InfoHub Logo

Aýanyń mańyzy
Dúnıetaný 2 - synyp
Maqsaty 1. Aýanyń tirshilik úshin, tiri tabıǵat úshin paıdasyn ǵylymı túrde dáleldeý, aýanyń serpimdilik, syǵymdyq qasıetterin tájirıbeler jasaý arqyly kórsetý.
2. Oqýshylardyń qorshaǵan orta týraly bilim - bilikterin damytý, sóıleý tilin, oı - órisin, shyǵarmashylyǵyn damytý.
3. Balalardyń tabıǵatqa degen súıispenshilikterin arttyra otyryp, ony qorǵaı bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: halyqaralyq «Táı - táı» baǵdarlamasy boıynsha qurylǵan sabaq.
Ádis - tásili: oı shaqyrý, áńgimelesý, tájirıbeler jasaý, suraq - jaýap, ortalyqtarda jumys, ortalyqtan ortalyqqa aýysý, oı qorytyndylaý, ınteraktıvti taqtamen jumys, oqýlyqpen jumys, syn turǵysynan oılaý strategıalary.
Pánaralyq baılanys: beıneleý óneri, qazaq tili, ana tili.
Kórnekilikter: ınteraktıvti taqtadan tabıǵat kórinisteri, tárbıelik máni bar sózder, syzbalar, globýs, maı sham, dop, shyny ydystar, rezeńke, shar, qolǵap.

Psıhologıalyq ahýal Psıhologıalyq daıyndyq
Biz baldyrǵan balamyz,
Qustaı qanat qaǵamyz.
Dúnıeni aralap,
Oqyp bilim alamyz.

Qyzyǵýshylyqty oıatý ♦ Sabaq basynda oqýshylar jınalyp, dóńgelenip otyrady.
- Balalar, qazir dúnıetaný sabaǵy. Sabaqqa daıynbyz ba?
- Ótken sabaqta biz qandaı taqyryppen tanystyq?
- «Aýa», «Aýanyń qasıeti».
Oı shaqyrý strategıasy
- Balalar, sender bilesińder me? Jer betinde kózge kórinbeıtin bir sıqyrshy bar. Onymen sender kúndelikti kezdesip otyrasyńdar. Biraq ony kórmeısińder, tek sezesińder. Esikti tars japty, terezeni ashyp jiberdi, aǵashtyń butaǵyn janap ótti. Keıde tipti arqańnan eptep ıterip jibergenin sezesiz, «dórekilenip» bas kıimińdi de julyp áketedi. Eger sen kenetten japyraqtyń julynyp túsip, jorǵalaı jónelgenin kórseń, ony kórinbeıtin sıqyrshynyń alyp bara jatqanyna sene ber. Teńselip turǵan egindi, basyn shulǵyp yrǵalǵan shópterdi baıqaısyń. Mundaı sıqyrshyny kózben kórmegenmen, onyń kúndelikti isi men minez - qulqy senderge tanys. Ol únemi senderdi qorshap turady.
- Bul ne?...
- Aýa.
- Ol qaıda? Ony qalaı sezesińder? (Áńgimelesý)
- Aýanyń qandaı paıdasy bar? Mysaldar keltir.
- Qustar nelikten usha alady?
- Aýa tirshilik úshin óte paıdaly. Al aýa bolmasa aınala qandaı kúıge túser edi?
- Bir ýaqyt muryndaryńdy qysyp, dem almańdar. Qansha ýaqyt shydaı alasyń?
- Aýa tirshilik, tiri tabıǵat úshin óte qajet. Bizdi qorshap turǵan aýa bizdi túrli tabıǵı qaýipten saqtaıdy. Aýa bolmasa, kúnnen túsken qyzý jer betin kúıdirip keter edi. Kún sáýlesin aýa jan - jaqty taratady.
Sondyqtan da bizdi kún kúıdirip ketpeıdi.

Maǵynany taný
● Globýsty shúberekpen jabý arqyly, atmosferany túsindirý.
● Interaktıvti taqtadan aýanyń lastanýy týraly fılm kórsetý.
- Balalar, aýa týraly budan da kóp maǵlumat alý úshin tańdaǵan ortalyqtaryńda jumys jasaısyńdar. Búgin biz oqý, jazý jáne ǵylym ortalyqtarynda jumys jasaımyz. Oqý ortalyǵynda aýa týraly qosymsha materıaldardan oqyp, bilimderińdi keńeıtesińder. Jazý ortalyǵynda aýa, aýanyń qasıeti, paıdasy týraly jazyp, oqısyńdar. Ǵylym ortalyǵynda tájirıbeler jasap, aýa týraly keń maǵlumat alasyńdar.
- Barlyǵyńa búgingi kúni sáttilik tileımin.
● Mýzyka qoıý, balalar ózderi tańdaǵan ortalyqtarǵa ornalasady.
● Interaktıvti taqtada tapsyrmalar jazýly turady.
Oqý ortalyǵy
Tapsyrmalar:
1. Aýanyń mańyzyn oqýlyqtan oqy.
2. Mátinnen adam ómirine aýanyń paıdasyn taýyp oqy.
3. Aýanyń sharýashylyqtaǵy mańyzyn taýyp oqy.
4. Aýany lastanýdan saqtaý úshin qandaı jumystar júrgiziledi? Óz oılaryn aıtý.
5. Aýa neden turady? Hrestomatıadan oqy. (Aq qaǵazǵa aýanyń quramyn boıap kórsetý).
● Oqý ortalyǵyndaǵy oqýshylar ózderine berilgen tapsyrmalar boıynsha jumys jasaıdy.

Jazý ortalyǵy
Tapsyrmalar:
1. Oqýshylar taza aýa týraly, taza aýany saqtaý týraly esse jazady.
2. Jazǵan sóılemderin oqıdy.
3. Birin - biri tolyqtyrady.
4. Oılaryn ortaǵa salady.
Ǵylym ortalyǵy
Tapsyrmalar:
1. Tájirıbeler jasaý.
2. Kestelerdi toltyrý.
3. Dáleldeý.
4. Óz oılaryn ortaǵa salý.
1 - tájirıbe: Maıshamdy úshke bólip, jaǵyp, bireýin stakanmen, ekinshisin bankamen jaýyp, úshinshisin ashyq qaldyramyn.
- Qaı shyraǵdan buryn sónedi?
● Oqýshylar ózderi dáleldeıdi.
2 - tájirıbe: - Kez - kelgen zattyń boıynda ne bar? Sýǵa qant saldym. Ne baıqadyńdar?
● Oqýshylar dáleldeıdi.
3 - tájirıbe: Shyny ydysqa sý quıyp, stakandy tóńkerý. Stakanǵa sý kirmeıdi. Nelikten?
● Oqýshylar dáleldeıdi.
4 - tájirıbe: - Doptyń eki búıirin qyssań, qabysyp ishine kiredi. Jiberip qalsań, serpilip qaıtadan óz ornyna keledi. Nelikten?
● Oqýshylar dáleldeıdi.
5 - tájirıbe: Shardy úrleý. Aýanyń pishinin salystyrý.
● Oqýshylar dáleldeıdi.
6 - tájirıbe: Aýa toltyrylǵan zatty sýǵa sal. - Zat bata ma? Nelikten?
● Oqýshylar dáleldeıdi.
♦ Ǵylym ortalyǵyndaǵy oqýshylar kestelerdi toltyrady.
♦ Óz oılaryn ortaǵa salady.
♦ Ortalyqtaǵy jumys ýaqyty 15 mınýt.
♦ Ortalyqtan kelesi ortalyqqa oqýshylar saǵat tili boıynsha aýysady.
♦ Interaktıvti taqtadan saǵat kórsetilip, ýaqyt bolǵanda mýzyka oınalady.

Sergitý sáti Taza aýada demalyp,
Shynyǵamyz jattyǵyp.
Aınalany qorǵaımyz,
Kúl - qoqystan tazartyp.

Oı tolǵanys Shyǵarmashylyq tapsyrma:
♦ Oqý ortalyǵyndaǵylar tapsyrmalar boıynsha jumys jasaıdy. Oqıdy, sýret salady. Salǵan sýretteri taqtaǵa ilinedi.
♦ Ǵylym ortalyǵyndaǵylar tájirıbeler jasaıdy, dáleldeıdi.
♦ Jazý ortalyǵyndaǵylar esse jazyp, jazǵandaryn oqıdy, oılaryn tolyqtyrady. Eń úzdik jazylǵan esseler taqtaǵa ilinedi.
Jıyn
1. Barlyq oqýshylar dóńgelenip otyryp, jıynǵa jınalady.
2. Interaktıvti taqtamen jumys. Aýanyń qasıetterin taqtanyń kómegimen oqýshylarǵa kórsetý.
3. Syzbalardy toltyrý.
4. Oı qorytyndylaý.
5. Toptastyrý strategıasy
Aýa
6. Taqtada jumys.

Bastaýysh synyp muǵalimi Daýrenbekova Mahabbat Beısenbaevna