InfoHub Logo

سىنىبى: 8
تاقىرىبى: Word ماتىندىك پروسەسسورى. ماتىندىك قۇجاتتى پىشىمدەۋ. پىشىمدەۋ رەجيمدەرى.
ساباق ماقساتى: ا) وقۋشىلاردى ماتىندىك قۇجاتتى پىشىمدەۋگە ۇيرەتۋ. ءماتىندى نەمەسە ونىڭ ۇزىندىلەرىن ءبولىپ الۋدى ۇيرەتۋ.
ب) پىشىمدەۋدىڭ نەگىزگى رەجيمدەرىن قولدانا ءبىلۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
ۆ) ماتىنمەن جۇمىس جاساۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.

ساباق كورنەكىلىگى: كارتوچكالار، كومپيۋتەرلەر، ەلەكتروندى وقۋلىق
ساباق ءتۇرى: ءداستۇرلى
ساباق ءادىسى: پراكتيكۋم ەلەمەنتتەرى بار تۇسىندىرمەلى - كورنەكىلىكتى
ساباق ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ ساباعى

ساباق بارىسى: ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
جاڭا ساباق ءتۇسىندىرۋ
جاڭا ساباقتى بەكىتۋگە تاپسىرمالار بەرۋ
ۇيگە تاپسىرما
ساباقتى قورىتىندىلاۋ
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى:
سالاماتسىڭدار ما؟
وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ، سىنىپ تازالىعى، وقۋشى نازارىن ساباققا اۋدارۋ؛
ءىى. ءۇي تاپسىرماسى
Word ماتىندىك پروسەسسورى.
كەستە سۋرەتى

ءىىى. جاڭا ساباق:
Word ماتىندىك پروسەسسورى. ماتىندىك قۇجاتتى پىشىمدەۋ. پىشىمدەۋ رەجيمدەرى.
بۇگىنگى ساباقتا ءبىز ماتىندىك قۇجاتتى پىشىمدەۋ رەجيمدەرىمەن تانىساتىن بولامىز.
ماتىندىك قۇجاتتى پىشىمدەۋ.
ءماتىن تەرىلىپ جانە وڭدەلىپ بولعاسىن ونى پىشىمدەۋ جۇرگىزىلەدى.
پىشىمدەۋ ماتىندىك قۇجاتتاردى راسىمدەۋ بويىنشا جۇرگىزىلەتىن ءارتۇرلى ارەكەتتەردى ايتادى. پىشىمدەۋدى قۇجات قۇرعانشا دا نەمەسە سوڭىنان دا جۇرگىزۋگە بولادى. ەڭ باستىسى پىشىمدەۋ قۇجاتتى باسپاعا شىعارماستان بۇرىن جۇرگىزىلۋى كەرەك.
پىشىمدەۋ ارەكەتتەرىن ورىنداي وتىرىپ؛
• ءار ءتۇرلى قارىپتەردى پايدالانۋعا؛
• جۇمىس ءورىسىنىڭ شەكارالارىن وزگەرتۋگە، سول جاق، وڭ جاق، جوعارعى، تومەنگى ورىستەرىن ايقىنداۋعا؛
• بەتتەگى ءماتىندى تۋرالاۋعا؛
• جولارالىق ينتەرۆالدى ورناتۋعا جانە وزگەرتۋگە؛
• ءماتىندى باعاندارعا بولۋگە؛
• ءماتىندى جيەكتەۋدىڭ ءارتۇرلى تيپتەرىن تاڭداۋعا؛
• ءماتىندى رەسىمدەۋگە بايلانىستى باسقا دا مۇمكىندىكتەردى پايدالانۋعا بولادى.

پىشىمدەۋ كەزىندە اسپاپتار پانەلىندەگى باتىرمالاردى دا، مەنيۋ كوماندالارىن دا، سونداي – اق پەرنەلەردىڭ ارنايى كومبيناسيالارىن دا پايدالانۋعا بولادى.
پىشىمدەۋ ارەكەتتەرىن ماتىنمەن، ونىڭ بولىمدەرىمەن دە، ياعني سيمۆولمەن دە، سوزبەن دە، جولمەن دە، ابزاسپەن دە، بولىممەن دە، بەتپەن دە جۇرگىزۋگە بولادى. ول ءۇشىن پىشىمدەلەتىن بولىكتى بەلگىلەۋ كەرەك.
ءماتىندى بەلگىلەۋدىڭ بىرنەشە تاسىلدەرى بار.
• ءبىر عانا ءسوزدى بەلگىلەۋ ءۇشىن ونى ەكى رەت شەرتىڭدەر. بىرنەشە ءسوزدى بەلگىلەۋ ءۇشىن ونى ەكىنشى شەرتكەننەن ەيىن ماۋستىڭ باتىرماسىن جىبەرمەي، ونىڭ نۇسقاعىشىن سوزدەردى بويلاي جىلجىتىڭدار.
• بۇكىل جولدى بەلگىلەۋ ءۇشىن ماۋس نۇسقاعىشىن جولدىڭ باسىنا جىلجىتىڭدار دا بەر رەت شەرتىڭدەر.(ماۋس نۇسقاعىشى باعدارشا ءتۇرىن قابىلداۋى كەرەك)
• سويلەمدى بەلگىلەۋ ءۇشىن پەرنەسىن باسىپ تۇرىپ، سويلەمنىڭ كەز - كەلگەن جەرىندە ماۋستى ءبىر رەت شەرتىڭدەر.
• ابزاستى بەلگىلەۋ ءۇشىن ونى ءۇش رەت شەرتىڭدەر.
• بۇكىل قۇجاتتى بەلگىلەۋ ءۇشىن پەرنەلەر كومبيناسياسىن باسىڭدار نەمەسە پراۆكا - ۆىدەليت ۆسە كومانداسىن ورىنداڭدار.
• قۇجاتتىڭ ۇلكەن ءبىر بولىگىن بەلگىلەۋ ءۇشىن بەلگىلەنەتىن بولىكتىڭ باسىنا ءبىر رەت شەرتىڭدەر دە، پەرنەسىن باسىپ تۇرىپ، بەلگىلەنەتىن سوڭىنا اۋىسىڭدار دا، ماۋستى تاعى ءبىر شەرتىڭدەر.

پىشىمدەۋ رەجيمدەرى.
1. سيمۆولداردى پىشىمدەۋ. سيمۆولداردى پىشىمدەۋدىڭ ەڭ جىلدام ءتاسىلى پىشىمدەۋ پانەلىنىڭ باتىرمالارىن قولدانۋ.
پىشىمدەۋدىڭ بىرنەشە باپتاۋىن بىردەن وزگەرتۋ ءۇشىن فورمات - شريفت كومانداسىن ورىنداڭدار.
2. ابزاستىق شەگىنىستەر. ءۇنسىز كەلىسىم بويىنشا ءماتىن نولدىك ابزاستىق شەگىنىسپەن ەنگىزىلەدى.، ياعني قىزىل جولسىز، تۋرالۋ سول جاق شەتى بويىنشا جۇرگىزىلەدى.
ابزاستىق شەگىنستەردى سىزعىش بويىنداعى ماركەرلەردىڭ كومەگىمەن قويۋعا بولادى. ونىڭ ىشىندە وڭ ابزاستىق شەگىنىس، تەرىس ابزاستىق شەگىنىس جانە نولدىك شەگىنىس قويۋعا بولادى.
3. تۋرالاۋ. ءۇنسىز كەلىسىم بويىنشا ءماتىن سول جاق شەكارا بويىنشا تۋرالانادى. تۋرالاۋدى وزگەرتۋ ءۇشىن:
1. بۇكىل ءماتىندى نەمەسە ءماتىن بولىگىن بەلگىلەيدى.
2. اسپاپتار پانەلىندەگى تۋرالاۋ باتىرمالارىنىڭ ءبىرىن شەرتەدى.
4. جولارالىق ينتەرۆال. – ابزاستاعى جولداردىڭ ارا قاشىقتىعى. ءۇنسىز كەلىسىم بويىنشا ول ودينارنىي جولارالىق قويىلادى. ونى وزگەرتۋ ءۇشىن مەڭزەردى جولارالىق ينتەرۆالى وزگەرەتىن ابزاستىڭ ىشىنە قويىپ، فورمات - ابزاس كومانداسىن ورىندايدى. شىققان تەرەزەدە مەجستروچنىي ءتىزىمىن اشىپ، قاجەتىن تاڭدايدى.
5. تاسىمال جاساۋ. ءماتىن ەنگىزۋ بارىسىندا جول وڭ جاق شەكاراعا جەتكەندە كەلەسى جولعا اۆتوماتتى تۇردە تاسىمالدانادى. جولداعى سوڭعى ءسوز جولعا سىيماسا ول كەلەسى جولعا كوشىپ جولدىڭ وڭ جاعى تەگىس بولماي قالادى. ەگەر ءمىتىن ەنى بويىنشا تۋرالانسا وندا جولدا ۇلكەن بوس ورىن قالادى. كەيدە قۇجاتتا مۇنداي ۇلكەن بوس ورىن قالدىرۋعا بولمايدى. سوندىقتان مۇنداي كەزدە بۋىنعا ءبولىپ تاسىمال قويۋ كەرەك بولادى.
تاسىمال قويۋ ءۇشىن ءماتىن ەنگىزبەي تۇرىپ، سەرۆيس - يازىك - راستانوۆكا پەرەنوسوۆ كومانداسىن ورىنداڭدار.

پراكتيكالىق جۇمىس
ماتىندىك قۇجاتتى پىشىمدەۋ.
پىشىمدەۋ كەزىندە اسپاپتار پانەلىندەگى باتىرمالاردى دا، مەنيۋ كوماندالارىن دا، سونداي – اق پەرنەلەردىڭ ارنايى كومبيناسيالارىن دا پايدالانۋعا بولادى.
پىشىمدەۋ ارەكەتتەرىن ماتىنمەن، ونىڭ بولىمدەرىمەن دە، ياعني سيمۆولمەن دە، سوزبەن دە، جولمەن دە، ابزاسپەن دە، بولىممەن دە، بەتپەن دە جۇرگىزۋگە بولادى. ول ءۇشىن پىشىمدەلەتىن بولىكتى بەلگىلەۋ كەرەك.
ءماتىندى بەلگىلەۋدىڭ بىرنەشە تاسىلدەرى بار.
• ءبىر عانا ءسوزدى بەلگىلەۋ ءۇشىنونى ەكى رەت شەرتىڭدەر. بىرنەشە ءسوزدى بەلگىلەۋ ءۇشىن ونى ەكىنشى شەرتكەننەن ەيىن ماۋستىڭ باتىرماسىن جىبەرمەي، ونىڭ نۇسقاعىشىن سوزدەردى بويلاي جىلجىتىڭدار.
• بۇكىل جولدى بەلگىلەۋ ءۇشىن ماۋس نۇسقاعىشىن جولدىڭ باسىنا جىلجىتىڭدار دا بەر رەت شەرتىڭدەر.(ماۋس نۇسقاعىشى باعدارشا ءتۇرىن قابىلداۋى كەرەك)
• سويلەمدى بەلگىلەۋ ءۇشىن پەرنەسىن باسىپ تۇرىپ، سويلەمنىڭ كەز - كەلگەن جەرىندە ماۋستى ءبىر رەت شەرتىڭدەر.
• ابزاستى بەلگىلەۋ ءۇشىن ونى ءۇش رەت شەرتىڭدەر.
• بۇكىل قۇجاتتى بەلگىلەۋ ءۇشىن پەرنەلەر كومبيناسياسىن باسىڭدار نەمەسەپراۆكا - ۆىدەليتۆسە كومانداسىن ورىنداڭدار.
• قۇجاتتىڭ ۇلكەن ءبىر بولىگىن بەلگىلەۋ ءۇشىن بەلگىلەنەتىن بولىكتىڭ باسىنا ءبىر رەت شەرتىڭدەر دە، پەرنەسىن باسىپ تۇرىپ، بەلگىلەنەتىن سوڭىنا اۋىسىڭدار دا، ماۋستى تاعى ءبىر شەرتىڭدەر.

ءبىلىمدى بەكىتۋ.
ءىۇ. باعالاۋ. «باعالاۋ پاراعى»
ءۇ. ءۇي تاپسىرماسى
§19 - 20 ءماتىن ابزاسىن فورماتتاۋ وقۋعا