- 05 ناۋ. 2024 01:22
- 193
ءۇي قۇستارى
تاقىرىبى: “ءۇي قۇستارى”(1 - كىشى توپ)
سالەمەتسىزدەر مە، بالالار! سالەمەتسىزدەرمە، قوناقتار! بالالار، بارلىعىمىز ورنىمىزدان تۇرىپ، جىلۋلىق شەڭبەرىن قۇرايىق!
كەل ءبارىمىز تۇرايىق
شاتتىق شەڭبەرىن قۇرايىق
ارمىسىڭ شاپاعاتتى كۇن - انا!
ارمىسىڭ قايىرىمدى اسپان - انا!
ارمىسىڭ مەيىرىمدى جەر - انا!
قۇت دارىن، بار الەمدى جارىلقا!
ال، ەندى بالالار ءبىر - بىرىڭە، جۇرەك جىلۋىن سىيلاپ، ساباعىمىزدى باستايىق.
ەلىمىز تىنىش بولسىن!
اسپانىمىز اشىق بولسىن
اتا - انامىز امان بولسىن!
ءبىز امان بولايىق!
بالالار بۇگىن بىزدە، ءۇي قۇستارى تۋرالى اشىق وقۋ ءىس - ارەكەتى. «بۇگىنگى كۇندەرىڭ ءساتتى بولسىن!
- بالالار ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- كوكتەم.
- كوكتەم مەزگىلىنشە نەشە اي بار؟
- ءۇش اي: ناۋرىز ءساۋىر مامىر.
- كوكتەمدە قانداي وزگەرىستەر بولادى؟
- شوپتەر وسەدى، قار ەريدى، كۇن جىلىنادى. مالدار تولدەيدى، جاڭبىر ءجيى جاۋادى، قۇستار قايتا ورالادى.
- كىم كوكتەم تۋرالى تاقپاق بىلەدى؟
كوكتەم، كوكتەم كوكتەمدە،
كۇن نۇرىن توكەندە.
كوپ شىبىق بىلتىرعى،
كوگەرەدى، قۇلپىرادى.
قۇستار، قۇستار كەلەدى.
جەردى جىرعا ءبولدى.
كوكتەم كەلدى دەپ بىزگە
جاقسى حابار بەرەدى.
- بالالار، بۇل ولەڭدە نە تۋرالى ايتىلعان؟
- قۇستار
- ەندەشە، بالالار بۇگىن ءبىز تابيعاتتىڭ ءبىر بولشەگى قۇستار تۋرالى ايتامىز!
- بالالار قانداي قۇستاردى بىلەمىز؟
- قارلىعاش، تورعاي، ساۋىسقان......
قۇستار ەكىگە بولىنەدى.
ءۇي قۇستارى: كۇركەتاۋىق، تاۋىق، قاز، ۇيرەك ءۇي قۇستارى دەپ اتالادى، سەبەبى ولاردى ۇيدە اسىرايمىز.
دالا قۇستارى: قارعا، تورعاي، قارلىعاش، ساۋىسقان ت. ب. دالا قۇستارى دەپ اتالادى، ءوز جەمدەرىن دالادان تابادى.
سەرگىتۋ ءساتى
قولىمىزدى جايامىز قانات قىلىپ
ادىمداپ جۇرەمىز تاۋىق بولىپ
ءدان شوقيمىز تەرەمىز
ۇشىپ - ۇشىپ، ۇشىپ - ۇشىپ
ورنىمىزعا قونامىز
عاجايىپ ءسات:
بالالار، توپ شەتىندە تۇرعان كىشكەنە كۇركەگە نازار اۋدارىڭدار. تاۋىق كۇركەنىڭ ەسى گى جابىق تۇر. وسى ءۇشىن مەن سەندەرگە جۇمباق جاسىرامىن سەندەر شەشەسىندەر، مىنا تاۋىق كۇركەنىڭ ەسىگى اشىلادى.
ەرتە تۇرادى، جار شاقىرادى (اتەش)
كۇن باتا قوناقتاپ
تاڭ اتا جەردەن جەم اڭدىعان (تاۋىق)
اق سارايىن تالقانداپ
شىقتى بىرەۋ تالتاڭداپ (بالاپان)
وسى كەزدە كۇركە ىشىنەن تاۋىق، اتەش، بالاپان شىعادى
اتەش: مەن - قورازبىن، قورازبىن،
جالقاۋلارمەن ارازبىن.
تاڭدى بۇرىن قارسالىپ،
ەلدى وياتىپ جار سالىپ.
تاۋىق: مەن - اق تاۋىق، اق تاۋىق،
جۇرەمىن مەن ماقتانىپ.
قۇس بولسامدا ۇشپايمىن،
بالاپاندى قورعايمىن.
بالاپان: ءبىز ساپ - سارى بالاپان،
كۇنى بويى شاقىلداپ.
جەردەن ءداندى تەرەمىز،
انامىزدان قالمايمىز.
ەندى بالالار «كىم تاپقىر» ويىنىن ويناپ جىبەرەيىك.
قورىتىندى: بالالار، جارايسىڭدار سانىنان جاڭىلماي دۇرىس تاۋىپ اتەش پەن تاۋىق سۋرەتىن شىعاردىڭدار. ولاي بولسا بالالار، بۇگىنگى ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس ارەكەتىمىز اياقتالدى.
سالەمەتسىزدەر مە، بالالار! سالەمەتسىزدەرمە، قوناقتار! بالالار، بارلىعىمىز ورنىمىزدان تۇرىپ، جىلۋلىق شەڭبەرىن قۇرايىق!
كەل ءبارىمىز تۇرايىق
شاتتىق شەڭبەرىن قۇرايىق
ارمىسىڭ شاپاعاتتى كۇن - انا!
ارمىسىڭ قايىرىمدى اسپان - انا!
ارمىسىڭ مەيىرىمدى جەر - انا!
قۇت دارىن، بار الەمدى جارىلقا!
ال، ەندى بالالار ءبىر - بىرىڭە، جۇرەك جىلۋىن سىيلاپ، ساباعىمىزدى باستايىق.
ەلىمىز تىنىش بولسىن!
اسپانىمىز اشىق بولسىن
اتا - انامىز امان بولسىن!
ءبىز امان بولايىق!
بالالار بۇگىن بىزدە، ءۇي قۇستارى تۋرالى اشىق وقۋ ءىس - ارەكەتى. «بۇگىنگى كۇندەرىڭ ءساتتى بولسىن!
- بالالار ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- كوكتەم.
- كوكتەم مەزگىلىنشە نەشە اي بار؟
- ءۇش اي: ناۋرىز ءساۋىر مامىر.
- كوكتەمدە قانداي وزگەرىستەر بولادى؟
- شوپتەر وسەدى، قار ەريدى، كۇن جىلىنادى. مالدار تولدەيدى، جاڭبىر ءجيى جاۋادى، قۇستار قايتا ورالادى.
- كىم كوكتەم تۋرالى تاقپاق بىلەدى؟
كوكتەم، كوكتەم كوكتەمدە،
كۇن نۇرىن توكەندە.
كوپ شىبىق بىلتىرعى،
كوگەرەدى، قۇلپىرادى.
قۇستار، قۇستار كەلەدى.
جەردى جىرعا ءبولدى.
كوكتەم كەلدى دەپ بىزگە
جاقسى حابار بەرەدى.
- بالالار، بۇل ولەڭدە نە تۋرالى ايتىلعان؟
- قۇستار
- ەندەشە، بالالار بۇگىن ءبىز تابيعاتتىڭ ءبىر بولشەگى قۇستار تۋرالى ايتامىز!
- بالالار قانداي قۇستاردى بىلەمىز؟
- قارلىعاش، تورعاي، ساۋىسقان......
قۇستار ەكىگە بولىنەدى.
ءۇي قۇستارى: كۇركەتاۋىق، تاۋىق، قاز، ۇيرەك ءۇي قۇستارى دەپ اتالادى، سەبەبى ولاردى ۇيدە اسىرايمىز.
دالا قۇستارى: قارعا، تورعاي، قارلىعاش، ساۋىسقان ت. ب. دالا قۇستارى دەپ اتالادى، ءوز جەمدەرىن دالادان تابادى.
سەرگىتۋ ءساتى
قولىمىزدى جايامىز قانات قىلىپ
ادىمداپ جۇرەمىز تاۋىق بولىپ
ءدان شوقيمىز تەرەمىز
ۇشىپ - ۇشىپ، ۇشىپ - ۇشىپ
ورنىمىزعا قونامىز
عاجايىپ ءسات:
بالالار، توپ شەتىندە تۇرعان كىشكەنە كۇركەگە نازار اۋدارىڭدار. تاۋىق كۇركەنىڭ ەسى گى جابىق تۇر. وسى ءۇشىن مەن سەندەرگە جۇمباق جاسىرامىن سەندەر شەشەسىندەر، مىنا تاۋىق كۇركەنىڭ ەسىگى اشىلادى.
ەرتە تۇرادى، جار شاقىرادى (اتەش)
كۇن باتا قوناقتاپ
تاڭ اتا جەردەن جەم اڭدىعان (تاۋىق)
اق سارايىن تالقانداپ
شىقتى بىرەۋ تالتاڭداپ (بالاپان)
وسى كەزدە كۇركە ىشىنەن تاۋىق، اتەش، بالاپان شىعادى
اتەش: مەن - قورازبىن، قورازبىن،
جالقاۋلارمەن ارازبىن.
تاڭدى بۇرىن قارسالىپ،
ەلدى وياتىپ جار سالىپ.
تاۋىق: مەن - اق تاۋىق، اق تاۋىق،
جۇرەمىن مەن ماقتانىپ.
قۇس بولسامدا ۇشپايمىن،
بالاپاندى قورعايمىن.
بالاپان: ءبىز ساپ - سارى بالاپان،
كۇنى بويى شاقىلداپ.
جەردەن ءداندى تەرەمىز،
انامىزدان قالمايمىز.
ەندى بالالار «كىم تاپقىر» ويىنىن ويناپ جىبەرەيىك.
قورىتىندى: بالالار، جارايسىڭدار سانىنان جاڭىلماي دۇرىس تاۋىپ اتەش پەن تاۋىق سۋرەتىن شىعاردىڭدار. ولاي بولسا بالالار، بۇگىنگى ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس ارەكەتىمىز اياقتالدى.