InfoHub Logo

Belgili tarıhshy - Tuıaqbaı Zeıituly Rysbekov! Keleshek Qazaqstan tarıhnamasynyń damýyna ózindik úles qosyp júrgen tarıh ǵylymdarynyń doktory, profesor Tuıaqbaı Zeıituly Rysbekov. Ǵylymı-pedagogıkalyq qyzmeti kezinde 645-ten astam ǵylymı jáne ǵylymı-ádistemelik basylymdar jarıalady. Sonyń ishinde: 11 monografıalar men ocherkter, 26 oqýlyqtar men ádistemelik quraldar, onyń ishinde 5 elektrondy taratýshylar, 382 ǵylymı jınaqtar men jýrnaldar, 142-buqaralyq aqparat quraldary. Ǵalymnyń ǵylymı jetekshiligimen 2 ǵylym doktory, 20 ǵylym kandıdattary jáne 24 ǵylym magıstri daıyndaldy. Kásibı,bilgir tarıhshy retinde ótken ǵasyrdyń 70- jyldarynda tanyla bastaǵan T.Z.Rysbekov óziniń basty zertteý nysany retinde memleketimizdiń qoǵamdyq saıası ómiri máselelerin, olardyń qatarynda eń aldymen jergilikti keńesterdiń qalyptasý, damý jáne naqtyly qyzmeti tarıhy boldy. Profesor T.Z.Rysbekov sonymen qatar táýelsiz Qazaqstannyń táýelsiz tarıhyn jazý men ony nasıhattaý isine belsendilikpen at salysýda. Ol ásirese Batys Qazaqstan óńiriniń tarıhynyń burmalanǵan máselelerin zertteýde, ótken tarıhymyzdyń aqtandaq betterin toltyrýda jemisti eńbek etýde. «Týǵan ólke tarıhy», «Qazaqstan tarıhy», «Bókeı Orda tarıhy», «Tarıhpen tildesý», «Batys Qazaqstandaǵy halyq aǵartý tarıhynyń ocherkteri» jáne de taǵy da basqa zertteý eńbekteri men oqýlyqtary oǵan tolyqtaı dálel bola alady. Jalpy, T.Z.Rysbekov ólke tarıhyn qarastyrǵanda myna máselelerge asa mán berdi. Tarıhı konsepsıalardy jan-jaqty, baıypty túrde qaıta qaraýǵa, tarıhty árqashan tek aqıqat-shyndyqpen ǵana asqaqtaýǵa, al jalǵan, ótirikpen qaralaýǵa bolatynyn basshylyqqa alǵan. Tuıaqbaı Rysbekov tek qana ǵalym, ustaz, basshy ǵana emes, sonymen birge Respýblıkadaǵy jáne oblys, kólemindegi qoǵamdyq jumystarmen belsendi aınalysýshy. Ol birneshe ret Oral qalalyq jáne Batys Qazaqstan oblysy máslıhatynyń depýtaty bolyp saılanǵan. T.Z. Rysbekov Otanymyzdyń aldynda sińirgen zor eńbegi úshin Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik marapattaýlaryna ıe boldy. Ol Bilim mınıstrliginiń maqtaý qaǵazdarymen, Y.Altynsarın medalimen, QR bilim berý isiniń úzdigi belgisimen, Qazaqstan Respýblıkasynyń eńbek sińirgen qaıratkeri ataǵymen, «Parasat» ordenimen marapattalǵan. T.Z. Rysbekovtyń otan tarıhynan alatyn orny erekshe.

Bısenbaı Gúldana Samatqyzy

---