InfoHub Logo

Kókshetaý ýezine aty shyqqan Bókeıdiń bes kókjalynyń biri — Eskeı baı Esil boıyna uzatqan Bıbi degen qyzynyń úıine keledi. Qys ortasy eken. Alystap ańsap kelgen ákesine dáýletti jerge bergen qyzy semiz soǵymnyń etinen asypty deıdi.

Sol aýylda Dúısenbi deıtin taýyp sóıleıtin sheshen, ári aqyldy, biraq «qara qasqa kedeı» jigit bar eken. Eskeı baıdyń kóńilin kóterip otyrsyn dep, úı ıesi Dúısenbini aldyrady. Ol kezde ázildiń, áńgimeniń ózegi jesir daýyna, bolys saılaýyna, bir rýdyń ekinshi rýdy kemsitip, kekesin aıtýyna soqpaı ketpeıtin kezi eken. Gýildesip ersili-qarsyly sózben qaǵysyp otyrǵanda, «ot aýyzdy, oraq tildi» Eskeıdi Dúısenbi ázilden utyp, jeńip kete beripti. «Osal jeriń osy ǵoı» degendeı Eskeı bir aıtyp, eki aıtyp, Dúısenbiniń kedeıligin betine basyp, des bermese kerek.

Sóıtip otyrǵanda et te pisip, qonaqtar qolyn jýǵan soń, qazy-qarta, jal-jaıa, jyly-jumsaq toly kersendi eki jigit ázer kóterip ákep, dastarhandy aınala otyrǵan qonaqtardyń aldyna qoıady.

Kersen toly semiz etti aınalasy tórt-bes adam lezde qalaı taýyssyn? Et túgel týralyp, qonaqtar da, úı ıesi de qarbytyp, biraz jegennen keıin, kersende áli de edáýir et qalǵan soń, «sen je, sen je» dep otyrysypty. Al Dúısenbi tabaqqa qolyn tartyna salyp otyrsa kerek. Sol mezette manadan beri sózden aqysy ketip, qaıtsem bir mytyp qalamyn degen oıda otyrǵan Eskeı kókesin aralastyra sóılep, Dúısenbige:

— Qalǵan etti sen jeı ǵoı, — deıdi.

Dúısenbi:

— Bul etti meniń jegenimde, jemegenimde ne tur? Nege deseńiz: jep qoısam: «ómiri búıiri shyǵyp toıyp kórmegen, kóni kepken kedeı bolǵan soń jalap-juqtap, typ-tıpyl qyldy» demeksiz, al sypaıygershilik istep, jemeı qoısam: «tańdaıyna ómiri dámdi as tımegen soń, mundaı qazy men qartaǵa tisi qaıdan barsyn» demeksiń. Men eger baı balasy bolyp, etti tik kótere jep, tuzdyǵyna deıin urttap qoısam: «mine, jegen aýyz jesin degen osy da. Bu da ósken baı balasy ǵoı, jep qoıǵanyn kórdiń be?» dep súısiner edińiz. Al tipti jemeı qoısam da: «pah, pah, qansha degenmen, jasynan sypa ósken baı balasy ǵoı, ernine tıgizse boldy, toıa qoıady!» dep dáripter edińiz. Qyzǵanǵan peıilińiz...» deı bergende, Dúısenbiniń údeı túsýinen shoshynǵan Eskeı baı, munyń sózin bólip:

— Endi meni eriksiz jeńdiń, — depti.

---