- 05 ناۋ. 2024 02:26
- 206
حالىقتىڭ ماقتانىشىنا اينالعان دومبىرا
ساباقتىڭ ماقساتى: بالالاردى دومبىراعا قىزىقتىرۋ.
1. بىلىمدىلىك: دومبىرا اسپابىنىڭ قازاق حالقىندا الاتىن ورنى
2. دامىتۋ: ءان ايتۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
3. تاربيەلىك: دومبىرا اسپابىن قاستەرلەۋ.
ساباق ءتۇرى: جاڭا ساباق.
بارىسى: 1. سىنىپتى توپتاستىرۋ.
1 - توپ ۇرمەلى اسپاپتار
2 - توپ ۇرمالى اسپاپتار
3 - توپ ىشەكتى اسپاپتار
ءار توپقا سۇراقتار قويىلادى.
ۇرمەلى اسپاپتار قالاي ورىندالادى؟
ۇرمالى اسپاپتار قالاي ورىندالادى؟
ىشەكتى اسپاپتار قالاي ورىندالادى؟ (بالالاردىڭ جاۋاپتارى تىڭدالادى)
بالالار، وسى اتالعان توپتار بويىنشا قانداي اسپاپتار بىلەمىز، سول اسپاپتاردى قاعاز بەتىنە تۇسىرىڭدەر. (اسسوساسيا ءادىسى بويىنشا)
جاۋاپتارىن ءار توپتان ءبىر بالا شىعىپ تانىستىرادى. توپتى باعالاۋ.
- وسى اسپاپتاردىڭ ىشىندە قاي اسپاپتى ءجيى كورىپ، پايدالانامىز؟
- دومبىرا
- دومبىرا تۋرالى نە بىلەمىز، نە ىستەۋگە بولادى؟
- ءان ايتۋعا، كۇي تارتۋعا بالالاردىڭ جاۋاپتارى.
كۇي تىڭداۋ: سەكەن تۇرىسبەكوۆ «كوڭىل تولقىنى»
كۇي قانداي اسپاپتا ورىندالدى؟ بالالار جاۋابى دومبىرا.
ەندەشە بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى:
حالىقتىڭ ماقتانىشىنا اينالعان دومبىرا.
- ەرتەدە قازاقتىڭ دومبىرا اسپابى ءاربىر ءۇيدىڭ تورىندە ءىلۋلى تۇرعان. دومبىرانى كەز - كەلگەن قازاق بالاسى ويناي بىلگەن. كوشپەلى قازاق حالقى دومبىرا اسپابىن جانسەرىگى ەتىپ، وزىمەن بىرگە تاستاماي الىپ جۇرگەن. كونە زامانداردا دومبىرا اسپابىن تۇتاس اعاشتان ويىپ جاساعان. ونىڭ شاناعى مەن كولەمى ءار - ءتۇرلى بولعان. كەيبىر دومبىرا سوپاقشا بولىپ كەلسە، ال كەيبىرەۋى قالاقشا ءتارىزدى جاسالعان. دومبىراعا قويدىڭ ىشەگىن ءيىرىپ تاعاتىن بولعان. ونىڭ موينىنا پەرنەلەر تاققان. دومبىرانى اشەكەيلەپ، سۇيەكتەن ويۋ سالىپ، ءسان بەرگەن. دومبىرا اسپابى قازاقتىڭ اتاقتى ءانشى، كۇيشى اقىندارىنىڭ جانسەرىگى بولعان. ولار دومبىرامەن ءان سالىپ، كۇي تارتىپ، ايتىس پەن تارتىسقا تۇسكەن. قازاقتىڭ كونە زامانداردان قالعان اڭىزدارىندا دومبىرا تالاي جاندى ولىمنەن قۇتقارىپ ءومىر سىيلاعان.
(سلايدتا دومبىرا تۇرلەرىن كورسەتۋ)
ءان ورىنداۋ: ي. نۇسىپبايەۆ «دومبىراسىز ءسان قايدا»
دومبىرا تۋرالى جۇمباقتار جاسىرايىق.
ءتيىپ كەتسە جىلاعان، داۋسى كوپكە ۇناعان. (دومبىرا)
موينىنان ۇستايمىن، ىشىنەن قىتىقتايمىن. (دومبىرا)
تاقتادا سلايد. دومبىرا تۇرلەرى.
مۋزىكا ساۋاتى.
قازاقتىڭ دومبىراسىن قىرعىزدىڭ قومىز، ورىستىڭ بالالايكا اسپاپتارىمەن سالىستىرىپ، ورتاق تۇستارىن تابۋ.
قىرعىز حالقى دومبىرا تەكتەس مۋزىكالىق اسپابىن قومىز دەپ اتايدى. قومىز - قىرعىز حالقىندا دومبىرا ءتارىزدى كەڭىنەن تارالعان اسپاپ. دومبىرا اسپابىنان ايىرماشىلىعى قومىز ءۇش ىشەكتى جانە موينىنا پەرنە بايلانبايدى.
ورىس حالقىنىڭ ەڭ تانىمال اسپابى - بالالايكا. ەرتەدە بۇل اسپاپ بالالارعا ارنالىپ جاسالعان. كونە اڭىزداردا بۇل اسپاپ ورىستار اراسىنا كوشپەلى حالىقتاردان كەلگەن. سوندىقتان ونىڭ اتاۋى بالا سوزىنەن شىققان ەكەن. كوڭىلدى مەرەكەلەردە بالالايكامەن ءان ايتىپ، بي بيلەگەن. سلايدتا قومىز، بالالايكا اسپاپتارىنىڭ سۋرەتى.
توپتىق جۇمىس. دومبىرا، قومىز، بالالايكا اسپاپتارىنىڭ سۋرەتتەرى بار پاراقتى ءۇش توپقا تاراتامىز، اسپاپتار تۋرالى تۇسىنگەنىن باياندايدى. توپتى باعالاۋ.
جاڭا ساباقتى قورىتۋ:
- دومبىرا اسپابى قالاي جاسالادى؟
- دومبىرا اسپابىندا كىمدەر ويناعان؟
- قانداي ءانشى كۇيشىلەردى بىلەسىڭدەر؟
- ءان مەن كۇي تىڭداعان ۇناي ما؟
- دومبىرا اسپابىنا ۇقساس قانداي اسپاپتار بىلەسىڭدەر؟
باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما.
ءاننىڭ ءسوزىن جاتتاۋ.
قومىز، بالالايكا اسپاپتارىنىڭ سۋرەتىن سالۋ.
1. بىلىمدىلىك: دومبىرا اسپابىنىڭ قازاق حالقىندا الاتىن ورنى
2. دامىتۋ: ءان ايتۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
3. تاربيەلىك: دومبىرا اسپابىن قاستەرلەۋ.
ساباق ءتۇرى: جاڭا ساباق.
بارىسى: 1. سىنىپتى توپتاستىرۋ.
1 - توپ ۇرمەلى اسپاپتار
2 - توپ ۇرمالى اسپاپتار
3 - توپ ىشەكتى اسپاپتار
ءار توپقا سۇراقتار قويىلادى.
ۇرمەلى اسپاپتار قالاي ورىندالادى؟
ۇرمالى اسپاپتار قالاي ورىندالادى؟
ىشەكتى اسپاپتار قالاي ورىندالادى؟ (بالالاردىڭ جاۋاپتارى تىڭدالادى)
بالالار، وسى اتالعان توپتار بويىنشا قانداي اسپاپتار بىلەمىز، سول اسپاپتاردى قاعاز بەتىنە تۇسىرىڭدەر. (اسسوساسيا ءادىسى بويىنشا)
جاۋاپتارىن ءار توپتان ءبىر بالا شىعىپ تانىستىرادى. توپتى باعالاۋ.
- وسى اسپاپتاردىڭ ىشىندە قاي اسپاپتى ءجيى كورىپ، پايدالانامىز؟
- دومبىرا
- دومبىرا تۋرالى نە بىلەمىز، نە ىستەۋگە بولادى؟
- ءان ايتۋعا، كۇي تارتۋعا بالالاردىڭ جاۋاپتارى.
كۇي تىڭداۋ: سەكەن تۇرىسبەكوۆ «كوڭىل تولقىنى»
كۇي قانداي اسپاپتا ورىندالدى؟ بالالار جاۋابى دومبىرا.
ەندەشە بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى:
حالىقتىڭ ماقتانىشىنا اينالعان دومبىرا.
- ەرتەدە قازاقتىڭ دومبىرا اسپابى ءاربىر ءۇيدىڭ تورىندە ءىلۋلى تۇرعان. دومبىرانى كەز - كەلگەن قازاق بالاسى ويناي بىلگەن. كوشپەلى قازاق حالقى دومبىرا اسپابىن جانسەرىگى ەتىپ، وزىمەن بىرگە تاستاماي الىپ جۇرگەن. كونە زامانداردا دومبىرا اسپابىن تۇتاس اعاشتان ويىپ جاساعان. ونىڭ شاناعى مەن كولەمى ءار - ءتۇرلى بولعان. كەيبىر دومبىرا سوپاقشا بولىپ كەلسە، ال كەيبىرەۋى قالاقشا ءتارىزدى جاسالعان. دومبىراعا قويدىڭ ىشەگىن ءيىرىپ تاعاتىن بولعان. ونىڭ موينىنا پەرنەلەر تاققان. دومبىرانى اشەكەيلەپ، سۇيەكتەن ويۋ سالىپ، ءسان بەرگەن. دومبىرا اسپابى قازاقتىڭ اتاقتى ءانشى، كۇيشى اقىندارىنىڭ جانسەرىگى بولعان. ولار دومبىرامەن ءان سالىپ، كۇي تارتىپ، ايتىس پەن تارتىسقا تۇسكەن. قازاقتىڭ كونە زامانداردان قالعان اڭىزدارىندا دومبىرا تالاي جاندى ولىمنەن قۇتقارىپ ءومىر سىيلاعان.
(سلايدتا دومبىرا تۇرلەرىن كورسەتۋ)
ءان ورىنداۋ: ي. نۇسىپبايەۆ «دومبىراسىز ءسان قايدا»
دومبىرا تۋرالى جۇمباقتار جاسىرايىق.
ءتيىپ كەتسە جىلاعان، داۋسى كوپكە ۇناعان. (دومبىرا)
موينىنان ۇستايمىن، ىشىنەن قىتىقتايمىن. (دومبىرا)
تاقتادا سلايد. دومبىرا تۇرلەرى.
مۋزىكا ساۋاتى.
قازاقتىڭ دومبىراسىن قىرعىزدىڭ قومىز، ورىستىڭ بالالايكا اسپاپتارىمەن سالىستىرىپ، ورتاق تۇستارىن تابۋ.
قىرعىز حالقى دومبىرا تەكتەس مۋزىكالىق اسپابىن قومىز دەپ اتايدى. قومىز - قىرعىز حالقىندا دومبىرا ءتارىزدى كەڭىنەن تارالعان اسپاپ. دومبىرا اسپابىنان ايىرماشىلىعى قومىز ءۇش ىشەكتى جانە موينىنا پەرنە بايلانبايدى.
ورىس حالقىنىڭ ەڭ تانىمال اسپابى - بالالايكا. ەرتەدە بۇل اسپاپ بالالارعا ارنالىپ جاسالعان. كونە اڭىزداردا بۇل اسپاپ ورىستار اراسىنا كوشپەلى حالىقتاردان كەلگەن. سوندىقتان ونىڭ اتاۋى بالا سوزىنەن شىققان ەكەن. كوڭىلدى مەرەكەلەردە بالالايكامەن ءان ايتىپ، بي بيلەگەن. سلايدتا قومىز، بالالايكا اسپاپتارىنىڭ سۋرەتى.
توپتىق جۇمىس. دومبىرا، قومىز، بالالايكا اسپاپتارىنىڭ سۋرەتتەرى بار پاراقتى ءۇش توپقا تاراتامىز، اسپاپتار تۋرالى تۇسىنگەنىن باياندايدى. توپتى باعالاۋ.
جاڭا ساباقتى قورىتۋ:
- دومبىرا اسپابى قالاي جاسالادى؟
- دومبىرا اسپابىندا كىمدەر ويناعان؟
- قانداي ءانشى كۇيشىلەردى بىلەسىڭدەر؟
- ءان مەن كۇي تىڭداعان ۇناي ما؟
- دومبىرا اسپابىنا ۇقساس قانداي اسپاپتار بىلەسىڭدەر؟
باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما.
ءاننىڭ ءسوزىن جاتتاۋ.
قومىز، بالالايكا اسپاپتارىنىڭ سۋرەتىن سالۋ.