InfoHub Logo

Taqyryby: Bir aınymalysy bar syzyqtyq teńsizdikterdi sheshý.
Maqsaty: 1. Bir aınymalysy bar syzyqtyq teńsizdikti sheshý esepteri boıynsha bilimderin damytý; teńsizdik sheshimderiniń jıynyn jaza bilý;
2. San aralyqtarynyń jazylýy men aıtylýyn bilý, esepter shyǵarýda sandy teńsizdiktiń qasıetterin qoldana bilý,
3. Salystyrý nátıjesiniń qajettiligin túsindirý, oqýshylardy jınaqylyqqa, shapshań oılaı bilýge qalyptastyrý, pánge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, uıymshyldyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: jarys sabaq
Sabaqtyń tıpi: bilimdi bekitý
Kórnekiligi: «Bilekti birdi jyǵar, bilimdi myńdy jyǵar», jarys sabaqtyń kartasy,

Barysy: İ. Uıymdastyrý
1) Synyptyń sabaqqa daıyndyǵyn tekserý
2) Sabaqtyń maqsatyn habarlaý (maqaldyń mánin túsindirý)
İİ. Negizgi bólim.
Mekteptiń is júrgizýshisi faks arqyly kelgen jedelhatty ákeledi: «Bir aınymalysy bar syzyqtyq teńsizdikterdi sheshý esepterine ashyq sabaq ótkizip jatqan 6 «A» synyby osy ma? Olaı bolsa sizderge mańyzdy málimet alyp kele jatqan keme jolda qaraqshylarǵa kezdesipti. Solardy qutqarý joly osy jedelhatta aıtylǵan».
(oqýshylarǵa oıyn tártibi túsindiriledi)
1. Top jetekshilerine suraq: (qaı top jetekshisi kqp, ári durys jaýap berse, sol top jol bastaıdy.)
- Bir aınymalysy bar syzyqtyq teńsizdiktiń anyqtamasy
- Teńsizdikterdi sheshý degenimiz ne?
- Mándes teńsizdikter
- Teńsizdikti sheshý qasıetteri
- Bir aınymalysy bar syzyqtyq teńsizdikterdi sheshý joldary
- San aralyǵynyń túrleri

2. Oıyn erejesine sáıkes eki top jarysady, aralǵa birinshi jetken top kemeni qutqarady. Oıyn barysynda qalyp qoıǵan esepterdi barlyq oqýshylar birge oryndaıdy.
Tapsyrmalar men esepter:
№1. 4h > 5x + 3
№2. 7h – 3 - 2h + 6
№3. a) teńsizdikterin qanaǵattandyratyn eń úlken jáne eń kishi bútin sandardy ata.
№5. Sergitý esepteri:
a) taýyq bir aıaqpen tursa 5kg tartady, eki aıaqpen tursa she?
á) 1kg maqta aýyr ma, álde 1kg temir aýyr ma?
№6. teńsizdikterin qanaǵattandyratyn barlyq bútin sandardy tap. ( a) - 3; - 2;- 1; 0; 1; 2; 3. á) - 4; - 3; - 2;- 1; 0; 1; 2; 3; 4. b) teńsizdiktiń sheshimi joq).
№7. shartyn qanaǵattandyratyn barlyq bútin sandardyń qosyndysy men kóbeıtindisin salystyr. (qosyndysy úlken)

№10. Oqýlyqtaǵy №1017, 1035 esepter.
Barlyq tapsyrmalar oryndalǵannan keıin kemedegi bizge ákele jatqan aqpar tyńdalady, ıaǵnı sabaq qorytyndylanady.

İİİ. Qorytyndy.
Sonymen, biz bir aınymalysy bar syzyqtyq teńsizdikterge arnalǵan ár túrli tapsyrmalardy oryndadyq. Jalpy «teńsizdik» uǵymy ne úshin qajet, osy ýaqytqa deıin osy uǵymmen kezdestik pe, bul týraly qandaı tarıhı málimetter bar, mine osy jaıly aqpar jazylǵan eken, tyńdaıyq.

Nárselerdi sanaý men ár túrli shamalardy salystyrýda «artyq», «kem» uǵymdary paıda boldy. Teńsizdik uǵymyn alǵash ret ejelgi grekter qoldandy. B. z. d. İİİ ǵasyrda Arhımed sheńber uzyndyǵynyń onyń dıametrine qatynasy ekendigin kórsetken. Sol sıaqty grek matematıgi Evklıd óziniń «Negizder» dep atalatyn traktatynda eki oń sannyń geometrıalyq ortasy olardyń arıfmetıkalyq ortasynan artyq bolmaıtynyn dáleldegen. İİİ ǵasyrda Papa Aleksandrıı «Matematıkalyq» jınaqtarynda» (a>0, b>0, c>0, d>0) bolsa, onda ad

Teńsizdik esepteri teorıa júzinde ǵana emes, kúndelikti ómirde de jıi kezdesedi. sender 1 - synyptan 6 - synypqa deıin ( sandy teńsizdikke berilgen qarapaıym salystyrý esepterin shyǵaryp úırendińder. Endi 6 - synyptan bastap bir aınymalysy bar syzyqtyq teńsizdikterdi shyǵara bastadyńdar. Budan ári teńsizdikter jaıly alǵan bilimderińdi keńeıtip, jalpy alǵanda mektep qabyrǵasynda teńsizdik jáne olardyń júıeleriniń birneshe túrlerimen tanysasyńdar.

Árıne, ómir alǵa jyljıdy, rýhanı jáne materıaldyq qajettilikter de arta beredi. Olaı bolsa, 11 - synyptan ) keıin de teńsizdik jaıly bilimderińniń de ómirde iske astyny daýsyz. Sondyqtan da búgingi kúnmen ǵana shektelip qana qoımaı, «bilimderińmen myńdy jyǵatyn», básekege qabiletti damyǵan 30 eldiń qataryndaǵy egemendi elimizdiń ul - qyzdary bolyńdar.