Aǵylshyn tilin damyta oqytýdaǵy aqparattyq tehnologıalardyń ereksheligi
Aǵylshyn tilin damyta oqytýdaǵy aqparattyq tehnologıalardyń ereksheligi
«Qazaqstan búkil álemde halqy úsh tildi paıdalanatyn mádenıetti el retinde tanylýǵa tıis. Bular: qazaq tili – memlekettik til, orys tili - ultaralyq qatynas tili jáne aǵylshyn tili – jahandyq ekonomıkaǵa oıdaǵydaı kirigý tili»
N. Á. Nazarbaev
Úshtuǵyrly til jaı ǵana ádemi tujyrymdama nemese tildik saıasattyń jańa formasy retinde paıda bolǵan joq, ol – ómirlik qajettilikten týyndaǵan ıgilikti ıdeıa. Óıtkeni, qazirgi kezde kúlli álemge esigin aıqara ashyp, «aqyldy» ekonomıkany engizip jatqan elder qaryshtap damýda. Al baǵyttaǵy tolaıym tabystarǵa, ilim - bilimge alyp barar jol – ǵalamshardaǵy ústemdik qurǵan tilderdi úırený. Qaı zamanda bolsyn, birneshe tildi meńgergen memleketter men halyqtar óziniń komýnıkasıalyq jáne ıntegrasıalyq qabiletin keńeıtip otyrǵan. Mysalǵa, ejelgi dúnıedegi Mysyrdyń ózinde birneshe tildi biletin mamandar ıerarhıalyq satymen joǵarylap, kóbine salyq tóleýden bosatylǵan. Sondaı - aq, búgingi Eýropada da kóp tildi meńgerýshilik jalpyǵa ortaq norma bolyp sanalady. Iaǵnı, búgingi tańda TMD men Ortalyq Azıanyń kóshbasshysy memleketine aınalǵan Qazaqstan úshin úshtuǵyrly til – eldiń básekege qabilettilikke umtylýda birinshi baspaldaǵy. Óıtkeni, birneshe tilde erkin sóıleı de, jaza da biletin qazaqstandyqtar óz elinde de, shetelderde de básekege qabiletti tulǵaǵa saı
Atap aıtarlyǵy, kópultty Qazaqstannyń jaǵdaıynda «Úshtuǵyrly til» ulttyq jobasy qoǵamdyq kelisimdi nyǵaıtýdyń negizgi faktory bolyp sanalady. Alaıda, elimizdegi negizgi úsh tildi damytýǵa basymdyq berý – basqa halyqtardyń tilderin nazardan tys qaldyrý degen sóz emes. Mádenıetter men tilderdiń sanalýandyǵy – bul bizdiń ulttyq baılyǵymyz. Táýelsizdiktiń alǵashqy jyldarynan bastap - aq, memleket Qazaqstandaǵy halyqtardyń barlyǵynyń múddelerin eskere otyryp, postkeńestik keńistikte eń lıberaldyq tildik saıasat júrgizdi. Sonyń dáleli bolar, kez - kelgen etnostyń ókili qaı tildi bilim alatynyn, sóıleıtinin, shyǵarma jazatynyn erikti túrde tańdaı alady.
Bul júıe eń aldymen, memlekettik tildi meńgerý men oqytýdyń biryńǵaı standarttaryn ázirleýdi jáne bekitýdi, sodan soń olardy bilim berý júıesiniń barlyq deńgeıine – mektepke deıingi mekemelerge, mektepterge, joǵarǵy jáne odan keıingi oqý júıesine engizýdi kózdeıdi.
«Qazaqstan búkil álemde halqy úsh tildi paıdalanatyn mádenıetti el retinde tanylýǵa tıis. Bular: qazaq tili – memlekettik til, orys tili - ultaralyq qatynas tili jáne aǵylshyn tili – jahandyq ekonomıkaǵa oıdaǵydaı kirigý tili»
N. Á. Nazarbaev
Úshtuǵyrly til jaı ǵana ádemi tujyrymdama nemese tildik saıasattyń jańa formasy retinde paıda bolǵan joq, ol – ómirlik qajettilikten týyndaǵan ıgilikti ıdeıa. Óıtkeni, qazirgi kezde kúlli álemge esigin aıqara ashyp, «aqyldy» ekonomıkany engizip jatqan elder qaryshtap damýda. Al baǵyttaǵy tolaıym tabystarǵa, ilim - bilimge alyp barar jol – ǵalamshardaǵy ústemdik qurǵan tilderdi úırený. Qaı zamanda bolsyn, birneshe tildi meńgergen memleketter men halyqtar óziniń komýnıkasıalyq jáne ıntegrasıalyq qabiletin keńeıtip otyrǵan. Mysalǵa, ejelgi dúnıedegi Mysyrdyń ózinde birneshe tildi biletin mamandar ıerarhıalyq satymen joǵarylap, kóbine salyq tóleýden bosatylǵan. Sondaı - aq, búgingi Eýropada da kóp tildi meńgerýshilik jalpyǵa ortaq norma bolyp sanalady. Iaǵnı, búgingi tańda TMD men Ortalyq Azıanyń kóshbasshysy memleketine aınalǵan Qazaqstan úshin úshtuǵyrly til – eldiń básekege qabilettilikke umtylýda birinshi baspaldaǵy. Óıtkeni, birneshe tilde erkin sóıleı de, jaza da biletin qazaqstandyqtar óz elinde de, shetelderde de básekege qabiletti tulǵaǵa saı
Atap aıtarlyǵy, kópultty Qazaqstannyń jaǵdaıynda «Úshtuǵyrly til» ulttyq jobasy qoǵamdyq kelisimdi nyǵaıtýdyń negizgi faktory bolyp sanalady. Alaıda, elimizdegi negizgi úsh tildi damytýǵa basymdyq berý – basqa halyqtardyń tilderin nazardan tys qaldyrý degen sóz emes. Mádenıetter men tilderdiń sanalýandyǵy – bul bizdiń ulttyq baılyǵymyz. Táýelsizdiktiń alǵashqy jyldarynan bastap - aq, memleket Qazaqstandaǵy halyqtardyń barlyǵynyń múddelerin eskere otyryp, postkeńestik keńistikte eń lıberaldyq tildik saıasat júrgizdi. Sonyń dáleli bolar, kez - kelgen etnostyń ókili qaı tildi bilim alatynyn, sóıleıtinin, shyǵarma jazatynyn erikti túrde tańdaı alady.
Bul júıe eń aldymen, memlekettik tildi meńgerý men oqytýdyń biryńǵaı standarttaryn ázirleýdi jáne bekitýdi, sodan soń olardy bilim berý júıesiniń barlyq deńgeıine – mektepke deıingi mekemelerge, mektepterge, joǵarǵy jáne odan keıingi oqý júıesine engizýdi kózdeıdi.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
