Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
Balalardy ásemdikke baýlý
«Balalarǵa ádemilik pen ádeptilik nyshandaryn boılaryna sińire otyryp jáne olardy ulttyq buıymdar arqyly ásemdikke baýlý» (KEŃES)

Basty maqsaty: Balalarǵa ultymyzdyń salt - dástúrin, ónerin boılaryna sińirip, ulttyq sana - sezimderin damytyp, balalardy ádeptilik pen ádemilikke baýlý. Mektepke deıingi jastaǵy kórkemdik estetıkalyq tárbıeniń órisi keńeıip, óz deńgeıinde júrgizilýi tárbıeshilerdiń ulttyq psıhologıany, halyqtyq tálim - tárbıe dástúrlerin tıanaqty meńgerýine jáne óz jumysynda sapaly paıdalana bilýine baılanysty. Balabaqsha tárbıshisi baǵdarlamalyq jáne oqý - ádistemelik talaptardy oryndaýshy ǵana emes, ol balalarmen júrgiziletin tárbıe jumysynda kezdesetin kúrdeli máselelerdi ózdiginen sheshetin, ony júzege asyratyn ustaz.

Qazirgi kezeńde balany tulǵa retinde qalyptastyrý, onyń boıyna ulttyq ádep - ǵuryp pen salt - dástúr muralaryn sińirý, ımandylyqqa tárbıeleý búkil halyqtyq iske aınalyp, jurtshylyq nazaryn aýdarýda.

Tárbıe taǵlymy balanyń nárestelik shaǵynan besik jyrymen birtindep iske asyrylyp, sanasyna ornyǵyp otyratyn uzaq úrdis. Sol sebepten qoǵam ómirindegi bilim berý salasyndaǵy árbir jańalyq mektepke deıingi tárbıege tikeleı áser etip, tárbıe mazmunyn jańartý isine yqpal jamap keledi. Balabaqshada balalardy tárbıeleý jumysynyń negizi, balanyń ómir shyndyǵyna degen estetıkalyq qatynasyn qalyptastyra otyryp, ásemdik týraly oı - óristerin damytý, bilim jáne qabiletterin qalyptastyrýǵa qajetti tárbıelik jumystardy qamtıdy. Balabaqshada balalardyń iskerlikteri, olardyń qorshaǵan ortadaǵy zattar dúnıesiniń erekshelikterin tanyp, bilýine baǵyttalǵan is - áreketterdiń biri beıneleý jáne sándik - qoldanbaly ónerge arnalǵan kórkemdik sabaqtar arqyly qalyptastyrylady.

Kórkemdik tárbıeniń basty quraldary – beıneleý óneri, mýzyka, kórkem ádebıet t. b.

«Balany jastan» dep qazaq beker aıtpasa kerek. Dúnıetanym, aınalaǵa degen qushtarlyq, tabıǵatqa degen súıispenshilik, sulýlyqqa degen elikteýshilik bala jastan adam boıyna qalyptasady.

Batyldyqqa, shyndyqqa, ımandylyq pen ásemdilikke, sulýlyqqa úıir etip tárbıeleýdi sábı jasynan eskergshen jón. «Tabıǵatty aıalaý ata - baba saltymyz, tárbıegede mán bergen dana halqymyz» demekshi ata - babamyz bastan - aq tabıǵat pen tárbıeni bóle jaryp kórmegen, ekeýin qatar ustaǵan. Balaǵa tabıǵat adamnyń boıyna qýat, kóńiline shabyt, sezimine lázzat, shapaǵatyn uıalatatyn, sulýlyq pen ásemdik álemi ekendigin tula boıyna sińirý. Orman, dala, ózen - kól taý - tas, baý - baqsha, jyl mezgilderi men qubylystary, qustar úni men janýarlar dúnıesiniń qyzyǵy, ósimdikter álemi bala sezimine áserli sýrettelip, olardy sıqyrly syrdy bilýge yntyqtyrady. Balalardyń kórkemdikti qabyldaýy men ony óz qolymen jasaýǵa baǵyttalǵan áreketteriniń arqasynda beıneleý óneriniń mánerliligi, kórkemdiligi balanyń shyǵarmashylyq belsendiligine sol arqyly olardyń kórkemdik talǵamynyń damýyna zor yqpal etedi.

Qaraǵandy qalasy,
KMQM «Qarlyǵash» balabaqshasy
Adılova Nýrjanat Sagatbekovna

Tolyq nusqasyn júkteý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama