Atadan qalǵan asyl sóz
Taqyryby: «Atadan qalǵan asyl sóz».
Maqsaty: qasıetti san uǵymyna baılanysty halqymyzdyń qasterli túsinikteri men qaǵıdalaryn dáripteý. Oqýshylardyń elin, jerin, halqyn súıýge, ony qurmetteýge jáne qorǵaı bilýge, Otanyn súıýge tárbıeleý.
1 - júrgizýshi: Qaıyrly kún, kórermender!
Qaı zamanda bolmasyn uly murat - mindetterdiń eń bastysy - óziniń isin, ómirin jalǵastyratyn sanaly, zerdeli urpaq tárbıeleý.
Búgingi tárbıe saǵatymyzdyń taqyryby «Atadan qalǵan asyl sóz».
2 - júrgizýshi: Urpaq tárbıesi keleshek qoǵamnyń qamyn oılaý bolyp tabylady.
Jan - jaqty jetilgen, aqyl - parasaty mol, bilimdi, mádenıetti bolý – búgingi kún talaby, ony oryndaý – basty paryzymyz.
1 - júrgizýshi: Tárbıe saǵaty barysynda sandarǵa baılanysty nanymdar men senimder, yrymdar sóz bolady.
2 - júrgizýshi: Úsh sanyna qatysty qandaı uǵymdar bar?
1 - oqýshy: Úsh júz.
Qazaq halqy úsh júzge bólinedi. Uly júz. Orta júz. Kishi júz.
Úsh jurt.
Er jigittiń úsh jurty bar: óz jurty, qaıyn jurty, naǵashy jurty. Halyq arasynda muny «Óz jurtyń kúnshil, qaıyn jurtyń minshil, naǵashy jurtyń synshyl» p te máteldeıdi.
2 - oqýshy: Úsh qýat.
Aqyl qýat, júrek qýat, til qýat.
3 - oqýshy: Úsh arsyz.
Uıqy arsyz, tamaq arsyz, kúlki arsyz.
4 - oqýshy: Úsh ǵaıyp.
Ajal ǵaıyp. Qonaq ǵaıyp. Nesibe ǵaıyp
5 - oqýshy: Úsh daýasyz.
Minez. Kárilik. Ajal.
6 - oqýshy: Úsh qadirsiz.
Jigittik. Densaýlyq. Jaqsy jar.
7 - oqýshy: Úsh jamandyq.
Naqaq qan tógý. Kisi malyn urlaý. Ata - babadan qalǵan eski jurtty buzý óte jaman ádet dep tanylǵan.
8 - oqýshy: Úsh toqtam.
Aqyl – arqan, oı - óris, adam – qazyq.
1 - júrgizýshi:
4 sanyna qatysty qandaı uǵymdardy bilemiz, soǵan toqtalaıyq.
9 - oqýshy: Tórt kitap.
Táýrat (Musaǵa túsken), Zábýr (Dáýitke túsken), İnjil (Isaǵa túsken), Quran (Muhammed s. ý. s. túsken)
10 - oqýshy: Dúnıeniń tórt buryshy: Shyǵys, Batys, Ońtústik, Soltústik.
2 - júrgizýshi: Endigi kezekti 7 sanyna bereıik. Qazaq halqy 7 sanyn qasıetti san dep baǵalap, soǵan baılanysty nanymdar men senimderdi zerdelegen.
11 - oqýshy: Jeti qazyna.
Er jigittiń jeti qazynasy: sulý áıel, aqyl, bilim, júırik at, qyran búrkit, beren myltyq, júırik tazy.
12 - oqýshy: Jeti ata.
Ata. Áke. Bala. Nemere. Shóbere. Shópshek. Nemene. Muny árbir qazaq túgeldeı bilýi tıis.
13 - oqýshy: Jeti kún.
Dúısenbi, seısenbi, sársenbi, beısenbi, juma, senbi, jeksenbi.
Jeti jetim.
Tyńdalmaǵan sóz jetim.
Aıtylmaǵan sóz jetim
Kıýsiz tozǵan bóz jetim.
Iesiz qalǵan jer jetim.
Basshysy joq el jetim.
Aqqý, qazsyz kól jetim.
Zamandasy qalmasa,
Bárinen – sol jetim.
1 - júrgizýshi. Budan basqa jeti de ǵalam, jeti kók, jeti ǵashyq, Áz Táýke hannyń jeti jarǵysy, jeti shárip - áýlıe sıaqty uǵymdar bar.
2 - júrgizýshi: Bes sanyna baılanysty asyl qazynalardan ne bilemiz?
14 - oqýshy: Bes qarý.
Sadaq. Myltyq. Naıza. Qylysh. Aıbalta.
15 - oqýshy: Bes asyl. Bes dushpan.
«Bes nársege qashyq bol,
Bes nársege asyq bol.
Adam bolam deseńiz
Tileýiń, ómiriń aldyńda...
Ósek, ótirik, maqtanshaq,
Erinshek beker mal shashpaq,
Bes dushpanyń bilseńiz.
Talap, eńbek, tereń oı,
Qanaǵat, raqym, oılap qoı,
Bes asyl is kónseńiz» dep Abaı atamyz aıtqandaı tek qana ádemi ádepter men ádetterdi úıreneıik.
16 - oqýshy: Bes paryz.
Namaz oqý. Oraza ustaý. Qaıyr - sadaqa berý. Iman, senim jáne raqymshylyq. Namaz oqý eń aldymen adamdy gıgıenalyq tazalyqqa baýlıdy. Oraza tutý aǵzadaǵy zat almasýshylyqty retteıtinin halqymyz erte kezden - aq bilgen.
1 - júrgizýshi: «Qazaq osy» ánimen ortada Joldasbaeva Gúljazıra.
2 - júrgizýshi: Qazaq halqy ádette taq sandardy óte qasıetti dep eseptep, soǵan baılanysty nanymdar men senimderdi este saqtaǵan.
Nurmahanova Zamıranyń oryndaýynda «Asyl ájem» áni.
2 - júrgizýshi:
Otbasynda, bala - shaǵa qasynda
Jetpister men seksender júr qalqaıyp.
Kóńil jetim, bolmaǵan soń syńary
Jylqy tirlik jaman sózden synady.
Jas baladaı jaýtańdaǵan janarǵa
Qaıta - qaıta qaraǵym kep turady.
Qaǵys estip qalbańdaıdy baladaı,
Mápeleńder qart bitkendi aıalap.
Nıeti aq, peıili keń daladaı,
Kimge bolsa qartyń jeter aıańdap.
1 - júrgizýshi:
Igi jansyń ne degen,
Júrek oty laýlaıdy.
Baldaı tátti nemereń
Balǵyn jyryn arnaıdy.
Ońdasbaeva Ulmekenniń oryndaýynda «Qazaqy dastarhanym» áni.
2 - júrgizýshi:
Oqýshy: Tyıym sóz.
Úlkenniń aldyn kespe
Únemi sálem ber!
Úlkenge qarsy shyqpa!
Úlkenniń batasyn al!
Úlken kisini renjitpe!
2 - júrgizýshi: Mine, balalar, biz ózimizdiń ata - ájelerimizdiń aldynda, aǵa urpaqtyń aldynda úlken qaryzdarmyz. Ol qaryzdarymyzdy tek qana jaqsy tárbıemiz arqyly, adamgershiligi mol, meıirimdi bolý arqyly ǵana, olardy kórgen jerde qurmettep syılaý arqyly ǵana qaıtara alamyz. Bul qasıetter – eshqandaı da aqshaǵa satyp almaıtyn baılyq.
Ol tek adam júreginde oryn alatyn qasıet. Búgingi tárbıe saǵatymyzda qarttar týraly kóptegen maǵlumattar berildi. Qarttarymyzdy ardaqtap óteıik. Olaı bolsa aldaǵy ómirlerińde júregi keń adal, meıirimdi, qaıyrymdy azamattar bolyp ósińder. Qarttardyń aldynda árqashanda bas ıip turyńdar.
Endi búgingi sabaǵymyzǵa kelip otyrǵan qonaǵymyzdan aq bata alyp, tárbıe saǵatymyzdy aıaqtaımyz.
Maqsaty: qasıetti san uǵymyna baılanysty halqymyzdyń qasterli túsinikteri men qaǵıdalaryn dáripteý. Oqýshylardyń elin, jerin, halqyn súıýge, ony qurmetteýge jáne qorǵaı bilýge, Otanyn súıýge tárbıeleý.
1 - júrgizýshi: Qaıyrly kún, kórermender!
Qaı zamanda bolmasyn uly murat - mindetterdiń eń bastysy - óziniń isin, ómirin jalǵastyratyn sanaly, zerdeli urpaq tárbıeleý.
Búgingi tárbıe saǵatymyzdyń taqyryby «Atadan qalǵan asyl sóz».
2 - júrgizýshi: Urpaq tárbıesi keleshek qoǵamnyń qamyn oılaý bolyp tabylady.
Jan - jaqty jetilgen, aqyl - parasaty mol, bilimdi, mádenıetti bolý – búgingi kún talaby, ony oryndaý – basty paryzymyz.
1 - júrgizýshi: Tárbıe saǵaty barysynda sandarǵa baılanysty nanymdar men senimder, yrymdar sóz bolady.
2 - júrgizýshi: Úsh sanyna qatysty qandaı uǵymdar bar?
1 - oqýshy: Úsh júz.
Qazaq halqy úsh júzge bólinedi. Uly júz. Orta júz. Kishi júz.
Úsh jurt.
Er jigittiń úsh jurty bar: óz jurty, qaıyn jurty, naǵashy jurty. Halyq arasynda muny «Óz jurtyń kúnshil, qaıyn jurtyń minshil, naǵashy jurtyń synshyl» p te máteldeıdi.
2 - oqýshy: Úsh qýat.
Aqyl qýat, júrek qýat, til qýat.
3 - oqýshy: Úsh arsyz.
Uıqy arsyz, tamaq arsyz, kúlki arsyz.
4 - oqýshy: Úsh ǵaıyp.
Ajal ǵaıyp. Qonaq ǵaıyp. Nesibe ǵaıyp
5 - oqýshy: Úsh daýasyz.
Minez. Kárilik. Ajal.
6 - oqýshy: Úsh qadirsiz.
Jigittik. Densaýlyq. Jaqsy jar.
7 - oqýshy: Úsh jamandyq.
Naqaq qan tógý. Kisi malyn urlaý. Ata - babadan qalǵan eski jurtty buzý óte jaman ádet dep tanylǵan.
8 - oqýshy: Úsh toqtam.
Aqyl – arqan, oı - óris, adam – qazyq.
1 - júrgizýshi:
4 sanyna qatysty qandaı uǵymdardy bilemiz, soǵan toqtalaıyq.
9 - oqýshy: Tórt kitap.
Táýrat (Musaǵa túsken), Zábýr (Dáýitke túsken), İnjil (Isaǵa túsken), Quran (Muhammed s. ý. s. túsken)
10 - oqýshy: Dúnıeniń tórt buryshy: Shyǵys, Batys, Ońtústik, Soltústik.
2 - júrgizýshi: Endigi kezekti 7 sanyna bereıik. Qazaq halqy 7 sanyn qasıetti san dep baǵalap, soǵan baılanysty nanymdar men senimderdi zerdelegen.
11 - oqýshy: Jeti qazyna.
Er jigittiń jeti qazynasy: sulý áıel, aqyl, bilim, júırik at, qyran búrkit, beren myltyq, júırik tazy.
12 - oqýshy: Jeti ata.
Ata. Áke. Bala. Nemere. Shóbere. Shópshek. Nemene. Muny árbir qazaq túgeldeı bilýi tıis.
13 - oqýshy: Jeti kún.
Dúısenbi, seısenbi, sársenbi, beısenbi, juma, senbi, jeksenbi.
Jeti jetim.
Tyńdalmaǵan sóz jetim.
Aıtylmaǵan sóz jetim
Kıýsiz tozǵan bóz jetim.
Iesiz qalǵan jer jetim.
Basshysy joq el jetim.
Aqqý, qazsyz kól jetim.
Zamandasy qalmasa,
Bárinen – sol jetim.
1 - júrgizýshi. Budan basqa jeti de ǵalam, jeti kók, jeti ǵashyq, Áz Táýke hannyń jeti jarǵysy, jeti shárip - áýlıe sıaqty uǵymdar bar.
2 - júrgizýshi: Bes sanyna baılanysty asyl qazynalardan ne bilemiz?
14 - oqýshy: Bes qarý.
Sadaq. Myltyq. Naıza. Qylysh. Aıbalta.
15 - oqýshy: Bes asyl. Bes dushpan.
«Bes nársege qashyq bol,
Bes nársege asyq bol.
Adam bolam deseńiz
Tileýiń, ómiriń aldyńda...
Ósek, ótirik, maqtanshaq,
Erinshek beker mal shashpaq,
Bes dushpanyń bilseńiz.
Talap, eńbek, tereń oı,
Qanaǵat, raqym, oılap qoı,
Bes asyl is kónseńiz» dep Abaı atamyz aıtqandaı tek qana ádemi ádepter men ádetterdi úıreneıik.
16 - oqýshy: Bes paryz.
Namaz oqý. Oraza ustaý. Qaıyr - sadaqa berý. Iman, senim jáne raqymshylyq. Namaz oqý eń aldymen adamdy gıgıenalyq tazalyqqa baýlıdy. Oraza tutý aǵzadaǵy zat almasýshylyqty retteıtinin halqymyz erte kezden - aq bilgen.
1 - júrgizýshi: «Qazaq osy» ánimen ortada Joldasbaeva Gúljazıra.
2 - júrgizýshi: Qazaq halqy ádette taq sandardy óte qasıetti dep eseptep, soǵan baılanysty nanymdar men senimderdi este saqtaǵan.
Nurmahanova Zamıranyń oryndaýynda «Asyl ájem» áni.
2 - júrgizýshi:
Otbasynda, bala - shaǵa qasynda
Jetpister men seksender júr qalqaıyp.
Kóńil jetim, bolmaǵan soń syńary
Jylqy tirlik jaman sózden synady.
Jas baladaı jaýtańdaǵan janarǵa
Qaıta - qaıta qaraǵym kep turady.
Qaǵys estip qalbańdaıdy baladaı,
Mápeleńder qart bitkendi aıalap.
Nıeti aq, peıili keń daladaı,
Kimge bolsa qartyń jeter aıańdap.
1 - júrgizýshi:
Igi jansyń ne degen,
Júrek oty laýlaıdy.
Baldaı tátti nemereń
Balǵyn jyryn arnaıdy.
Ońdasbaeva Ulmekenniń oryndaýynda «Qazaqy dastarhanym» áni.
2 - júrgizýshi:
Oqýshy: Tyıym sóz.
Úlkenniń aldyn kespe
Únemi sálem ber!
Úlkenge qarsy shyqpa!
Úlkenniń batasyn al!
Úlken kisini renjitpe!
2 - júrgizýshi: Mine, balalar, biz ózimizdiń ata - ájelerimizdiń aldynda, aǵa urpaqtyń aldynda úlken qaryzdarmyz. Ol qaryzdarymyzdy tek qana jaqsy tárbıemiz arqyly, adamgershiligi mol, meıirimdi bolý arqyly ǵana, olardy kórgen jerde qurmettep syılaý arqyly ǵana qaıtara alamyz. Bul qasıetter – eshqandaı da aqshaǵa satyp almaıtyn baılyq.
Ol tek adam júreginde oryn alatyn qasıet. Búgingi tárbıe saǵatymyzda qarttar týraly kóptegen maǵlumattar berildi. Qarttarymyzdy ardaqtap óteıik. Olaı bolsa aldaǵy ómirlerińde júregi keń adal, meıirimdi, qaıyrymdy azamattar bolyp ósińder. Qarttardyń aldynda árqashanda bas ıip turyńdar.
Endi búgingi sabaǵymyzǵa kelip otyrǵan qonaǵymyzdan aq bata alyp, tárbıe saǵatymyzdy aıaqtaımyz.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Qujattardyń blankilerine jáne qujattardy resimdeýge qoıylatyn talaptar
