Biz óz quqyǵymyzdy bilemiz be?
Aqtóbe oblysy, Áıteke bı aýdany,
T.Júrgenov orta mektebi,
ınformatıka pániniń muǵalimi
Ýtepbaeva Gúlzat Kenjaleevna
Biz óz quqyǵymyzdy bilemiz be?
Sabaqtyń maqsaty:
1. Oqýshylardyń quqyqtyq bilimin arttyrý.
2. Zańdy ómirde qoldana bilýge úıretý.
3. Zań negizinde óz quqyǵyn talap ete bilýge tárbıeleý.
Pán aralyq baılanys: Adam jáne qoǵam, quqyq negizderi, qazaq ádebıeti.
Sabaq kórnekiligi: Plakattar, býkletter t.b.
Sabaqtyń túri: Teatrlandyrǵan sabaq.
Sabaqtyń ádisi: Áńgime - saıys.
Sabaqtyń barysy: Sabaq QR Ánuranymen bastalady.
Muǵalim: Balalar, búgingi sabaǵymyzdyń taqyryby: "Sen óz quqyǵyńdy bilesiń be?" dep atalady. Qalaı oılaısyńdar, nelikten osy taqyryp búgingi sabaǵymyzdyń arqaýy bolyp otyr?
Oqýshy: Óıtkeni biz demokratıalyq jolda damyp bara jatqan QR azamattarymyz. Bizdiń Konstıtýtsıamyzdyń İ-babynda QR ózin demokratıalyq, zaıyrly, quqyqtyq jáne áleýmettik memleket retinde ornyqtyrady; onyń eń qymbat qazynasy - adam jáne adamnyń ómiri, quqyqtary men bostandyqtary.
Muǵalim: Al Konstıtýtsıamyzdyń 12-babynda adam quqyqtary jóninde ne delingen?
Oqýshy: "Adam quqyqtary men bostandyqtary árkimge týmasynan jazylǵan, olar absolútti dep tanylady, olardan eshkim aıyra almaıdy, zańdar men ózge normatıvtik quqyqtyq aktilerdiń mazmuny men qoldanýy osyǵan oraı anyqtalady".
Suraq: Adamnyń buljymas quqyqtaryna ne jatady? Adamnyń buljymas quqyqtary QR Konstıtýtsıasy boıynsha sóz bostandyǵy jáne óz oıyn aıtý, ar-ojdan jáne dinı nanym, jınalys, birlesý t.b.
Sóz jáne óz pikirin aıtý bostandyǵyn kez-kelgen demokratıanyń ómirlik kúshiniń qaınar bulaǵy bolyp esepteledi.
Oqýshy: Meniń túsinýim she meniń quqyǵyma nuqsan keltirip tur dep eseptesem, men óz oıymdy ashyq aıtýyma bolatyn sıaqty. Biraq, nege men óz quqyǵymnyń saqtalýyn talap ete bastasam, úlkender maǵan ursyp tastaıdy. Al mamam aıtady: "tynysh júrgen toq júredi" jáne qazaqta maqal bar "Týra aıtqan týysyna jaqpaıdy", sondyqtan pálede neń bar, eldiń istegeniń isteı berseıshi - deıdi.
Oqýshy: sen saǵan bylaı dep maqalmen jaýap qaıtarsam deımin. Eger sen óz quqyńdy zań negizinde dáleldep bere alsań, atamyz qazaq aıtqan ǵoı "Ataly sózge arsyz toqtalmas" - dep, ol adam arsyz bolmas, seni túsinedi dep oılaımyn.
Muǵalim: Osy jerde eki synyptyń oqýshylary otyr. Senderge úıge tapsyrma berilgen bolatyn. Kúndelikti ómirde qaı salada adamnyń quqyǵy jıi buzylady? Ózderińniń qalaýlaryń boıynsha avtobýsta júrý kezindegi quqyqtyń buzylýyn qarastyrsaq. Qazir, balalar, Eki synyptan eki top shyǵady. Birinshi top-júrgizýshilerdiń múddesin qorǵaıdy. Óıtkeni qalada tek stýdentter men oqýshylar ǵana aılyq júrý bıletterimen júrýge quqyly.
Avtobýs
(Kórinis)
Júrgizýshi: - Saǵyn, myna aıaldamaǵa toqtamaı-aq qoıaıyq. Óńkeı jalańaıaq stýdentter men mektep oqýshylary. Bosqa olardy tıep alǵannan ne paıda? Proezdnoı bıletterin kórsetip ózderinshe bolady. Tap bizge odan aqsha túsetindeı.
Kondýktor: - Aıtpaqshy tegi, bulardan ne paıda? Toqtama, júre ber. Aıaldamadaǵy adamdar shýlap qala beredi.
2-shi avtobýs.
Júrgizýshi: - Mássaǵan, aıaldamada tolǵan bala-shaǵa ǵoı. Toqtamasaq qaıtedi.
Kondýktor: - Úlkenderde tur ǵoı. Boqmuryndardy ózime jiber. Proezdnoı nedeıstvıtelen, - dep jelkelerinen alyp qýyp shyǵaıyn. Avtobýs toqtaıdy. Balalar ý-shý bolyp esikke júgirýde.
Kondýktor: - Áı, boqmuryndar, aqshalaryń bar ma, joq bolsa №91 men №63-ti kútińder. Bul avtobýsty sender úshin satyp alǵan joqpyn. Áıda, marsh otsúda. Marat, jap esikti, kettik.
Oqýshy: Olardyń bizdi mingizbeı ketýge esh quqy joq. Avtotransport basqarmasynyń mana surap bilgen. Kez-kelgen jolaýshy tasymaldaıtyn kólik, belgili bir aksıonerlik jolaýshy tasymaldaıtyn qoǵammen kelisim-shartqa turady. Al AQ qalalyq ákimshilikpen kelisim-shartqa turady. Bul kelisim-shart boıynsha olar aılyq bıleti bar adamdardyń barlyǵyn tasymaldaýǵa mindetti. Sondyqtan, biz óz quqyǵymyzdyń saqtalýyn talap etýimiz qajet.
Oqýshy: Sonda biz kimge muń-zarymyzdy aıtamyz?
Oqýshy: Mende "Jańalyq jarshysy" gazetiniń telefony bar. Mine kórdiń be, bylaı dep jazylypty. Eger kimde-kim avtobýs júrgizýshilerinen jábir kórse bizge zvondasyn depti.
Oqýshy: Endeshe júr, zvondaıyq.
Telefon: 21-487
- Ale, redaksıa ma eken?
- Iá, "Jańalyq jarshysy" redaksıasy tyńdap tur.
- Biz T.Júrgenov orta mektebiniń oqýshylary edik. Jańa bizdi 1-shi marshrýttyń júrgizýshileri aılyq bıletpen mingizbeı ketti. Proezdnoı nedeıstvıtelen deıdi.
- Avtobýstyń nómirin jazyp aldyńyzdar ma?
- Bilmeımin, qazir men balalardan suraıyn.
- Bilip alyp zvondamaısyń ba?
- Táteı, qazir. Kim baǵanaǵy avtobýstyń nómirin biledi? Sony surap jatyr. Qanat, seniń kóziń úlken ǵoı, seniń esińde joq pa?
- Aıtatyn bolsańdar tez aıtyńdar.
- Táteı, taptyq. A 216 VNM. Muqıttyń esinde qalypty.
- Endi sender qalalyq ákimshilik transport bólimine baryp jazbasha aryzdaryńdy qaldyryńdar. Redaksıadan biz de qaraýymyzǵa alamyz. Eger biz eki jaqtap quqyq buzarlardy baqylaýǵa alar bolsaq, sonda olar birinshi rette aılyq bıletti satqannan túsken paıdadan aıyrsa, ekinshi rette olardy jolaýshy tasymaldaý múmkindiginen aıyrady.
- Rahmet, táteı.
Oqýshy: Al. Endi ákimshilikke kim barady?
Oqýshy: Dananyń 11 synypta apaıy bar. Solarǵa aıtaıyq.
- Anelá, bizge senderdiń kómekteriń kerek. Sen dostaryńmen bizdiń quqymyzdy qorǵaýǵa kómektesshi. Bizge ákimshilikke baryp aryz jazý kerek.
Ákimshilik: Transport bóliminiń bastyǵy Vladımır Sýhorýkov myrza.
- Al, balalar, buıymtaılaryńdy aıta berińder, qulaǵym senderde.
- Bizdiń kelý sebebimiz, avtobýs júrgizýshileri bizdi avtobýsqa mingizbeıdi. Aılyq bılet komersıalyq avtobýstarǵa jaramaıdy deıdi. Soǵan shyndyqty izdep sizge keldik.
- Durys, balaqaılar, kelgenderiń jaqsy boldy. Olardy osylaı bárimiz jabylyp durys jolǵa salmasaq bolmaıdy. Qaı mekteptiń oqýshylarysyzdar?
- Sarat orta mektebinenbiz. Oqýshylar bolǵan oqıǵany aıtady. V.Sýhorýkov hatshyny shaqyryp:
- A 216 VNM nómirli1 marshrýtyndaǵy avtobýsty aqpan aıyndaǵy aılyq bılet satýdan túsken paıdadan aıyrý týraly buıryqty avtobýs tirkelgen AQ jiberińiz.
Muǵalim: Mine, balalar, óz quqyǵymyzdyń saqtalýy kóbinese óz qolymyzda eken.
Suraq.
1. Quqyq degenimiz ne?
Oqýshy: Quqyq degenimiz qoǵamyzdaǵy bekitilgen normatıvterdiń oryndalýy.
1. Komersıalyq avtobýstarda aılyq oqýshy bıletimen júrýge quqymyz bar ekendigin bildik.
2. Qoǵamymyzda quqyq buzýshylyq bolmas úshin, ár adam óz quqyǵyn jaqsy bilý kerek.
3. Bireýdiń quqyǵy, bireýdiń qoǵamdaǵy paryzy.
4. Eger adam óz quqyǵyn jaqsy bilse, onda ol bireýdiń de quqyǵyn buzbaýǵa tyrysady, óıtkeni onda ol zań aldynda jaýap beredi.
Muǵalim: Balalar, búgingi bir sabaqta alǵan bilimderiń kerekke jaraıdy ǵoı dep oılaımyn.
T.Júrgenov orta mektebi,
ınformatıka pániniń muǵalimi
Ýtepbaeva Gúlzat Kenjaleevna
Biz óz quqyǵymyzdy bilemiz be?
Sabaqtyń maqsaty:
1. Oqýshylardyń quqyqtyq bilimin arttyrý.
2. Zańdy ómirde qoldana bilýge úıretý.
3. Zań negizinde óz quqyǵyn talap ete bilýge tárbıeleý.
Pán aralyq baılanys: Adam jáne qoǵam, quqyq negizderi, qazaq ádebıeti.
Sabaq kórnekiligi: Plakattar, býkletter t.b.
Sabaqtyń túri: Teatrlandyrǵan sabaq.
Sabaqtyń ádisi: Áńgime - saıys.
Sabaqtyń barysy: Sabaq QR Ánuranymen bastalady.
Muǵalim: Balalar, búgingi sabaǵymyzdyń taqyryby: "Sen óz quqyǵyńdy bilesiń be?" dep atalady. Qalaı oılaısyńdar, nelikten osy taqyryp búgingi sabaǵymyzdyń arqaýy bolyp otyr?
Oqýshy: Óıtkeni biz demokratıalyq jolda damyp bara jatqan QR azamattarymyz. Bizdiń Konstıtýtsıamyzdyń İ-babynda QR ózin demokratıalyq, zaıyrly, quqyqtyq jáne áleýmettik memleket retinde ornyqtyrady; onyń eń qymbat qazynasy - adam jáne adamnyń ómiri, quqyqtary men bostandyqtary.
Muǵalim: Al Konstıtýtsıamyzdyń 12-babynda adam quqyqtary jóninde ne delingen?
Oqýshy: "Adam quqyqtary men bostandyqtary árkimge týmasynan jazylǵan, olar absolútti dep tanylady, olardan eshkim aıyra almaıdy, zańdar men ózge normatıvtik quqyqtyq aktilerdiń mazmuny men qoldanýy osyǵan oraı anyqtalady".
Suraq: Adamnyń buljymas quqyqtaryna ne jatady? Adamnyń buljymas quqyqtary QR Konstıtýtsıasy boıynsha sóz bostandyǵy jáne óz oıyn aıtý, ar-ojdan jáne dinı nanym, jınalys, birlesý t.b.
Sóz jáne óz pikirin aıtý bostandyǵyn kez-kelgen demokratıanyń ómirlik kúshiniń qaınar bulaǵy bolyp esepteledi.
Oqýshy: Meniń túsinýim she meniń quqyǵyma nuqsan keltirip tur dep eseptesem, men óz oıymdy ashyq aıtýyma bolatyn sıaqty. Biraq, nege men óz quqyǵymnyń saqtalýyn talap ete bastasam, úlkender maǵan ursyp tastaıdy. Al mamam aıtady: "tynysh júrgen toq júredi" jáne qazaqta maqal bar "Týra aıtqan týysyna jaqpaıdy", sondyqtan pálede neń bar, eldiń istegeniń isteı berseıshi - deıdi.
Oqýshy: sen saǵan bylaı dep maqalmen jaýap qaıtarsam deımin. Eger sen óz quqyńdy zań negizinde dáleldep bere alsań, atamyz qazaq aıtqan ǵoı "Ataly sózge arsyz toqtalmas" - dep, ol adam arsyz bolmas, seni túsinedi dep oılaımyn.
Muǵalim: Osy jerde eki synyptyń oqýshylary otyr. Senderge úıge tapsyrma berilgen bolatyn. Kúndelikti ómirde qaı salada adamnyń quqyǵy jıi buzylady? Ózderińniń qalaýlaryń boıynsha avtobýsta júrý kezindegi quqyqtyń buzylýyn qarastyrsaq. Qazir, balalar, Eki synyptan eki top shyǵady. Birinshi top-júrgizýshilerdiń múddesin qorǵaıdy. Óıtkeni qalada tek stýdentter men oqýshylar ǵana aılyq júrý bıletterimen júrýge quqyly.
Avtobýs
(Kórinis)
Júrgizýshi: - Saǵyn, myna aıaldamaǵa toqtamaı-aq qoıaıyq. Óńkeı jalańaıaq stýdentter men mektep oqýshylary. Bosqa olardy tıep alǵannan ne paıda? Proezdnoı bıletterin kórsetip ózderinshe bolady. Tap bizge odan aqsha túsetindeı.
Kondýktor: - Aıtpaqshy tegi, bulardan ne paıda? Toqtama, júre ber. Aıaldamadaǵy adamdar shýlap qala beredi.
2-shi avtobýs.
Júrgizýshi: - Mássaǵan, aıaldamada tolǵan bala-shaǵa ǵoı. Toqtamasaq qaıtedi.
Kondýktor: - Úlkenderde tur ǵoı. Boqmuryndardy ózime jiber. Proezdnoı nedeıstvıtelen, - dep jelkelerinen alyp qýyp shyǵaıyn. Avtobýs toqtaıdy. Balalar ý-shý bolyp esikke júgirýde.
Kondýktor: - Áı, boqmuryndar, aqshalaryń bar ma, joq bolsa №91 men №63-ti kútińder. Bul avtobýsty sender úshin satyp alǵan joqpyn. Áıda, marsh otsúda. Marat, jap esikti, kettik.
Oqýshy: Olardyń bizdi mingizbeı ketýge esh quqy joq. Avtotransport basqarmasynyń mana surap bilgen. Kez-kelgen jolaýshy tasymaldaıtyn kólik, belgili bir aksıonerlik jolaýshy tasymaldaıtyn qoǵammen kelisim-shartqa turady. Al AQ qalalyq ákimshilikpen kelisim-shartqa turady. Bul kelisim-shart boıynsha olar aılyq bıleti bar adamdardyń barlyǵyn tasymaldaýǵa mindetti. Sondyqtan, biz óz quqyǵymyzdyń saqtalýyn talap etýimiz qajet.
Oqýshy: Sonda biz kimge muń-zarymyzdy aıtamyz?
Oqýshy: Mende "Jańalyq jarshysy" gazetiniń telefony bar. Mine kórdiń be, bylaı dep jazylypty. Eger kimde-kim avtobýs júrgizýshilerinen jábir kórse bizge zvondasyn depti.
Oqýshy: Endeshe júr, zvondaıyq.
Telefon: 21-487
- Ale, redaksıa ma eken?
- Iá, "Jańalyq jarshysy" redaksıasy tyńdap tur.
- Biz T.Júrgenov orta mektebiniń oqýshylary edik. Jańa bizdi 1-shi marshrýttyń júrgizýshileri aılyq bıletpen mingizbeı ketti. Proezdnoı nedeıstvıtelen deıdi.
- Avtobýstyń nómirin jazyp aldyńyzdar ma?
- Bilmeımin, qazir men balalardan suraıyn.
- Bilip alyp zvondamaısyń ba?
- Táteı, qazir. Kim baǵanaǵy avtobýstyń nómirin biledi? Sony surap jatyr. Qanat, seniń kóziń úlken ǵoı, seniń esińde joq pa?
- Aıtatyn bolsańdar tez aıtyńdar.
- Táteı, taptyq. A 216 VNM. Muqıttyń esinde qalypty.
- Endi sender qalalyq ákimshilik transport bólimine baryp jazbasha aryzdaryńdy qaldyryńdar. Redaksıadan biz de qaraýymyzǵa alamyz. Eger biz eki jaqtap quqyq buzarlardy baqylaýǵa alar bolsaq, sonda olar birinshi rette aılyq bıletti satqannan túsken paıdadan aıyrsa, ekinshi rette olardy jolaýshy tasymaldaý múmkindiginen aıyrady.
- Rahmet, táteı.
Oqýshy: Al. Endi ákimshilikke kim barady?
Oqýshy: Dananyń 11 synypta apaıy bar. Solarǵa aıtaıyq.
- Anelá, bizge senderdiń kómekteriń kerek. Sen dostaryńmen bizdiń quqymyzdy qorǵaýǵa kómektesshi. Bizge ákimshilikke baryp aryz jazý kerek.
Ákimshilik: Transport bóliminiń bastyǵy Vladımır Sýhorýkov myrza.
- Al, balalar, buıymtaılaryńdy aıta berińder, qulaǵym senderde.
- Bizdiń kelý sebebimiz, avtobýs júrgizýshileri bizdi avtobýsqa mingizbeıdi. Aılyq bılet komersıalyq avtobýstarǵa jaramaıdy deıdi. Soǵan shyndyqty izdep sizge keldik.
- Durys, balaqaılar, kelgenderiń jaqsy boldy. Olardy osylaı bárimiz jabylyp durys jolǵa salmasaq bolmaıdy. Qaı mekteptiń oqýshylarysyzdar?
- Sarat orta mektebinenbiz. Oqýshylar bolǵan oqıǵany aıtady. V.Sýhorýkov hatshyny shaqyryp:
- A 216 VNM nómirli1 marshrýtyndaǵy avtobýsty aqpan aıyndaǵy aılyq bılet satýdan túsken paıdadan aıyrý týraly buıryqty avtobýs tirkelgen AQ jiberińiz.
Muǵalim: Mine, balalar, óz quqyǵymyzdyń saqtalýy kóbinese óz qolymyzda eken.
Suraq.
1. Quqyq degenimiz ne?
Oqýshy: Quqyq degenimiz qoǵamyzdaǵy bekitilgen normatıvterdiń oryndalýy.
1. Komersıalyq avtobýstarda aılyq oqýshy bıletimen júrýge quqymyz bar ekendigin bildik.
2. Qoǵamymyzda quqyq buzýshylyq bolmas úshin, ár adam óz quqyǵyn jaqsy bilý kerek.
3. Bireýdiń quqyǵy, bireýdiń qoǵamdaǵy paryzy.
4. Eger adam óz quqyǵyn jaqsy bilse, onda ol bireýdiń de quqyǵyn buzbaýǵa tyrysady, óıtkeni onda ol zań aldynda jaýap beredi.
Muǵalim: Balalar, búgingi bir sabaqta alǵan bilimderiń kerekke jaraıdy ǵoı dep oılaımyn.
You Might Also Like
-
Aqtóbe oblysy, Áıteke bı aýdany,
