حيميا عاجايىپتار الەمى
حيميا عاجايىپتار الەمى
XXI عاسىر حيميا عاسىرى. تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 20 جىلدىعىمەن تۇستاس حالىقارالىق حيميا جىلى اياسىندا «حيميا عاجايىپتار الەمى»اپتالىعىنىڭ قورىتىندى كەشىنە قوش كەلدىڭىزدەر.
حيميا مەن مەديسينا دامىعان
وندىرىستە حيميانى تانىعان
حيمياسىز كىرمەس جەردىڭ قۇنارى
مۇنداي عىلىم اركەز بيىك تۇرادى دەپ بۇگىنگى كەشتىڭ جوسپارى
1. سيقىرلى عىلىم عاجاپتارى
2. ەلەمەنتتەر ايتىسى
3. جاس حيميك - 2011 سايىسى
حيميانىڭ الەمى – قىزىقتى ءارى تارتىمدى
ءوز سىرىمەن حيميا قىزىقتىرار اركىمدى
وقىساڭدار عىلىمعا كوز اشىپ
تانىرسىڭدار تابيعاتتىڭ عاجابىن - دەپ
حيميالىق قىزىقتى تاجىريبەلەردى تاماشالاڭىزدار.
1. كورىنبەيتىن جازۋ
2. جۇمىرتقانىڭ قابىعىن سىندىرماي ارشۋ
3. وتسىز ءتۇتىن
حيميكتەردىڭ اۋىلىندا
ەلەمەنتتەر تويى بولدى
مەتالداردىڭ قاۋىمىندا
ءان، كۇي، ايتىس، ويىن بولدى دەپ ەلەمەنتتەر ايتىسىن تاماشالاڭدار
1-تۋر بويىنشا قىزىقتى تاجىريبەلەر كورسەتىلەدى
2- تۋر ەلەمەنتتەر ايتىسى حيميا پاتشاسى ءوز تۇرعىندارىنىڭ ونەرى مەن قاسيەتىن تانىتۋ ماقساتىندا بەيورگانيكا مەن ورگانيكا ايتىسكەرلەرىن ورتاعا شاقىرادى.
ورگانيكا
كورۋگە حيميا كەشىن جيىلعاندار
مەندەلەيەۆكە قۇدايىنداي سىيىنعاندار
قوش كەلدىڭدەر، بۇگىنگى عاجايىپتى
تاماشالاۋ باقىتى بۇيىرعاندار
ورگانيكپىن، نەسىنە جاسىرايىن
سەنەن دوستىم كۇشىمدى اسىرايىن
ورگانيكا كۇشىنە حيميادا
تۋرا الار ءداتى شىداپ قاسىمدا كىم
بەيورگانيكا
ارمىسىڭدار بۇگىنگى كەشتى كورەتىندەر
حيميا كەرەمەتىن جىر عىپ ايتام
سوزىمە سەنەتىندەر، كونەتىندەر
ەسىمىم – بەيورگانيك، تانىستىرسام
جەڭىلەر دەپ ويلاما جارىستىرساڭ
حيميانىڭ تىرەگى مىنا مەنمىن
نە قىلاسىڭ كۇشىڭە قارسى تۇرسام
ورگانيكا
ورگانيكا - ءومىر، تۇرمىس تىرەگى
قۇرامىنا كومىرتەگى كىرەدى
ەفير، شايىر، سەلليۋزا، بوياۋ دا
مەن ارقىلى ءوندىرىسىن جۇرەدى
اۋىرساندار ءدارى بەرىپ ەمدەيمىن
كراحمال، اقۋىز ءتۇزىلۋىن جوندەيمىن
پوليمەردەن پوليەتيلەن جاسايمىن
ونەركاسىپ، وتىن كوزى مەن دەيمىن
بەيورگانيكا
تيتانىمدى عارىشتا قولدانادى
جۇتساڭ - اۋا، ىشسەڭ - سۋ قولدا بارى
التىن، كۇمىس، پلاتينا، اسىل گازدار
تۇنىپ تۇرعان بايلىققا كوز بولادى
ءارقاشاندا اشىق عىلىم قاقپاسى
كوپ ماقتانىپ، كەۋدەڭىزدى قاقپاشى
قايسىمىزدىڭ پايدامىز كوپ ومىرگە
تورەلىگىن بەرسىن حيميا پاتشاسى
حيميا پاتشاسى ورگانيكا، بەيورگانيكا داۋلاسۋدىڭ قاجەتى جوق، ەكەۋىڭ دە ءومىر تىرەگىسىڭدەر.
3-تۋر ەلباسىمىز ن. ءابىش ۇلى نازاربايەۆ «تاۋەلسىزدىكتىڭ تۋى - ءبىلىمدى ۇرپاق قولىندا»دەگەندەي الدىمىزدا دەنى ساۋ، رۋحى بيىك، وي - ءورىسى كەڭ بولاشاعى ايقىن XXI عاسىردىڭ بىلگىر حيميكتەرىن ورتاعا شاقىرامىز.
سايىس كەزەڭدەرىمەن تانىس بولىڭىزدار.
1. بايگە
2. ءتىل ونەرى
3. دودا
4. حيميالىق ەستافەتا
5. جورعا
سايىسقا قاتىساتىندار وزدەرىن تانىستىرادى
1. ءابىلقاسىم ە 10كل
2. انۋاربەك ا 10كل
3. قايرات گ 9كل
4. قۇلمۇرات ا10كل
5. الدان ر9كل
شەبەرلىكتى، ءبىلىمدى
ساراپتاپ سىزدەر كورىڭىزدەر
ءادىلقازى القاسى
ءادىل باعا بەرىڭىزدەر
ءادىل قازىلار القاسىن سايلايمىز.
1)
2)
3)
سايىسقا قاتىسۋشىلارعا ساتتىلىك، بەلسەندىلىك جانە جەڭىس تىلەيمىز.
ەڭ قيىنى جارىستىڭ بايگە كەلدى
مىقتىلارى ورتاعا شىقسىن ەندى
تەز جاۋاپ بەر ويلانىپ تۇرىپ قالما
وسى ويىننان كورەيىن ەرەن ەردى،- دەپ كەزەكتى بايگە سۇراقتارىنا بەرەمىز.
بۇل تۋردا ءار ويىنشىعا 5 سۇراقتان بەرىلىپ دۇرىس جاۋاپقا 5 ۇپايدان بەرىلەدى.
ەكرانعا نازار اۋدارايىق، رەتىمىزبەن جاۋاپ بەرەمىز
ءىى ءتىل ونەرى.
حيميانى وقۋ پارىز اركىمگە
وقيدى ونى بارلىق ەلدە، ءار تىلدە
حيميانى وقىڭدار ءار ءبولىمىن،
كەزدەسەر ول الدارىڭنان ءار كۇندە،- دەپ كەزەكتى «حيميالىق جۇمباقتار» وسى سايىستان كەيىن ۇپايى تومەن 1 سايىسكەر ويىننان بوساتىلادى.
ءىىى كەزەڭ دودا
ماڭگى باقي ەستە قالار
عاجايىپ ءبىر سايىس بولسىن
بىلىمدىرەك شاكىرت وزار
قيىنىراق سۇراق بولسىن،- دەپ سايىستىڭ كەلەسى كەزەڭى «دودا» باستالادى.
وسى سايىستان كەيىن ۇپايى از 1 وقۋشى ويىننان بوساتىلادى.
تاعى كەلدى سىنالار شاق اينالىپ
تەرەڭىنە ءبىلىم تەڭىز بايلانىپ
كىم شەشەدى سول سايىستا ۇتىپ تۇر
رەاكسيا جازار كەزەگى دە كەلىپ تۇر – دەپ «حيميالىق ەستافەتا» كەزەڭىن باستايمىز.
وسى سايىستىڭ قورىتىندىسىمەن ۇپايى از 1 سايىسكەر ويىننان بوساتىلادى
قيىن بولار حيميانىڭ قۇپياسى،
ىزدەنسەڭ، تالاپتانساڭ جول اشادى
كوپ وقىپ ءبىلىمىڭدى شىڭداي بەرگىن،
حيميانىڭ قىر - سىرىن تانىپ بىلگىن – دەپ جورعا كەزەڭىن باستايمىز.
ءار وقۋشىعا 10 سۇراقتان بەرىلەدى. وقۋشىلار سۇراقتارعا «ءيا» نەمەسە «جوق» دەپ جاۋاپ بەرەدى.
1 - سايىسكەر
1. حيميا نانى – كۇكىرت قىشق - ءيا
2. وزوننىڭ فورمۋلاسى O3 - ءيا
3. ۇيگە جارىق بەرەتىن ەلەمەنت تەمىر - جوق
4. اسپان تاسى اتالاتىن ەلەمەنت تياەمىر
5. سۇيەك قۇرامىندا سىناپ بار - جوق
6. ادام تىنىس الاتىن گاز سۋتەك - جوق
7. وتتەكتى اشقان عالىم كاۆەنديش - جوق
8. باكتەريوسيدتىك قاسيەتى بار مەتالل كۋمىس - ءيا
9. اتوم مولەكۋلالىق ءىلىمدى اشقان عالىم لومونوسوۆ - ءيا
10. ەڭ جەڭىل مەتالل ليتيي - ءيا
2 - سايىسكەر
1. ايداحار بەينەسىنە ۇقسايتىن ەلەمەنت كۋكىرت - ءيا
2. ادام شاشىندا التىن بار - ءيا
3. اس تۇزىنىڭ فورمۋلاسى
4. پەريود سانى 3 - جوق
5. كومىر قىشقىلىنىڭ تۇزى سۋلفات - جوق
6. كۇمىس قاسىق قارايادى - ءيا
7. سۋتەكتى اشقان عالىم پريستلي - جوق
8. العاشقى كومەككە پايدالاناتىن بەيمەتالل يود - ءيا
9. ەڭ قاتتى مەتالل ليتيي - جوق
10. ەڭ اۋىر مەتالل - وسميي - ءيا
XXI عاسىر حيميا عاسىرى. تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 20 جىلدىعىمەن تۇستاس حالىقارالىق حيميا جىلى اياسىندا «حيميا عاجايىپتار الەمى»اپتالىعىنىڭ قورىتىندى كەشىنە قوش كەلدىڭىزدەر.
حيميا مەن مەديسينا دامىعان
وندىرىستە حيميانى تانىعان
حيمياسىز كىرمەس جەردىڭ قۇنارى
مۇنداي عىلىم اركەز بيىك تۇرادى دەپ بۇگىنگى كەشتىڭ جوسپارى
1. سيقىرلى عىلىم عاجاپتارى
2. ەلەمەنتتەر ايتىسى
3. جاس حيميك - 2011 سايىسى
حيميانىڭ الەمى – قىزىقتى ءارى تارتىمدى
ءوز سىرىمەن حيميا قىزىقتىرار اركىمدى
وقىساڭدار عىلىمعا كوز اشىپ
تانىرسىڭدار تابيعاتتىڭ عاجابىن - دەپ
حيميالىق قىزىقتى تاجىريبەلەردى تاماشالاڭىزدار.
1. كورىنبەيتىن جازۋ
2. جۇمىرتقانىڭ قابىعىن سىندىرماي ارشۋ
3. وتسىز ءتۇتىن
حيميكتەردىڭ اۋىلىندا
ەلەمەنتتەر تويى بولدى
مەتالداردىڭ قاۋىمىندا
ءان، كۇي، ايتىس، ويىن بولدى دەپ ەلەمەنتتەر ايتىسىن تاماشالاڭدار
1-تۋر بويىنشا قىزىقتى تاجىريبەلەر كورسەتىلەدى
2- تۋر ەلەمەنتتەر ايتىسى حيميا پاتشاسى ءوز تۇرعىندارىنىڭ ونەرى مەن قاسيەتىن تانىتۋ ماقساتىندا بەيورگانيكا مەن ورگانيكا ايتىسكەرلەرىن ورتاعا شاقىرادى.
ورگانيكا
كورۋگە حيميا كەشىن جيىلعاندار
مەندەلەيەۆكە قۇدايىنداي سىيىنعاندار
قوش كەلدىڭدەر، بۇگىنگى عاجايىپتى
تاماشالاۋ باقىتى بۇيىرعاندار
ورگانيكپىن، نەسىنە جاسىرايىن
سەنەن دوستىم كۇشىمدى اسىرايىن
ورگانيكا كۇشىنە حيميادا
تۋرا الار ءداتى شىداپ قاسىمدا كىم
بەيورگانيكا
ارمىسىڭدار بۇگىنگى كەشتى كورەتىندەر
حيميا كەرەمەتىن جىر عىپ ايتام
سوزىمە سەنەتىندەر، كونەتىندەر
ەسىمىم – بەيورگانيك، تانىستىرسام
جەڭىلەر دەپ ويلاما جارىستىرساڭ
حيميانىڭ تىرەگى مىنا مەنمىن
نە قىلاسىڭ كۇشىڭە قارسى تۇرسام
ورگانيكا
ورگانيكا - ءومىر، تۇرمىس تىرەگى
قۇرامىنا كومىرتەگى كىرەدى
ەفير، شايىر، سەلليۋزا، بوياۋ دا
مەن ارقىلى ءوندىرىسىن جۇرەدى
اۋىرساندار ءدارى بەرىپ ەمدەيمىن
كراحمال، اقۋىز ءتۇزىلۋىن جوندەيمىن
پوليمەردەن پوليەتيلەن جاسايمىن
ونەركاسىپ، وتىن كوزى مەن دەيمىن
بەيورگانيكا
تيتانىمدى عارىشتا قولدانادى
جۇتساڭ - اۋا، ىشسەڭ - سۋ قولدا بارى
التىن، كۇمىس، پلاتينا، اسىل گازدار
تۇنىپ تۇرعان بايلىققا كوز بولادى
ءارقاشاندا اشىق عىلىم قاقپاسى
كوپ ماقتانىپ، كەۋدەڭىزدى قاقپاشى
قايسىمىزدىڭ پايدامىز كوپ ومىرگە
تورەلىگىن بەرسىن حيميا پاتشاسى
حيميا پاتشاسى ورگانيكا، بەيورگانيكا داۋلاسۋدىڭ قاجەتى جوق، ەكەۋىڭ دە ءومىر تىرەگىسىڭدەر.
3-تۋر ەلباسىمىز ن. ءابىش ۇلى نازاربايەۆ «تاۋەلسىزدىكتىڭ تۋى - ءبىلىمدى ۇرپاق قولىندا»دەگەندەي الدىمىزدا دەنى ساۋ، رۋحى بيىك، وي - ءورىسى كەڭ بولاشاعى ايقىن XXI عاسىردىڭ بىلگىر حيميكتەرىن ورتاعا شاقىرامىز.
سايىس كەزەڭدەرىمەن تانىس بولىڭىزدار.
1. بايگە
2. ءتىل ونەرى
3. دودا
4. حيميالىق ەستافەتا
5. جورعا
سايىسقا قاتىساتىندار وزدەرىن تانىستىرادى
1. ءابىلقاسىم ە 10كل
2. انۋاربەك ا 10كل
3. قايرات گ 9كل
4. قۇلمۇرات ا10كل
5. الدان ر9كل
شەبەرلىكتى، ءبىلىمدى
ساراپتاپ سىزدەر كورىڭىزدەر
ءادىلقازى القاسى
ءادىل باعا بەرىڭىزدەر
ءادىل قازىلار القاسىن سايلايمىز.
1)
2)
3)
سايىسقا قاتىسۋشىلارعا ساتتىلىك، بەلسەندىلىك جانە جەڭىس تىلەيمىز.
ەڭ قيىنى جارىستىڭ بايگە كەلدى
مىقتىلارى ورتاعا شىقسىن ەندى
تەز جاۋاپ بەر ويلانىپ تۇرىپ قالما
وسى ويىننان كورەيىن ەرەن ەردى،- دەپ كەزەكتى بايگە سۇراقتارىنا بەرەمىز.
بۇل تۋردا ءار ويىنشىعا 5 سۇراقتان بەرىلىپ دۇرىس جاۋاپقا 5 ۇپايدان بەرىلەدى.
ەكرانعا نازار اۋدارايىق، رەتىمىزبەن جاۋاپ بەرەمىز
ءىى ءتىل ونەرى.
حيميانى وقۋ پارىز اركىمگە
وقيدى ونى بارلىق ەلدە، ءار تىلدە
حيميانى وقىڭدار ءار ءبولىمىن،
كەزدەسەر ول الدارىڭنان ءار كۇندە،- دەپ كەزەكتى «حيميالىق جۇمباقتار» وسى سايىستان كەيىن ۇپايى تومەن 1 سايىسكەر ويىننان بوساتىلادى.
ءىىى كەزەڭ دودا
ماڭگى باقي ەستە قالار
عاجايىپ ءبىر سايىس بولسىن
بىلىمدىرەك شاكىرت وزار
قيىنىراق سۇراق بولسىن،- دەپ سايىستىڭ كەلەسى كەزەڭى «دودا» باستالادى.
وسى سايىستان كەيىن ۇپايى از 1 وقۋشى ويىننان بوساتىلادى.
تاعى كەلدى سىنالار شاق اينالىپ
تەرەڭىنە ءبىلىم تەڭىز بايلانىپ
كىم شەشەدى سول سايىستا ۇتىپ تۇر
رەاكسيا جازار كەزەگى دە كەلىپ تۇر – دەپ «حيميالىق ەستافەتا» كەزەڭىن باستايمىز.
وسى سايىستىڭ قورىتىندىسىمەن ۇپايى از 1 سايىسكەر ويىننان بوساتىلادى
قيىن بولار حيميانىڭ قۇپياسى،
ىزدەنسەڭ، تالاپتانساڭ جول اشادى
كوپ وقىپ ءبىلىمىڭدى شىڭداي بەرگىن،
حيميانىڭ قىر - سىرىن تانىپ بىلگىن – دەپ جورعا كەزەڭىن باستايمىز.
ءار وقۋشىعا 10 سۇراقتان بەرىلەدى. وقۋشىلار سۇراقتارعا «ءيا» نەمەسە «جوق» دەپ جاۋاپ بەرەدى.
1 - سايىسكەر
1. حيميا نانى – كۇكىرت قىشق - ءيا
2. وزوننىڭ فورمۋلاسى O3 - ءيا
3. ۇيگە جارىق بەرەتىن ەلەمەنت تەمىر - جوق
4. اسپان تاسى اتالاتىن ەلەمەنت تياەمىر
5. سۇيەك قۇرامىندا سىناپ بار - جوق
6. ادام تىنىس الاتىن گاز سۋتەك - جوق
7. وتتەكتى اشقان عالىم كاۆەنديش - جوق
8. باكتەريوسيدتىك قاسيەتى بار مەتالل كۋمىس - ءيا
9. اتوم مولەكۋلالىق ءىلىمدى اشقان عالىم لومونوسوۆ - ءيا
10. ەڭ جەڭىل مەتالل ليتيي - ءيا
2 - سايىسكەر
1. ايداحار بەينەسىنە ۇقسايتىن ەلەمەنت كۋكىرت - ءيا
2. ادام شاشىندا التىن بار - ءيا
3. اس تۇزىنىڭ فورمۋلاسى
4. پەريود سانى 3 - جوق
5. كومىر قىشقىلىنىڭ تۇزى سۋلفات - جوق
6. كۇمىس قاسىق قارايادى - ءيا
7. سۋتەكتى اشقان عالىم پريستلي - جوق
8. العاشقى كومەككە پايدالاناتىن بەيمەتالل يود - ءيا
9. ەڭ قاتتى مەتالل ليتيي - جوق
10. ەڭ اۋىر مەتالل - وسميي - ءيا
You Might Also Like
