Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
Aty ańyzǵa aınalǵan uly tulǵa
Taqyryby: Aty ańyzǵa aınalǵan uly tulǵa.
Maqsaty: Halqymyzdyń aty ańyzǵa aınalǵan qaharman uly B. Momyshulynyń ómirine baılanysty derektermen tanystyrý, onyń erligin úlgi tutý, oqýshylardyń patrıottyq sezimin qalyptastyrý, erlikke, Otanshyldyqqa, eljandylyqqa, atalar erligin maqtan tutýǵa, ónegeli isterin jalǵastyrýǵa baýlý, ultjandylyqqa, erlikke, batyrlyqqa tárbıeleý
Kórnekiligi: B. Momyshulynyń portreti, batyr ómirine baılanysty sýretter, ulaǵatty sózderi jazylǵan plakattar, ınteraktıvti taqta, slaıdtar

Júrý barysy:
1. Uıymdastyrý
2. Negizgi bólim
Jospary:
1 - kezeń. «Ómiri jaıly» estelikter
2 - kezeń. Otty jyldarda
3 - kezeń. Baýyrjan ata marapattary
4 - kezeń. Batyr jazǵan týyndylar
5 - kezeń. Ulaǵatty sózderi men atalyq ósıeti
6 - kezeń. Kórinis: Baýyrjannyń batasy
7 - kezeń. Baýyrjan boıyndaǵy ónerler
8 - kezeń. Baýyrjan esiminde....
9. Qorytyndy

1 - júrgizýshi: Qurmetti ata - analar, ustazdar, oqýshylar!
Aty ańyzǵa, sózi naqylǵa aınalǵan qaharman tulǵa - Baýyrjan Momyshulyna arnalǵan tárbıe saǵatyna hosh keldińizder!
2 - júrgizýshi:
Baýyrjan Momyshuly - eli úshin eren erlik jasaǵan, ónegeli urpaqqa úlgi bolyp qalǵan uly tulǵa, 1941 - 1945 jyly soǵysta qaharmandyǵy men qaısarlyǵy, áskerı basshylyqtaǵy sheberligimen áıgilenip, ataq - dańqy maıdanǵa, búkil elge taraǵan. Aty ańyzǵa aınalǵan uly tulǵa atty tárbıe saǵatyn bastaýǵa ruqsat etińizder!

1 - oqýshy:
B. Momyshuly 1910 jyly 24 - jeltoqsanda Jambyl oblysy, Jýaly aýdanyndaǵy Kólbastaý aýylynda qarapaıym otbasynda dúnıege kelgen. Ákesi - Momysh. Sheshesi - Rázıa. Ákesi jany jomart, kózi ashyq, kókiregi oıaý kisi. Otbasylarynda 4 qyzdan keıin ákesi Momysh 50 - di eńsergen shaǵynda Baýyrjan dúnıege kelipti. Ákesinen azdap hat tanyǵan Baýyrjan kórshi aýylyndaǵy orys mektebinde 1jyl oqyp, odan keıin ınternatta úsh jyl oqyp, bastaýysh mektepti támámdady. 1921 jyly shymkenttegi jeti jyldyq mektepke túsip, 1928 jyly bitiredi. Jıyrma jastan sál asqan kezde ol mindetti áskerı qyzmetke shaqyrylyp, Qyzyl Armıa qatarynda bolady.

2 - oqýshy:
1941 jyly Uly Otan soǵysy bastaldy. Baýyrjan atamyz surapyl soǵystyń basynan aıaǵyna deıin qatysty. Ol leıtenant sheninen bastap, polkovnık ataǵyna deıin kóterildi, Ol vzvod, batalón, polk jáne dıvızıany basqardy.

3 - oqýshy:
Mazasyz sol kúnderde Baýyrjan Momyshuly basqarǵan bólimshelerdiń jaý shabýylyn qaıtaryp kórsetken erlikteri az emes. Soǵys kezindegi jeke basynyń qaharmandyq erligimen jáne urys júrgizýdegi áskerı sheberligimen erekshe kózge túsedi. Birneshe ret jaý qorshaýynan jaýyngerlerin aman saý alyp shyǵady. Moskva túbindegi shaıqastaǵy erligi sol kezdiń ózinde Odaq kólemine ańyz bolyp jaıylady. Baýyrjannyń osyndaı erligi jóninde belgili orys jazýshysy Aleksandr. Bek «Volokolamsk tas joly» povesin jazdy. Bul shyǵarma keıin birneshe tilge aýdarylady.
4 oqýshy
Baýyrjan atamyz 1941 jyly Moskva túbinde 27 ret sátti shaıqas júrgizdi. Batyrdyń 207 ret urysqa qatysyp, 5 ret ólimniń qursaýynda qalǵany, 2 ret ólimshi bolyp jaralanǵany týraly «Aqıqat pen ańyz» kitabynda jazylǵan.

5 - oqýshy: Aq boranda azynaǵan qaqaǵan
Jaýdyń qoly Moskvaǵa taqaǵan.
Taısalmady jaý susynan jas qazaq
Mıras etken batyrlyqty atadan.

6 - oqýshy: Oqty qaǵyp qurysh tulǵa tósimen,
Týǵan eli shyqqan emes esinen.
Qýdy jaýdy Moskvanyń túbinen,
Qashty dushpan Baýyrjandar elinen.

7 - oqýshy:
1955 jyly Armıamen qoshtasty. 11 aı qyzyl ásker, 14 aı vzvod komandıri, 9 aı atqyshtar polk shtabynyń bastyǵynyń orynbasary, 6 aı respýblıkalyq áskerı komısıanyń aǵa nusqaýshysy, 5 aı batalón orynbasary, 8 aı atqyshtar polkiniń komandıri, 3 aı dıvızıa komandıriniń orynbasary, 6 aı dıvızıa komandıri, 5 jyl áskerı akademıada áskerı profesor boldy.

8 — oqýshy
Tarıhymyzdan úlken oryn alǵan qazaqtyń dara perzentteriniń biri Baýyrjan atamyzdyń alǵan nagradalary men medaldary da jeterlik. Atamyz -«Qyzyl tý»,-«Moskvany qorǵaǵany úshin» «Otan soǵysy», «Qurmet belgisi» ordenderimen, «Qyzyl juldyz» ordenimen 2 ret marapattaldy. «Eńbek qyzyl tý» ordenimen, «Qurmet belgisi» ordenimen, Halyqtar dostyǵy» ordenin ıelengen, 1941 - 1945 j soǵysta nemis - fashıs basqynshylaryna qarsy kúreste asqan erligi men qaharmandyǵy úshin «Keńes Odaǵynyń Batyr ataǵy» berildi., keıinnen Elbasy Nazarbaevtyń jarlyǵymen «Halyq qaharmany» ataǵy berilip, al 2000 jyly «Ǵasyr adamy» dep tanyldy

Hor:
Árqashan aty aýyzda,
Yqpaǵan batyr daýyldan.
Aınalǵan dańqy ańyzǵa
Momyshtyń uly Baýyrjan.

9 - Oqýshy
Soǵystan keıin Baýyrjan Sovet Armıasy Bas shtabynyń Joǵary áskerı akademıasyn bitiredi. Áskerı pedagogıkalyq jumyspen aınalysyp áskerı akademıada sabaq beredi. 1956 jyly polkovnık ataǵymen otstavkaǵa shyqqan Baýyrjan birjola shyǵarmashylyq jumyspen aınalysady. Ol qazaq jáne orys tilderinde birdeı jazyp, óz ómirinde kórgen bilgenderin arqaý etedi. Onyń qalamynan týǵan, ómir shyndyǵyn arqaý etken tamasha romany men áńgime, povesteri qalyń oqýshynyń izdep oqıtyn shyǵarmalaryna aınalady. Olar birneshe qaıtara basylyp shyǵady.

10 - oqýshy
Halyqtyń dástúri, tili, dini qalpyna kelmeıinshe, ulttyq sana da bolmaıdy. Osyny jaqsy túsingen Baýyrjan Momyshuly óziniń sanaly ómirin týǵan halqynyń dástúrin, tilin, dinin, tarıhı jadyn saqtap qalýǵa arnap, sol jolda eńbek etti. Barlyq rýhanı kúshin osylardy saqtap qalýǵa jumsady.

11 - oqýshy
Qaharman qolbasshy Baýyrjan Momyshuly óziniń búkil ómirin týǵan halqy men týǵan eli rýhynyń erkin samǵap, bıikte turýyna arnady. Bizdiń qasıetti Atamekenimiz – táýelsiz Qazaqstanda bul kúnderi lek - legimen ósip - órkendep, bolashaqqa bet alyp kele jatqan myńdaǵan jaýyngerler – sol Baýyrjan Momyshuly armandaǵan qaıtpas qaharmandyqtyń aıqyn muragerleri.

12 - oqýshy
Jazýshy qalamynan shyqqan «Ofıser jazbalary», «Artymyzda Moskva», «General Panfılov», «Kýba áserleri», «Jonarqa», «Ushqan uıa», «Soǵys psıhologıasy» týyndylary - jurtshylyqtyń qoldarynan tastamaı oqıtyn, ózinen keıingilerge ónege retinde usynatyn mańyzdy qazynalar.

13 - oqýshy. Baýyrjan atamyz artynan ulaǵatty sózderi men maqal - mátelderin de qaldyryp úlgergen. B. Momyshulynyń týǵan jer, Otan, el, erlik, birlik, yntymaq, dostyq, adamgershilik taqyryptarynda qaldyrǵan ulaǵatty sózderi týraly oı órbitsek.

14 - oqýshy
El úshin aıanba - erligińe syn,
Jurt úshin aıanba - jigittigińe syn.

15 - oqýshy
Tize búgip tiri júrgennen,
Tike turyp ólgen artyq.

16 - oqýshy
Ana úshin aıanba – ant urady,
Bala úshin aıanba – betiń kúıedi.
El úshin aıanba – jigittiligińe syn.
17 - oqýshy
Qaıratyńa ádisińdi joldas et,
Ádisińe aqylyńdy joldas et.
Aty ańyzǵa aınalǵan uly tulǵa júkteý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama