتىرىك ايتپاۋ، ادامداردى الداماۋ سياقتى جاقسى قاسيەتتەردى بويلارىنا ءسىڭىرۋ.
كورنەكىلىكتەر: اڭىز تۋرالى جازىلعان انىقتاما، وقۋلىقتىڭ 61 - بەتىندەگى سۋرەتتەر.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق.
ءادىسى: سۇراق جاۋاپ، سۋرەت بويىنشا اڭگىمە، پروبلەمالىق جاعداياتتى شەشۋ
ساباقتىڭ جوسپارى مەن بارىسى
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
قايىرلى كۇن دوستارىم
قايىرلى كۇن بولسىن.
جۇما كۇننىڭ ءساتى،
ساتتىلىككە تولسىن
ءبىزدىڭ الار باعامىز
كىلەڭ بەستىك بولسىن
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
ا) قوجاناسىر مەن الدار كوسە اڭگىمەسى بويىنشا تۇسىنگەنىن سۇراۋ.
- وسىنىڭ الدىندا قانداي ءماتىن وقىدىق؟ بۇل ەكى اڭگىمەنى نە نارسەگە جاتقىزۋعا بولادى؟ اڭىز دەگەنىمىز نە؟ بالالار ءبىز وقىپ جاتقان ءبولىم قالاي اتالادى؟ ومىردە بولعان ادام باسىنا قۇرالعان اڭگىمە قالاي اتالادى؟
اتادان قالعان اسىل مۇرا
ەرتەگى، اڭىز، ءتورت تۇلىك تۋرالى جىر
كىرىسپە ءبولىم
ەندەشە، ءبىز بۇگىن سەندەرمەن تاعىدا ءبىر اڭىز اڭگىمەمەن تانىسامىز. بۇل اڭگىمەنىڭ اتىن مىنا ءسوزجۇمباق شەشۋ ارقىلى بىلەمىز.
تۇلكى
اشقاراق
ساقينا
قوي
قىلمويىن
بالالار، ءبىزدىڭ قازاق حالقىندا ءۇش قاسيەتتى سان بولىپ سانالادى.
ءۇش سانىنا بايلانىستى نە بىلەسىڭدەر؟
ءۇش جۇرت(ناعاشى، ءوز جۇرتى، قايىن جۇرتى)
ءۇش ارسىز(ۇيقى، كۇلكى، تاماق)
سوم دەگەن ءسوزدىڭ ماعىناسىن بىلەسىڭدەر مە؟
ءبىز ەگەمەندىك العانعا دەيىن ءبىزدىڭ اقشامىز سوم بولعان. قازىرگى كەزدە قىرعىز حالقىنىڭ اقشاسى سوم دەپ اتالادى.
سەرگىتۋ ءساتى
اعاشتار دا تەربەلىپ،
جەرگە ءتۇستى جاپىراق
ال، قانەكەي جينايىق
سەبەتتەرگە مولىراق
جاڭا ساباق
ا) ءمۇعالىمنىڭ وقۋى
ءا) وقۋشىلاردىڭ وقۋى
ماتىنمەن جۇمىس
ءماتىن سوڭىنداعى سۇراقتارعا جاۋاپ الۋ ارقىلى شىعارماشىلىق تاپسىرما ورىنداتۋ.
داپتەرمەن جۇمىس
سەنىڭ ويىڭشا الدار كوسەنىڭ قىلىعى دۇرىس پا؟
دۇرىس بولسا نەسىمەن دۇرىس؟
قاتە بولسا نەسىمەن قاتە؟
ءبىر - ەكى سويلەممەن ءوز ويلارىن ءبىلدىرۋ.
قورىتىندى
ساباقتى ساحنالىق كورىنىسپەن قورىتىندىلاۋ.
ءماتىندى وتكەن ساباقتاعى ماتىنمەن سالىستىرۋ
قوجاناسىر مەن الدار كوسە
ءۇش سوم
ەكى ءماتىننىڭ ۇقساستىعىن ايىرماشىلىعىن سۇراقتار قويۋ ارقىلى وقۋشى ويىمەن تاقتاعا جازۋ.
ءماتىن كەيىپكەرلەرىنە مىنەزدەمە بەرۋ ارقىلى ولاردى سالىستىرۋ.
♦ قوجاناسىر – الدايدى، كۇلكىلى
♦ الدار كوسە - الدايدى، كەدەيگە كومەكتەسەدى
♦ ەكەۋى دە تاپقىر
ۇيگە تاپسىرما
ءماتىندى مازمۇنداپ كەلۋگە دايىندالىپ كەلۋ. الدار كوسە مەن قوجاناسىر تۋرالى قوسىمشا ماعلۇمات جيناۋ.
وقۋشىلاردىڭ بىلىمدەرىن باعالاۋ
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ اڭىز تۋرالى، قوجاناسىر تۋرالى العان بىلىمدەرىن دامىتا وتىرىپ، مانەرلەپ ءتۇسىنىپ وقۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ مىندەتى:
1. قازاق اۋىز ادەبيەتىندەگى تاعى ءبىر اڭىز كەيىپكەرى الدار كوسەمەن تانىستىرۋ.
2. اڭىزدىڭ مازمۇنىن ايتا وتىرىپ، ءوز ويلارىن قوسۋعا، پىكىر ايتۋعا داعدىلاندىرۋ.
3. ومىردە ادام بويىندا كەزدەسەتىن جامان ادەتتەردەن اۋلاق بولۋ، وتىرىك ايتپاۋ، ادامداردى الداماۋ سياقتى جاقسى قاسيەتتەردى بويلارىنا ءسىڭىرۋ.
كورنەكىلىكتەر: اڭىز تۋرالى جازىلعان انىقتاما، وقۋلىقتىڭ 61 - بەتىندەگى سۋرەتتەر.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق.
ءادىسى: سۇراق جاۋاپ، سۋرەت بويىنشا اڭگىمە، پروبلەمالىق جاعداياتتى شەشۋ
ساباقتىڭ جوسپارى مەن بارىسى
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
قايىرلى كۇن دوستارىم
قايىرلى كۇن بولسىن.
جۇما كۇننىڭ ءساتى،
ساتتىلىككە تولسىن
ءبىزدىڭ الار باعامىز
كىلەڭ بەستىك بولسىن
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
ا) قوجاناسىر مەن الدار كوسە اڭگىمەسى بويىنشا تۇسىنگەنىن سۇراۋ.
- وسىنىڭ الدىندا قانداي ءماتىن وقىدىق؟ بۇل ەكى اڭگىمەنى نە نارسەگە جاتقىزۋعا بولادى؟ اڭىز دەگەنىمىز نە؟ بالالار ءبىز وقىپ جاتقان ءبولىم قالاي اتالادى؟ ومىردە بولعان ادام باسىنا قۇرالعان اڭگىمە قالاي اتالادى؟
اتادان قالعان اسىل مۇرا
ەرتەگى، اڭىز، ءتورت تۇلىك تۋرالى جىر
كىرىسپە ءبولىم
ەندەشە، ءبىز بۇگىن سەندەرمەن تاعىدا ءبىر اڭىز اڭگىمەمەن تانىسامىز. بۇل اڭگىمەنىڭ اتىن مىنا ءسوزجۇمباق شەشۋ ارقىلى بىلەمىز.
تۇلكى
اشقاراق
ساقينا
قوي
قىلمويىن
بالالار، ءبىزدىڭ قازاق حالقىندا ءۇش قاسيەتتى سان بولىپ سانالادى.
ءۇش سانىنا بايلانىستى نە بىلەسىڭدەر؟
ءۇش جۇرت(ناعاشى، ءوز جۇرتى، قايىن جۇرتى)
ءۇش ارسىز(ۇيقى، كۇلكى، تاماق)
سوم دەگەن ءسوزدىڭ ماعىناسىن بىلەسىڭدەر مە؟
ءبىز ەگەمەندىك العانعا دەيىن ءبىزدىڭ اقشامىز سوم بولعان. قازىرگى كەزدە قىرعىز حالقىنىڭ اقشاسى سوم دەپ اتالادى.
سەرگىتۋ ءساتى
اعاشتار دا تەربەلىپ،
جەرگە ءتۇستى جاپىراق
ال، قانەكەي جينايىق
سەبەتتەرگە مولىراق
جاڭا ساباق
ا) ءمۇعالىمنىڭ وقۋى
ءا) وقۋشىلاردىڭ وقۋى
ماتىنمەن جۇمىس
ءماتىن سوڭىنداعى سۇراقتارعا جاۋاپ الۋ ارقىلى شىعارماشىلىق تاپسىرما ورىنداتۋ.
داپتەرمەن جۇمىس
سەنىڭ ويىڭشا الدار كوسەنىڭ قىلىعى دۇرىس پا؟
دۇرىس بولسا نەسىمەن دۇرىس؟
قاتە بولسا نەسىمەن قاتە؟
ءبىر - ەكى سويلەممەن ءوز ويلارىن ءبىلدىرۋ.
قورىتىندى
ساباقتى ساحنالىق كورىنىسپەن قورىتىندىلاۋ.
ءماتىندى وتكەن ساباقتاعى ماتىنمەن سالىستىرۋ
قوجاناسىر مەن الدار كوسە
ءۇش سوم
ەكى ءماتىننىڭ ۇقساستىعىن ايىرماشىلىعىن سۇراقتار قويۋ ارقىلى وقۋشى ويىمەن تاقتاعا جازۋ.
ءماتىن كەيىپكەرلەرىنە مىنەزدەمە بەرۋ ارقىلى ولاردى سالىستىرۋ.
♦ قوجاناسىر – الدايدى، كۇلكىلى
♦ الدار كوسە - الدايدى، كەدەيگە كومەكتەسەدى
♦ ەكەۋى دە تاپقىر
ۇيگە تاپسىرما
ءماتىندى مازمۇنداپ كەلۋگە دايىندالىپ كەلۋ. الدار كوسە مەن قوجاناسىر تۋرالى قوسىمشا ماعلۇمات جيناۋ.
وقۋشىلاردىڭ بىلىمدەرىن باعالاۋ