Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
1 - 4 synyptar oqýshylaryna arnalǵan este saqtaý, zeıin jáne qarym - qatynas daǵdylaryn qalyptastyrýǵa arnalǵan jattyǵýlar
1 - 4 synyptar oqýshylaryna arnalǵan este saqtaý, zeıin jáne qarym - qatynas daǵdylaryn qalyptastyrýǵa arnalǵan jattyǵýlar.

Túzetý - damytý jumystaryna arnalǵan

Baǵdarlamadaǵy qurastyrylyp, jınaqtalǵan jattyǵýlar men tapsyrmalar bastaýysh synyp oqýshynyń jas erekshelikterin eskere otyryp jasalynǵan Túzetý - damytý jumystaryn uıymdastyrýǵa kómek retinde jalpy bilim salasyndaǵy pedagog - psıhologtaryna arnalǵan.
Kirispe.
Adamǵa eń birinshi bilim emes,
rýhanı tárbıe berilý kerek,
tárbıesiz berilgen bilim – adamzattyń qas jaýy,
ol keleshekte onyń barlyq ómirine apat ákeledi.
(Ál - Farabı)
Balalardyń jeke basyn damytý, psıhıkalyq damýyn, daralyq erekshelikterin, ishki potensıalyn anyqtap, jan - jaqty zertteý - mektep psıhologynyń basty mindeti bolyp tabylady. Bastaýysh synyp satysyndaǵy balalar arasynda qarym - qatynas daǵdylary qalyptaspaǵan, oqshaýlanǵan, gıperaktıvti, zeıini turaqsyz, este saqtaý qabileti nashar oqýshylar óte jıi kezdesedi. Osy atalǵan máseleler Qazaqstanda teorıalyq turǵydan zerttelgenimen praktıkalyq turǵyda nazardan tys qalyp otyr.
Kóptegen, jalpyǵa birdeı bilim beretin mektepterde jumys isteıtin psıholog mamandardy memlekettik tilde qolaıly baǵdarlamalar bolmaýy kedergi týdyrady.
Qarym - qatynas - balalardyń tanymdyq úrdisteriniń jetilýin qamtamasyz etetin birden – bir faktor bolyp tabylady. Balanyń tilin damytý, baılanystyryp sóıleýge úıretý, sózdik qoryn baıytý, oılaýyn, este saqtaýyn, zeıinin jetildirýi - osynyń bári atalǵan eńbekte qarastyrylyp psıhologtyń balamen birlesken is - áreketine qurylǵan.
Berilgen tapsyrmalardy oryndaý eki kezeńnen turady: birinshi kezeńde aýyzsha nemese sýret boıynsha tapsyrmalardy oryndaýǵa baǵyt berip, balanyń qabyldaýyna, este saqtaýyna, oılanýyna yqpal etetin bolsa, ekinshi kezeńde oıyn, jattyǵýlar arqyly zeıinin turaqtandyryp, is - áreketti tikeleı oryndaý arqyly atalǵan psıhıkalyq prosesterdiń damýyn anyqtaıdy. jattyǵýlardyń bári balanyń mektepte tabysty oqýyna yqpal jasaıtyny sózsiz.
Baǵdarlamanyń ereksheligi: ár sabaqtyń sońynda úıge tapsyrmalar berilip, balanyń ata - anasymen birlesip jumys jasaýyna múmkindik beriledi.
Tapsyrmalardy oryndaý barysynda balanyń is - áreketti oryndaýy qatesiz durys bolsa tómengi maqtaý sózderimen ushtasady:
- Tamasha!
- Jaraısyń!
- Jaqsy!
- Óte jaqsy!
Esti saqtaýdy damytýǵa arnalǵan sabaqtar.

Sabaq 1.
Maqsaty: Balanyń óz betimen is - áreketin, shapshańdyǵyn, beıneli oılaý qabiletimen este saqtaýyn damytý.
Qoldanylatyn qural - jabdyqtar: qaryndash, aq paraq, túrli - tústi boıaý qaryndash, flomaster.
Sabaq barysy.
Sálemdesý. Balalar bir - birimen sálemdesip bolǵan soń olarǵa oıyn usynylady. «Sándi qımyl» oıyny. Árqaısysy óz oıynan qımyl oılap, bólme ishinde ary - beri qımyldy kórsetip 2 - 3 mınýt júredi. Kimniń qımyly sándi? Nazar aýdarǵandary unaǵan qımyldaryn salyp, oıyndy jalǵastyrady.
Sabaqtyń mazmuny.
1 jattyǵý: «Beıneli oılaýy men sezimtaldyǵyn damytý».
Maqsaty: Balanyń beıneli oılaýyn jetildirý.
Júrgizýshi: «Men senderge mysaldar aıtamyn, al sender ár aıtylǵan mysal saıyn kózderińdi jumyp, sýretten kórip otyrǵandaı elestetińder».
*Elikke shabýyl jasaǵan arystan.
*Quıryǵyn bulǵańdatyp turǵan ıt.
*Kójege túsken shybyn.
*Qarańǵyda túsken naızaǵaı.
*Súıikti kóılegine túsken daq.
*Kún kózinde jaltyldaǵan tamshylar.
*Súıikti oıynshyǵyńdy urlap bara jatqan dosyń.
Endi joǵaryda aıtylǵan mysaldardy esterińe túsirip, aq paraqqa jazyp kórsetińder. Bul jattyǵýdy qoldaný arqyly balanyń kórý esin damytýǵa bolady.
Sergitý sáti. Kórinis: «Sorǵysh jáne dop»
Maqsaty: jekeleı bulshyq et toptaryn jattyqtyrýǵa arnalǵan. Oıynǵa ekeý qatysady. Bireýi úlken úrlengen dop, ekinshisi dopty sorǵyshpen úrleıdi. Denesi jelge tolǵan «dop» aıaqtary búgilip, qoly, moıyny bosap, ózin erkin sezinedi. Basy tómen salbyrap, dop aýamen tolyq toltyrylmaǵan. «Sorǵysh» dopty úrleı bastaıdy. Qoldyń ár úrlegen qımyly saıyn «s» degen dybys shyǵady. Aýa tolǵan saıyn qoldary denesinen alshaqtap, basyn joǵary kóteredi. Dop dóp - dóńgelek bolyp úrlenedi, shlangasyn aǵytyp jibergende kúshpen «sh» degen dybysy shyǵady.
Denesi qaıta bosańsyp, bastapqy qalpyna keledi. Sońynda oıynshylar oryndaryn aýystyrady.

Sabaq 2.
Maqsaty: Balanyń qarym - qatynas daǵdysyn qalyptastyrý, keńistikte baǵdarlaýyn damytýmen qatar zeıinin, kórý arqyly este saqtaýyn damytý.
Qoldanylatyn qural - jabdyqtar: qaryndashtar, aq paraq, túrli - tústi qaryndashtar men taıaqshalar, boıaýlar men flomaster.
Sabaq barysy.
Sálemdesý: sálemdesý aıaqtalǵan soń balanyń jigerlilik, tabandylyq sıaqty qasıetterin damytýǵa baılanysty oıyn usynylady. Balalar sheńber jasap týrady. Olardyń arasynan ýaqytsha oıynnan shyǵa turatyn balany ózderi tańdaıdy. Uıymdastyrýshyny balanyń róli – ortaǵa shyǵyp, ártúrli qımyl kórsetip, qalǵandary sol qımyldy aınytpaı qaıtalaýy kerek. Ýaqytsha oıynnan shyqqan bala qaıtyp kelip, sheńber boıyny turyp, uıymdastyrýshy balanyń kim ekenin anyqtaýǵa kúsh salady. Eger ol durys tanyp, ataǵan jaǵdaıda oıyn aıaqtalady nemese balalardyń qalaýymen oıyn jalǵastyrylady.
Sergitý sáti. Oıyn: «Men qaıdamyn?».
Maqsaty: keńistikte baǵdarlaýyn, estý arqyly qabyldaýy men kórý esin damytý, zeıinin aýdarý.
Júrgizýshi: Qazir men sendermen mynadaı oıyn oınamaqpyn. Senderdiń aralaryńnan bireý izkesýshi bolyp saılanady. Biz onyń kózin baılaımyz. Ol bólmeniń buryshynda turady, al qalǵandaryn bólmeniń ár jerinen oryn alasyńdar. Balalar óz oryndaryn taýyp bolǵan soń izkesýshi balalardyń bireýiniń atyn aıtady. Sol bala turǵan orynan qozǵalmastan mańaıyndaǵy kez - kelgen zatty toqyldatady. İzkesýshi dybystyń shyǵýyna baılanysty ózi atyn ataǵan balanyń qaı jaqta turǵandyǵyn ataıdy. Durys tanyp, atasa basqa bala izkesýshi bolyp saılanyp, oıyn ary qaraı jalǵastyrylady.
2 jattyǵý:
Maqsaty: kórý esin damytýǵa baǵyttalǵan.
Balanyń aldyna taıaqshalar usynylady. Bul taıaqshalardan qandaı da qarapaıym deneler (úı, sharshy, úshburysh) jasaýǵa bolady. Bala nazaryn osy denelerge aýdaryp, keıin qurastyrylǵan denelerdi jaýyp qoıyp, eske túsirýin suraımyz. Bul jattyǵýdy kúrdelendirýge bolady (túrli - tústi taıaqshalardy qoldaný arqyly). Bala tús boıynsha taıaqshalardyń ornalasý retin eske saqtap, óz erkimen qurastyra alýy kerek.
Kelesi nusqa: qurastyrylǵan dene taıaqshalaryn sanaý arqyly balanyń kórý esi ǵana emes, sanaý iskerligi de jetiledi.

Sabaq 3.
Maqsaty: Balanyń qarym - qatynas daǵdysyn qalyptastyrý, kópshilik ortada óz - ózin ustaýyn, ózine - ózi senimdiligin arttyrý jáne qorqynyshyn seıiltý. Es prosesterin damytý.
Qoldanylatyn qural - jabdyqtar: qaryndashtar, aq paraq, túrli - tústi qaryndashtar, boıaýlar men flomaster.
Sabaq barysy.
Sálemdesý. Balalar bir - birimen sálemdesip bolǵan soń oıyn oınalady «Serikter». Balalar bólme ishinde erkin qozǵalyp júrip, qaı elge sapar shegetinderin aıtady. Bir – birin estigen balalar qoldarynan ustap, birge jolaýshylaıyq, dep bir mámilege kelip, ózara kelisedi. Oıynnyń basty maqsaty da jol - jónekeı ózine serik tabý bolatyn.
Sabaq mazmuny.
Oıyn: «Jazylmaı qalǵan sózderdi ornyna qoı».
Maqsaty: eske saqtaý aýqymyn keńeıtý.
Mysaly: qant, oq, jáshik, balyq, bı, almurt. Keıin qatardan bir sóz alynyp, sózder qatary oqylady. Balalar qatardan túsirilgen sózdi taýyp aıtýy kerek jáne rettik sanyn saqtaýy kerek. 3 ret qatardan basqa sóz alynyp tastalady. Al 4 ret qatardaǵy barlyq sózder alynyp qalady.
Sergitý sáti. Oıyn: «Tyǵylmaq».
Maqsaty: Bir - birine jaǵymdy áser qaldyrý, ózin - ózi senimdiligin arttyrý, qorqynyshyn seıildirý.
Oıynnyń barysy: Balalar óz arasynan bir balanyń kózin myqtap baılap, ózderi biriniń qoldarynan biri ustasyp óleń aıtady. Sońǵy sózdi aıtyp úlgermesten jan - jaqqa bytyrap qasha jóneledi. Ortadaǵy kózi baılanǵan bala olardy usaýǵa kirisedi. Ustap alǵa jaǵdaıda kózin sheship, oıyndy basqa bala jalǵastyrady.
Oıyn: «Beınesine qaraı taný».
Maqsaty: Balanyń baıqaǵyshtyǵyn, eske saqtaýyn damytý. Balalardyń qalaýymen toptan 5 bala tańdalynady. Bireýi júrgizýshi bolady. Qalǵandary «kórermender» bolyp, oryndyqtarǵa jaıǵasady. Olar júrgizýshige ózderiniń syrtqy beınelerin kórsetedi. Júrgizýshi muqıat qarap, esine saqtaýǵa tyrysady. Keıin júrgizýshi olardyń árqaısysynyń beınesin kórgeni boıynsha salyp beredi.
Úıge tapsyrma: Ata - analarǵa balamen jumys jasaý qajet. Este saqtaýdyń ádisterin úıretý, mysaldar keltirý, áńgime oqytyp, mazmundaý sıaqty tásilderdi paıdalaný.

Sabaq 4
Maqsaty: Balanyń baıqampazdyǵyn, qarym - qatynas daǵdylaryn qalyptastyrý, jańalyqqa umtylý sıaqty qasıetterin damytýmen qatar beınelik esin, bulshyq etterin jetildirýge baǵyttalǵan.
Qoldanylatyn qural - jabdyqtar: aq paraq, qaryndashtar, boıaýlar, túrli - tústi qaryndashtar, flomasterler.
Sabaq barysy.
Sálemdesý. Oıyn: «Aına»
Maqsaty. Qarym – qatynasyn, baıqaǵyshtyǵyn damytý. Top ishinen bir bala júrgizýshi bolady. Ol kóz aldyna kóp aınasy bar dúkendi elestetedi. Júrgizýshi bala sheńber ortasynda turady, al balalar sheńber boıynda turady. Ol ártúrli qımyldar kórsetedi., al «aınalar» sol qımyldy qaıtalaıdy.
Eskertý: Júrgizýshiniń rólin barlyq bala oınaýǵa bolady.

1 - 4 synyptar oqýshylaryna arnalǵan este saqtaý, zeıin jáne qarym - qatynas daǵdylaryn qalyptastyrýǵa arnalǵan jattyǵýlar. júkteý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama