Adamzattyń ǵalamdyq problemalary
Geografıa 11 synyp
SABAQTYŃ TAQYRYBY: Adamzattyń ǵalamdyq problemalary (prezentasıasymen)
Beıbitshilik saqtaý problemasy
SABAQTYŃ MAQSATY: Oqýshylarǵa adamzattyń ǵalamdyq problemalarynyń týyndaýy, problemanyń mánisi, ony sheshýdiń múmkindikterin ǵylymı derekterdi paıdalanyp tereńdete meńgertý, BAQ quraldary men ǵalamtor materıaldaryn paıdalana otyryp, geografıalyq bilimderin damytý.
SABAQTYŃ MİNDETTERİ:
Bilimdilik: Oqýshylardyń alǵan bilimderin tabıǵat, qoǵammen baılanystyra bilýi, ǵalamdyq problemalar týraly bilimniń ózektiligi - oqýshy sanasyna osy problemalardyń bar ekenin jáne onyń qaýiptiligin túsindirý.
Damytýshylyq: Saıası kartadaǵy ózgeristerdi túsine bilý daǵdylaryn jáne bilim alý kezinde shyǵarmashylyq izdenisterin damytý
arqyly, tanymdyq quzirettiligin damytý
Tárbıelik: Jas urpaqty ómir qaýipsizdigine, janashyrlyqqa, beıbit rýhtaǵy adamı qasıetterge tárbıeleý arqyly, adamzattyń ǵalamdyq problemalaryn sheshýge kúsh salý.
Tatýlyq, birlik, beıbitshilik týraly tárbıe berý arqyly tulǵalyq qasıetterin qalyptastyrý.
Sabaqtyń tıpi: Jańa bilimdi meńgertý.
Sabaqtyń túri: Ashyq sabaq
Sabaqty uıymdastyrý formasy, ádisi: Blým júıesi, túsindirý, suraq - jaýap, taldaý, jınaqtaý, salystyrý, deńgeılik tapsyrma jáne shyǵarmashylyq tapsyrma.
Kórnekiligi: Oqýlyq, dúnıe júziniń saıası karta, atlas, ınteraktıvti taqtada daıyndalǵan flıpcharttar, tirek syzba.
Pánaralyq baılanys: Tarıh, qazaq ádebıeti, ekologıa, bıologıa, hımıa
Kútiletin nátıje:
• Sabaq sońynda oqýshylar tabıǵat pen adamnyń jáne qoǵamnyń baılanystylyǵyn anyqtaıdy;
• Dúnıe júziniń ǵalamdyq problemalary jáne olardyń týý sebepteri men sheshý joldaryn anyqtaıdy, ózgelermen oı bólise alady;
• Oqýshylardyń tanymdyq qyzyǵýshylyǵy artyp, beıbitshilikti qoldaıtyn ultjandy tulǵa tárbıelenedi.
Nátıjeni baǵalaý: Oqýshylardyń eńbegin árbir kezeń boıynsha baǵalaý paraǵy arqyly kórsetý.
Sabaq barysy:
I. Uıymdastyrý kezeńi
İ. 1. Oqýshylardyń sabaqqa daıyndyǵyn tekserý, nazaryn sabaqqa aýdarý.
İ. 2. Toptarǵa birden bóle otyryp tapsyrma berý, tapsyrmaǵa aýyzsha jáne karta boıynsha jaýap berý.
İ. 3. Oqýshylarǵa sabaq barysynda bilimderin baǵalaý maqsatynda «Baǵalaý paraǵy» júrgiziledi.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Tapsyrma: «Dúnıe júziniń saıası kartasy» taqyryby boıynsha tapsyrmalar
Toptyq jumys:
İ. Uǵymdar men túsinikter:
İ. 1 top: Geosaıasat, BUU, Birikken Ulttar uıymyna qazirgi ýaqytta qansha memleket kiredi?
İ. 2 top: Saıası kartadaǵy ózgerister: sapalyq ózgeris., NATO blogy Soltústik Atlantıkalyq Sharty
İ. 3 top: Saıası kartadaǵy ózgerister: sandyq ózgeris, TMD.
İİ. Berilgen memleketterdiń ekonomıkalyq - geografıalyq ornyn sıpattap, geosaıası jaǵdaıyna baǵa berińder.
İİ. 1 top: Egemendi Qazaqstannyń ekonomıkalyq - geografıalyq ornyn sıpattap, onyń geosaıası jaǵdaıyna baǵa berińder.
İİ. 2 top: Reseı Federasıasynyń ekonomıkalyq - geografıalyq ornyn sıpattap, onyń geosaıası jaǵdaıyna baǵa berińder. Reseı Federasıasynda qandaı geosaıası problemalar bar?
İİ. 3 top: AQSH - tyń ekonomıkalyq - geografıalyq ornyn sıpattap, onyń geosaıası jaǵdaıyna baǵa berińder.
NATO blogy Soltústik Atlantıkalyq Sharty (NATO) áskerı - saıası odaq, 1949 j 4 sáýirde quryldy. Quramyna: AQSH, Fransıa, Germanıa, Ulybrıtanıa, Kanada, Italıa, Belgıa, Lúksembýrg, Nıderlandy, Portýgalıa, Danıa, Norvegıa, Ispanıa, Túrkıa, Grekıa kiredi.
İİİ. Jańa sabaqty meńgerý kezeńi:
3. 1. Jańa taqyryp boıynsha jetekshi uǵymdar men túsinikter:
3. 2. Ǵalamdyq problema uǵymy.
3. 3. Ǵalamdyq problema túrleri
3. 4. Jańa taqyryp boıynsha tirek shemelarmen jumys
3. 5. Iadrolyq qaýipsizdik – ǵalamdyq qaýipsizdiktiń kepili
3. 6. Deńgeılik tapsyrmalar
3. 7. Kartamen jumys
3. 8. Problemalyq tapsyrmalar, problemalyq suraq
3. 9. Pysyqtaý
3. 10. Sabaqty qorytyndylaý
«Túsiný» teorıalyq bilim
Ǵalamdyq problema uǵymy. Adamzattyń ǵalamdyq máseleleri
HH ǵasyrdyń sońǵy 10 jyly dúnıe júzi halyqtary aldynda kóptegen shıelenisken jáne kúrdeli problemalardy qoıdy. Olar ǵalamdyq problemalar degen atqa ıe boldy.
Ǵalamdyq problemalar degenimiz – búkil adamzatqa qatysty problemalar. Olar dúnıejúzilik qoǵamdastyq elderiniń arasyndaǵy qarym - qatynastardy, qoǵam men tabıǵat arasyndaǵy qatynastardy, resýrstarmen qamtamasyz etýdi birlesip sheshý máselelerin qamtıdy. Ǵalamdyq suraqtar men qoǵamdyq jaýaptardyń bolýyn, olardy sheshý úshin keń kólemdi halyqaralyq yntymaqtastyq bolýyn talap etedi.
Ǵalamdyq problemalar óziniń bir – birimen árekettesýinde ózinshe mynadaı úshburysh quraıdy.
ADAM – halyqtyń áleýmettik damýy;
QOǴAM – ekonomıkalyq damýy;
TABIǴAT – aınaladaǵy ortaǵa yqpaly.
Jańa taqyryp boıynsha jetekshi uǵymdar men túsinikter:
ǵalamdyq problema, mılıtarızm, konversıa
Problema túrleriniń baılanysy:
JERGİLİKTİ JERDEGİ PROBLEMA:
MEMLEKETTEGİ PROBLEMA: Nashaqorlyq pen esirtkige qarsy kúres,
ǴALAMDYQ PROBLEMA:
Ǵalamdyq problema túrleri
Sıpattary jaǵynan ǵalamdyq problemalar ár túrli, biraq olardyń báriniń arqaýy adamzattyń geografıalyq birligi jáne onyń aman qalýy ıdeıasy.
Ǵalamdyq problemalardy qanshalyqty qýatty bolsa da birde - bir memleket, ne memleketterdiń birde - bir toby óz kúshimen sheshe almaıdy. Tek beıbitshilik jaǵdaıynda barsha elder kúsh biriktirgende ǵana, ózara táýeldi ekendigin barshamyz uǵynyp, jalpy adamzattyq mindetter birinshi orynǵa qoıylǵan kúnde ǵana halyqtar erteńgi kúnge senimdi bola alady, áleýmettik jáne ekologıalyq apattardyń aldyn alýǵa bolady jáne túptep kelgende aman qalýdyń amaly da osy.
Dúnıejúzilik soǵysty boldyrmaý
Adamzat tarıhynda 14500 astam soǵys bolǵan.
3, 5 mlrd. adam qaza tapqan. Osy soǵystar ishinde búkil dúnıe júzin qamtyǵan soǵys bolǵan joq. Qazir bir dana termoıadrolyq zarádta Ekinshi Dúnıejúzilik soǵysta qoldanylǵan barlyq qarýdyń kúshi bar nemese bir súńgýir qaıyqtyń tıgizetin áseri qamtyǵan Ekinshi Dúnıejúzilik soǵys shamasyna teń.
Jantalasa qarýlaný jyl saıyn adamzattyń 1trln. dollar qarajatyn jutady. Bul Japonıa sıaqty eldiń ulttyq tabysymen shamalas. Dúnıe júzi memleketteriniń armıalarynda eńbekten qol úzip 26 mıl. adam sapta júredi.
SABAQTYŃ TAQYRYBY: Adamzattyń ǵalamdyq problemalary (prezentasıasymen)
Beıbitshilik saqtaý problemasy
SABAQTYŃ MAQSATY: Oqýshylarǵa adamzattyń ǵalamdyq problemalarynyń týyndaýy, problemanyń mánisi, ony sheshýdiń múmkindikterin ǵylymı derekterdi paıdalanyp tereńdete meńgertý, BAQ quraldary men ǵalamtor materıaldaryn paıdalana otyryp, geografıalyq bilimderin damytý.
SABAQTYŃ MİNDETTERİ:
Bilimdilik: Oqýshylardyń alǵan bilimderin tabıǵat, qoǵammen baılanystyra bilýi, ǵalamdyq problemalar týraly bilimniń ózektiligi - oqýshy sanasyna osy problemalardyń bar ekenin jáne onyń qaýiptiligin túsindirý.
Damytýshylyq: Saıası kartadaǵy ózgeristerdi túsine bilý daǵdylaryn jáne bilim alý kezinde shyǵarmashylyq izdenisterin damytý
arqyly, tanymdyq quzirettiligin damytý
Tárbıelik: Jas urpaqty ómir qaýipsizdigine, janashyrlyqqa, beıbit rýhtaǵy adamı qasıetterge tárbıeleý arqyly, adamzattyń ǵalamdyq problemalaryn sheshýge kúsh salý.
Tatýlyq, birlik, beıbitshilik týraly tárbıe berý arqyly tulǵalyq qasıetterin qalyptastyrý.
Sabaqtyń tıpi: Jańa bilimdi meńgertý.
Sabaqtyń túri: Ashyq sabaq
Sabaqty uıymdastyrý formasy, ádisi: Blým júıesi, túsindirý, suraq - jaýap, taldaý, jınaqtaý, salystyrý, deńgeılik tapsyrma jáne shyǵarmashylyq tapsyrma.
Kórnekiligi: Oqýlyq, dúnıe júziniń saıası karta, atlas, ınteraktıvti taqtada daıyndalǵan flıpcharttar, tirek syzba.
Pánaralyq baılanys: Tarıh, qazaq ádebıeti, ekologıa, bıologıa, hımıa
Kútiletin nátıje:
• Sabaq sońynda oqýshylar tabıǵat pen adamnyń jáne qoǵamnyń baılanystylyǵyn anyqtaıdy;
• Dúnıe júziniń ǵalamdyq problemalary jáne olardyń týý sebepteri men sheshý joldaryn anyqtaıdy, ózgelermen oı bólise alady;
• Oqýshylardyń tanymdyq qyzyǵýshylyǵy artyp, beıbitshilikti qoldaıtyn ultjandy tulǵa tárbıelenedi.
Nátıjeni baǵalaý: Oqýshylardyń eńbegin árbir kezeń boıynsha baǵalaý paraǵy arqyly kórsetý.
Sabaq barysy:
I. Uıymdastyrý kezeńi
İ. 1. Oqýshylardyń sabaqqa daıyndyǵyn tekserý, nazaryn sabaqqa aýdarý.
İ. 2. Toptarǵa birden bóle otyryp tapsyrma berý, tapsyrmaǵa aýyzsha jáne karta boıynsha jaýap berý.
İ. 3. Oqýshylarǵa sabaq barysynda bilimderin baǵalaý maqsatynda «Baǵalaý paraǵy» júrgiziledi.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Tapsyrma: «Dúnıe júziniń saıası kartasy» taqyryby boıynsha tapsyrmalar
Toptyq jumys:
İ. Uǵymdar men túsinikter:
İ. 1 top: Geosaıasat, BUU, Birikken Ulttar uıymyna qazirgi ýaqytta qansha memleket kiredi?
İ. 2 top: Saıası kartadaǵy ózgerister: sapalyq ózgeris., NATO blogy Soltústik Atlantıkalyq Sharty
İ. 3 top: Saıası kartadaǵy ózgerister: sandyq ózgeris, TMD.
İİ. Berilgen memleketterdiń ekonomıkalyq - geografıalyq ornyn sıpattap, geosaıası jaǵdaıyna baǵa berińder.
İİ. 1 top: Egemendi Qazaqstannyń ekonomıkalyq - geografıalyq ornyn sıpattap, onyń geosaıası jaǵdaıyna baǵa berińder.
İİ. 2 top: Reseı Federasıasynyń ekonomıkalyq - geografıalyq ornyn sıpattap, onyń geosaıası jaǵdaıyna baǵa berińder. Reseı Federasıasynda qandaı geosaıası problemalar bar?
İİ. 3 top: AQSH - tyń ekonomıkalyq - geografıalyq ornyn sıpattap, onyń geosaıası jaǵdaıyna baǵa berińder.
NATO blogy Soltústik Atlantıkalyq Sharty (NATO) áskerı - saıası odaq, 1949 j 4 sáýirde quryldy. Quramyna: AQSH, Fransıa, Germanıa, Ulybrıtanıa, Kanada, Italıa, Belgıa, Lúksembýrg, Nıderlandy, Portýgalıa, Danıa, Norvegıa, Ispanıa, Túrkıa, Grekıa kiredi.
İİİ. Jańa sabaqty meńgerý kezeńi:
3. 1. Jańa taqyryp boıynsha jetekshi uǵymdar men túsinikter:
3. 2. Ǵalamdyq problema uǵymy.
3. 3. Ǵalamdyq problema túrleri
3. 4. Jańa taqyryp boıynsha tirek shemelarmen jumys
3. 5. Iadrolyq qaýipsizdik – ǵalamdyq qaýipsizdiktiń kepili
3. 6. Deńgeılik tapsyrmalar
3. 7. Kartamen jumys
3. 8. Problemalyq tapsyrmalar, problemalyq suraq
3. 9. Pysyqtaý
3. 10. Sabaqty qorytyndylaý
«Túsiný» teorıalyq bilim
Ǵalamdyq problema uǵymy. Adamzattyń ǵalamdyq máseleleri
HH ǵasyrdyń sońǵy 10 jyly dúnıe júzi halyqtary aldynda kóptegen shıelenisken jáne kúrdeli problemalardy qoıdy. Olar ǵalamdyq problemalar degen atqa ıe boldy.
Ǵalamdyq problemalar degenimiz – búkil adamzatqa qatysty problemalar. Olar dúnıejúzilik qoǵamdastyq elderiniń arasyndaǵy qarym - qatynastardy, qoǵam men tabıǵat arasyndaǵy qatynastardy, resýrstarmen qamtamasyz etýdi birlesip sheshý máselelerin qamtıdy. Ǵalamdyq suraqtar men qoǵamdyq jaýaptardyń bolýyn, olardy sheshý úshin keń kólemdi halyqaralyq yntymaqtastyq bolýyn talap etedi.
Ǵalamdyq problemalar óziniń bir – birimen árekettesýinde ózinshe mynadaı úshburysh quraıdy.
ADAM – halyqtyń áleýmettik damýy;
QOǴAM – ekonomıkalyq damýy;
TABIǴAT – aınaladaǵy ortaǵa yqpaly.
Jańa taqyryp boıynsha jetekshi uǵymdar men túsinikter:
ǵalamdyq problema, mılıtarızm, konversıa
Problema túrleriniń baılanysy:
JERGİLİKTİ JERDEGİ PROBLEMA:
MEMLEKETTEGİ PROBLEMA: Nashaqorlyq pen esirtkige qarsy kúres,
ǴALAMDYQ PROBLEMA:
Ǵalamdyq problema túrleri
Sıpattary jaǵynan ǵalamdyq problemalar ár túrli, biraq olardyń báriniń arqaýy adamzattyń geografıalyq birligi jáne onyń aman qalýy ıdeıasy.
Ǵalamdyq problemalardy qanshalyqty qýatty bolsa da birde - bir memleket, ne memleketterdiń birde - bir toby óz kúshimen sheshe almaıdy. Tek beıbitshilik jaǵdaıynda barsha elder kúsh biriktirgende ǵana, ózara táýeldi ekendigin barshamyz uǵynyp, jalpy adamzattyq mindetter birinshi orynǵa qoıylǵan kúnde ǵana halyqtar erteńgi kúnge senimdi bola alady, áleýmettik jáne ekologıalyq apattardyń aldyn alýǵa bolady jáne túptep kelgende aman qalýdyń amaly da osy.
Dúnıejúzilik soǵysty boldyrmaý
Adamzat tarıhynda 14500 astam soǵys bolǵan.
3, 5 mlrd. adam qaza tapqan. Osy soǵystar ishinde búkil dúnıe júzin qamtyǵan soǵys bolǵan joq. Qazir bir dana termoıadrolyq zarádta Ekinshi Dúnıejúzilik soǵysta qoldanylǵan barlyq qarýdyń kúshi bar nemese bir súńgýir qaıyqtyń tıgizetin áseri qamtyǵan Ekinshi Dúnıejúzilik soǵys shamasyna teń.
Jantalasa qarýlaný jyl saıyn adamzattyń 1trln. dollar qarajatyn jutady. Bul Japonıa sıaqty eldiń ulttyq tabysymen shamalas. Dúnıe júzi memleketteriniń armıalarynda eńbekten qol úzip 26 mıl. adam sapta júredi.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
