A dybysy men áripi
Aqtóbe oblysy, Muǵaljar aýdany,
Eńbek aýyly, Eńbek negizgi mektebiniń
mektepaldy daıarlyq klasynyń tárbıeshisi
Kýlova Salamat Sovetqyzy
Klasy: MAD.
Bilim berý salasy: Qatynas
Uıymdastyrylǵan oqý - is áreketi: Saýat ashý
Taqyryby: A dybysy men áripi
Sabaqtyń maqsaty: Bilimdiligi: Ótken taqyrypty eske túsire otyryp, a dybysy jáne árpimen tanysý.
Balalarǵa a dybysy kezdesetin sózge mysal keltirip, sol sózderdi qatystyryp, sóılem quratý arqyly, sózdik qorlaryn tolyqtyrý, oıyn tıanaqty jetkize bilýge baýlý. Jazýǵa qoldaryn jattyqtyrý.
Damytýshylyǵy: Balalardyń este saqtaý qabiletterin shyńdaý, oı - órisin damytý jáne jetildirý. Sózdik qarym - qatynastaryn baıytý.
Tárbıeligi: Uqyptylyqqa, saýattylyqqa, shapshańdylyqqa tárbıeleý.
Kórnekiligi: Kespe áripter, jeke sýretter, kıiz úı.
Ádis - tásilderi: Túsindirý, oqý, jazý, oıyn, suraq - jaýap, áńgimelesý, jumbaq, jańyltpash aıtqyzý..
Túri: Jańa sabaqty túsindirý.
Pánaralyq baılanys: Kórkem ádebıet, til damytý.
Yntalandyrý,
Sezimderin oıatý. - Balalar búgingi bizdiń uıymdastyrylǵan oqý - is áreketimiz, saýat ashý sabaǵyna qonaqtar kelipti. Shattyq sheńberine shyǵyp sálemdeseıik.
Parta saǵan tósek emes jatýǵa,
Túzý usta, tik otyr sen partada.
Boıdy túze, kóter basty joǵary,
Symbattylyq bolsyn seniń
boıyńda.
Uıymdastyrý, izdený.
- Óte jaqsy, balalar! Búgin klasta kezekshi kim?
- Búgin sabaqta barlyǵy túgel ma?
- Búgin neshesi?
- Aptanyń qaı kúni?
- Jaqsy otyra ǵoı.
- Qazir jyldyń qaı mezgili?
- Kúz mezgiliniń ereksheligin aıta qoıaıyq..
- Balalar 1jylda neshe aı bar12
- Jyl mezgilderi neshege bólinedi? 4 - ke
- Kúz aılaryn ataıyq.
- Qys aılaryn ataıyq.
- Kóktem aılaryn aıtamyz.
- Jaz aılaryn aıtamyz.
- Balalar 1aptada neshe kún bar? 7kún.
- Qane aıta qoıaıyq.
- Biz neshe kún oqyp, neshe kún demalamyz.
- Balalar biz osy ýaqytqa deıin saýat ashý sabaǵynan ne úırendik.
- Sózben tanystyq, sóılem qurap úırendik. Dybys pen áripti, daýysty jáne daýyssyz dybysty úırendik.
- Balalar dybys degenimiz ne? Dybysty aıtamyz estımiz.
- Árip degen ne? Áripti jazamyz, kóremiz.
- Sóz degenimiz ne? Sóz neden quralady? Oqımyz. Sóz dybystan quralady
- Al býyn degen ne? Sózde qansha daýysty dybys bolsa, sonsha býyn bolady.
- Dybystar neshege bólinedi? 2 - ge
- Qandaı, qandaı? Daýysty jáne daýyssyz.
- Daýysty dybystar qalaı aıtylady? Sozylyp erkin aıtylady.
- Al daýyssyz dybystar she? Kedergige ushyraıdy.
- Daýysty dybystardy qandaı tekshemen belgileımiz? Qyzyl.
- Al daýyssyz dybystardy she? Kók tekshemen belgileımiz.
Qane balalar, olaı bolsa men sizderge dybystar qandaı ómir súredi eken, sol týraly ertegi aıtyp bereıin.(Ertegi oqyp berý)
Áldeqandaı patshalyqta emes, memlekette emes, ózimizdiń aýzymyzda dybystar ómir súripti. Olardyń úıi osy aýzymyz bolypty. Úıdiń tóbesi qandaı, edeni tómengi tańdaı, úıdiń eki qabyrǵasy eki jaǵymyz bolypty. Al úıdiń esigi eki erin, onyń ishinde esik myqty bolý úshin qoıylǵan súıek sharbaqtary bar eken, olar tister bolypty. Bir kúni osy úıge barlyǵyn basqaratyn bastyq paıda bolypty. Ol til eken. Onyń kóńil – kúıi jaqsy bolsa dybystardy emin erkin ótkizip jiberedi eken.
Mysaly bylaı: A, O, E, I, Y, Ý. Bul dybystar ústine qyzyl kóılek kıip, esikten emin erkin kirip - shyǵyp júredi eken. Al, keıbir dybystarǵa kedergi jasap, shyǵýyna bóget bolady eken nemese esikti jaýyp qoıady eken. Mysaly bylaı: M - m - m, N - n - n T dybysy shyǵar kezde tipti tańdaıǵa jabysyp qalady eken.
Qane, bárimiz dybystardy qaıtalap aıtaıyqshy, olar syrtqa shyǵa almaı tur.
Sóıtip bárin basqaratyn til dybystardy
ysyldaýǵa, qyryldaýǵa májbúr etedi eken.
Bul dybystar aýyzdan emin erkin shyǵa almaı, olar kók kóılek kıip shyǵady eken. Sonymen emin erkin shyqqan dybystar daýysty, qysylyp shyqqan dybystar daýyssyz bolyp ekige bólinipti. Sodan olardy jekeleı eshkim túsinbegendikten olar bári birigip býyn quraıdy, jeke býyn da túsiniksiz bolǵan soń sóz quraıdy, jalǵyz sózdiń de máni bolmaǵan soń, bári aqyldasyp sózden bir oıdy bildiretin sóılem jasaıdy. Mine sonan beri balalar, dybystardyń adamǵa paıdasy tıip, áli kúnge deıin til quraly bolyp kele jatyr eken.
- Balalar, senderge ertegi unady ma
- Ertegi ne jaıynda aıtylǵan? Dybystar, sóz, til, sóılem týraly aıtylǵan.
- Balalar osy ertegige baılanysty jumbaq shesheıik. Jumbaq:
Birde tómen, birde shyǵyp joǵary,
Sóz sóıleseń qozǵalysta bolady.
(til)
Endi aldaryńyzda sandyqsha tur.
Osy sandyqty kilt ashady
Kilt ashpasa til ashady.
Endi bul sandyqtyń kiltin ájemiz joǵaltyp alǵan eken, sandyqty ashý úshin til týraly tappaq, óleń, jumbaq, jańyltpash aıtýǵa bolady. Kim aıtady.
Ana - tiliń aryń bul,
Uıatyń bop tur bette
Ózge tildiń bárin bil!
Óz tilińdi qurmette!
Jaqsy endi sandyǵymyz ashyldy.
Sandyqtyń ishinde ne bar eken. Jaqsy, bul sandyqta jumbaq jasyrýly jatyr eken. Qane sheship kóreıik.
Kóldiń kórki, sáni eken,
Ushqanda sazdy áni eken.
Aqyndar ony maqtaǵan,
Adamdar qorǵap atpaǵan.
(aqqý)
Jumbaqtyń sheshýi aqqý eken. Olaı bolsa Aqqý degen sóz qandaı dybystan bastalyp tur A dybysynan bastalyp tur. Jaqsy balar búgin bizder A dybysymen árpimen tanysamyz. Qazaq tilinde 42 árip bar. 40 dybys 2 belgi. A - a - a dep aıtyp kóreıikshi, qalaı aıtylady. Sozylyp erkin.
- Mynaý neniń sýreti? Alma.
- Alma degen sóz qandaı dybystan bastalyp tur?
- A dybysynan bastalady. A dybysy basynda jáne sońynda kelip tur.
- Almurt, ananas, ata, at barlyǵy da a dybysynan bastalyp tur.
- A dybysy daýysty ma, daýyssyz ba?
- Nelikten daýysty dybys?
- Sozylyp, erkin aıtylady, kedergige ushyramaıdy. Ústeldi, stakandy túrtý. Dybystar uqsaı ma? Sol sıqty dybystar, áripterde ár túrli bolady.
- A dybysynyń baspa túrin kórsetip, úıreteıin.
- A dybysyn aýada jazyp kórsetý.
- Erejeni eske túsireıin, árip degenimiz ne?
- Mynaý A árpiniń tańbasy, bas áripi 3elementten turady, 3 taıaqshadan turady.
- Al mynaý kishi áripi a 2 elementten turady.
Kim tapqyr? dıdaktıkalyq oıyn oınatý.
Sharty: a dybysynan keletin sózderge mysal keltirý.
A dybysy kezdesetin sózderdi alaqanmen shapalaq urý arqyly býynǵa bólgizý. Alasha, alaqan, ata, alma t. b.
Sergitý sáti. Aıý degen sóz qandaı dybystan bastalyp tur. A dybysynan olaı bolsa sharshaǵan shyǵarmyz. Aıý týraly sergitý sátin ótkizeıik.
Ormanda aıý, qonjyq uıalardan bal izdedi,
Moıyndaryn ońǵa burdy, solǵa burdy,
Orman ishin aralady, aǵashtardy shaıqap kórdi,
Ońǵa bir, solǵa bir aǵashtardy baıqap kórdi.
Aıaqtaryn kóterip ap, qýanǵannan bıleı berdi,
Ońǵa bir, solǵa bir qýanǵannan bıleı berdi.
a) Sýret boıynsha dybystyq taldaý jasatý. Aıý, ata, bala. A dybysynyń sózdiń basynda ortasynda, aıaǵynda keletinin túsindirý, A dybysyn este úshin alma, at, ananas t. b sýretterdi kórsetý.
á) Sýretti rebýstyń sheshýi: Aıgúl. Dybystyq taldaý jasatý.
B) Asqabaq,, almurt sózderine dybystyq taldaý jasatyp a dybysyn aıtqyzý.
Tildiń qatysyna qaraı jańyltpash:
A - jýan daýysty dybys 1. Pisken alma top - top tústi
2. Top - top tústi, kóptep tústi.
- Balalar biz búgin qandaı dybyspen tanystyq?
- A dybysy qandaı dybys eken?
- Daýysty dybys.
- Qandaı tekshemen belgileımiz? qyzyl
- Qalaı aıtylady? sozylyp, erkin, demimiz jetkenshe.
- Sonymen árip degen ne? dybystardy tańbalaý eken.
Balalar búgingi sabaq senderge unady ma?
Olaı bolsa búgingi sabaqqa jaqsy qatysqan balalarǵa juldyzsha taratylady.
Árqashan sabaqty jaqsy oqıyq.
Qane shattyq sheńberge shyǵaıyq
Qol ustasyp turaıyq,
Jarty sheńber quraıyq.
Kóriskenshe kún jaqsy,
Saý - salamat bolaıyq!
Apaılardy qoshtasyp shyǵaryp salaıyq.
Tolyq nusqasyn júkteý
Eńbek aýyly, Eńbek negizgi mektebiniń
mektepaldy daıarlyq klasynyń tárbıeshisi
Kýlova Salamat Sovetqyzy
Klasy: MAD.
Bilim berý salasy: Qatynas
Uıymdastyrylǵan oqý - is áreketi: Saýat ashý
Taqyryby: A dybysy men áripi
Sabaqtyń maqsaty: Bilimdiligi: Ótken taqyrypty eske túsire otyryp, a dybysy jáne árpimen tanysý.
Balalarǵa a dybysy kezdesetin sózge mysal keltirip, sol sózderdi qatystyryp, sóılem quratý arqyly, sózdik qorlaryn tolyqtyrý, oıyn tıanaqty jetkize bilýge baýlý. Jazýǵa qoldaryn jattyqtyrý.
Damytýshylyǵy: Balalardyń este saqtaý qabiletterin shyńdaý, oı - órisin damytý jáne jetildirý. Sózdik qarym - qatynastaryn baıytý.
Tárbıeligi: Uqyptylyqqa, saýattylyqqa, shapshańdylyqqa tárbıeleý.
Kórnekiligi: Kespe áripter, jeke sýretter, kıiz úı.
Ádis - tásilderi: Túsindirý, oqý, jazý, oıyn, suraq - jaýap, áńgimelesý, jumbaq, jańyltpash aıtqyzý..
Túri: Jańa sabaqty túsindirý.
Pánaralyq baılanys: Kórkem ádebıet, til damytý.
Yntalandyrý,
Sezimderin oıatý. - Balalar búgingi bizdiń uıymdastyrylǵan oqý - is áreketimiz, saýat ashý sabaǵyna qonaqtar kelipti. Shattyq sheńberine shyǵyp sálemdeseıik.
Parta saǵan tósek emes jatýǵa,
Túzý usta, tik otyr sen partada.
Boıdy túze, kóter basty joǵary,
Symbattylyq bolsyn seniń
boıyńda.
Uıymdastyrý, izdený.
- Óte jaqsy, balalar! Búgin klasta kezekshi kim?
- Búgin sabaqta barlyǵy túgel ma?
- Búgin neshesi?
- Aptanyń qaı kúni?
- Jaqsy otyra ǵoı.
- Qazir jyldyń qaı mezgili?
- Kúz mezgiliniń ereksheligin aıta qoıaıyq..
- Balalar 1jylda neshe aı bar12
- Jyl mezgilderi neshege bólinedi? 4 - ke
- Kúz aılaryn ataıyq.
- Qys aılaryn ataıyq.
- Kóktem aılaryn aıtamyz.
- Jaz aılaryn aıtamyz.
- Balalar 1aptada neshe kún bar? 7kún.
- Qane aıta qoıaıyq.
- Biz neshe kún oqyp, neshe kún demalamyz.
- Balalar biz osy ýaqytqa deıin saýat ashý sabaǵynan ne úırendik.
- Sózben tanystyq, sóılem qurap úırendik. Dybys pen áripti, daýysty jáne daýyssyz dybysty úırendik.
- Balalar dybys degenimiz ne? Dybysty aıtamyz estımiz.
- Árip degen ne? Áripti jazamyz, kóremiz.
- Sóz degenimiz ne? Sóz neden quralady? Oqımyz. Sóz dybystan quralady
- Al býyn degen ne? Sózde qansha daýysty dybys bolsa, sonsha býyn bolady.
- Dybystar neshege bólinedi? 2 - ge
- Qandaı, qandaı? Daýysty jáne daýyssyz.
- Daýysty dybystar qalaı aıtylady? Sozylyp erkin aıtylady.
- Al daýyssyz dybystar she? Kedergige ushyraıdy.
- Daýysty dybystardy qandaı tekshemen belgileımiz? Qyzyl.
- Al daýyssyz dybystardy she? Kók tekshemen belgileımiz.
Qane balalar, olaı bolsa men sizderge dybystar qandaı ómir súredi eken, sol týraly ertegi aıtyp bereıin.(Ertegi oqyp berý)
Áldeqandaı patshalyqta emes, memlekette emes, ózimizdiń aýzymyzda dybystar ómir súripti. Olardyń úıi osy aýzymyz bolypty. Úıdiń tóbesi qandaı, edeni tómengi tańdaı, úıdiń eki qabyrǵasy eki jaǵymyz bolypty. Al úıdiń esigi eki erin, onyń ishinde esik myqty bolý úshin qoıylǵan súıek sharbaqtary bar eken, olar tister bolypty. Bir kúni osy úıge barlyǵyn basqaratyn bastyq paıda bolypty. Ol til eken. Onyń kóńil – kúıi jaqsy bolsa dybystardy emin erkin ótkizip jiberedi eken.
Mysaly bylaı: A, O, E, I, Y, Ý. Bul dybystar ústine qyzyl kóılek kıip, esikten emin erkin kirip - shyǵyp júredi eken. Al, keıbir dybystarǵa kedergi jasap, shyǵýyna bóget bolady eken nemese esikti jaýyp qoıady eken. Mysaly bylaı: M - m - m, N - n - n T dybysy shyǵar kezde tipti tańdaıǵa jabysyp qalady eken.
Qane, bárimiz dybystardy qaıtalap aıtaıyqshy, olar syrtqa shyǵa almaı tur.
Sóıtip bárin basqaratyn til dybystardy
ysyldaýǵa, qyryldaýǵa májbúr etedi eken.
Bul dybystar aýyzdan emin erkin shyǵa almaı, olar kók kóılek kıip shyǵady eken. Sonymen emin erkin shyqqan dybystar daýysty, qysylyp shyqqan dybystar daýyssyz bolyp ekige bólinipti. Sodan olardy jekeleı eshkim túsinbegendikten olar bári birigip býyn quraıdy, jeke býyn da túsiniksiz bolǵan soń sóz quraıdy, jalǵyz sózdiń de máni bolmaǵan soń, bári aqyldasyp sózden bir oıdy bildiretin sóılem jasaıdy. Mine sonan beri balalar, dybystardyń adamǵa paıdasy tıip, áli kúnge deıin til quraly bolyp kele jatyr eken.
- Balalar, senderge ertegi unady ma
- Ertegi ne jaıynda aıtylǵan? Dybystar, sóz, til, sóılem týraly aıtylǵan.
- Balalar osy ertegige baılanysty jumbaq shesheıik. Jumbaq:
Birde tómen, birde shyǵyp joǵary,
Sóz sóıleseń qozǵalysta bolady.
(til)
Endi aldaryńyzda sandyqsha tur.
Osy sandyqty kilt ashady
Kilt ashpasa til ashady.
Endi bul sandyqtyń kiltin ájemiz joǵaltyp alǵan eken, sandyqty ashý úshin til týraly tappaq, óleń, jumbaq, jańyltpash aıtýǵa bolady. Kim aıtady.
Ana - tiliń aryń bul,
Uıatyń bop tur bette
Ózge tildiń bárin bil!
Óz tilińdi qurmette!
Jaqsy endi sandyǵymyz ashyldy.
Sandyqtyń ishinde ne bar eken. Jaqsy, bul sandyqta jumbaq jasyrýly jatyr eken. Qane sheship kóreıik.
Kóldiń kórki, sáni eken,
Ushqanda sazdy áni eken.
Aqyndar ony maqtaǵan,
Adamdar qorǵap atpaǵan.
(aqqý)
Jumbaqtyń sheshýi aqqý eken. Olaı bolsa Aqqý degen sóz qandaı dybystan bastalyp tur A dybysynan bastalyp tur. Jaqsy balar búgin bizder A dybysymen árpimen tanysamyz. Qazaq tilinde 42 árip bar. 40 dybys 2 belgi. A - a - a dep aıtyp kóreıikshi, qalaı aıtylady. Sozylyp erkin.
- Mynaý neniń sýreti? Alma.
- Alma degen sóz qandaı dybystan bastalyp tur?
- A dybysynan bastalady. A dybysy basynda jáne sońynda kelip tur.
- Almurt, ananas, ata, at barlyǵy da a dybysynan bastalyp tur.
- A dybysy daýysty ma, daýyssyz ba?
- Nelikten daýysty dybys?
- Sozylyp, erkin aıtylady, kedergige ushyramaıdy. Ústeldi, stakandy túrtý. Dybystar uqsaı ma? Sol sıqty dybystar, áripterde ár túrli bolady.
- A dybysynyń baspa túrin kórsetip, úıreteıin.
- A dybysyn aýada jazyp kórsetý.
- Erejeni eske túsireıin, árip degenimiz ne?
- Mynaý A árpiniń tańbasy, bas áripi 3elementten turady, 3 taıaqshadan turady.
- Al mynaý kishi áripi a 2 elementten turady.
Kim tapqyr? dıdaktıkalyq oıyn oınatý.
Sharty: a dybysynan keletin sózderge mysal keltirý.
A dybysy kezdesetin sózderdi alaqanmen shapalaq urý arqyly býynǵa bólgizý. Alasha, alaqan, ata, alma t. b.
Sergitý sáti. Aıý degen sóz qandaı dybystan bastalyp tur. A dybysynan olaı bolsa sharshaǵan shyǵarmyz. Aıý týraly sergitý sátin ótkizeıik.
Ormanda aıý, qonjyq uıalardan bal izdedi,
Moıyndaryn ońǵa burdy, solǵa burdy,
Orman ishin aralady, aǵashtardy shaıqap kórdi,
Ońǵa bir, solǵa bir aǵashtardy baıqap kórdi.
Aıaqtaryn kóterip ap, qýanǵannan bıleı berdi,
Ońǵa bir, solǵa bir qýanǵannan bıleı berdi.
a) Sýret boıynsha dybystyq taldaý jasatý. Aıý, ata, bala. A dybysynyń sózdiń basynda ortasynda, aıaǵynda keletinin túsindirý, A dybysyn este úshin alma, at, ananas t. b sýretterdi kórsetý.
á) Sýretti rebýstyń sheshýi: Aıgúl. Dybystyq taldaý jasatý.
B) Asqabaq,, almurt sózderine dybystyq taldaý jasatyp a dybysyn aıtqyzý.
Tildiń qatysyna qaraı jańyltpash:
A - jýan daýysty dybys 1. Pisken alma top - top tústi
2. Top - top tústi, kóptep tústi.
- Balalar biz búgin qandaı dybyspen tanystyq?
- A dybysy qandaı dybys eken?
- Daýysty dybys.
- Qandaı tekshemen belgileımiz? qyzyl
- Qalaı aıtylady? sozylyp, erkin, demimiz jetkenshe.
- Sonymen árip degen ne? dybystardy tańbalaý eken.
Balalar búgingi sabaq senderge unady ma?
Olaı bolsa búgingi sabaqqa jaqsy qatysqan balalarǵa juldyzsha taratylady.
Árqashan sabaqty jaqsy oqıyq.
Qane shattyq sheńberge shyǵaıyq
Qol ustasyp turaıyq,
Jarty sheńber quraıyq.
Kóriskenshe kún jaqsy,
Saý - salamat bolaıyq!
Apaılardy qoshtasyp shyǵaryp salaıyq.
Tolyq nusqasyn júkteý
You Might Also Like
