ينفورماتيكادان كۇندەلىكتى ساباق جوسپارلارى 5 سىنىپ
ءپانى: ينفورماتيكا 5 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تەحنيكا قاۋىپسىزدىگى جانە جۇمىس ورنىن ۇيىمداستىرۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: بالا بويىنا بۇگىنگى تاقىرىپتى ءوتۋ بارىسىندا بىلىمدەرىن ارتتىرۋ.
تاربيەلىگى: ءار وقۋشىنى ىسكەرلىككە، ناقتىلىققا، ىنتىماقتىلىققا تاربيەلەۋ.
دامىتۋشىلىعى: وقۋشىنىڭ ءاربىر ساباققا ىنتاسى مەن قابىلەتىن بىرىكتىرىپ، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
وقىتۋ ادىستەرى: سوزدىك، كورنەكى، پراكتيكالىق
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، كومپيۋتەرلەر
وقىتۋ فورمالارى: جەكە، توپتىق جانە ۇجىمدىق.
ساباقتىڭ بارىسى:
ا) ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ب) ساباق سۇراۋ
ۆ) باعالاۋ
گ) جاڭا ساباق
د) بەكىتۋ
ە) ۇيگە تاپسىرما
ج) قورىتىندى
قوڭىراۋ سوعىلىپ ساباق باستالعان سوڭ بالالاردى ۇيىمداستىرا وتىرىپ ساباقتى باستايمىن.
جاڭا ماتەريالدىڭ مازمۇنى:
سەندەردىڭ جۇمىس ورىندارىندا كومپيۋتەردىڭ قۇرامداس بولىكتەرى ورنالاسقان: جۇيەلىك بلوك، پەرنەتاقتا، مونيتور. جۇمىس كەزىندە مونيتوردىڭ ساۋلە تۇتىگى جوعارى كەرنەۋدە جۇمىس ىستەيدى.
ءى. تومەندەگى ارەكەتتەردى جاساۋعا بولمايدى:
1. كابەلدەردىڭ قوسىلعان ورىندارىنا تيۋگە بولمايدى
2. جۇمىس ىستەپ تۇرعاندا ەكرانعا، مونيتور مەن پەرنەتاقتانىڭ سىرت جاعىنا تيۋگە بولمايدى.
3. وقىتۋشىنىڭ رۇقساتىنسىز اپپاراتۋرالاردى توك كوزىنە قوسۋعا، ۇزۋگە بولمايدى.
4. كىتاپ، داپتەر جانە ت. ب. ارتىق زاتتاردى مونيتوردىڭ، پەرنەتاقتانىڭ ۇستىنە قويۋعا بولمايدى.
5. سۋ كيىممەن، سۋ قولمەن كومپيۋتەردە جۇمىس ىستەۋگە قاتال تيىم سالىنادى.
ءىى. جۇمىس ءتارتىبى:
1. كومپيۋتەر ەكرانىنان 60 - 70 سم قاشىقتىقتا دۇرىس، ەڭكەيمەي، جاتىپ الماي وتىرۋ قاجەت، ال ۇدايى كوزىلدىرىك تاعاتىندار – كوزىلدىرىكپەن وتىرۋ كەرەك.
2. ديسپلەي الدىندا 20 مينۋت جۇمىستان سوڭ مىندەتتى تۇردە 5 مينۋت دەم الۋ كەرەك.
ءىىى. جۇمىس كەزىندە:
1. اپپاراتۋرالاردىڭ دۇرىس جۇمىس ىستەۋىن قاداعالاڭدار، ەگەر اپپاراتۋرانىڭ دۇرىس جۇمىس ىستەمەي تۇرعانىن سەزسەڭدەر، نەمەسە وزگەشە دىبىس پايدا بولسا، نەمەسە پەرنەتاقتا ءوز بەتىمەن ءوشىپ قالسا، دەرەۋ جۇمىستى توقتاتىڭدار. تەحنيكانىڭ اقاۋى جونىندە وقىتۋشىعا حابارلاڭدار.
2. پەرنەلەردى قاتتى تاقىلداتپاي جاي باسىڭدار.
3. پەرنەتاقتادا جۇمىس ىستەگەندە قولدارىڭ تازا بولسىن.
4. اپپاراتۋرانىڭ اقاۋىن ەشقاشان ءوز بەتتەرىڭمەن جوندەۋگە ۇمتىلماڭدار.
كەز كەلگەن دەربەس كومپيۋتەر بىرنەشە قۇرىلعىلاردان تۇرادى. بۇل قۇرىلعىلاردىڭ كەيبىرى وتە ماڭىزدى - بۇل مونيتور، جۇيەلىك بلوك پەن پەرنەتاقتا، ويتكەنى كومپيۋتەر ولارسىز جۇمىس ىستەي المايدى.
جاڭا ساباقتى بەكىتۋ: ول ءۇشىن بالالارعا جاڭا ساباقتان بىرنەشە سۇراقتار قويا وتىرىپ ساباقتى اياقتايمىن.
ۇيگە تاپسىرما: ەسەپتەگىش تەحنيكا كابينەتىندەگى قاۋىپسىزدىك تەحنيكا ەرەجەسىن ساقتاۋ.
ساباقتى قورىتىندىلاۋ: جاڭا ماتەريالدى پىسىقتاۋ، وقۋشىلاردىڭ مەڭگەرگەن بىلىمدەر باعالاۋ.
ءپانى: ينفورماتيكا
سىنىبى: 7
ساباقتىڭ تاقىرىبى: اقپارات
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ اقپارات تۋرالى تۇسىنىگىن قالىپتاستىرۋ، سيپاتى مەن قابىلداۋ تاسىلدەرى بويىنشا ءار ءتۇرلى اقپارات تۇرلەرىمەن تانىستىرۋ؛
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ۇقىپتىلىققا، جۇيەلىككە تاربيەلەۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن، لوگيكاسىن، مادەنيەتتىلىك دامىتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ساباقتا قولدانىلاتىن كورنەكتى قۇرالدار: كومپيۋتەر، ينتەراك. تاقتا، ەلەكتروندى وقۋل
ساباقتىڭ ءوتۋ بارىسى:
1. وقۋشىلاردى ۇيىمداستىرۋ.
2. ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرمانى تەكسەرۋ.
3. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ.
4. تاپسىرمالاردى ورىنداۋ.
5. ساباقتى بەكىتۋ.
6. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ
جاڭا تۇسىنىكتەر:
“اقپارات” ءسوزى لاتىننىڭ ءتۇسىندىرۋ، بايانداۋ، مالىمەت دەگەن ۇعىمداردى بىلدىرەتىن informatio cوزىنەن شىققان. قازىرگى كەزدە اقپارات كۇندەلىكتى تۇرمىسقا، عىلىمنىڭ ءار ءتۇرلى فيلوسوفيا، ەكونوميكا فيزيكا، ماتەماتيكا، ينفورماتيكا ت. ب سالالارىندا كەڭىنەن ەندى. اقپاراتتى ءبىز جازباشا نەمەسە اۋىزشا، ءتىپتى قيمىل - قوزعالىس تۇرىندە بەرە الامىز. “اقپارات ” دەگەن ءسوز بەلگىلى ءبىر حاباردىڭ، جاڭالىقتاردىڭ وتكەن وقيعالاردىڭ مازمۇنىن بىلدىرەدى. ءتىرى ورگانيزمنىڭ قۇرىلىسىن زەرتتەۋ دە بىزگە كوپ اقپارات بەرەدى.
مىسالى: بالاسى اتاسىنا نەگە ۇقسايدى؟ يتتەن نەگە تۋمايدى؟ بۇل سۇراقتارعا گەنەتيكا عىلىمى جاۋاپ بەرەدى. ول تۇقىم قۋالاۋشىلىق بولاتىنىڭ، ءاربىر ورگانيزمنىڭ نەگىزگى بەلگىلەرى ۇرپاقتان ۇرپاققا دنق مولەكۋلالارى ارقىلى اقپارات بەرىلەدى. سونىمەن اقپارات ءتىرى تابيعاتتا دا، ءولى تابيعاتتا بولادى. ول ءارقاشان سوزبەن عانا جەتكىزىلمەيدى، ياعني اقپارات الماسۋدىڭ سان الۋان تۇرلەرى بار، قارىم - قاتىناس جاساۋ، ءوز بەتىمەن ويلانۋ، زەرتەۋ ناتيجەسىندە پايدا بولادى.
اقپاراتقا ءۇزىلدى كەسىلدى انىقتاما بەرە المايمىز. ونى قارشاعان دۇنيە تۋرالى جانە وندا ءجۇرىپ جاتقان پروسەستەر تۋرالى حابارلار مەن ماعلۇماتتار دەپ تۇسىنۋگە بولادى.
اقپارات ماتەريالىمەن جانە ەنەرگيامەن قاتار ءبىزدى قورشاعان ورتانىڭ قۇرامدى بولىكتەرىنىڭ ءبىرى بولىپ سانالادى.
اقپارات تۇرلەرى
بارلىق اقپاراتتاردى تومەندەگىدەي بولۋگە بولادى: قوعامدىق ساياساتتىق - الەۋمەتتىك - ەكونوميكالىق، عىلىمي - تەحنيكالىق، حيميا - بيولوگيالىق، فيزيولوگيالىق ت. ب. مۇنىمەن قاتار اقپارات ءوزىنىڭ سيپاتى بويىنشا:
1. ستاتيكالىق (تۇراقتى) نەمەسە ديناميكالىق (اينىمالى)؛
2. العاشقى (كىرىستىك)، تۋىندى (ارالىق) نەمەسە شىعىستىق؛
3. باسقارۋشى جانە مالىمەت بەرۋشى؛
4. وبەكتيۆتى جانە سۋبەكتيۆتى بولۋى مۇمكىن.
اقپارات قاسيەتتەرىنە مىنالاردى جاتقىزۋعا بولادى: تولىقتىق، سەنىمدىلىك (انىقتىق)، باعالىلىق، ماڭىزدىلىق (اكتۋالدىق)، ايقىندىلىق، قىسقالىق، نانىمدىلىق.
ءتىرى تابيعاتتا اقپارات بەرۋ مەن وڭدەۋ مىسالدارى:
جانۋارلار وزدەرىنىڭ جەرلەرىن قورعاپ، ءيىستى بەلگىلەر قالدىرىپ كەتەدى.
ادام اقپاراتتى سەزۋ، كورۋ ارقىلى قابىلدايدى. ادام راديودان، تەلەديداردان، گازەت - جۋرنالدان اقپاراتتاردى سەزىم مۇشەلەرى ارقىلى قابىلدايدى. ادام قابىلدايتىن اقپارات تاڭبالى، بەينەلى بولىپ بولىنەدى.
بەينەلىك اقپارات دەپ - تابيعات كورىنىستەرىن، كەسكىندەردى، ءدام، ءيىس، سەزۋ مۇشەلەرى ارقىلى قابىلدانعان اقپاراتتاردى ايتادى.
تاڭبالى اقپاراتقا سويلەۋ، جازۋ تۇرىندە الىنعان اقپاراتتار جاتادى. اۋىزەكى ءتىل دە تاڭبالى اقپاراتقا جاتادى. سەبەبى، ءار ءتۇرلى تاڭبالاردان تۇرادى، براق ولار دىبىستىق تاڭبالار - فەنومەندەر دەپ اتالادى. تاڭبا تۇرىندە قاتىناسۋدى قاتىناس ءتىلى دەپ اتايدى. تابيعي قاتىناس تىلىنە: قازاق، ورىس، اعىلشىن تىلدەرى جاتادى. جاساندى تىلدەرگە ماتەماتيكا، فيزيكا، كومپيۋتەرمەن قاتىناسۋ تىلدەرى جاتادى. ءار ءتىلدىڭ ءوز ءالفابيتى بار. سانداردى كورسەتەتىن الفابيتتەر: ەكىلىك، سەگىزدىك، وندىق، ونالتىلىق بولادى.
ساباقتى بەكىتۋ سۇراقتارى:
1. اقپارات دەگەن سوزگە قانداي ماعىنا بەرەسىڭدەر؟
2. ادام اقپاراتتىڭ قانداي تۇرلەرىن قابىلداي الادى؟
3. ادام اقپاراتتى قالاي جانە قايدا ساقتايدى؟
4. ادام اقپاراتتى وڭدەۋىنە مىسال كەلتىر؟
5. ادام اقپاراتتى قالاي ساقتايدى؟
ۇيگە تاپسىرما: 1. 1 تاقىرىپ. اقپارات.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تەحنيكا قاۋىپسىزدىگى جانە جۇمىس ورنىن ۇيىمداستىرۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: بالا بويىنا بۇگىنگى تاقىرىپتى ءوتۋ بارىسىندا بىلىمدەرىن ارتتىرۋ.
تاربيەلىگى: ءار وقۋشىنى ىسكەرلىككە، ناقتىلىققا، ىنتىماقتىلىققا تاربيەلەۋ.
دامىتۋشىلىعى: وقۋشىنىڭ ءاربىر ساباققا ىنتاسى مەن قابىلەتىن بىرىكتىرىپ، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
وقىتۋ ادىستەرى: سوزدىك، كورنەكى، پراكتيكالىق
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، كومپيۋتەرلەر
وقىتۋ فورمالارى: جەكە، توپتىق جانە ۇجىمدىق.
ساباقتىڭ بارىسى:
ا) ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ب) ساباق سۇراۋ
ۆ) باعالاۋ
گ) جاڭا ساباق
د) بەكىتۋ
ە) ۇيگە تاپسىرما
ج) قورىتىندى
قوڭىراۋ سوعىلىپ ساباق باستالعان سوڭ بالالاردى ۇيىمداستىرا وتىرىپ ساباقتى باستايمىن.
جاڭا ماتەريالدىڭ مازمۇنى:
سەندەردىڭ جۇمىس ورىندارىندا كومپيۋتەردىڭ قۇرامداس بولىكتەرى ورنالاسقان: جۇيەلىك بلوك، پەرنەتاقتا، مونيتور. جۇمىس كەزىندە مونيتوردىڭ ساۋلە تۇتىگى جوعارى كەرنەۋدە جۇمىس ىستەيدى.
ءى. تومەندەگى ارەكەتتەردى جاساۋعا بولمايدى:
1. كابەلدەردىڭ قوسىلعان ورىندارىنا تيۋگە بولمايدى
2. جۇمىس ىستەپ تۇرعاندا ەكرانعا، مونيتور مەن پەرنەتاقتانىڭ سىرت جاعىنا تيۋگە بولمايدى.
3. وقىتۋشىنىڭ رۇقساتىنسىز اپپاراتۋرالاردى توك كوزىنە قوسۋعا، ۇزۋگە بولمايدى.
4. كىتاپ، داپتەر جانە ت. ب. ارتىق زاتتاردى مونيتوردىڭ، پەرنەتاقتانىڭ ۇستىنە قويۋعا بولمايدى.
5. سۋ كيىممەن، سۋ قولمەن كومپيۋتەردە جۇمىس ىستەۋگە قاتال تيىم سالىنادى.
ءىى. جۇمىس ءتارتىبى:
1. كومپيۋتەر ەكرانىنان 60 - 70 سم قاشىقتىقتا دۇرىس، ەڭكەيمەي، جاتىپ الماي وتىرۋ قاجەت، ال ۇدايى كوزىلدىرىك تاعاتىندار – كوزىلدىرىكپەن وتىرۋ كەرەك.
2. ديسپلەي الدىندا 20 مينۋت جۇمىستان سوڭ مىندەتتى تۇردە 5 مينۋت دەم الۋ كەرەك.
ءىىى. جۇمىس كەزىندە:
1. اپپاراتۋرالاردىڭ دۇرىس جۇمىس ىستەۋىن قاداعالاڭدار، ەگەر اپپاراتۋرانىڭ دۇرىس جۇمىس ىستەمەي تۇرعانىن سەزسەڭدەر، نەمەسە وزگەشە دىبىس پايدا بولسا، نەمەسە پەرنەتاقتا ءوز بەتىمەن ءوشىپ قالسا، دەرەۋ جۇمىستى توقتاتىڭدار. تەحنيكانىڭ اقاۋى جونىندە وقىتۋشىعا حابارلاڭدار.
2. پەرنەلەردى قاتتى تاقىلداتپاي جاي باسىڭدار.
3. پەرنەتاقتادا جۇمىس ىستەگەندە قولدارىڭ تازا بولسىن.
4. اپپاراتۋرانىڭ اقاۋىن ەشقاشان ءوز بەتتەرىڭمەن جوندەۋگە ۇمتىلماڭدار.
كەز كەلگەن دەربەس كومپيۋتەر بىرنەشە قۇرىلعىلاردان تۇرادى. بۇل قۇرىلعىلاردىڭ كەيبىرى وتە ماڭىزدى - بۇل مونيتور، جۇيەلىك بلوك پەن پەرنەتاقتا، ويتكەنى كومپيۋتەر ولارسىز جۇمىس ىستەي المايدى.
جاڭا ساباقتى بەكىتۋ: ول ءۇشىن بالالارعا جاڭا ساباقتان بىرنەشە سۇراقتار قويا وتىرىپ ساباقتى اياقتايمىن.
ۇيگە تاپسىرما: ەسەپتەگىش تەحنيكا كابينەتىندەگى قاۋىپسىزدىك تەحنيكا ەرەجەسىن ساقتاۋ.
ساباقتى قورىتىندىلاۋ: جاڭا ماتەريالدى پىسىقتاۋ، وقۋشىلاردىڭ مەڭگەرگەن بىلىمدەر باعالاۋ.
ءپانى: ينفورماتيكا
سىنىبى: 7
ساباقتىڭ تاقىرىبى: اقپارات
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ اقپارات تۋرالى تۇسىنىگىن قالىپتاستىرۋ، سيپاتى مەن قابىلداۋ تاسىلدەرى بويىنشا ءار ءتۇرلى اقپارات تۇرلەرىمەن تانىستىرۋ؛
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ۇقىپتىلىققا، جۇيەلىككە تاربيەلەۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن، لوگيكاسىن، مادەنيەتتىلىك دامىتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ساباقتا قولدانىلاتىن كورنەكتى قۇرالدار: كومپيۋتەر، ينتەراك. تاقتا، ەلەكتروندى وقۋل
ساباقتىڭ ءوتۋ بارىسى:
1. وقۋشىلاردى ۇيىمداستىرۋ.
2. ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرمانى تەكسەرۋ.
3. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ.
4. تاپسىرمالاردى ورىنداۋ.
5. ساباقتى بەكىتۋ.
6. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ
جاڭا تۇسىنىكتەر:
“اقپارات” ءسوزى لاتىننىڭ ءتۇسىندىرۋ، بايانداۋ، مالىمەت دەگەن ۇعىمداردى بىلدىرەتىن informatio cوزىنەن شىققان. قازىرگى كەزدە اقپارات كۇندەلىكتى تۇرمىسقا، عىلىمنىڭ ءار ءتۇرلى فيلوسوفيا، ەكونوميكا فيزيكا، ماتەماتيكا، ينفورماتيكا ت. ب سالالارىندا كەڭىنەن ەندى. اقپاراتتى ءبىز جازباشا نەمەسە اۋىزشا، ءتىپتى قيمىل - قوزعالىس تۇرىندە بەرە الامىز. “اقپارات ” دەگەن ءسوز بەلگىلى ءبىر حاباردىڭ، جاڭالىقتاردىڭ وتكەن وقيعالاردىڭ مازمۇنىن بىلدىرەدى. ءتىرى ورگانيزمنىڭ قۇرىلىسىن زەرتتەۋ دە بىزگە كوپ اقپارات بەرەدى.
مىسالى: بالاسى اتاسىنا نەگە ۇقسايدى؟ يتتەن نەگە تۋمايدى؟ بۇل سۇراقتارعا گەنەتيكا عىلىمى جاۋاپ بەرەدى. ول تۇقىم قۋالاۋشىلىق بولاتىنىڭ، ءاربىر ورگانيزمنىڭ نەگىزگى بەلگىلەرى ۇرپاقتان ۇرپاققا دنق مولەكۋلالارى ارقىلى اقپارات بەرىلەدى. سونىمەن اقپارات ءتىرى تابيعاتتا دا، ءولى تابيعاتتا بولادى. ول ءارقاشان سوزبەن عانا جەتكىزىلمەيدى، ياعني اقپارات الماسۋدىڭ سان الۋان تۇرلەرى بار، قارىم - قاتىناس جاساۋ، ءوز بەتىمەن ويلانۋ، زەرتەۋ ناتيجەسىندە پايدا بولادى.
اقپاراتقا ءۇزىلدى كەسىلدى انىقتاما بەرە المايمىز. ونى قارشاعان دۇنيە تۋرالى جانە وندا ءجۇرىپ جاتقان پروسەستەر تۋرالى حابارلار مەن ماعلۇماتتار دەپ تۇسىنۋگە بولادى.
اقپارات ماتەريالىمەن جانە ەنەرگيامەن قاتار ءبىزدى قورشاعان ورتانىڭ قۇرامدى بولىكتەرىنىڭ ءبىرى بولىپ سانالادى.
اقپارات تۇرلەرى
بارلىق اقپاراتتاردى تومەندەگىدەي بولۋگە بولادى: قوعامدىق ساياساتتىق - الەۋمەتتىك - ەكونوميكالىق، عىلىمي - تەحنيكالىق، حيميا - بيولوگيالىق، فيزيولوگيالىق ت. ب. مۇنىمەن قاتار اقپارات ءوزىنىڭ سيپاتى بويىنشا:
1. ستاتيكالىق (تۇراقتى) نەمەسە ديناميكالىق (اينىمالى)؛
2. العاشقى (كىرىستىك)، تۋىندى (ارالىق) نەمەسە شىعىستىق؛
3. باسقارۋشى جانە مالىمەت بەرۋشى؛
4. وبەكتيۆتى جانە سۋبەكتيۆتى بولۋى مۇمكىن.
اقپارات قاسيەتتەرىنە مىنالاردى جاتقىزۋعا بولادى: تولىقتىق، سەنىمدىلىك (انىقتىق)، باعالىلىق، ماڭىزدىلىق (اكتۋالدىق)، ايقىندىلىق، قىسقالىق، نانىمدىلىق.
ءتىرى تابيعاتتا اقپارات بەرۋ مەن وڭدەۋ مىسالدارى:
جانۋارلار وزدەرىنىڭ جەرلەرىن قورعاپ، ءيىستى بەلگىلەر قالدىرىپ كەتەدى.
ادام اقپاراتتى سەزۋ، كورۋ ارقىلى قابىلدايدى. ادام راديودان، تەلەديداردان، گازەت - جۋرنالدان اقپاراتتاردى سەزىم مۇشەلەرى ارقىلى قابىلدايدى. ادام قابىلدايتىن اقپارات تاڭبالى، بەينەلى بولىپ بولىنەدى.
بەينەلىك اقپارات دەپ - تابيعات كورىنىستەرىن، كەسكىندەردى، ءدام، ءيىس، سەزۋ مۇشەلەرى ارقىلى قابىلدانعان اقپاراتتاردى ايتادى.
تاڭبالى اقپاراتقا سويلەۋ، جازۋ تۇرىندە الىنعان اقپاراتتار جاتادى. اۋىزەكى ءتىل دە تاڭبالى اقپاراتقا جاتادى. سەبەبى، ءار ءتۇرلى تاڭبالاردان تۇرادى، براق ولار دىبىستىق تاڭبالار - فەنومەندەر دەپ اتالادى. تاڭبا تۇرىندە قاتىناسۋدى قاتىناس ءتىلى دەپ اتايدى. تابيعي قاتىناس تىلىنە: قازاق، ورىس، اعىلشىن تىلدەرى جاتادى. جاساندى تىلدەرگە ماتەماتيكا، فيزيكا، كومپيۋتەرمەن قاتىناسۋ تىلدەرى جاتادى. ءار ءتىلدىڭ ءوز ءالفابيتى بار. سانداردى كورسەتەتىن الفابيتتەر: ەكىلىك، سەگىزدىك، وندىق، ونالتىلىق بولادى.
ساباقتى بەكىتۋ سۇراقتارى:
1. اقپارات دەگەن سوزگە قانداي ماعىنا بەرەسىڭدەر؟
2. ادام اقپاراتتىڭ قانداي تۇرلەرىن قابىلداي الادى؟
3. ادام اقپاراتتى قالاي جانە قايدا ساقتايدى؟
4. ادام اقپاراتتى وڭدەۋىنە مىسال كەلتىر؟
5. ادام اقپاراتتى قالاي ساقتايدى؟
ۇيگە تاپسىرما: 1. 1 تاقىرىپ. اقپارات.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباق: اباي اتانىڭ ءسوزىن جاقسى تىڭدايمىن.
