InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Aq Orda ( XIII - XV ǵasyrdyń basy)
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik:
a) Aq Orda 13 - 15 ǵǵ. arasynda Shyǵys Deshti Qypshaqta ómir súrgen, orta ǵasyrlarda Qazaqstan aýmaǵynda qurylǵan alǵashqy memleketi ekenin túsindirý.
á) Aq Orda tarıhy, júrgizgen ishki - syrtqy saıasaty, ekonomıkalyq jaǵdaıy týraly tolyq maǵlumat berý.
b) 13 - 15 ǵǵ. ómir súrgen Aq Orda memleketiniń tarıhyn qazirgi Qazaqstan tarıhymen baılanystyrý.
Damytýshylyq:
Oqýshylardy tarıhı oqıǵalarǵa óz betinshe baǵa berip, qorytyndy jasaýǵa daǵdylandyrý, toppen jumys isteý qabiletin damytý.
Tárbıelik:
Óz Otanyna degen patrıottyq sezimdi tárbıeleý. Tarıh pánine degen qyzyǵýshylyǵyn arttyryp, oqýshylardyń belsendiligin kóterip, óz betinshe saraptama jasaı alatyn tulǵalardy tárbıeleý.

Sabaq túri: aralas.
Pánaralyq baılanys: Geografıa, qazaq tili.
Ádisi: Suraq - jaýap, toppen, óz betinshe jumys.
Kórnekilik: Intaraktıvti taqta, karta, oqýlyq.

Sabaq barysy.
I. Uıymdastyrý.
II. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Qazaq halqynyń ótken tarıhy – ata - babalarymyzdyń bostandyq pen baqytty bolashaq jolyndaǵy uzaq ta aýyr kúresiniń tarıhy. Bizdiń elimiz búgingi damý deńgeıine birden jete qoıǵan joq. Osy ulan baıtaq jerdi syrtqy jaýdan qorǵap qalý jolynda ata - babalarymyz júzdegen jyldar boıy shapqynshylarǵa qarsy erlikpen shaıqasty.

Úıge qandaı tapsyrma berildi?
«Altyn Orda» berildi jáne mońǵoldardyń Qazaqstan jerin jaýlap alýyn qaıtalap kelý.

Mońǵol patshalyǵy qashan quryldy?
Mońǵol ımperıasynyń shańyraǵyn alǵash kótergen Shyńǵys han 1155 jyly dúnıege kelgen, 1206 jyly Onon jáne Kerýlen ózeniniń jaǵasynda ótken barlyq mońǵol taıpalarynyń bas qosqan uly quryltaıynda onyń hany bolyp Shyńǵys han saılandy.

1207 - 1208 jyldary mońǵoldar qaı jerlerdi basyp aldy?
Joshy Enıseı qyrǵyzdary men teriskeı Sibir halyqtaryn basyp aldy.

1207 - 1209 jyldary mońǵoldar qaı jerlerdi baǵyndyrdy?
Shyńǵys han tańǵuttardyń memleketin, odan keıin Turfan knázdikterin ózine qaratyp, uıǵyrlardy baǵyndyrdy.

1211 - 1215 jyldary qaı memleketke basyp kirip, olardyń qandaı soǵys tehnıkasyn qolǵa túsirdi?
Qytaı jerin basyp alyp, olardyń tas atyp, dýalyn qulatatyn ot laqtyryp, órt shyǵaratyn soǵys tehnıkalaryn qolǵa túsiredi.

Qaı jyly Jetisý jerine enedi? (1218j.)
Qashan Otyrardy qorshaýǵa alady? (1219j.)
Qashan Syr boıyndaǵy qalalar tolyǵymen mońǵoldardyń ıeligine kóshedi?
(1219 - 1220j.)

III. Jańa taqyryp «Aq Orda».
Jospary: 1) Aq Ordanyń qurylýy, jer aýmaǵy; 2) Aq Ordanyń ishki - syrtqy saıası jaǵdaıy; 3) Aq Orda tarıhyn qazirgi Qazaqstan tarıhymen salystyrý.
- Myna sýret senderge tanys pa?
- Iá, Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti N. Nazarbaevtyń Astanadaǵy rezıdensıasy, Aqorda dep atalady.
- Jaqsy, QR Prezıdenti N. Nazarbaevtyń rezıdensıasy ne sebepti Aqorda dep atalatyny týraly jáne 13 - 15 ǵǵ. arasynda Shyǵys Deshti Qypshaqta ómir súrgen, orta ǵasyrlarda Qazaqstan aýmaǵynda qurylǵan alǵashqy memleket týraly ne bilemiz?
á) Aq Ordanyń tarıhy, júrgizgen ishki - syrtqy saıasaty, ekonomıkalyq jaǵdaıy týraly tolyq maǵlumat alamyz.
b) 13 - 15 ǵǵ. ómir súrgen Aq Orda memleketiniń tarıhyn qazirgi Qazaqstan tarıhymen baılanystyramyz.
Qazaq jerindegi Mońǵol ımperıasynyń ydyraýyna baılanysty, jergilikti etnıkalyq toptardan qurylǵan memleketter paıda boldy. Aq Orda – Qazaqstan aýmaǵyndaǵy mońǵoldardan keıingi qurylǵan alǵashqy memleket. Sondyqtan da, QR Prezıdenti N. Nazarbaevtyń Astanadaǵy rezıdensıasy Aqorda dep atalady.