InfoHub Logo

ءبىلىم بەرۋ سالاسى: قاتىناس.
بولىمدەرى: ءتىل دامىتۋ
تاقىرىبى: «ءۇي جانۋارلارى»
ماقساتى:
بىلىمدىلىك: بالالاردىڭ ءۇي جانۋارلارى، ولاردىڭ پىرلەرى، ادامعا تيگىزەتىن پايداسى تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ.
دامىتۋشىلىق: ءۇي جانۋارلارى مەن ولاردىڭ تولدەرىن اتاۋىن دۇرىس اتاۋعا، زەيىنىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن دامىتۋ. بەلگىلى ەرەجە بويىنشا ءوزارا ارەكەت ەتۋ داعدىسىن جەتىلدىرۋ.
تاربيەلىك: ءۇي جانۋارلارىنا سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ، ولارعا دەگەن قامقورلىق سەزىمىن وياتۋ جانە جاۋاپكەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكى قۇرالدار: ءۇي جانۋارلارىنىڭ سۋرەتتەرى، الي مەن ايا جانە اتاسى مەن اپاسىنىڭ سۋرەتتەرى.
قولدانىلاتىن ءادىس - تاسىلدەر: سۇراق - جاۋاپ، ويىن تەحنولوگياسى، منەما كەستەلەرى
سوزدىك جۇمىس: قامباراتا، زەڭگىبابا، ويسىلقارا، سەكسەكاتا، شوپاناتا
ءۇشتۇعىرلىق: ءۇي جانۋارلارى - دوماشنيە جيۆوتنىە - Domestic animals

ءىس - ارەكەت   كەزەڭدەرى	تاربيەشىنىڭ ءىس - ارەكەتى	بالالاردىڭ ءىس - ارەكەتى
موتيۆاسيالىق -  قىزىعۋشىلىق:	بالالاردى شەڭبەر جاساۋعا شاقىرادى: ەلىمىز امان بولسىن! اسپانىمىز اشىق بولسىن! دەنىمىز ساۋ بولسىن! اتا - انامىز قاسىمىزدا بولسىن! مەشىن جىلى باقىت اكەلسىن! ءتورت تۇلىگىمىز تۇگەل بولسىن! اق مول بولسىن! ءبارىمىز دوس بولايىق! ءبارىمىز باقىتتى بولايىق!	قىزىعۋشىلىق تانىتادى. ەلىمىز امان بولسىن! اسپانىمىز اشىق بولسىن! دەنىمىز ساۋ بولسىن! اتا - انامىز قاسىمىزدا بولسىن! جىلقى جىلى باقىت اكەلسىن! ءتورت تۇلىگىمىز تۇگەل بولسىن! اق مول بولسىن! ءبارىمىز دوس بولايىق!  ءبارىمىز باقىتتى بولايىق!
ۇيىمداستىرۋ -  ىزدەنۋشىلىك رەفلەكسيالىق - تۇزەتۋشىلى	- بالالار، بۇگىن ءبىزدىڭ توپقا كوپتەگەن قوناقتار كەلىپتى. الدىمەن امانداسىپ الايىق. ال بۇگىنگى ساباقتىڭ تاقىرىبى «ءۇي جانۋارلارى». ونداي بولسا امانداسىپ الايىق. عاجايىپ ءسات: - و - و - و بالالار قاراڭدارشى بىزگە تاعى كىمدەر قوناققا كەلگەن ەكەن؟ - بالالار، ءالي مەن ايا اۋىلداعى اجەلەرىنە قوناققا بارۋعا ۇسىنىس جاساپ وتىر، سەندەر باراسىڭدار ما؟ ونداي بولسا، اۆتوبۋسقا وتىرىڭدار. بالالار بۇل اۆتوبۋستا كوڭىلىمىزدى كوتەرەتىن اۋەندە بار ەكەن. - بالالار، بۇل ءاندى بىزدە ايتىپ كورەيىك؟! نە تۋرالى ايتىلعان؟ - دۇرىس ايتاسىڭدار. بالالار، ءۇي جانۋارلارى ورىسشا، اعىلشىنشا قالاي ايتىلادى؟ - وتە جاقسى. اپامىز بەن اجەمىزگە جەتكەنشە ءالى ءبىراز جۇرەمىز، سوندىقتان ساياحاتىمىزدى ءارى قاراي جالعايمىز. جول جونەكەي كوپ قىزىقتار بولادى. بالالار مىنا جايىلىپ جۇرگەن ءۇي جانۋارلارىنا قارڭدارشى. بۇل قاي جانۋارلار؟ - دۇرىس ايتاسىڭدار بۇل قوي مەن ەشكى عوي. قوي مەن ەشكىنىڭ ادام ومىرىنە قانداي پايداسى بار؟ - وتە جاقسى بۇل وترا - وتار قوي مەن ەشكىنىڭ ءپىرى، اتاسى كىم؟ - ال قوي مەن ەشكى قالاي دىبىستايدى؟ قويدىڭ ءتولى نە؟ ەشكىنىڭ شە؟ وتە جاقسى ال ءبىز قويدى پۇشايت - پۇشايت دەپ، ەشكىنى - شورە - شورە دەپ شاقىرادى ەكەنبىز. وتە جاقسى ءتورت تۇلىكتىڭ پىرىلەرى سەندەرگە العىسىن ءبىلدىرىپ جاتىر. - وي بالالار، اۆتوبۋسىمىز نەگە توقتاپ قالدى ەكەن؟ تاعىدا جولىمىزعا ءۇيىر - ءۇيىر جىلقى كەزدەسىپتى. بالالار ءبىز وسى جىلقى تۋرالى نە بىلەتىنىمىزدى الي مەن اياعا ايتىپ بەرەيىكشى. - ءماسساعان مىنا جەردە نە بوپ جاتىر؟ ءۇي جانۋارلارى مەن دالا جانۋارلارى ءبىر جەردە مەكەن ەتەدى دەپ كىم ايتتى؟ بالالار قاراڭدارشى بۇل دۇرىسپا؟ وسى جەردە ءبىز سەندەرمەن «مەكەنىنە اپار» ويىنىن ويناساق قالاي قارايسىڭدار؟ ويىن شارتى: ءۇي جانۋارلارى مەن دالا جانۋارلارىن اجىراتىپ، ءوز مەكەنىنە ورنالاستىرۋ. پالەنەگراف قولدانۋ. - وتە جاقسى بالالار! ءارى قاراي جولىمىزعا اتتانايىق. (اندەتىپ كەتەدى) - بالالار، تابيعات قانداي تاماشا! كەرەمەت! وي اۆتوبۋسىمىز نەگە تاعى توقتاپ قالدى؟ - ويبوي مىناۋ جايىلىمدا جۇرگەن ءالي مەن ايانىڭ اجەسىمەن اتاسىنىڭ ءۇي جانۋارلارىمىنا وزەننەن وتە الماي تۇر ەكەن. ولار سۇرىنبەي ءوتىپ كەتۋ ءۇشىن سەندەر ءتورت تۇلىك تۋرالى تاقپاق ايتىپ بەرىڭدەر. بالالار ءۇي جانۋارلارىنىڭ تولدەرىن قالاي شاقىرامىز؟ - وتە جاقسى، قانداي زەرەك اقىلدى بالالار ەدىڭدەر، تاماشا! - ال ەندى بالالار، مىنا جەردە ءبىراز دەمالىپ الايىق. سەرگىتۋ ءساتى بالالار ءبىز سەندەرمەن دوستىق تۋرالى سەرگىتۋ ءساتىمىزدى ورىندايىق ءيا! رەنجىتپە دوسىڭدى، مەن قوستايمىن وسىڭدى تاتۋ ويناپ ءارقاشان، كوتەر كوڭىل قوشىڭدى. وينايىقتا كۇلەيىك، كوڭىلدەنىپ جۇرەيىك. باقىت كىلتى دوستىقتىڭ، تاتۋلىق دەپ بىلەيىك. - بالالار، ءالي مەن ايانى اپالارى قۇلىنىم، قوزىم دەپ ەركەلەتەدى ەكەن. اپالارىڭ مەن اتالارىڭ سەندەردى قالاي ەركەلەتەدى؟ - ارى قاراي ساپارىمىزدى جالعاستىرايىق! وي بالالر، اۆتوبۋسىمىز تاعى نەگە توقتاپ قالدى ەكەن؟ - مىنا جەردە كوپ تۇيەلەر جايىلىمدا ءجۇر عوي. ولار جولىمىزدان وتكەنشە ولار تۋرالى نە بىلەتىنىمىزدى ايتىپ وتەيىك. ول ءۇشىن منەما كەستەسىن قولدانىپ وتەلىك! - بۇلار نە؟ - ءتۇسى قانداي؟ - دەنە مۇشەلەرىن اتاپ بەرىندەرشى. - دەنەلەرى نەمەن قاپتالعان؟ - داۋىستارىن انىقتاپ وتەلىك! - وتە جاقسى بالالار تاماشا! - نەمەن قورەكتەنەدى؟ - تۇراتىن مەكەنى قاي جەر؟ - تولدەرىن قايتادان ءبىر ەسكە ءتۇسىرىپ جىبەرەيىك. - ادامعا تيگىزەر پايداسى قانداي؟ - بالالار ءبىز ءالي مەن ايانىڭ ۇيىنەدە جەتتىك. ءيا، بالالار ورىستەن قايتىپ جاتقان كورىنەدى. ولاردى باعىپ قاعاتىن پىرىلەردە بار ەكەن. بالالار ءبىز سەندەرمەن ءبىر ويىن وناپ جىبەرەيىك! «ءۇي جانۋارلارىن تاپ!» شارتى: مەن سەندەرگە سۋرەت كقرسەتەمىن ەگەر ءۇي جانۋارىن كورسەتسەم، قول شاپالاقتايسىڭدار جارايما! بالالار ساباعىمىزدى تۇيىندەۋ ماقساتىندا سۋرەت كورسەتەدى: قوي اتاسى – شوپاناتا تۇيە اتاسى – ويسىلقارا سيىر اتاسى – زەڭگىبابا جىلقى اتاسى – قامباراتا   ەشكى اتاسى – سەكسەكاتا - وتە جاقسى. مىنە اۋىلعادا كەلىپ جەتتىك. ءالي مەن ايانىڭ اجەسىنە سالەم بەرەيىك. - اۋىلعا كەلگەن قوناققا اق تاماق ۇسىنىلادى ەكەن بالالار. قاراڭدارشى بىزگە ءالي مەن ايانىڭ اجەسى نە قۇيىپ بەردى؟ - دۇرىس ايتاسىڭدار! ەندى ءبىز تاجىريبە جاساپ كورەيىك. - ءتۇسى قانداي؟ - ءيىسى قانداي؟ - ءدامى شە؟ - سۇيىق پا، الدە قويۋ ما؟ - جارايسىڭدار، بالالار! ءالي مەن ايامەن قوشتاساتىن ساتتە كەلىپ جەتتى! كۋبيكتى لاقتىرىپ تۇسكەن ءۇي جانۋارىنا بايلانىستى جۇمباق جاسىرۋ. كەزەكتى ءبىر جانۋار، ۇستىندە ەكى تاۋى بار. اياعىندا تاعاسى بار، موينىندا جاعاسى بار. مىنسە كولىك بولار، ساۋسا قىمىز بولار. ەكى ايناسى بار، ەكى نايزاسى بار. ءتورت سىلدىرماعى بار، ءبىر شىبىرتقىسى بار. كىشكەنە عانا بويى بار، اينالدىرىپ كيگەن توڭى بار. ءتورت اياعى بار، سەگىز تۇياعى بار. يەگىندە ساقالى بار. قوناقتارىمىزبەندە قوشتاساتىن ءسات كەلدى. ءوز بالا - باقشامىزعا ورالايىق. ءبىز اقىلدى بالامىز، ايتقان ءتىلدى الامىز. بۇگىنگى كەلگەن قوناققا، ساۋ بولىڭىز دەپ ايتامىز!	تاڭ قالادى، امانداسادى. منەما كەستەسى بويىنشا سۇراقتارعا جاۋاپبەرەدى. - الاقاي بىزگە قوناققا ءالي مەن ايا كەلدى. - ارينە، بارامىز. منەما كەستەسى بويىنشا سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى. اۆتوبۋسقا وتىرادى، اۋەندى تىڭدايدى. - ءۇي جانۋارلارى تۋرالى جانە ولاردىڭ تولدەرى تۋرالى. ءۇي جانۋارلارى - دوماشنيە جيۆوتنىە - Domestic animals - بۇل ءۇي جانۋارلارى قوي مەن ەشكى عوي. - ءسۇتىن ىشەمىز، ەتىن جەيمىز، جۇىنىنەن كيىم كەشەك توقيمىز. - وتار - وتار قويدىڭ اتاسى – شوپان اتا! ەشكى اتاسى - سەكسەك اتا! بالالار تاڭ قالادى. - قوي مەن ەشكى ماڭىرايدى. قويدىڭ ءتولى - قوزى، ەشكىنىڭ ءتولى - لاق. - ءيا، بۇل دۇرىس ەمەس قوي. ءۇي جانۋارى ۇيدە، ورماندا مەكەن ەتەتىن جابايى جانۋارلار ورماندا تۇراقتايدى عوي. وينايمىز! - جارايدى. جىلقى اتاسى قامبار اتا، جىلقىنىڭ ءتولى - قۇلىن. ءباز ونى قۇراۋ - قۇراۋ دەپ شاقىرامىز. بالالار كەزەكپەن ءار جانۋاردىڭ مەكەنىن انىقتايدى. (اندەتىپ كەتەدى) بالالار تاڭ قالادى. - ءبىز ءۇي جانۋارلارىنا وزەننەن وتكەنگە بولىسامىز! - جىلقىنى – «قۇراۋ - قۇراۋ» سيىردى – «اۋكىم - اۋكىم» قويدى – «پۇشايت - پۇشايت»   ەشكىنى – «شورە - شورە» دەپ شاقىرامىز. بالالار سەرگىتۋ ءساتىن جاسايدى. رەنجىتپە دوسىڭدى، مەن قوستايمىن وسىڭدى تاتۋ ويناپ ءارقاشان، كوتنر كوڭىل قوشىڭدى. وينايىقتا كۇلەيىك، كوڭىلدەنىپ جۇرەيىك. باقىت كىلتى دوستىقتىڭ، تاتۋلىق دەپ بىلەيىك. - بوتاقانىم، قوشاقانىم، تەنتەگىم دەپ ەركەلەتەدى. - مالدار ورىستەن قايتىپ جاتىر عوي جولدان ءوتىپ جاتىر. سوزدىك جۇمىس: قوي اتاسى – شوپاناتا تۇيە اتاسى – ويسىلقارا سيىر اتاسى – زەڭگىبابا جىلقى اتاسى – قامباراتا   ەشكى اتاسى – سەكسەكاتا - تۇيە اتاسى - ويسىلقارا، تۇيەنىڭ ءتولى - بوتا. تۇيە بوزدايدى. كوس - كوس دەپ شاقىرامىز. - مالداردىڭ دىبىسى ەستىلەدى. - ولار ءۇي جانۋارلارى. - اق، قارا، قوڭىر. - باسى، دەنەسى، ءتورت سيراعى. سيىر موڭىرەيدى. قوي ماڭىرايدى. تۇيە بوزدايدى. جىلقى كىسىنەيدى. - شوپپەن قورەكتەنەدى. - جۇنمەن قاپتالعان. - قورادا مەكەندەيدى. منەما كەستەسى بويىنشا بالالار سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى. - ءسۇتىن ىشەمىز، تەرىسىنەن بىلعارى ەتىك دايىندايمىز، جۇنىنەن بايپاق توقيمىز. ەتىن جەيمىز. بالالار ويىن شارتى بويىنشا جاباي جانۋارلار مەن ءۇي جانۋارلارىن انىقتايدى. بالالار امانداسادى. - اپاسى بىزگە ايران مەن ءسۇت قۇيىپ بەردى. - جاساپ كورەيىك! - اق. - ءيىسى جوق. - ءدامى ءتاپ - ءتاتتى. - ءسۇت سۇيىق، ايران قويۋ! قوشتاسادى. تۇيە – ۆەربليۋد – Camel جىلقى – لوشاد – Horse سيىر – كوروۆا – Cow قوي – باران – Sheep ەشكى – كوزا – Goat ءبىز اقىلدى بالامىز، ايتقان ءتىلدى الامىز. بۇگىنگى كەلگەن قوناققا، ساۋ بولىڭىز دەپ ايتامىز!