Áke men er esimi – egiz
Tárbıe sabaǵynyń taqyryby: Áke men er esimi – egiz
Maqsaty: oqýshylardyń boıynda ata - anaǵa degen erekshe jyly sezim qalyptastyrý, ata - ananyń bala ómirindegi rolin túsindirý, ata - anany qurmetteı, syılaı bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń ádisi: oı qozǵaý, jaǵdaıattardy taldaý.
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqtada slaıdtar, qıma qaǵazdar, t. b.
Muǵalimniń kirispe sózi.
Halqymyz «Jaqsy ákeniń danalyǵy balaǵa myń jyldyq azyq», «Ákege baǵyný – Táńirge baǵyný» dep ákeni dáriptegen. Endeshe búgingi tárbıe saǵatymyz balanyń ákesin ardaq tutyp, óziniń perzenttik paryzyn bir sátke de esinen shyǵarmaýyna arnalady.
Toptastyrý strategıasy.
– Áke sen úshin kim? Ákeniń otbasyndaǵy, qoǵamdaǵy roli qandaı? (Barlyq oqýshy bir - birden jaýap beredi).
Áke – otbasynyń qamyn oılaıtyn tiregi, jaýapkershilikti bıik ustaıtyn, bir sózdi, qatal, eńbekqor, tabandy, parasatty, júrekti, batyr, sonymen qatar meıirimdi, keshirimdi, jumsaq, qamqorshy, aqylshy, qıynshylyqty jeńe bilýge úıretýshi t. b.
– Áke týraly qandaı óleńderdi bilesińder?
– «Áke» sózine laıyq bolý úshin adam qandaı bolýy kerek?
Senderdiń myna jaǵdaıattarǵa qatysty pikirlerińdi bilgim keledi.
1. Ertede bir úlkeıgen qart kisi syrqattanyp jatsa, jalǵyz uly kelip:
– Áke, men seni aıshylyq jerdegi aty shyqqan táýipke aparyp emdetemin, – dep ákesin arqasyna salyp, jolǵa shyǵypty. Olar uzaq júrip, qas qaraıǵan kezde, ákesi balasynan:
– Balam, anaý ne? – dep surapty.
Sonda balasy: – Ol – aı, – dep jaýap beripti.
Sál júrgennen keıin ákesi álgi nárseni taǵy surapty. Ákesi úshinshi ret suraǵanda, ákesiniń aýyr salmaǵy arqasyna batyp, áreń kele jatqan balasy:
– Aı ǵoı, aı! Nege suraı beresiń? Ózim sharshap, áreń kele jatyrmyn, – dep aıqaılapty.
Sonda ákesi: – Sen meni jerge túsire ǵoı. Sen kishkene kezińde men aýyr tirlikten qanshalyqty sharshap kelip otyrsam da, seniń «anaý ne?» dep kúnine júz ret suraıtyn suraǵyńa beti qaıtpasyn dep jaýap beretinmin. Al, sen meniń bir erkeligimdi kótere almadyń. Senen aýyr sóz estigenshe, qarttyqtan dúnıeden ozǵanym artyq, – depti.
Endi senderdiń sanalaryńa mynandaı suraq kelýi múmkin:
– Sharshap kele jatqanda ákege qatty sóılegende turǵan ne bar?
Oı túıindep, oılaryńdy ortaǵa salyńdar.
2. Birde bir jigit paıǵambarymyzǵa mynadaı ótinishpen kelipti:
Ákem qartaıǵannyń saldarynan jaısyz bolyp ketti. Úıime kelip, qolyna ne ilinse, sony alyp kete beredi, – depti. Muny estigen Rasýlalla balanyń ákesin óziniń quzyryna shaqyrtty. Aldyna kelgen qarıanyń ústindegi kıimi ábden tozǵan, ózi beıshara halge túsken eken.
– Ulyńnyń sózi ras pa? – dep odan suraıdy.
Ol: – Iá, durys. Men ulymdy baqtym, qaqtym, ósirdim. Azamat bolsyn dep jalǵyz ózim tárbıeledim. Anasy erte dúnıe salǵan edi. Ózim jemegendi ulyma jegizdim, ózim kımegendi ulyma kıgizdim. Qartaıǵan kezimde baǵady ǵoı degen zor úmitim de bolǵan. Biraq ulym anasyz óskennen be, meıirim - shapaǵaty joq bolyp shyqty. Maǵan qaraılamaıdy, sondyqtan óz kúnimdi ózim amaldap júrmin. Ulymnyń úıine bara qalsam, qolyma ilingen zatty ala ketemin. Ol zatty satyp, aqshasyna tamaq jep kúneltemin...
– Eger sen bı bolsań, mundaı jaǵdaıda qandaı sheshim shyǵarar ediń?
– Ata - ana aldyndaǵy bala paryzy degendi qalaı túsinesińder?
– Minezine, is - áreketine qaraı ákeni syılamaý durys pa?
Esse.
Áke degen – uly esim! Bolashaqta bárimiz áke bolamyz. Eger sen áke bolsań, qandaı áke bolar ediń?
Qorytyndy.
Áke qashan da áke. Ol seni dúnıege ákeldi. Sondyqtan ózimizdiń perzenttik paryzymyzdy eshqashan umytpaıyq.
Maqsaty: oqýshylardyń boıynda ata - anaǵa degen erekshe jyly sezim qalyptastyrý, ata - ananyń bala ómirindegi rolin túsindirý, ata - anany qurmetteı, syılaı bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń ádisi: oı qozǵaý, jaǵdaıattardy taldaý.
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqtada slaıdtar, qıma qaǵazdar, t. b.
Muǵalimniń kirispe sózi.
Halqymyz «Jaqsy ákeniń danalyǵy balaǵa myń jyldyq azyq», «Ákege baǵyný – Táńirge baǵyný» dep ákeni dáriptegen. Endeshe búgingi tárbıe saǵatymyz balanyń ákesin ardaq tutyp, óziniń perzenttik paryzyn bir sátke de esinen shyǵarmaýyna arnalady.
Toptastyrý strategıasy.
– Áke sen úshin kim? Ákeniń otbasyndaǵy, qoǵamdaǵy roli qandaı? (Barlyq oqýshy bir - birden jaýap beredi).
Áke – otbasynyń qamyn oılaıtyn tiregi, jaýapkershilikti bıik ustaıtyn, bir sózdi, qatal, eńbekqor, tabandy, parasatty, júrekti, batyr, sonymen qatar meıirimdi, keshirimdi, jumsaq, qamqorshy, aqylshy, qıynshylyqty jeńe bilýge úıretýshi t. b.
– Áke týraly qandaı óleńderdi bilesińder?
– «Áke» sózine laıyq bolý úshin adam qandaı bolýy kerek?
Senderdiń myna jaǵdaıattarǵa qatysty pikirlerińdi bilgim keledi.
1. Ertede bir úlkeıgen qart kisi syrqattanyp jatsa, jalǵyz uly kelip:
– Áke, men seni aıshylyq jerdegi aty shyqqan táýipke aparyp emdetemin, – dep ákesin arqasyna salyp, jolǵa shyǵypty. Olar uzaq júrip, qas qaraıǵan kezde, ákesi balasynan:
– Balam, anaý ne? – dep surapty.
Sonda balasy: – Ol – aı, – dep jaýap beripti.
Sál júrgennen keıin ákesi álgi nárseni taǵy surapty. Ákesi úshinshi ret suraǵanda, ákesiniń aýyr salmaǵy arqasyna batyp, áreń kele jatqan balasy:
– Aı ǵoı, aı! Nege suraı beresiń? Ózim sharshap, áreń kele jatyrmyn, – dep aıqaılapty.
Sonda ákesi: – Sen meni jerge túsire ǵoı. Sen kishkene kezińde men aýyr tirlikten qanshalyqty sharshap kelip otyrsam da, seniń «anaý ne?» dep kúnine júz ret suraıtyn suraǵyńa beti qaıtpasyn dep jaýap beretinmin. Al, sen meniń bir erkeligimdi kótere almadyń. Senen aýyr sóz estigenshe, qarttyqtan dúnıeden ozǵanym artyq, – depti.
Endi senderdiń sanalaryńa mynandaı suraq kelýi múmkin:
– Sharshap kele jatqanda ákege qatty sóılegende turǵan ne bar?
Oı túıindep, oılaryńdy ortaǵa salyńdar.
2. Birde bir jigit paıǵambarymyzǵa mynadaı ótinishpen kelipti:
Ákem qartaıǵannyń saldarynan jaısyz bolyp ketti. Úıime kelip, qolyna ne ilinse, sony alyp kete beredi, – depti. Muny estigen Rasýlalla balanyń ákesin óziniń quzyryna shaqyrtty. Aldyna kelgen qarıanyń ústindegi kıimi ábden tozǵan, ózi beıshara halge túsken eken.
– Ulyńnyń sózi ras pa? – dep odan suraıdy.
Ol: – Iá, durys. Men ulymdy baqtym, qaqtym, ósirdim. Azamat bolsyn dep jalǵyz ózim tárbıeledim. Anasy erte dúnıe salǵan edi. Ózim jemegendi ulyma jegizdim, ózim kımegendi ulyma kıgizdim. Qartaıǵan kezimde baǵady ǵoı degen zor úmitim de bolǵan. Biraq ulym anasyz óskennen be, meıirim - shapaǵaty joq bolyp shyqty. Maǵan qaraılamaıdy, sondyqtan óz kúnimdi ózim amaldap júrmin. Ulymnyń úıine bara qalsam, qolyma ilingen zatty ala ketemin. Ol zatty satyp, aqshasyna tamaq jep kúneltemin...
– Eger sen bı bolsań, mundaı jaǵdaıda qandaı sheshim shyǵarar ediń?
– Ata - ana aldyndaǵy bala paryzy degendi qalaı túsinesińder?
– Minezine, is - áreketine qaraı ákeni syılamaý durys pa?
Esse.
Áke degen – uly esim! Bolashaqta bárimiz áke bolamyz. Eger sen áke bolsań, qandaı áke bolar ediń?
Qorytyndy.
Áke qashan da áke. Ol seni dúnıege ákeldi. Sondyqtan ózimizdiń perzenttik paryzymyzdy eshqashan umytpaıyq.
You Might Also Like
