InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: «Alpamys batyr» jyryndaǵy keıipkerler

Sabaqtyń maqsaty:
a) bilimdilik: jyrdyń mazmuny men ıdeıasyn ıgerte otyryp, "Alpamys batyr" jyryndaǵy beıneniń halyqtyń alyp qýatynyń, qajymas qaıratynyń, sarqylmas kúshiniń kórki ekendigin dáleldeý.
á) damytýshylyq: toppen jumys negizinde Alpamys beınesine tán qasıetterdi saralaı taldatý, olardyń kórkem sóıleý men kórkem jazý shyǵarmashylyǵyn arttyrý.
b) tárbıelik: oqýshylardy adamgershilikke, batyrlyqqa tán qasıetterge baýlý.
Óz Otanyn, týǵan elin súıip, qurmetteýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: taldaý
Sabaqtyń jabdyqtalýy, kórnekiligi: "Alpamys batyr" beınesi salynǵan plakat, naqyl sózder jazylǵan plakattar, magnıtofon, kasseta, sybyzǵy, aq qaǵazdar, markerler.

Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi.
a) Sálemdesý. Kezekshi málimdemesi.
2. Úı tapsyrmasyn suraý.
a)"Alpamys batyr" jyrynyń jalpy mazmuny jaıly suraý.
á) Suraq qoıý arqyly oqýshylardyń bilimin tekserý.

Jańa sabaq
Alpamys batyr. Qazaq eli óz armanyndaǵy erdiń, batyrdyń obrazyn bir Alpamysqa biriktire somdaǵan. Alpamystyń bar kúsh - qýaty Otanyna arnalady. Alpamystyń áke - sheshesi ony sonsha tilep baryp, ańsap kóredi. Alpamys erekshe kúshti bolyp ósedi. Onyń birinshi erligi kempir aıtqan «Alsaıshy Gúlbarshyndy, qý júgermek» degen sózinen soń, qalyńdyǵyn izdep shyqqanda kórinedi. Gúlbarshyndy almaq bolyp, Sarybaı aýylyn qamap jatqan qalmaqty shabady. Demek, Alpamys — súıgeni úshin esh nárseden shoshymas, ǵashyqtyq úshin basyn tikken jan. Gúlbarshyndy alyp eline kelse, óz jurtyn Taıshyq han shaýyp, mal - múlkin alyp ketipti. Taıshyq ta Alpamystyń kelerinde tús kórip, sezip sasady. Budan Alpamys ataǵy alys ketken batyr ekeni bilinedi. «Batyr ańǵal» degendeı jolda Taıshyq jibergen mystan kempir sózine aldanyp araq iship, qapyda jaý qolyna túsedi. Osy kezde Alpamystyń aıryqsha qasıetteri kórinedi.

Zyndanda jatqan Alpamysqa Qarakózaıymdaı Taıshyqtyń qyzy ǵashyq bolady. Qoıshy Keıqýattyń syrnaı tartar óneri arkyly, Qarakózaıymnyń kómegimen, syrnaı tartar óneri arqyly bostandyqqa shyǵady.

Týǵan eline kelgen Alpamys qorlyqta júrgen ata - anasyn, qaryndasyn kórip egiledi. Osydan onyń adamdyq qasıeti, názik júregi kórinedi.
Jary. Tulpary. Alpamysty shyn súıetin, atastyrǵan ata saltyn qadirleıtin jan — Gúlbarshyn. Ol Qaramandaı batyr kelip áketem degende kónbeıdi. Ultandaı qul alam degende barmaıdy. óıtkeni ol — adamdyqtyń sımvoly. Bar ómirin jaryna arnaǵan adal joldas ekenin tanytady.
Shubar jaı at emes, ol mystannyń aram ekenin bilip mingizbeıdi. Taıshyq han qansha qınasa da, Baıshubar eshkimdi janyna jolatpaıdy. Baıshubar — Alpamystaı erge laıyq at.

Qaraman — Alpamystyń maıdanda jolyqtyrǵan, jaýdy erlikpen jeńip, dostyǵyn moıyndatqan batyr. Qaraman erlikti ǵana baǵalaıtyn, Alpamys úshin musylman dinine kirgen, sol jolda balasy men tulparyn qurbandyqqa shalyp, dostyqqa adaldyǵyn tanytqan er ekenin kórsetedi.
Jyrdaǵy Keıqýat qarapaıym qoıshy bola túra Alpamystyń er ekenin tanyp, kómektesip keıin han ornyna han bolady.

Qarakózaıym — Alpamysqa ǵashyq bolǵan, Taıshyq hannyń jaýlyqtan mahabbatty bıik qoıǵan, sol jolda bárin qurban etken sulý qyz.
Ultan — buǵan deıingi jyrlarda kezdespegen erekshe beıne. Ol — bar zulymdyǵyn jaýǵa emes, óz týǵanyna júmsaǵan, asyrap alǵan ákesi Baıbórige Alpamys joqta túıe baqtyryp, Qultaıdy qoıǵa jumsap, Alpamystyń balasy Jádigerdi aıaq - qolyn kisendep qozy baqtyryp, Analyqty kúń etip, Gúlbarshyndy almaqshy bolǵan jat baýyr jan. Ol — ishten shyqqan jaý.

Mystan — jaman qasıetterdi boıyna jınaǵan, el jıirkener beıne. «Qabaǵy tyrysqan, kóringenmen urysqan, tizesine shekpeni jetpegen, basynan jamanshylyq ketpegen, bir shırek boıy bar, adam tappas oıy bar»— dep jyrlaýshy ony jek kóre, unatpaı sýretteıdi.
Zalym mystan Alpamysty kúshpen emes, aıarlyqpen tátti sóılep, aldap qolǵa túsiredi. Biraq báribir sońynda ıt ólimmen óledi.

Úıge tapsyrma:
"Týady erler el úshin" taqyrybyna oı - tolǵaý jazý. Oqýshylar bilimin baǵalaý.