InfoHub Logo

Ádebıettik oqý. 3 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Abaıdyń tabıǵat lırıkasy
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: oqýshylarǵa Abaıdyń tabıǵat lırıkasyna arnalǵan óleńderin mazmunyn meńgertý, adam men tabıǵat arasyndaǵy baılanys týraly túsinik berý.
Damytýshylyq: mánerlep oqý daǵdylaryn, lırıkalyq óleńderdi taldaý sheberlikterin damytý;
Tárbıelik: Abaıdyń óleńderi arqyly tabıǵatty súıýge, aıalaýǵa, sulýlyqty baǵalaı bilýge tárbıeleý;
Sabaqtyń túri: jańa sabaq
Sabaqtyń kórnekiligi: Abaıdyń portreti, naqyl sózderi, býkletter, abaı týraly jazylǵan kitaptar kórmesi.
Sabaqtyń ádisi: toptyq jumys, oıǵa shaqyrý, test, suraq - jaýap

Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi:
- amandasaý
- túgendeý
Úı tapsyrmasyn suraý.
1. Turar Rysqulov týraly maǵlumat jınaý.
2. Bala Turar áńgimesin oqyp, mazmunyny aıtý.
- Muǵalimniń aty jóni kim?
- Muǵalim Turardyń dápterine nege úńildi.
- Ivan Vladımırovıch Turardyń dápterinen neni baıqady?
- Turar jazǵan sózderin qalaı túsindirdi?
- Al taqta aldynda turǵan Turardyń portretin jazýshy qalaı sýrettegen
- Ivan Vladımırovıch Lomonosov týraly qandaı áńgime aıtty.
- Bala Turardyń boıyndaǵy qasıetterdi ata.
- Turarǵa kúlgen Aıbarovqa minezdeme ber.
Sabaqtyń barysy:

İİ. Jańa sabaq.
1. Qyzyǵýshylyqtaryn oıatý.
- Balalar, taqtada neni kórip tursyńdar?
- Qandaı jyl mezgilderin kórip tursyńdar?
- Qys, jaz, kúz, kóktem
- Osy jyl mezgilderine baılanysty qandaı óleńder bilesińder?
- Abaıdyń qys, jaz, jazǵytury, kúz óleńderin bilemiz.
- Sonymen búgingi sabaǵymyzdyń taqyryby ne bolmaq?
- Aıbaı jaıly, onyń óleńderi jaıly
- Oqýshylar, biz búgin sabaǵymyzda Abaı Qunanbaevtyń tabıǵat lırıkasymen tanysamyz.
- Sonymen búgingi sabaǵymyzdyń maqsaty ne bolmaq?
- Búgingi sabaqta biz Abaı Qunanbaevtyń tabıǵat lırıkasyna arnalǵan óleńderin mazmunyny ashý, olarmen tanysý.
- Durys balalar.
- Abaı kim?

Abaı Qunanbaev qazirgi Shyǵys Qazaqstan oblysy Shyńǵys taýynda dúnıege kelgen. Abaı jasynan bilimge qushtar, zerek boldy. Ol ertegi, áńgime, óleńderdi kóp oqydy.
Abaı óz shyǵarmalarynda jastardy óner – bilimge, adal eńbek etýge, halyqqa paıda keltirýge úndeıdi.
Abaı – uly aqyn, ǵulama oıshyl, aýdarmashy, kompozıtor.

- Abaıdyń shyqqan tegimen tanystyrý.
Abaı tegi – Kishik – Áıtek – Oljabaı – Qaıdos – Yrǵyzbaı – Óskenbaı – Qunanbaı – Abaı (Ibrahım)

“Óldi deýge bola ma aıtyńdarshy,
Ólmeıtuǵyn artyna sóz qaldyrǵan» ( Abaı)

- Bul sózin qalaı túsinesińder?
- Qazir Abaı bolmasa da, artynan iz qaldyrǵan, óleńderin qaldyrǵan.
- Durys, sondyqtan búgingi Abaıdyń artynan qalǵan óleńderin ótemiz.
- Lırıka degenimiz ne?
- Lırıka degenimiz - aqynnyń ishki jan - dúnıesiniń sezim kúshimen tebirene tolqýy, óz basynyń kóńil - kúıi, kúıinish - súıinishi.
Lırıkanyń 4 túri bar.
1. Fılosofıalyq
2. Saıası
3. Mahabbat
4. Tabıǵat
Abaıdyń tabıǵat lırıkasy jalań kelmeı, jamyrańqy keledi. Onyń peızajy qımylǵa, adammen qarym - qatynasqa, maǵynalyqqa toly. Abaıdyń peızajy bizdiń qanymyzǵa daryp, sanamyzǵa sińip ketken. Kóktem kelse, biz Abaıdyń sógilgen bultyn, oınaǵan naızaǵaıyn eske alamyz. Jaz shyqsa, biz Abaıdyń kókoraı shalǵynyna aýnaǵandaı bolamyz. Kúz bolsa, biz Abaıdyń dymqyl sý búrikken tumanyna shomylǵandaı áserlenemiz. Qys tússe, biz qaltyraǵan aq saqaldy shaldy kóz aldymyzǵa elestetemiz. Abaıdyń samaly, saǵymy, jeli, jańbyry, úskirigi, aıazy baıaǵy kúıinde turǵandaı sezinemiz. Onyń baılyǵy barshamyzǵa jetip jatatyndaı. Abaıdyń bir ulylyǵy osynda.
1 – tapsyrma:
1 top: «Qys» óleńi mánerlep oqyp berý
2 top: «Kúz» óleńin oqyp berý
3 top: «Jaz» óleńin oqyp berý

Sergitý sáti:
Toǵaı, toǵaı, kóp toǵaı,
Kóp toǵaıda, kóp torǵaı.
Toǵaı ishi qapyryq,
Dem alaıyq otyryp.
Ornymyzdan turaıyq,
Qanatymyzdy jazaıyq.
Qaǵyp – qaǵyp alaıyq,
Ornymyzǵa qonaıyq!

Abaıdyń tabıǵat lırıkasy. júkteý