InfoHub Logo

ابايدىڭ ياسساۋي حيكمەتىمەن تانىس ەكەنىن وتىز بەسىنشى قارا ءسوزى باياندايدى: «ماحشاردا اللاھۋ تا’الا قاجى، مولدا، سوپى، جومارت، شەيىت — سولاردى قاتار قويىپ، سۇرار دەيدى. دۇنيەدە عيززات ءۇشىن، سىي-قۇرمەت الماق ءۇشىن قاجى بولعاندى، جومارت بولعاندى، سوپى بولعاندى، مولدا بولعاندى، شەيىت بولعاندى ءبىر بولەك قويار دەيدى. احيرەتكە بولا، ءبىر عانا اللاھۋ تا’الانىڭ رازىلىعىن تاپپاق ءۇشىن بولعانداردى ءبىر بولەك قويار دەيدى. دۇنيە ءۇشىن بولعاندارعا «سەندەر دۇنيەدە قاجەكە، مولدەكە، سوپەكە، مىرزەكە، باتىرەكە اتالماق ءۇشىن ونەر قىلىپ ەدىڭدەر، ول دۇنيەڭ مۇندا جوق. سەندەردىڭ ول قىزىقتى دۇنيەڭ حاراپ بولعان. سونىمەن قىلعان ونەرلەرىڭ دە ءبىتتى. ەندى مۇندا قۇرمەت الماق تۇگىل، سۇراۋ بەرىڭدەر! مال بەردىم، ءومىر بەردىم، نە ءۇشىن سول مالدارىڭدى، ومىرلەرىڭدى، بەتىڭە احيرەتتى ۇستاپ، ءدىن نيەتىڭ دۇنيەدە تۇرىپ، جۇرتتى الداماق ءۇشىن سارىپ قىلدىڭدار؟» دەيدى. انا شىن نيەتىمەنەن ورنىن تاۋىپ، ءبىر قۇدايدىڭ رازىلىعى ءۇشىن ونەر قىلعاندارعا ايتار دەيدى: «سەندەر ءبىر عانا مەنىڭ رازىلىعىمدى ىزدەپ مالدارىڭدى، ومىرلەرىڭدى سارىپ قىلىپ ەدىڭدەر، مەن رازى بولدىم. سىزدەرگە لايىقتى قۇرمەتتى ورنىم بار، دايىن، كىرىڭدەر! ءھام ول رازىلىقتارىڭنان باسقا وسى ماحشار ىشىندە، سەندەردىڭ وسى قىلعانىڭا ءوزى قىلماسا دا، ءىشى ەرىپ، ىنتىق بولعان دوستارىڭ تابىلسا، شافاعات قىلىڭدار!» - دەپ ايتار دەيدى».

بۇل قارا ءسوز 1896 جىلى جازىلعان. بۇل ابايدىڭ احيرەت ءۇشىن تولعانىسقا تۇسكەن كەزەڭىمەن سايكەس كەلەدى. ادامنىڭ «ءومىردىڭ ءمانى نە؟ نە ءۇشىن ومىرگە كەلدىم؟ بۇل دۇنيەدەگى اتقارار بورىشىم، ارتقان جاۋاپكەرشىلىگىم قانداي؟ ەرتەڭ ومىردەن وتكەننەن كەيىن نە بولادى؟» دەگەن سۇراقپەن بەتپە-بەت كەلەتىن ءساتى. اباي وزىنە كەرەك كىاپتاردى سەمەي، تۇركىستان، ومبى، ىشكى رەسەيدەن الدىرتىپ وتىرعان. اباي شىعىس دانالىعى، سوپىلىق ءىلىم تۋرالى كىتاپتاردى مۇحتاردىڭ اتاسى اۋەز ارقىلى تۇركىستاننان الدىرىپ وتىرعان.

---