Baqylaý jumysy «Salystyrmaly teorıa elementteri»
Baqylaý jumysy «Salystyrmaly teorıa elementteri»
Salystyrmaly teorıa. Eınshteın postýlattary. Jyldamdyqtardy qosý zańy. Uzyndyq pen ýaqyttyń salystyrmalylyǵy.
1 nusqa
1. Relátıvtik fızıkadaǵy salystyrmaly teorıanyń İ postýlaty klasıkalyq mehanıka fızıkasyndaǵy salystyrmaly prınsıpten aıyrmashylyǵy nede?
2. Jerdegi baqylaýshy kózqarasymen ǵarysh kemesindegi ýaqyt 2 ese kemise, Jermen salystyrǵandaǵy ınersıalyq sanaq júıesindegi ǵarysh kemesi qandaı jyldamdyqpen qozǵalar edi?
3. Qozǵalmaı turǵan baqylaýshymen salystyrǵandaǵy eki ǵarysh kemesi bir - birine qarama - qarsy baǵytta υ1=0, 6•c jáne υ2=0, 9•c jyldamdyqpen qozǵaldy. Jyldamdyqtardy qosýdyń klasıkalyq mehanıka jáne relátıvtik zańy boıynsha ǵarysh kemeleriniń bir - birine jaqyndaý jyldamdyǵyn anyqtańdar.
2 nusqa
1. Klasıkalyq mehanıka jáne relátıvtik fızıka boıynsha denelerdiń ózara árekettesý jyldamdyqtarynda qandaı erekshelikter bar?
2. Qozǵalystaǵy deneniń uzyndyǵy 10 %- ǵa qysqaratyn bolsa, dene qandaı jyldamdyqpen qozǵalady?
3. Qozǵalmaı turǵan baqylaýshymen salystyrǵandaǵy eki ǵarysh kemesi bir túzýdiń boıymen, bir baǵytta υ1=0, 5•c jáne υ2=0, 8•c jyldamdyqpen qozǵalady. Jyldamdyqtardy qosýdyń klasıkalyq mehanıka jáne relátıvtik zańy boıynsha ekinshi ǵarysh kemesiniń birinshi ǵarysh kemesinen alystaý jyldamdyǵyn anyqtańdar.
3 nusqa
1. Inersıaldy sanaq júıesi degenimiz ne?
2. Jermen salystyrǵanda υ=0, 8•c jyldamdyqpen qozǵalǵan ǵarysh kemesinde 21 jyl ótse, Jerde qansha jyl óter edi?
3. K' sanaq júıesimen salystyrǵanda A dene υ1=0, 2•c jyldamdyqpen, al K qozǵalmaıtyn sanaq júıesimen salystyrǵanda υ2=0, 8•c jyldamdyqpen qozǵalady. K sanaq júıesimen salystyrǵandaǵy K' sanaq júıesi qandaı jyldamdyqpen qozǵalady?
4 nusqa
1. Deneniń tynyshtyqtaǵy uzyndyǵy degen ne? Uzyndyqtyń qysqarýynyń fızıkalyq maǵynasy nede?
2. Jerdegi baqylaýshy úshin ǵarysh kemesiniń qozǵalys baǵytyndaǵy syzyqtyq ólshemi 4 ese qysqardy. Baqylaýshynyń saǵatymen salystyrǵanda kemedegi saǵat neshe ese baıaý júredi?
3. K sanaq júıesimen salystyrǵanda A dene υ=2•108 m/s jyldamdyqpen, al K sanaq júıesi M sanaq júıesimen salystyrǵanda υ=- 4•108 m/s jyldamdyqpen qozǵalady. M sanaq júıesimen salystyrǵandaǵy K sanaq júıesi jáne A denesi birqalypty jáne túzý syzyqty qozǵalsa, M qozǵalmaıtyn sanaq júıesimen baılanysqan baqylaýshymen salystyrǵandaǵy A denesiniń jyldamdyǵyn anyqtańdar.
5 nusqa
1. Menshikti ýaqyt júıesi degen ne? Ýaqyttyń qysqarýynyń fızıkalyq maǵynasy nede?
2. Ǵarysh kemesiniń menshikti uzyndyǵy 15 m. Ǵarysh kemesindegi baqylaýshy jáne υ=1, 8•108 m/s jyldamdyqpen qozǵalǵan kemeni baqylaýshy úshin ǵarysh kemesiniń uzyndyǵyn anyqtańdar.
3. K' sanaq júıesimen salystyrǵanda A dene υ1=0, 5•c jyldamdyqpen, al K' sanaq júıesi K sanaq júıesimen salystyrǵanda υ2=0, 8•c jyldamdyqpen qozǵalady. A denesi men K' sanaq júıesiniń jyldamdyqtary baǵyttas dep eseptesek, K sanaq júıesimen salystyrǵandaǵy A denesiniń jyldamdyǵyn anyqtańdar.
6 nusqa
1. Baqylaýshy ornalasqan K sanaq júıesi A jáne V jaryq kózderin qosatyn túzý boıymen υ jyldamdyqpen qozǵalady. Qozǵalmaıtyn A jáne V jaryq kózderinen taralǵan fotondar qandaı jyldamdyqpen qozǵalady?
2. Qozǵalys baǵytyndaǵy deneniń menshikti uzyndyǵy 5 ese azaısa, dene qandaı jyldamdyqpen qozǵalar edi?
3. Qozǵalmaı turǵan baqylaýshymen salystyrǵandaǵy eki dene bir - birine qarama - qarsy, birqalypty jáne túzý syzyqty baǵytta υ1=0, 8•c jáne υ2=0, 5•c jyldamdyqpen qozǵalady. Jyldamdyqtardy qosýdyń klasıkalyq mehanıka jáne relátıvti zańy boıynsha denelerdiń bir - birinen alystaý jyldamdyǵyn anyqtańdar.
Salystyrmaly teorıa. Eınshteın postýlattary. Jyldamdyqtardy qosý zańy. Uzyndyq pen ýaqyttyń salystyrmalylyǵy.
1 nusqa
1. Relátıvtik fızıkadaǵy salystyrmaly teorıanyń İ postýlaty klasıkalyq mehanıka fızıkasyndaǵy salystyrmaly prınsıpten aıyrmashylyǵy nede?
2. Jerdegi baqylaýshy kózqarasymen ǵarysh kemesindegi ýaqyt 2 ese kemise, Jermen salystyrǵandaǵy ınersıalyq sanaq júıesindegi ǵarysh kemesi qandaı jyldamdyqpen qozǵalar edi?
3. Qozǵalmaı turǵan baqylaýshymen salystyrǵandaǵy eki ǵarysh kemesi bir - birine qarama - qarsy baǵytta υ1=0, 6•c jáne υ2=0, 9•c jyldamdyqpen qozǵaldy. Jyldamdyqtardy qosýdyń klasıkalyq mehanıka jáne relátıvtik zańy boıynsha ǵarysh kemeleriniń bir - birine jaqyndaý jyldamdyǵyn anyqtańdar.
2 nusqa
1. Klasıkalyq mehanıka jáne relátıvtik fızıka boıynsha denelerdiń ózara árekettesý jyldamdyqtarynda qandaı erekshelikter bar?
2. Qozǵalystaǵy deneniń uzyndyǵy 10 %- ǵa qysqaratyn bolsa, dene qandaı jyldamdyqpen qozǵalady?
3. Qozǵalmaı turǵan baqylaýshymen salystyrǵandaǵy eki ǵarysh kemesi bir túzýdiń boıymen, bir baǵytta υ1=0, 5•c jáne υ2=0, 8•c jyldamdyqpen qozǵalady. Jyldamdyqtardy qosýdyń klasıkalyq mehanıka jáne relátıvtik zańy boıynsha ekinshi ǵarysh kemesiniń birinshi ǵarysh kemesinen alystaý jyldamdyǵyn anyqtańdar.
3 nusqa
1. Inersıaldy sanaq júıesi degenimiz ne?
2. Jermen salystyrǵanda υ=0, 8•c jyldamdyqpen qozǵalǵan ǵarysh kemesinde 21 jyl ótse, Jerde qansha jyl óter edi?
3. K' sanaq júıesimen salystyrǵanda A dene υ1=0, 2•c jyldamdyqpen, al K qozǵalmaıtyn sanaq júıesimen salystyrǵanda υ2=0, 8•c jyldamdyqpen qozǵalady. K sanaq júıesimen salystyrǵandaǵy K' sanaq júıesi qandaı jyldamdyqpen qozǵalady?
4 nusqa
1. Deneniń tynyshtyqtaǵy uzyndyǵy degen ne? Uzyndyqtyń qysqarýynyń fızıkalyq maǵynasy nede?
2. Jerdegi baqylaýshy úshin ǵarysh kemesiniń qozǵalys baǵytyndaǵy syzyqtyq ólshemi 4 ese qysqardy. Baqylaýshynyń saǵatymen salystyrǵanda kemedegi saǵat neshe ese baıaý júredi?
3. K sanaq júıesimen salystyrǵanda A dene υ=2•108 m/s jyldamdyqpen, al K sanaq júıesi M sanaq júıesimen salystyrǵanda υ=- 4•108 m/s jyldamdyqpen qozǵalady. M sanaq júıesimen salystyrǵandaǵy K sanaq júıesi jáne A denesi birqalypty jáne túzý syzyqty qozǵalsa, M qozǵalmaıtyn sanaq júıesimen baılanysqan baqylaýshymen salystyrǵandaǵy A denesiniń jyldamdyǵyn anyqtańdar.
5 nusqa
1. Menshikti ýaqyt júıesi degen ne? Ýaqyttyń qysqarýynyń fızıkalyq maǵynasy nede?
2. Ǵarysh kemesiniń menshikti uzyndyǵy 15 m. Ǵarysh kemesindegi baqylaýshy jáne υ=1, 8•108 m/s jyldamdyqpen qozǵalǵan kemeni baqylaýshy úshin ǵarysh kemesiniń uzyndyǵyn anyqtańdar.
3. K' sanaq júıesimen salystyrǵanda A dene υ1=0, 5•c jyldamdyqpen, al K' sanaq júıesi K sanaq júıesimen salystyrǵanda υ2=0, 8•c jyldamdyqpen qozǵalady. A denesi men K' sanaq júıesiniń jyldamdyqtary baǵyttas dep eseptesek, K sanaq júıesimen salystyrǵandaǵy A denesiniń jyldamdyǵyn anyqtańdar.
6 nusqa
1. Baqylaýshy ornalasqan K sanaq júıesi A jáne V jaryq kózderin qosatyn túzý boıymen υ jyldamdyqpen qozǵalady. Qozǵalmaıtyn A jáne V jaryq kózderinen taralǵan fotondar qandaı jyldamdyqpen qozǵalady?
2. Qozǵalys baǵytyndaǵy deneniń menshikti uzyndyǵy 5 ese azaısa, dene qandaı jyldamdyqpen qozǵalar edi?
3. Qozǵalmaı turǵan baqylaýshymen salystyrǵandaǵy eki dene bir - birine qarama - qarsy, birqalypty jáne túzý syzyqty baǵytta υ1=0, 8•c jáne υ2=0, 5•c jyldamdyqpen qozǵalady. Jyldamdyqtardy qosýdyń klasıkalyq mehanıka jáne relátıvti zańy boıynsha denelerdiń bir - birinen alystaý jyldamdyǵyn anyqtańdar.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
