Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Birlik basy – tirlik uıytqysy
Mektep sahnasyna. Abaıdyń qarasóziniń izimen.
Taqyryby: "Birlik basy – tirlik uıytqysy"
Shaǵyn qoıylym.
Avtor: Ertede matematıka, orys tili, aǵylshyn tili, qazaq tili "Ǵylymnyń tóresi kim?" degen pikirge daýlasyp, 1 sheshimge kele almaı ǵylymǵa kelip júginipti.
Ǵylym:
- Nege kelispeı otyrsyńdar? Al tyńdaıyn. Aıta berińder.
Matematıka:
- Men adam bolyp jaralǵaly beri adamǵa qyzmet etýdemin. Adam mensiz ómir súre almaıdy. Adam balasyna "esep bilmegen esek" dep sábı kezinen esepke úıretedi. Ómirdiń ózi de esepke qurylatynyn men adamzatqa moıyndattym. Kishkentaı baladan eńkeıgen qarıaǵa deıin mensiz ómir joqtyǵyn biledi emes pe? Sondyqtan ǵylymnyń tóresi men bolýǵa laıyqtymyn.
Orys tili:
- Men buǵan kelispeımin. Meni Abaı, Ybyraı, Shoqan sıaqty qazaqtyń juldyzdary moıyndap bilim kózi mende ekenin óz jazbalaryna jazyp ketken. Memlekettik til qazaq tili bolsa da qazaqtar áli de meniń tilimde shúldirleıdi, maǵan tabynady. Mensiz ómir joqtyǵyna kózderi jetip otyr. Jarnamalardy qarashy. Meniń tilimnen aýdara almaı qınalyp shala qazaqsha jazylýda. Depýtattar da teledıdardan meniń tilimde sóıleıdi. "3 til – tuǵyryń" degenge qosylamyn. Men eshqashan óshpeımin. Sondyqtan da ǵylymnyń tóresi men bolamyn.
Aǵylshyn tili:
- Bul ne sóz? Men turǵanda senderge ǵylymnyń tóresi bolý qaıda? Mensiz sheteldik fırmaǵa jumysqa ornalasa almaısyń. Halyqaralyq deńgeıdegi meni barlyq álem moıyndap otyrǵanda sender meniń aldymda qalaı maqtanasyńdar? Bilim mınıstriniń ózi de "1 synyptan bastap oqýshylar aǵylshyn tilin oqysyn" dep mektepke, tipti balabaqshaǵa endirip jatqanda senderdiń maqtanýlaryńa jón joq. Barlyq pándi, matematıka tipti seni de bolashaqta meniń tilimde oqýshylar saırasa senderdiń daýlasýlaryń jónsiz. Orys tili, seni de qazaq tili eshqashan moıyndamaı adamzat meniń qudiretime bas urady. Sondyqtanda barlyq ǵylymnyń tóresi menmin.
Ǵylym:
- Ia, qazaq tili, nege sen úndemeı otyrsyń?
Qazaq tili:
- Men óz elimde, óz jerimde otyrǵan soń sypaıylyq saqtap otyrǵanym.
Ǵylym:
- Ia, ne ýáj aıtasyń?
Qazaq tili:
- Men óz oıymdy birtýar daryn Muhtar Shahanovtyń óleń joldarymen órnekteımin.
Taǵdyryńdy tamyrsyzdyq indetinen qalqala,
Mazmun joqta mazmunsyzdyq shyǵa keler ortaǵa.
Ár adamda óz anasynan basqa da,
Ǵumyryna eter máńgi astana,
Demep júrer, jebep júrer arqada,
Bolý kerek qudiretti tórt ana:
TÝǴAN JERI – túp qazyǵy, aıbyny,
TÝǴAN TILI – máńgi ónege aıdyny,
JAN BAILYǴY, SALT - DÁSTÚRI – tiregi,
Qadamyna shýaq shashar únemi,
Jáne TÝǴAN TARIHY,
Eske alýǵa qanshama
Aýyr ári qasiretti bolsa da.

Qudiret joq tórt anaǵa teń keler,
Onsyz sanań qańbaqqa uqsap sendeler.
Ózge ananyń ulylyǵyn tanymas,
Tórt anasyn mensinbegen pendeler.
Tórt anadan senim taba almaǵan
Tamyrsyzdyń basy qaıda qalmaǵan?!
Tórt anasyn syılamaǵan halyqtyń
Eshqashan da baq juldyzy janbaǵan.

Qasıetti bul tórt ana – taǵdyryńnyń tynysy,
Tórt ana úshin bolǵan kúres – kúresterdiń ulysy!
Ǵylym:- Jón sóz, qazaq tili. Men ǵylymnyń tóresi dep qazaq tiline bas urar edim. Matematıkasyz da atalarymyz ómir súrgen. Esepti shyǵaryp túsindirý úshin ana tilin qoldanasyń. Matematıka sol úshin ana tiline bas urasyń.
Qazaq tili – uly Abaıdy, álemdi moıyndatqan qos Muhtardy, taǵy sol sıaqty uly tulǵalardy dúnıege ákelgen uly halyqtyń tili. Ulydan - ulaǵat. Ana sútimen boıyna darytqan uly tildiń qudiretine eshteńe jetpeıdi. Matematıka, orys tili, aǵylshyn tili sekildi barlyq ǵylymdardyń anasy - ana tili, qazaq tili. Qazaq tilinen nár alyp qulashtaryńdy keńge jaıyp qanattanasyńdar. "Birlik bolmaı tirlik bolmaıdy" degendeı árdaıymda birlikte bolyp adamǵa úzdiksiz qyzmet etińder. Sonda adamzat senderdi ádil baǵalaıdy.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama