سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 4 كۇن بۇرىن)
ۇيقىدان كەيىنگى ساۋىقتىرۋ-شىنىقتىرۋ شارالارى
تاقىرىبى: ۇيقىدان كەيىنگى ساۋىقتىرۋ-شىنىقتىرۋ شارالارى
ماقساتى: بالالاردىڭ دەنە بىتىمدەرىنىڭ دۇرىس قالىپتاسۋىنا، قان اينالىمىنىڭ جاقسارتۋىنا، كوزدەرىن دەم التۋعا، بالالاردىڭ ارقالارى، قولدارىنداعى، تاباندارىنداعى نۇكتەلەردى وياتۋعا ارنالعان جاتتىعۋلاردى جاساتۋ. سۋىق تيۋگە جانە مايتابانعا قارسى جاتتىعۋلار جاساۋ ارقىلى بالالاردىڭ دەنساۋلىعىن نىعايتۋ، دەنە سىمباتىن جەتىلدىرۋ، قيمىل - قوزعالىس داعدىلارىن دامىتۋ. بالالاردىڭ كوڭىل - كۇيىن كوتەرۋ، مادەني - گيگيەنالىق تالاپتاردى ورىنداۋ، تازالىققا، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ.

تۇسكى ۇيقىدان كەيىن بالانىڭ سەرگەك بولۋى تاربيەشىنىڭ ەرەكشە نازار اۋدارۋىن تالاپ ەتەدى. تۇسكى ۇيقىدان كەيىن بالانى سەرگىتۋ گيمناستيكاسى ونىڭ دەنە بىتىمىنە جايلىلىق جانە پسيحولوگيالىق جاعىمدى اسەر بەرەدى. ۇيقىدان ويانۋ كەزى كەلگەندە اقىرىن، ىرعاقتى اۋەن قويامىز، ويانۋدىڭ مىندەتتى شارتتارىن ساقتاي وتىرىپ بالانىڭ ويانۋىنا مۇمكىندىك بەرەمىز – باستاپقى كۇيدە – ارقاسىنان جاتادى، قولى دەنەسىنىڭ بويىمەن ۇزىننان سوزىلىپ، دەنەنى ەركىن ۇستاپ، تىنىشتىقتا بولادى. گيمناستيكا كەشەنى تۇراقتى. اي بارىسىندا اۋەن اۋىستىرىلمايدى، ال جاتتىعۋلار ويىن تۇرىندە جۇرگىزىلەدى، جاتتىعۋلاردى 1 - 2 ايدان كەيىن اۋىستىرىپ وتىرامىز. تۇسكى ۇيقىدان ءاربىر بالا جەكە وياتىلادى. ءبىزدىڭ توپتا ۇقساستىقتارى بويىنشا ەڭ جەڭىل، قاراپايىم جاتتىعۋلار جۇرگىزىلەدى.
تاربيەشى بالالاردى كوتەرىڭكى كوڭىل-كۇيمەن وياتۋ كەرەك. ويتكەنى ۇيقىدان ويانعان بالانىڭ ءبىرىنشى كورەتىنى - ول كۇلىمدەگەن جىلى ءجۇزدى ادام.
ۇيقىدان وياتۋ شارالارىن بالانىڭ جاس ەرەكشەلىگىنە ساي 7 مينۋتتان باستاپ 15 مينۋتقا دەيىن جۇرگىزۋگە بولادى. ال ەرەسەك توپ بالالارى ءۇشىن 20 مينۋتقا دەيىن سوزىلۋى مۇمكىن.
ۇيقىدان كەيىنگى سەرگىتۋ جاتتىعۋلارىنىڭ تۇرلەرى:
1. توسەك ءۇستى جاتتىعۋلار مەن ءوزىن - ءوزى ماسساج
2. ويىن تۇرىندەگى ماسساجدار
3. ءار ءتۇرلى ماسساجدى قۇرالداردى پايدالانۋ ارقىلى جاتتىعۋ جاساۋ
4. تابانعا ارنالعان كىلەمشەلەر ۇستىمەن ءجۇرۋ
5. شىنىقتىرۋ - ساۋىقتىرۋ
6. مۋزىكالى - ىرعاقتى جاتتىعۋلار

سەرگىتۋ جاتتىعۋلارى اياقتالعان سوڭ مىندەتتى تۇردە مادەني - گيگيەنالىق تالاپتار (جۋىنۋ، اۋىز قۋىسىن تۇزدى سۋمەن شايقاۋ) ورىندالۋ كەرەك.

تۇسكى ۇيقىدان ويانۋ شارالارى كەزىندە قولدانىلاتىن تاقپاقتار جيناعى:

بويىمىزدى جازايىق
قولىمىزدى سوزايىق
جاتتىعۋلار جاسايىق
ۇيقىمىزدى اشايىق!

بالاپاندار ۇيقىعا كىرىستى.
بالاپاندار كورەدى ءتۇستى،
عاجايىپ سيقىرلى الەمدى.
بالالار ۇيقىدان ويانادى.

كوزدەرىڭدى اشىڭدار،
كىرپىكتەرىڭدى كوتەرىڭدەر.
بەتتەرىڭدى جەڭىل قيمىلمەن سيپاڭدار،
ءبىر - بىرىڭە جىميىڭدار،
باستارىڭدى وڭعا، سولعا بۇرىلىڭدار،
اۋانى جۇتىڭدار، سودان سوڭ جىبەرىڭدەر،
ىشتەرىڭدى تارتىڭدار،
كوڭىل كۇي كوتەرىلدى،
كەۋدەلەرىڭدى الاقانمەن سيپاڭدار،
جۇدىرىقتى قىسىڭدار،
ەندى ءبىراز اشىڭدار،
كەرىلىڭدەر، سوزىلىڭدار،
ەندى وياندىڭدار، توسەكتەن تۇرىڭدار.

ادەمى يرەك جولدارمەن
لاقتارشا ءبىز ويناقتاپ
تاستان - تاسقا سەكىرىپ
جالاڭ اياق جۇرەمىز.
تابانعا ءبىز نۇكتەلى
ماسساج جاساۋ بىلەمىز.

بىرگە سەكىرەيىك.
بىرگە سوزىلايىق.
بىرگە قولىمىزدى سوزايىق.
بىرگە ەڭبەكتەيىك.
بىرگە تىزەمىزدى ۇستايىق.

سىلدىرلايدى ءمولدىر سۋ،
ءمولدىر سۋعا قولىڭدى جۋ.
جۋىنساڭ سەن ءاردايىم،
اپپاق بەتىڭ، ماڭدايىڭ.

سۇلگى
اق ماقتاداي تۇگى بار،
قىزىل - جاسىل گ ۇلى بار،
جۇمساقتىعى مامىقتاي،
سۇرتىنەسىڭ جالىقپاي،
تازالىقتىڭ دوسى -
سۇلگى دەگەن وسى.

مىنە، بۇگىن وينادىق
وينادىق تا، ويلادىق.
كوجەكتەر بوپ جۇگىرىپ،
سابىزدەردى جينادىق.
بۇگىن جاتتىعۋ جاڭاشا
قالمادىق ءبىز وڭاشا
ءبىزدىڭ بالاباقشادا
كۇندە وسىنداي تاماشا!

ۇيقىدان كەيىنگى جاتتىعۋ تۇرلەرى:

I. توسەك ءۇستى جاتتىعۋلارى.
ۇيقى اشار جاتتىعۋلارىن جاساۋعا قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، قيمىلدىق ىسكەرلىكتەرىن جاقسارتۋعا تىرىسۋ، ولاردى دۇرىس جانە ءدال ورىنداي بىلۋگە ۇيرەتۋ. بالالاردىڭ جالپى فيزيولوگيالىق جەتىلۋىن جاقسارتۋ، قيمىل قوزعالىس ارقىلى بيولوگيالىق قاجەتتىلىگىن قاناعاتتاندىرۋ، جاعىمدى ەموسيانالدى كوڭىل كۇي ورتاسىن جاساۋ.
1. ۆەلوسيپەد جاتتىعۋى. قول مەن اياقتى جوعارى كوتەرىپ. اياقتى كەزەكپەن سەرمەۋ.
2. قايىق جاتتىعۋى. ىشپەن جاتۋ، قولدار يەكتىڭ استىندا. جوعارى تارتىلىپ، ەڭكەيۋ، تەربەلۋ.
3. اۋىر تاستار كوتەرۋ. الاقاندى جۇمىپ، قولدى جارتىلاي كوتەرىپ - ءتۇسىرۋ
4. شاڭعى جاتتىعۋى. 2 اياقتى تىزەگە بۇگىپ، كەزەكپەن سوزىپ - جيناۋ. تاباندى توسەك ۇستىنە ۇيكەۋ.
5. اشۋلى مىسىق. تىزەمەن تۇرىپ، بەلدى بۇكىرەيتىپ، باستى تومەن ءتۇسىرۋ.
6. مەيىرىمدى مىسىق. بەلدى بۇگىپ، باستى جوعارى كوتەرۋ.

II. جالپى دەنە جاتتىعۋلارى.
جالپى دەنەگە ارنالعان جاتتىعۋ - بالالاردىڭ دەنساۋلىعىن نىعايتىپ، دەنە ءبىتىمىن جاقسى قالىپتاستىرادى.
1) ارقاعا ارنالعان «اۋا - رايى» جاتتىعۋى. بالالار ءبىرىنىڭ ارتىنا ءبىرى تۇرىپ، الدىڭعى تۇرعان بالالانىڭ ارقاسىنا ءات ءتۇرلى ماسساجدار جاسايدى.
2) باسقا جانە قولعا ارنالعان ماسساجدى قولعاپتارمەن جاسالاتىن جاتتىعۋلار
3) مويىنعا ارنالعان ماسساجدى جوكەمەن جاتتىعۋ

III. الاقان مەن اياققا ارنالعان جاتتىعۋلار.
ۇساق ساۋساق ماتوريكاسىن دامىتۋعا جانە مايتاباننىڭ الدىن الۋعا زور اسەر ەتەدى.

1) الاقانعا ارنالعان «كىرپى» جاتتىعۋى. تىكەنەك دوپتى الاقانعا سالىپ، اينالدىرۋ.
2) تابانعا ارنالعان جاتتىعۋ.
3) باقايعا ارنالعان جاتتىعۋ

IV. نۇكتەلى ماسساج.
سۋىق تيۋگە جانە تۇماۋعا قارسى جاتتىعۋلار جاساۋ ارقىلى بالالاردىڭ دەنساۋلىعىن نىعايتۋ، دەنە سىمباتىن جەتىلدىرۋ، قيمىل - قوزعالىس داعدىلارىن دامىتۋ.

ا) تاماعىمىز اۋىرماۋ ءۇشىن، قولىمىزبەن تاماعىمىزدى جوعارى - تومەن ۋقالايمىز
ب) تۇشكىرىپ، تۇماۋراتپاۋ ءۇشىن، نۇسقاۋشى ساۋساعىمىزبەن تاناۋىمىزدىڭ ەكى جاعىن كەزەكتەپ ۇيكەيمىز.
ۆ) قولىمىزدى ماڭدايىمىزعا قويىپ ۋقالايمىز.
گ) قۇلاعىمىزدا اۋىرماۋ ءۇشىن، نۇسقاۋشى جانە ورتاڭعى ساۋساعىمىزبەن قۇلاعىمىزدى الدىنان جانە ارتىنان ۋقالايمىز.
كەرەمەت بالالار، بىزگە ەشقانداي سۋىق تيۋ كەدەرگى بولمايدى (الاقانىن ۋقالاۋ)

V. تىنىس الۋ جاتتىعۋلارى
تىنىس الۋ جاتتىعۋلارى وكپەنىڭ جۇمىسىن جەتىلدىرىپ، قان اينالىمىن جاقسارتادى. (ۇرلەۋ ءادىسى)

VI. كەدىر - بۇدىر جولدارمەن ءجۇرىپ وتىر.
تابانعا ماسساج - وتە ءتيىمدى پايدالى دەنەنى شىنىقتىرۋدىڭ ءتۇرى. بۇل تابان بولىگىندەگى اكتيۆتى نۇكتەلەرگە قالىپتاسۋ ءۇشىن كەرەك، مايتاباننىڭ الدىن الۋ ءۇشىن پايدالى.

قۇمدى، تاستى، سۋلى جەرلەرمەن ءجۇرىپ ءوتۋ. ءار ءتۇرلى كەدەرگىلەرى بار كىلەمشەلەردى باسىپ ءجۇرۋ.

شقو، اياگوز قالاسى
كمقك "اياگوز قالالىق №6 بوبەكجاي - بالاباقشاسى" تاربيەشىسى
اديلحانوۆا ايگەريم بەيسەنگازينوۆنا

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما