InfoHub Logo

Taqyryby: Ahmet Baıtursynuly
Maqsaty:
Bilimdilik: Ahmet Baıtursynuly týraly bilimderin keńeıtý.
Damytýshylyq: Oqýshylardyń óz betinshe izdenispen jumys isteý qabiletterin damytý.
Tárbıelik: Oqýshylardy adamgershilik, qaıyrymdylyq, birlik rýhynda tárbıeleý
Sabaqtyń túri: jańa sabaq
Ádis - tásili: suraq - jaýap, «Kýbızm» strategıasy.
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, jetondar.
Sabaqtyń barysy

I Uıymdastyrý kezeńi
- oqýshylardy túgeldeý
- oqýshy nazaryn sabaqqa aýdarý
II Belgileńiz
Ótken taqyryptardy qaıtalaý
A) Test tapsyrmalary
1. Jalǵaýlyqsyz salalas qurmalas sóılemdi tabyńyz.
2. Sebep - saldar salalasty belgileńiz
3. Túsindirmeli salalas qurmalas sóılemdi tabyńyz
4. Kezektes salalastyń jalǵaýlyqtaryn tabyńyz.
5. Jalǵaýlyǵy túsip qalǵan qarsylyqty salalasty tabyńyz
6. Tek jalǵaýlyqty bolatyn salalastyń túri qaısy?
7. Jaı sóılemdegi oıdyń tek bireýindegisi ǵana júzege asatynyn bildiretin salalastyń túri qaısy?
8. Salalastyń túrin anyqtańyz
9. Quramyndaǵy jaı sóılemderi jalǵaýlyqsyz baılanysatyn salalastyń túri
10. Salalasqurmalas sóılemdi tabyńyz.

B) Venn dıagramsy
Jalǵaýlyqty: yńǵaılas, qarsylyqty, sebep - saldar, kezektes, talǵaýly. Jalǵaýlyqsyz: yńǵaılastyq, qarsylyqty, sebep - saldar, kezektes, talǵaýly, túsindirmeli.
Salalas qurmalas sóılemge bir mysal keltireıikshi.

III Kirispe sóz
Qazaq ádebıetiniń bes arysy Shákárim Qudaıberdıev, Mirjaqyp Dýlatov, Júsipbek Aımaýytov, Maǵjan Jumabaev, Ahmet Baıtursynov syndy aqyn - jazýshylar bilim men ǵylym salasynda eren eńbek etken. Olardyń qalamynan týǵan týyndylarda áleýmettik - qoǵamdyq jaǵdaılar, qazaq halqynyń azattyǵy men teńdigi keń oryn alǵan.
- Olaı bolsa balalar bul adamdardy nege «Bes arys» deıdi?
(Óıtkeni beseýi de eldiń muńyn jyrlap qarańǵy halyqty aǵartýshylyqqa bet burýdy kózdegen azamattar bolǵan. Shyǵarmalaryn aǵartýshylyqqa arnaǵan aqyn - jazýshylar. Biraq óz oıyn, maqsatyn sońyna deıin jetkize almaı armanda ketken arystar.
Qazaqta er azamattyń dúnıeden erte ótkenin «arysym - aı» dep joqtaǵan. Bulardyń barlyǵy dúnıeden erte ketken azamattar. Sondyqtan arys degen sózdiń maǵynasy keń, tereń bolǵan.)

IV Baıandańyz
Jańa sabaq
Búgingi bizdiń taqyrybymyz osy bes arystyń bireýi – Ahmet Baıtursynuly týraly bolmaq
Balalar, sender ne bilesińder
Ahmed Baıtursynuly týraly?

Ahmet Baıtursynuly 1873jyly Torǵaı ýeziniń Tosyn bolysy (qazirgi Qostanaı oblysynyń Jangeldın aýdanyndaǵy) Aqqól aýylynda dúnıege keldi.
Ahmet - aqyn, ádebıet zertteýshi ǵalym, túrkitanýshy, pýblısıs, pedagog, aýdarmashy, qoǵam qaıratkeri

Hronologıalyq keste..
1882 - 84jyldary aýyl mektebinde oqydy
1890j. Torǵaıdaǵy eki klastyq, orys - qazaq ýchılıshesin bitirdi.
1895j Orynbordaǵy muǵalimder mektebin bitirgen
1895 - 1909j Aqtóbe, Qostanaı, Qarqaraly ýezerindegi mektepter men orys - qazaq ýchılıshelerinde muǵalimdik qyzmet atqarady
1909j patsha úkimetiniń saıasatyna narazylyq bildirgeni úshin Semeı túrmesine jabylyp, 1910j. jer aýdarylady
1913j Orynborda «Qazaq»gazetin uıymdastyryp, 1917 jyldyń aıaǵyna deıin onyń redaktory boldy.
1918 - 19j Alashorda qatarynda bolady.
1922 - 25j Qazaqstan Halyq aǵartý komısarıaty janyndaǵy ǵylymı - ádebı komısıanyń tóraǵasy, Halyq aǵartý komısary
1925 - 29j Halyq aǵartý ınstıtýtynda jáne QazPI - de oqytýshy boldy.
1929j maýsymda qamaýǵa alynyp ózi Arhangelsk oblysyna jer aýdarylǵan, al jubaıy men qyzy Tomskige jiberilgen.
M. Gorkııdiń zaıyby Peshkovanyń qoldaýhatymen Ahmetti bosatady. Sol kezde, ol januıasymen Almatyǵa qaıta oralady.
1937j qazan aıynda A. Baıtursynuly taǵy da qamaýǵa alynady, eki aıdan soń «halyq jaýy»dep, atyldy

V Zertteńiz
Pysyqtaýǵa arnalǵan jattyǵýlar
Olaı bolsa, oqýlyqtaǵy 1 - tapsyrmaǵa nazar aýdaraıyq.
Mátin boıynsha deńgeılik tapsyrmalardy oryndaıyq.
3 - deńgeı
- 10 suraq daıyndaý
- orysshaǵa aýdarý
- 2 qurmalas sóılem daıyndaý
2 - deńgeı
- Tirek - syzba qurastyrý
- jospar jasaý
1 - deńgeıdegi tapsyrmany úıde oryndaımyz
VI Saralańyz
Iaǵnı búgingi sabaǵymyzdy pysyqtaıyq, sonymen
1. Ahmet - aýdarmashy
(túsinik berý)
2 Ahmet - aqyn
(túsinik berý)
3. Ahmet - tilshi
(túsinik berý)
4. Ahmet - muǵalim
(Túsinik berý)
VII Belgileńiz
3 - tapsyrma
Mátinnen septik jalǵaýy bar sózderdi terip jazyp, qaı septikte ekenin anyqtańdar.
Quraldarynyń, mektebine, mektepti, Orynborǵa, mektepke, oqýǵa, Qarqaralyda, balalarǵa, ádebıetpen.
2 - tapsyrma
Óz betinshe oryndaý
Sabaqty qorytyndylaý
Sabaǵymyzdy men Sáken Seıfýllın men Muhtar Áýezovtiń sózimen qorytyndylaǵym kelip otyr.
Olaı bolsa biz de Ahmet Baıtursynulynyń qazaq tiline, qazaq ádebıetine degen zor eńbegin umytpaıyq.
Úıge tapsyrma:
Esse: Ahmet Baıtursynuly – qazaq tili emlesiniń reformatory