InfoHub Logo

Maqsaty Ata – babamyzdan qalǵan óshpes mura, qymbat qazynasy maqal mátelder men jumbaqtardy dáripteý.
Tárbıeligi: maqal – mátelder men jumbaqtardy úırete otyryp, otansúıgishtikke, ultjandylyqqa, tulǵaly azamat bolyp ósýge tárbıeleý

Jospary:
1) Oıyndy ashý
2) Qazylarmen tanystyrý
3) Maqalshylar saıysy
4) Kórermender oıyny
Jumbaqshylar saıysy
6) Maqalshy men jumbaqshy saıysy
Án shashý
8) qorytyndy

Muǵalim: Maqal - mátelder - talaı zamandar boıy qalyptasqan urpaqtan - urpaqqa aýysyp kele jatqan asyl qazyna, aqyl oı danalyǵy men tapqyrlyǵy.
Maqal keleli oı, keń mazmundy jasaýdyń tamasha úlgisi. Halyq tapqyrlyǵymen aıtqanda «Toqsan aýyz sózdiń tobyqtaı túıini, Keń bolsań, kem bolmaısyń» Mátel - maqaldaǵydaı tikeleı kesip aıtý túrinde aıtylady. Munda tıanaqty oı aıtylmaıdy, naqyl sóz tizbegin qorytyndyny tujyrymdy izdep tabý qajet.
Mysaly: «Aıdaǵany bes eshki, ysqyryǵy jer jarar»
Ádil qazy múshesimen tanystyrý
-----------------------------------
Júrgizýshi: Januıamyz - sánimiz,
Otbasymyz - ánimiz
Biz bastaıyq saıysty
Qosh kelipsiz bárińiz!
Bizdiń 1 bólimimiz 2 bólimnen turady. birinshi aınalymda maqalshy ózi daıyndap kelgen maqaldaryn aıtady. Maqaldy az aıtqan oqýshy oıynan shyǵady. ekinshi bólimdi bastaımyz. Munda júrgizýshi maqaldyń bir jolyn aıtady oıynshy 2 jolyn jalǵastyrady.

Júrgizýshiniń maqaly:
1. Ananyń kóńili balada
Balanyń kóńili dalada

İİ. Uldyń uıaty ákege
Qyzdyń uıaty sheshege

3 Ananyń súti bal
Balanyń tili bal
4 Qyna tasqa bitedi
Bilim basqa bitedi

5. Kisi elinde sultan bolǵansha
Óz elińde ultan bol
6. Otansyz adam - ormansyz bulbul
7. El ishi - altyn besik
8. Ádil til - aqyl tarazysy
9. Qundy sózdi - quıma qulaq tyńdasyn
10. Jaqsy jigit elin tórge súırer
Jaman jigit elin kórge súırer

11. Jalqaýlyq - dert japsyrar
Eńbek jandy asyrar
12. Maqal atasy - sóz
mata atasy - bóz
13. Sózdiń kórki - maqal
Júzdiń kórki - saqal
14. altaý ala bolsa aýyzdaǵy ketedi
tórteý túgel bolsa tóbedegi keledi
15. Mal qorasyn izdeıdi
Er týysyn izdeıdi

Kórermenderge
Jaqsy baıqap sóıler
Jaman shaıqap sóıler.
Bas kespek bolsa da
Til kespek joq

Til tas jarady - tas jarmasa bas jarady
Sheberdiń qoly ortaq, Sheshenniń tili ortaq
Adam alasy ishinde – Mal alasy syrtynda
Kisideginiń kilti aspanda

Jumbaqshylar saıysyn bastaımyz: Bul saıys 2 tapsyrmadan turady. birinshi júrgizýshi jumbaq aıtady oıynshy jumbaqtyń sheshýin tabady. 2aınalym da ózderi daıyndap kelgen jumbaqtaryn jasyrady. jeńimpaz 3 aınalymǵa ótedi

1 Jeńimpaz oıynshyǵa: Jaýraǵanda kúldirer
Óz erkine jiberseń
Dúnıeni búldirer (Ot)
Alasa ǵana boıy bar,
Toǵyz qabat tony bar
Tony sheshilse
Adamzaty jylatar (jýa)
asqar taý, qalyń orman
ony keıde shópteı orǵan (shash)
Uzyn murty sarylar, Qoıynynda nany bar (bıdaı)
Saqaly joq, shashy bar, bet aýyzy joq, basy bar.
Belin bekem baılaǵan, qoqysty qoımaı aıdaǵan (sypyrtqy )
Bir úıge kózsiz bop basyńdy suǵasyń,
Bul úıden kóregen bolyp shyǵasyń (mektep)

Kórermender oıyny:
Maǵan da, saǵan da
Jaqyn týys - bes adam
Úsh áripten turatyn
Ońǵa oqy, solǵa oqy
ózgermeıdi esh odan.
Bári de óz jurtyń
Aıtady káne kim atyn (ata, ana, apa, aǵa, ini)
Balasymyn dalanyń,
Týǵannan daqsyz qaramyn.
Mezgil kelse jurtty jylytyp
Adamzatty ánge saldyramyn (kómir)
Sózi dana, úni joq, sóılemeıdi tili joq, qolyńa alsań sheshen
Aqyly asqan kósem (kitap)