Atalar murasy – halyq qazynasy
Qyzylorda oblysy,
Qazaly aýdany, Bekarystan bı aýyly,
Ú. Túktibaev atyndaǵy №24 orta mekteptiń
matematıka páni muǵalimi Qalıeva Jadyra
Taqyryby: Atalar murasy – halyq qazynasy.
Maqsaty:
a. Bilimdilik: Atalardan qalǵan ulaǵatty ǵıbrat alarlyq sózderdi balalarǵa uǵyndyrý;
á. Tárbıeliligi: ataly sózden ónege, úlgi alýǵa baýlý.
b. Damytýshylyǵy: oqýshylardy tapqyr sóıleýge, aqyldy, salmaqty oı aıtýǵa úıretý.
Jospar:
Atalar sózi – aqyldyń kózi.
Ata ósıeti.
Bataly qul – arymas.
Jarasyp tur dástúrim.
1 – júrgizýshi: «Sálem sózdiń anasy» demekshi, armysyzdar aǵaıyn!
2 – júrgizýshi: Qadirmendi kópshilik. Búgingi «Atalar murasy – halyq qazynasy» atty tárbıe saǵatymyzǵa qosh kelipsizder!
1 – júrgizýshi: Ata babalarymyzdan bizge jetken kóptegen ulaǵatty ǵıbrat alarlyq, tamasha tálim – tárbıe bererlik ósıet sózder óte kóp.
2 – júrgizýshi: Endeshe, kúndelikti ómirde ata - ájelerimizdiń, ata – analarymyzdyń aıtyp otyratyn, «Atalar sózi – aqyldyń kózi» bólimine sóz kezegin bereıik.
Jigit:
Ata! Qol bastaý qıyn ba,
Jol bastaý qıyn ba,
Sóz bastaý qıyn ba?
Qart:E, balam!
Qol bastaý qıyn emes,
Kók naızaly eriń bolsa,
Jol bastaý qıyn emes,
Sonyńnan ergen eliń bolsa,
Bárinen de sóz bastaý qıyn.
Taýyp aıtsań, mereke qylady.
Tappaı aıtsań, keleke qylady.
Jigit:Durys aıtasyz, durys aıtasyz.
Qart: E,balam!
Taza minsiz asyl sóz,
Oı túbinde jatady.
Taza minsiz asyl tas,
Sý túbinde jatady.
Sý túbinde jatqan tas,
Jel tolqytsa shyǵady.
Oı túbinde jatqan sóz,
Sher tolqytsa shyǵady.
Qart: Sóz týraly ulaǵatty sózder óte kóp
Ádil tóre el bastar,
Batyr jigit jaý bastar.
Aǵa jigit qol bastar,
Sheshen adam sóz bastar.
Qusty jısań,búrkit jı.
Qys tonyńdy túlki eter.
Bir jaqsymen dos bolsań,
Azbas – tozbas múlk eter.
Bir jamanmen dos bolsań,
Búkil alańǵa kúlki eter.
Qart:Iá, balalarym, sóz kezegin túıindeıtin bolsaq
Aqyl – adamdy azdyrmaıtyn em.
Bilim – taýsylmaıtyn ken.
Adamnyń basshysy - aqyl.
Jetekshisi – talap.
Sholǵynshysy – oı.
Joldasy – kásip.
Qorǵany – sabyr.
Qorǵaýshysy – minez bolýy kerek.
1 – júr: Atalar murasy – halyq qazynasynyń biri dombyra.
2 – júr: Halyq áni. «Erkem - aı»
1 – júr: Áı, tákappar, dúnıe!
Maǵan da bir qarashy!
Tanımysyń sen meni,
Men qazaqtyń balasy.
2 – júrgizýshi:
İzetińdi ıne etip
Imanyńdy túıme etip
Inabatty kúıme etip,
Júrshi balam jamandyqty kúıretip, - degendeı biz, ıaǵnı elimizdiń erteńi, babalarymyzdyń murasyn, halqymyzdyń jaqsy dástúrlerin boıymyzǵa sińirip, jalǵastyryp, jamandyqtan aýlaq, jany taza eljandy urpaq bolyp óseıik.
1 – júrgizýshi: Kórinis «Ata ósıeti.» ertegisi.
Jigit: Assalaýmaǵaleıkým, ata!
Qart: Amanbysyń, balam!
Balam,baqytty bolý ońaı ma?
Jigit:Ata,jary jaqsy bolsa, baqyty janynda
Qart:Joq, balam! Aqyl basyńda bolsa, baqyt janyńda bolady.
Aqyl adamdy azattan da mazaqtan da qutqarady. Ómirde shyn baqytty bolam deseń aqyldylyqty úıren, ne aqyldy qyzyńa úılen.
Qart: Durys aıtasyz, durys aıtasyz!
Balam, úıde kim, elde kim qadirli?
Jigit: Ata, úıde ana, elde bastyq qadirli.
Qart: Joq, balam úıde qonaq, qart, bala qadirli. Elde han, ákim, ustaz qadirli. Qonaqty qadirleýdi bári biledi. Bala – úıdiń patshasy, balaly úı bazar, balasyz úı mazar degen halqym.
Qart: Balam, úıdegi altyn qazyq kim?
Jigit: Ata, úıdegi altyn qazyq bala.
Qart: Joq, úıdegi altyn qazyq – ana. Ana aqyldy bolsa, bala dana bolady. Ana tárbıesi qyzǵa, áke tárbıesi ulǵa úlgi. Ana – aqylshyń, áke – qamqorshyń, aǵań – qorǵaýshyń, iniń – súıenishiń, qaryndasyń – qanatyń ekenin umytpa. Anany syılamaǵannyń aqyly kem, ákeni syılamaǵannyń jaqyny kem. Ananyń meıirimi kózinde, yqylasy kóńilinde, aqyly sózinde bolady balam.
Qart: Oı, qandaı keremet sózder!
Balam, dostyqty nyǵaıtatyn ne?
Jigit: Ata, dostyq pen joldastyqty yntymaq, birlik, teńdik, týystyq, baýyrmaldyq nyǵaıtady.
Qart: Durys, balam seniń aıtqanyń dostyq pen joldastyqty damytady. Esińde bolsyn, shyn dostyq aqyldyǵa tán. Ómirde dos bolýdy oılasań «Sálemetsiz be?», «Keshirińiz», «Rahmet», «Saý bolyńyz», «Sálem aıtyńyz», «Ruqsat pa» - degen sózderdi shyn kóńilmen aıtýǵa úıren.
Sálemdesýdi bilgen keshire de biledi. Jón sóz – kóńildi ósiredi, jónsiz sóz – úmitińdi óshiredi.
Jigit: Rahmet, ata, sizdiń ǵıbrat alarlyq sózderińizdi este saqtaımyn!
- Iá barlyǵymyz saqtaımyz.
2 – júrg: Dombyra. Halyq áni «Erkem - aı»
1 – júrg: Salt – dástúr halyq pedagogıkasynyń bastaýy. Eldigimizdiń, egemendigimizdiń arqasynda qaıtyp oralǵan salt –dástúrimizdi turmystyq negizde qoldanyp júrmiz. Sonyń ishinde, bata týraly túsinik bermekshimiz.
Bataly qul – arymas,
Batasyz qul – jarymas.
Batamenen el kógeredi
Jaýynmenen jer kógeredi – deıdi dana halqymyz.
2 – júrg: Bata halyqtyń rýhanı kúsh alatyn qudiretti senim kúshi. Ol el senimin aqtaıtyn abzal azamattarǵa, talanty jastarǵa, kóptiń júgin kótergen, adamdarǵa, jas sábıge, nemese úlkender jaqsy isine rıza bolǵan jaǵdaılarda beriletin uly adamdar men aqsaqaldardyń aq tilegi, ári ómirlik joldamasy.
Batanyń túrleri kóp.
Jasulanǵa bata berý.
Jigit: Áýmın!
Qart:
Ata sózi daryp mol,
Aq ýyzǵa aryp bol,
Abylaıdaı alyp bol,
Shoqan syndy jaryq bol,
Abaıǵa uqsap mıly bol,
Qurmanǵazydaı kúıshi bol,
Aqandaıyn seri bol,
Qajymuqandaı eri bol,
Sáken syndy suńqar bol,
Baǵyń janyp árdaıym,
Jaqsylarǵa jaqyn bol,
Osy aıtqanym perishte, qulaǵyńa shalynsyn.
Bárinen de qulynym,
Aman bol, qalqam, aman bol!
Áýmın!
1 – júrg:
Keń dalanyń ejelgi,
Qazaq degen halqymyz.
Ózge ulttaı bizdiń de,
Bar dástúr men saltymyz.
2 – júrg:
Ata salty ardaqty,
Árbir sózi salmaqty.
Sol sózderdi uqpasań
Tistersiń bir kún barmaqty.
1 –júrg:
Tilim bar da, qazaǵym bar, halqym bar,
Dástúrim bar, ata joly saltym bar.
Keń daladaı jınalmaǵan shalǵaıy, - deı kele, tárbıe saǵatymyzdy osymen aıaqtaımyz. Qosh saý bop turyńyzdar!
Qazaly aýdany, Bekarystan bı aýyly,
Ú. Túktibaev atyndaǵy №24 orta mekteptiń
matematıka páni muǵalimi Qalıeva Jadyra
Taqyryby: Atalar murasy – halyq qazynasy.
Maqsaty:
a. Bilimdilik: Atalardan qalǵan ulaǵatty ǵıbrat alarlyq sózderdi balalarǵa uǵyndyrý;
á. Tárbıeliligi: ataly sózden ónege, úlgi alýǵa baýlý.
b. Damytýshylyǵy: oqýshylardy tapqyr sóıleýge, aqyldy, salmaqty oı aıtýǵa úıretý.
Jospar:
Atalar sózi – aqyldyń kózi.
Ata ósıeti.
Bataly qul – arymas.
Jarasyp tur dástúrim.
1 – júrgizýshi: «Sálem sózdiń anasy» demekshi, armysyzdar aǵaıyn!
2 – júrgizýshi: Qadirmendi kópshilik. Búgingi «Atalar murasy – halyq qazynasy» atty tárbıe saǵatymyzǵa qosh kelipsizder!
1 – júrgizýshi: Ata babalarymyzdan bizge jetken kóptegen ulaǵatty ǵıbrat alarlyq, tamasha tálim – tárbıe bererlik ósıet sózder óte kóp.
2 – júrgizýshi: Endeshe, kúndelikti ómirde ata - ájelerimizdiń, ata – analarymyzdyń aıtyp otyratyn, «Atalar sózi – aqyldyń kózi» bólimine sóz kezegin bereıik.
Jigit:
Ata! Qol bastaý qıyn ba,
Jol bastaý qıyn ba,
Sóz bastaý qıyn ba?
Qart:E, balam!
Qol bastaý qıyn emes,
Kók naızaly eriń bolsa,
Jol bastaý qıyn emes,
Sonyńnan ergen eliń bolsa,
Bárinen de sóz bastaý qıyn.
Taýyp aıtsań, mereke qylady.
Tappaı aıtsań, keleke qylady.
Jigit:Durys aıtasyz, durys aıtasyz.
Qart: E,balam!
Taza minsiz asyl sóz,
Oı túbinde jatady.
Taza minsiz asyl tas,
Sý túbinde jatady.
Sý túbinde jatqan tas,
Jel tolqytsa shyǵady.
Oı túbinde jatqan sóz,
Sher tolqytsa shyǵady.
Qart: Sóz týraly ulaǵatty sózder óte kóp
Ádil tóre el bastar,
Batyr jigit jaý bastar.
Aǵa jigit qol bastar,
Sheshen adam sóz bastar.
Qusty jısań,búrkit jı.
Qys tonyńdy túlki eter.
Bir jaqsymen dos bolsań,
Azbas – tozbas múlk eter.
Bir jamanmen dos bolsań,
Búkil alańǵa kúlki eter.
Qart:Iá, balalarym, sóz kezegin túıindeıtin bolsaq
Aqyl – adamdy azdyrmaıtyn em.
Bilim – taýsylmaıtyn ken.
Adamnyń basshysy - aqyl.
Jetekshisi – talap.
Sholǵynshysy – oı.
Joldasy – kásip.
Qorǵany – sabyr.
Qorǵaýshysy – minez bolýy kerek.
1 – júr: Atalar murasy – halyq qazynasynyń biri dombyra.
2 – júr: Halyq áni. «Erkem - aı»
1 – júr: Áı, tákappar, dúnıe!
Maǵan da bir qarashy!
Tanımysyń sen meni,
Men qazaqtyń balasy.
2 – júrgizýshi:
İzetińdi ıne etip
Imanyńdy túıme etip
Inabatty kúıme etip,
Júrshi balam jamandyqty kúıretip, - degendeı biz, ıaǵnı elimizdiń erteńi, babalarymyzdyń murasyn, halqymyzdyń jaqsy dástúrlerin boıymyzǵa sińirip, jalǵastyryp, jamandyqtan aýlaq, jany taza eljandy urpaq bolyp óseıik.
1 – júrgizýshi: Kórinis «Ata ósıeti.» ertegisi.
Jigit: Assalaýmaǵaleıkým, ata!
Qart: Amanbysyń, balam!
Balam,baqytty bolý ońaı ma?
Jigit:Ata,jary jaqsy bolsa, baqyty janynda
Qart:Joq, balam! Aqyl basyńda bolsa, baqyt janyńda bolady.
Aqyl adamdy azattan da mazaqtan da qutqarady. Ómirde shyn baqytty bolam deseń aqyldylyqty úıren, ne aqyldy qyzyńa úılen.
Qart: Durys aıtasyz, durys aıtasyz!
Balam, úıde kim, elde kim qadirli?
Jigit: Ata, úıde ana, elde bastyq qadirli.
Qart: Joq, balam úıde qonaq, qart, bala qadirli. Elde han, ákim, ustaz qadirli. Qonaqty qadirleýdi bári biledi. Bala – úıdiń patshasy, balaly úı bazar, balasyz úı mazar degen halqym.
Qart: Balam, úıdegi altyn qazyq kim?
Jigit: Ata, úıdegi altyn qazyq bala.
Qart: Joq, úıdegi altyn qazyq – ana. Ana aqyldy bolsa, bala dana bolady. Ana tárbıesi qyzǵa, áke tárbıesi ulǵa úlgi. Ana – aqylshyń, áke – qamqorshyń, aǵań – qorǵaýshyń, iniń – súıenishiń, qaryndasyń – qanatyń ekenin umytpa. Anany syılamaǵannyń aqyly kem, ákeni syılamaǵannyń jaqyny kem. Ananyń meıirimi kózinde, yqylasy kóńilinde, aqyly sózinde bolady balam.
Qart: Oı, qandaı keremet sózder!
Balam, dostyqty nyǵaıtatyn ne?
Jigit: Ata, dostyq pen joldastyqty yntymaq, birlik, teńdik, týystyq, baýyrmaldyq nyǵaıtady.
Qart: Durys, balam seniń aıtqanyń dostyq pen joldastyqty damytady. Esińde bolsyn, shyn dostyq aqyldyǵa tán. Ómirde dos bolýdy oılasań «Sálemetsiz be?», «Keshirińiz», «Rahmet», «Saý bolyńyz», «Sálem aıtyńyz», «Ruqsat pa» - degen sózderdi shyn kóńilmen aıtýǵa úıren.
Sálemdesýdi bilgen keshire de biledi. Jón sóz – kóńildi ósiredi, jónsiz sóz – úmitińdi óshiredi.
Jigit: Rahmet, ata, sizdiń ǵıbrat alarlyq sózderińizdi este saqtaımyn!
- Iá barlyǵymyz saqtaımyz.
2 – júrg: Dombyra. Halyq áni «Erkem - aı»
1 – júrg: Salt – dástúr halyq pedagogıkasynyń bastaýy. Eldigimizdiń, egemendigimizdiń arqasynda qaıtyp oralǵan salt –dástúrimizdi turmystyq negizde qoldanyp júrmiz. Sonyń ishinde, bata týraly túsinik bermekshimiz.
Bataly qul – arymas,
Batasyz qul – jarymas.
Batamenen el kógeredi
Jaýynmenen jer kógeredi – deıdi dana halqymyz.
2 – júrg: Bata halyqtyń rýhanı kúsh alatyn qudiretti senim kúshi. Ol el senimin aqtaıtyn abzal azamattarǵa, talanty jastarǵa, kóptiń júgin kótergen, adamdarǵa, jas sábıge, nemese úlkender jaqsy isine rıza bolǵan jaǵdaılarda beriletin uly adamdar men aqsaqaldardyń aq tilegi, ári ómirlik joldamasy.
Batanyń túrleri kóp.
Jasulanǵa bata berý.
Jigit: Áýmın!
Qart:
Ata sózi daryp mol,
Aq ýyzǵa aryp bol,
Abylaıdaı alyp bol,
Shoqan syndy jaryq bol,
Abaıǵa uqsap mıly bol,
Qurmanǵazydaı kúıshi bol,
Aqandaıyn seri bol,
Qajymuqandaı eri bol,
Sáken syndy suńqar bol,
Baǵyń janyp árdaıym,
Jaqsylarǵa jaqyn bol,
Osy aıtqanym perishte, qulaǵyńa shalynsyn.
Bárinen de qulynym,
Aman bol, qalqam, aman bol!
Áýmın!
1 – júrg:
Keń dalanyń ejelgi,
Qazaq degen halqymyz.
Ózge ulttaı bizdiń de,
Bar dástúr men saltymyz.
2 – júrg:
Ata salty ardaqty,
Árbir sózi salmaqty.
Sol sózderdi uqpasań
Tistersiń bir kún barmaqty.
1 –júrg:
Tilim bar da, qazaǵym bar, halqym bar,
Dástúrim bar, ata joly saltym bar.
Keń daladaı jınalmaǵan shalǵaıy, - deı kele, tárbıe saǵatymyzdy osymen aıaqtaımyz. Qosh saý bop turyńyzdar!
You Might Also Like
