InfoHub Logo

Aqtóbe oblysy, Shalqar aýdanynyń

«Oqýshylar saraıy» MM-niń

«Jas natýralıs» úıirmesiniń oqýshysy: Jalǵas Uljan Málikqyzy

Jetekshisi: Manasbaeva Akbota Kýnaevna

 

 

Jer betinde qustardyń 8600 túri bar. Olardyń basqa janýarlar tobynan ereksheligi - ushý qabiletiniń barynda. Osy qustardyń ishinde adamdarmen qarym-qatynasqa zárý, aqyldy, qýanysh syılaı biletin qustar bar. Árıne, olar - totyqustar. Totyqustardyń basqa qustardan aıyrmashylyǵy - aqyldylyǵynda. Olardyń oılaý qabileti úsh jasar balanyń oılaý qabiletimen birdeı eken. Eń ǵajaby totyqustar adam sıaqty sóıleı alady. Avstralıada totyqustardy oqytatyn mektep ornalasqan. Totyqustardyń birneshe túrleri bar. Olar: buıra totyqus, kakadý, korella, qyzyl ara, nestor, sury jako, kea, t.b. Nestor, kea totyqustary jyrtqysh totyqustarǵa jatady. Olardyń tústik reńiniń ózi erekshe.

Totyqustardyń jasyn, jynysyn ajyratýǵa bolady. Jasyn kóziniń qarashyǵyna, qanattarynyń tústerine jáne de quıryqtarynyń uzyndyǵyna qarap ajyratýǵa bolady. Al jynysyn tumsyǵyna qarap ajyratamyz. Olardy úıde ustaý qazir qoljetimdi bolyp otyr.

Totyqustar erekshe jaratylys bolyp tabylady. Qazirgi ýaqytta olardyń 72 túri Qyzyl kitapqa engizilgen. Sondyqtan osyndaı ádemi jaratylysty qorǵap qalý - osy zamannyń ózekti máselesi.

---