InfoHub Logo

Qysqa merzimdi jospar
Sabaqtyń taqyryby: Birikken sózderdiń jazylýy
Qazaq tili 4 synyp
Maqsaty: Birikken sózderdiń jazylýyn úırený.
Kútiletin nátıjeler:
*Birikken sózderdiń maǵynasyn túsinedi.
*Birikken sózderge sóılemder qurastyryp, ony mátinnen taba biledi.
Kerekti jabdyqtar: Qazaq tili oqýlyǵy 4 - synyp, Ádistemelik nusqaý, jumys dápteri, sózder jazylǵan paraqshalar, jeke sýretter.
Sabaqta qoldanylatyn ózara baılanysty modýlder: STO, oqytý úshin baǵalaý, kóshbasshylyqty anyqtaý.

Sabaq barysy:
Kirispe
I. Uıymdastyrý bólimi.
- Oqýshylardyń sabaqqa daıyndyǵyn qadaǵalaý.
- Úlkenge de siz,
- Kishige de siz.
- Sálem berdik sizderge,
- Qurmetpenen biz!

Qyzyǵýshylyǵyn oıatý
Ne úshin
- Eki kóziń ne úshin kerek?
- Jaqsylardy kórý úshin!
- Eki qolyń ne úshin kerek?
- Elge kómek berý úshin kerek!
- Qulaq ne úshin kerek?
- Aqyl keńes tyńdaý úshin kerek!
- Júrek degen ne úshin kerek?
- Jaýlarymnan synbaý úshin!
- Til men jaǵyń ne úshin kerek?
- Aqıqatty aıtý úshin!
- Al aıaǵyń?...
- Shette júrsem,
- Týǵan jerge qaıtý úshin!

II. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Taýeshki sózine Sózsazyndyq satylaı keshendi taldaý jasaý. Morfologıalyq taldaý. Sıntaksıstik taldaý.
- Birikken sózder degenimiz ne? Olar qalaı jazylady?
- Birikken sózderdiń týyndy túbir, túbirles sózderden qandaı aıyrmashylyǵy bar?
- Nege kúrdeli sózder dep atalady?
- Birikken sózderdiń quramyndaǵy túbirlerdiń bastapqy maǵynasy ózgere me?

İİİ. Úı jumysyn baǵalaý.
Baǵdarsham strategıasyn qoldanyp, baǵalaıdy.
Tusaý keser

İÚ. Jańa sabaq
Keıbir birikken sózder ózgergen qalpynda, aıtylýy boıynsha jazylady. Mysaly: jazdygúni, qystygúni, qolǵap, Qaragóz, Telǵoja, Amangeldi.
Kórkem jazý joldaryn jazǵyzý.
Dybysty taldaý T t dybysy
T - bul daýyssyz dybys. Sebebi, bul dybysty aıtqanda ókpeden shyqqan aýa aýyz qýysynda túrli kedergilerge ushyrap, aýa qysylyp shyǵady.
1. Ún men saldyrdyń qatysyna qaraı: t - qatań daýyssyz dybys. Sebebi, bul dybys tek saldyr turady.
2. Aıtylý, jasalý tásiline qaraı: t – shuǵyl daýyssyz dybys. Sebebi, bul dybysty aıtqanda dybystaý músheleri bir - birine qatty soqtyǵysyp, aýa kilt úzilip, shuǵyl shyǵady.
3. Jasalý orny men dybystaý músheleriniń qatysyna qaraı: t – til men tis daýyssyz dybysy.
Táýelsizdik sózine sózsazyndyq taldaý.
1. Bul sóz aıtylý, jasalý, jazylý joldaryna qaraı jińishke býyndy sóz. Sebebi, sózdiń quramyndaǵy daýysty dybystar jińishke daýystylar.
2. Bul sóz táý + el + siz + dik bolyp tórt býynǵa bólinedi. Sebebi, sózdiń quramynda tórt daýysty dybys bar.
Táý - siz - dik býyndary biteý býyndary. Sebebi, daýyssyz dybystan bastalyp, daýyssyz dybysqa aıaqtalyp tur.
el - býyny tuıyq býyn. Sebebi, daýysty dybystan bastalyp, daýyssyz dybysqa aıaqtalyp tur.
3. Bul sóz táý + el + siz + dik bolyp úsh jaǵdaıda tasymaldanady. Sebebi, sóz tórt býynnan tur nemese býyn jigine sáıkes tasymaldanǵan.
Bastaýysh synyp muǵalimi: J. Sh. Moldalıeva
Birikken sózderdiń jazylýy. júkteý