Bıologıa páninen ENT-ǵa test nusqalary jaýaptarymen 2 bólimi
1 -nusqa
1. Caǵaqty japyraq bolady
A) Bıdaıda
B) Aloeda
C) Qaıyńda
D) Kúrishte
E) Júgeride
2. Júgeriniń jemisi-:
A) Jıdek.
B) Tuqymsha.
C) Burshaqqyn.
D) Burshaqqap.
E) Dánek.
3. Organıkalyq tyńaıtqyshtardyń ishinde kóbirek qoldanylatyny-
A) Kóń (qı), qarashirik.
B) Shymtezek.
C) Kúl.
D) Sańǵyryq.
E) Qum.
4. Qynanyń denesinde selbesip tirshilik etetin baldyrlardyń
sańyraýqulaqtardan alatyn zaty
A) Aýa.
B) Kómirsý.
C) Organıkalyq zattar.
D) Maılar.
E) Mıneraldy zattar jáne sý.
5. İshekqýystylardyń denesi-
A) eki qabatty.
B) kóp qabatty.
C) bir jasýshaly.
D) bir qabatty.
E) úsh qabatty.
6. Parazıttik tirshilik etetin jándik:
A) Mızan.
B) Taraqan.
C) Kene.
D) Búıi.
E) Shubalshań.
7. Denedegi qandy júrekke aparatyn tamyr:
A) Qyltamyr.
B) Salatamyr.
C) Qolqa.
D) Lımfa.
E) Kóktamyr.
8. Shylym tútininiń ishinde bolady:
A) Ýly gaz, shań, qúıe.
B) Ýly gaz, ottegi, shemen.
C) Ýly gaz, shań, óttegi.
D) Ýly gaz, shań, shemen.
E) Ýly gaz, shań, tozań.
9. Tiri organızmderdiń Jer betiniń qabyǵy
A) gıdrosfera.
B) lıtosfera.
C) atmosfera.
D) noosfera.
E) bıosfera.
10. Alǵashqy ańdardyń mekeni
A) Úndistanda.
B) Amerıkada.
C) Japonıada.
D) Avstralıada.
E) Afrıkada.
11. Jasýshanyń quramyndaǵy organıkalyq zat:
A) Kalıı hlorıdi
B) Cý
C) Natrıı hlorıdi
D) Nýkleın qyshqyly
E) Tuzdar
12. Ósimdiktiń jer asty qorektený múshesiniń eń ushy:
A) Qosalqy tamyr
B) Tamyr túkshesi
C) Janama tamyr
D) Negizgi tamyr
E) Tamyr oımaqshasy
13. Sińir sozylǵanda,súıek taıǵanda kórsetiletin alǵashqy kómek:
A) zaqymdalǵan jerge ystyq basyp , orap tastaý
B) sińirdi dákemen oraý
C) shıratpamen tańý
D) zaqymdalǵan jerge sýyq basý
E) zaqymdalǵan jerge sýyq basyp qatty orap tastaý
14. Adam aǵzasyndaǵy as qorytý jolynyń juqpaly aýrýy:
A) Sırroz.
B) Qantyshqaq (dızenterıa).
C) Kolıt.
D) Gastrıt.
E) Jara.
15. Adrenalın gormonyn bóletin-
A) jas bezderi.
B) silekeı bezderi.
C) Búırekústi bez.
D) qalqansha bez.
E) alqym bezi.
16. Nýkleın qyshqyldarynyń atqaratyn qyzmeti:
A) Qorǵanyshtyq.
B) Qurylystyq.
C) Katalızdik.
D) Aqparattyq.
E) Energetıkalyq.
17. Fermentter tabıǵaty jaǵynan:
A) Aqýyzdar (nárýyzdar) .
B) Kómirsýlar.
C) DNQ.
D) Mıneraldy tuzdar.
E) Maılar.
18. Aǵzanyń jumyrtqa qabyǵyn jaryp shyqqannan keıingi kezeńi:
A) embrıogenez
B) fılogenez
C) postembrıogenez
D) túrlenip damý
E) ontogenez
19. Organıkalyq zattardy beıorganıkalyq zattarǵa aınaldyratyn aǵzalar:
A) bir jasýshaly baldyrlar.
B) kosmopolıtter.
C) avtotroftylar.
D) redýsentter.
E) prodýsentter.
20. Jemisi jel arqyly taralatyn ósimdik
A) Sheten
B) İnjýgúl
C) Sary qaraǵan
D) Itoshaǵan
E) Baqbaq
21. Jel arqyly tozańdanatyn ósimdik:
A) shıe
B) qarabıdaı
C) esinek
D) úrmeburshaq
E) hosh ıisti temeki
22. Kópqyltandylardyń sezim múshesi:
A) Jaı kózi.
B) Sıpap cezý, kórý, tepe-teńdik.
C) Iis sezý.
D) Kúrdeli kózi
E) Dám sezý.
23. Geterozıgotaly aǵzada bir ǵana belgisi boıynsha túziletin jup gametasy:
A) 8
B) 1
C) 2
D) 4
E) 6
24. Ár alýan tirshilik jaǵdaıynda paıda bolyp, aǵzanyń qurylym deńgeıin kúrdelendiretin evolúsıalyq ózgeris
A) degenerasıa.
B) konvergensıa.
C) dıvergensıa.
D) ıdıoadaptasıa.
E) aromorfoz.
25. «Dınozavrlar dáýiri» bolyp esepteletin zaman:
A) Mezozoı.
B) Arheı.
C) Proterozoı.
D) Paleozoı.
E) Kaınozoı.
1 C E A E A C E A E D D E E B C D A C D E B B C E A
nusqa -2
1. Ósimdiktiń jer asty qorektený múshesiniń eń ushy:
A) Qosalqy tamyr
B) Tamyr túkshesi
C) Janama tamyr
D) Negizgi tamyr
E) Tamyr oımaqshasy
2. Aýa temperatýrasy 120-200 aralyqta sebiledi
A) Qarabıdaı
B) Sábiz
C) Temeki
D) Asburshaq
E) Bıdaı
3. Qosjarnaqty klasynyń ósimdikteri:
A) Júgeri.
B) Bıdaı.
C) İnjýgúl.
D) Lalagúl.
E) Úrmeburshaq.
4. Cańyraýqulaqtyń sporalary ónetin orta
A) kebý topyraq.
B) qarashirigi mol ylǵaldy topyraq.
C) ylǵaly mol, biraq qarashirigi az topyraq.
D) qus sańǵyryǵynyń ishi.
E) sý.
5. Aktınıanyń tirshilik etetin mekeni-
A) muhıttar.
B) topyraq.
C) kólder.
D) teńizder.
E) tushshy sý.
6. Ensefalıt aýrýyn juqtyrýshy jándik:
A) Taraqan.
B) Taıga kenesi.
C) Órmekshi.
D) Búıi.
E) Shubalshań.
7. Qannyń erıtrosıtteri
A) qannyń aq túıirshikteri.
B) qan jarǵaqshasy.
C) suıyq kletkaaralyq zat.
D) suıyq ishki orta.
E) qannyń qyzyl túıirshikteri.
8. Ottegin tasymaldaýshy qannyń quram bóligi:
A) trombosıt
B) gemoglobın
C) fıbrın
D) leıkosıt
E) gemotrombosıt
9. Topyraqta azot qosylystaryn jınaýshy bakterıalar atalady:
A) Saprofıtti.
B) Nıtrleýshi.
C) Hemosıntezdeýshi.
D) Parazıtti.
E) Dınıtrleýshi.
10. Qazirgi kezdegi jorǵalaýshylar arasynda kúrdeli qurylysty:
A) jylandar
B) krokodılder
C) hameleondar
D) kesirtkeler
E) tasbaqalar
11. Tyrnaq jáne shash jatatyn ulpa.
A) Bulshyqet.
B) Epıtelıı.
C) Júıke.
D) Súıek.
E) Dáneker.
12. Kene arqyly taralatyn aýrý
A) pnevmonıa
B) qoıanshyq
C) syzdaýyq
D) shıqan
E) ensefalıt
13. Jalpaq bulshyq etter
A) ıyqta
B) keýdede
C) shaınaý
D) moıynda
E) qolda
14. Aǵzaǵa ýly áser etetin ósimdik-
A) Qoı búldirgen
B) Asqabaq
C) Meńdýana
D) Qıar
E) Itmuryn
15. Adrenalın gormony bóletin bez:
A) Epıfız.
B) Qosalqy bez (gıpofız).
C) Búırek ústi bezi.
D) Uıqy bezi.
E) Qalqansha bez.
16. Iadronyń bóliminde ornalasqan DNQ molekýlasy:
A) Iadro shyrynynda.
B) Iadro qabyqshasynda.
C) Iadroshyqta.
D) Iadro qosyndylarynda.
E) Hromosomada.
17. Jasýshadaǵy beıorganıkalyq qosylystar:
A) Sý, tuzdar.
B) Kómirsýlar, sý.
C) Maı qyshqyly.
D) Maılar, aqýyzdar (nárýyzdar).
E) Glúkoza, kálsı fosfaty.
18. Adam uryǵynda júıke júıesiniń túzilýi bastalady:
A) Bir aptalyq uryǵynda
B) Tórt aptalyq uryǵynda
C) Úsh aptalyq uryǵynda
D) Eki aptalyq uryǵynda
E) Bes aptalyq uryǵynda
19. Syrtqy ortadaǵy maýsymdyq ózgeristerdiń eń negizgi áreketteri.
A) Jaýyn-shashyn mólsheri.
B) Aýanyń atmosferalyq qysymy.
C) Kún jaryǵynyń uzaqtyǵynyń ózgerýi.
D) Qardyń túsýi.
E) Aýa temperatýrasyndaǵy ózgeris.
20. Gúldiń eń negizgi bólimderi:
A) analyq moıny jáne analyq aýzy
B) analyq jáne atalyq
C) gúlsaǵaq jáne gúltaban
D) kúltejapyraqshalar
E) tostaǵansha japyraqsha
21. Jemistiń túzilýi :
A) analyq jatynynda
B) analyq moınynda
C) analyq aýzynda
D) atalyqtarda
E) tuqymbastamada
22. Adamnyń búıeninde tirshilik etetin jumyr qurt:
A) isheksorǵy
B) qyldyryqbas
C) sýyrtqy
D) úshkirqurt
E) qylqurt
23. Ortalyq Amerıka ortalyǵynan shyqqan ósimdik (otany):
A) soıa.
B) bıdaı.
C) kartop.
D) oramjapyraq.
E) júgeri.
24. Býnaqdenelerdiń keńinen taralý dáýiri.
A) Paleozoı.
B) Kaınozoı.
C) Mezozoı.
D) Proterozoı.
E) Arheı.
25. Bıogeosenoz:
A) topyraq
B) tiri aǵza men orta birlestigi
C) tiri aǵza
D) tirshilik satysy
E) túr jıyntyǵy
2 E C E B D B E B B B B E B C C E A C C B A D E B B
nusqa -3
1. Organıkalyq tyńaıtqyshtardyń ishinde kóbirek qoldanylatyny-
A) Kóń (qı), qarashirik.
B) Shymtezek.
C) Kúl.
D) Sańǵyryq.
E) Qum.
2. Tamyr men búrshiktiń ósýine qatysatyn ulpa -
A) Qorǵa jınaýshy.
B) Jabyn.
C) Túzýshi.
D) Fotosıntezdeýshi.
E) Tirek.
3. Alqa tuqymdastarǵa jatatyn ósimdik
A) Sábiz.
B) Temeki.
C) Itmuryn.
D) Bıdaı.
E) Almurt.
4. Penısıll sańyraýqulaqtardyń jatatyn negizgi toby:
A) Jeýge jaramdy.
B) Qalpaqshaly sańyraýqulaqtar.
C) Parazıtti.
D) Zeń sańyraýqulaqtar.
E) Ýly.
5. Gıdranyń tirshilik etetin mekeni-
A) teńizder.
B) muhıttar.
C) tushshy sý.
D) kólder.
E) las shalshyq sý.
6. Taıga kenesi adamǵa ensefalıt juqtyrýy múmkin, sebebi:
A) Adam qanynda bolady.
B) Adam men janýar qanynda bolady.
C) Juqpa qozdyrǵyshy.
D) Aǵashtarda bolady.
E) Vırýsty tasymaldaýshy.
7. Qan quramynyń ózgerýi men azaıýynan týatyn aýrý:
A) Gıpertonıa.
B) Stenokardıa.
C) Dıabet.
D) Daltonızm.
E) Anemıa.
8. Qaı dárýmen qyrqulaq aýrýyn emdeıdi:
A) V.
B) S.
C) A.
D) D.
E) E.
9. Jerdiń geologıalyq qabyǵy bıosfera:
A) Topyraqtan turady.
B) Gaz tektes zattardan turady.
C) Suıyq zattardan turady.
D) Tiri organızmderden turady.
E) Qatty zattardan turady.
10. Tek tostaǵanshadan nemese tek kúlteden turatyn gúlserik:
A) Birikpegen japyraqshaly
B) Jaı
C) Qos jynysty
D) Qos
E) Birikken japyraqshaly
11. Shemirshekti balyqtarda basqalarǵa qaraǵanda joq múshe:
A) bassúıek
B) qabyrshaqtar
C) júzbeqanattar
D) torsyldaǵy
E) omyrtqa jotasy
12. Jasýshada zattardyń túzilý, ydyraý prosesteri:
A) Titirkený.
B) Bıologıalyq túzilý
C) Zat almasý.
D) Kóbeıý.
E) Qozý.
13. Neıronnyń uzyn ósindisi
A) dendrıt
B) akson
C) reseptor
D) neırıt
E) julyn
14. Biryńǵaı salaly bulshyqetten quralǵan
A) júrek
B) aıaqty buǵyp jazatyn
C) tulǵany qımyldatatyn
D) qan tamyrlary
E) qabyrǵa aralyq
15. Tynys alýdyń jıiligi men tereńdigin týdyratyn tynysalý ortalyǵynyń qozýy:
A) SO2 konsentrasıasy artqanda.
B) Tynys shyǵarǵanda.
C) SO konsentrasıasy artqanda.
D) O2 konsentrasıasy artqanda.
E) Tynys alǵanda.
16. Ultabar
A) ash ishektiń sońǵy bólimi.
B) baýyrdyń ózegi.
C) toq ishektiń bólimi.
D) ash ishektiń bastapqy bólimi.
E) soqyrishek.
17. DNK nýkleotıdteriniń quramyna kirmeıtin hımıalyq qosylys
A) Dezoksırıboza.
B) Adenın.
C) Fosfor qyshqyly.
D) Maı qyshqyly.
E) Sıtozın.
18. Hromosomanyń qyzmeti:
A) Kómirsý sıntezdeıdi.
B) Fotosıntezge qatysady.
C) Jasýshanyń qozǵalýyna áser etedi.
D) Tynys alýǵa qatysady.
E) Tuqym qýalaýshylyq aqparatyn saqtaıdy.
19. Qorektik tizbek degenimiz
A) Qorektik qatynaspen baılanysqan aǵzalar toby.
B) Uqsas bıotoptar birlestigi.
C) Bir bıotopta tirshilik etetin aǵzalar toby.
D) Selbesip tirshilik etetin aǵzalar toby.
E) Bir-birin jeıtin janýarlar.
20. Mıkroskoptyń úlkeıtetin eki shynysy bar bólimi:
A) Týbýs
B) Obektıv
C) Okýlár
D) Aına
E) Shtatıv
21. Dárigerlik maqsatqa qoldanylatyn býyltyq qurt
A) Qyldyryqbas
B) Shubalshań
C) Súlik
D) Qumqazar
E) Kerende
22. Barlyq bulshyqet ulpalary túziledi:
A) Entodermadan
B) Ekgodermadan
C) Plazmadan
D) Mezodermadan
E) Ektoderma entodermadan
23. Qyzyl gúldi as burshaǵyn (genotıpi AA) gúli aq tústi daramen býdandastyrǵanda (genotıpi aa) birinshi urpaǵynda (F1) alynatyn gıbrıdteri:
A) 25% aq gúldiler jáne 75% qyzyl gúldiler.
B) 25% qyzyl gúldi jáne 75% aq gúldiler.
C) 100% qyzyl gúldiler.
D) 50% qyzyl gúldi jáne 50% aq gúldiler.
E) 100% aq gúldiler.
24. Tiri tabıǵatty júıeleýde asa zor eńbek sińirgen
A) Ch.Darvın
B) K.Lınneı
C) Rúle
D) J.B.Lamark
E) F.Engels
25. Janýarlardyń qurlyqqa shyǵý dáýiri:
A) Arheı.
B) Paleozoı.
C) Proterozoı.
D) Mezozoı.
E) Kaınazoı.
3 A C B D C E E B D B D C B D A D D E A C C D C B B
4-nusqa
1. Jasýshalyq qurylys tán
A) Tek birneshe vırýstarǵa.
B) Vırýs pen fagtarǵa ǵana.
C) Barlyq ósimdikterge.
D) Polıomıelıtke.
E) Bakterıofagtarǵa.
2. Tamyr tynys alý kezinde sińiretini:
A) ottegi
B) mıneraldy tuz
C) kómirqyshqyl gazy
D) sý
E) organıkalyq zattar
3. Burshaq tuqymdastaryna jatady:
A) bıdaı.
B) úrmeburshaq.
C) astra (qashqar gúl).
D) tary.
E) qyzanaq.
4. Aǵashqulaq (trýtovık) sańyraýqulaǵynyń aǵashtardy zaqymdaýy:
A) jipshýmaqtarymen
B) jekelengen jipshelerimen
C) qalpaqshasymen
D) sporalarymen
E) jemisti denesimen
5. Gıdradaǵy búrshiktenýi:
A) regenerasıasy
B) jynystyq kóbeıýi
C) damýy
D) qorektenýi
E) jynyssyz kóbeıýi
6. Ýly bezi bolmaıtyn jándik:
A) Qyrshaıan.
B) Qaraqurt.
C) Búıi.
D) Sharshyly órmekshi.
E) Ózen shaıany.
7. Qannyń quramyna kiretin jasýshalar
A) Epıtelıı jasýshalary.
B) Et jasýshalary.
C) Osteosıtter (súıeki jasýshalar).
D) Leıkosıtter.
E) Heırondar.
8. Adrenalın qanda shekten tys kóbeıgende, aǵzada bolatyn ózgeris:
A) Qan tamyrlary keńeıedi.
B) Júrek jumysy kúsheıip, dene qyzýy kóteriledi.
C) Qanda glúkoza azaıady.
D) Dene qyzýy tómendeıdi.
E) Asqorytý kúsheıedi.
9. Tiri organızmder tirshilik etetin Jer betiniń geologıalyq qabyǵy:
A) Lıtosfera.
B) Bıosfera.
C) Gıdrosfera.
D) Noosfera.
E) Atmosfera.
10. Kindigi jýan,etjeńdi gúlshoǵyry:
A) sobyq
B) shoqparbas
C) kúrdeli masaq
D) shashaqgúl
E) masaq
11. Cutqorektilerdiń terisindegi tubit jamylǵysy
A) terini zaqymdanýdan qorǵaıdy.
B) denedegi jylýdy saqtaıdy.
C) terini lastanýdan saqtaıdy.
D) sıpap sezýge qajet.
E) túleý úshin qajet.
12. Adrenalın bólinetin bez:
A) Jynys.
B) Gıpofız.
C) Uıqy.
D) Búırek ústi.
E) Qalqansha.
13. Mı baǵanasyna kiretin bóligi
A) Mıshyq.
B) Somatıkalyq júıkeler.
C) Shetki júıke júıesi.
D) Sopaqsha mı.
E) Úlken mı syńarlary.
14. Tirek-qımyl júıesin damytýǵa qatysy joq oıyn:
A) altybaqan
B) qyz qýý
C) aq súıek
D) báıge
E) jumbaq aıtý
15. Ókpeden júrekke baratyn qantamyr baı:
A) kómirqyshqyl gazyna
B) azot oksıdine (II)
C) azotqa
D) bógde gazdarǵa
E) ottegine
16. Aýyzda qorytylatyn zat
A) qurǵaq as
B) suıyq as
C) kómirsý
D) aqýyz
E) maılar
17. Maılardyń, kómirsýlardyń sıntezdelý áreketi júredi:
A) Vakýolde.
B) Tegis betti endoplazmalyq torda.
C) Goldjı kompleksinde.
D) Iadroda.
E) Lızosomada.
18. Eski jasýshalardyń jańaryp otyrýynyń sebebi:
A) Kóbeıý.
B) Ydyraý.
C) Jıyrylý.
D) Qozý.
E) Titirkený.
19. Agrosenozdar -
A) Óte kóp túrlerden quralǵan bıogeosenozdar.
B) Jasandy bıogeosenozdar.
C) Joıylmaıtyn turaqty bıogeosenozdar.
D) Topyraqqa túsken zattardy paıdalanatyn bıogeosenozdar.
E) Tabıǵı bıogeosenozdar.
20. Tuqymynyń óngishtigi +15 bolatyn ósimdik:
A) sábiz
B) qaýyn
C) pıaz
D) úrmeburshaq
E) burshaq
21. Baýyrsorǵyshtyń damýy:
A) Jumyrtqa - dernásil - sısta - eresek aǵza.
B) Jumyrtqa - kirpiksheli dernásil - quıryqty dernásil - quıryqsyz dernásil - sısta - eresek aǵza.
C) Jumyrtqa - sısta - eresek aǵza.
D) Jumyrtqa - kirpikshesiz dernásil - quıryqty dernásil - sısta.
E) Jumyrtqa - kirpisheli derniásil - quıryqsyz dernásil - eresek aǵza.
22. Ontogenezdik damýda ektoderma qabatynan paıda bolatyn:
A) Bulshyq et.
B) Zár shyǵarý júıesi.
C) Júıke taqtashasy.
D) İshek.
E) Horda.
23. Alleldik genderdiń ornalasýy:
A) Ár jup hromosomada.
B) Bir aýtosomda jáne jynys hromosomada.
C) Jynys hromosomada.
D) Gomologty hromosomada.
E) Taq gender.
24. Qorǵanysh reńge jatady:
A) Zebrdiń ashyq órnegi.
B) Ýsyz jándikterdiń ýly jándikterge uqsaýy.
C) Hanqyzynyń este qalatyn aıqyn túsi.
D) Pishini butaqqa uqsas juldyzqurt.
E) Shaǵatyn jabaıy aranyń túsi.
25. Adamdaǵy rýdımentterge jatatyn
A) kókettiń bolýy.
B) túktilik.
C) úshinshi qabaq.
D) quıryqtyń damýy.
E) kóp emshektilik.
4 C A B D E E D B B A B D D E E C B A B B B C D B C
5-nusqa
1. Kúlte ishinde ornalasady
A) Tostaǵansha
B) Atalyqtar
C) Sabaq
D) Gúlsaǵaq
E) Gúltaban
2. Kúnbaǵystyń jemisi-
A) Dánek.
B) Jıdek.
C) Tuqymsha.
D) Burshaq qyn.
E) Qaýashaq.
3. Aǵashtardyń tamyrlarymen sımbıozdyq tirshilik etetin sańyraýqulaqtar:
A) Qaıyńqulaq.
B) Qastaýysh.
C) Aq zeń.
D) Aǵashqulaq.
E) Ashytqy sańyraýqulaqtar.
4. Polıpter:
A) Kóp qarmalaýyshty jándikter.
B) Kóp sımmetrıaly jándikter.
C) Kópaıaqty qozǵalmaıtyn jándikter.
D) Kóp tabandy jándikter.
E) Kóp búrshikti jándikter.
5. Hıtındi jabynnyń atqaratyn qyzmeti:
A) Qorǵanysh.
B) Syrtqy ortamen baılanys.
C) Tynys alý.
D) Qanaınalym.
E) Sezim múshesi.
6. Tumaý vırýstarynyń kezdesetin jeri-
A) ókpede.
B) qaqyryqta, silekeıde.
C) terdiń quramynda.
D) jastyń quramynda.
E) teride.
7. Adam denesinde kún sáýlesiniń áserinen túziledi:
A) V dárýmeni.
B) A dárýmeni.
C) D dárýmeni.
D) K dárýmeni.
E) S dárýmeni.
8. Jasýshanyń barlyq organoıdtarynyń orny:
A) Jasýsha ortalyǵy.
B) Lızosoma.
C) Plasıdter.
D) Iadro.
E) Sıtoplazma.
9. Jerdiń sanaly qabyǵy-
A) Lıtosfera.
B) Gıdrosfera.
C) Noosfera.
D) Atmosfera.
E) Bıosfera.
10. Shashaq tamyr júıesi bar ósimdik:
A) Úrmeburshaq.
B) Kúnbaǵys.
C) Baq-baq.
D) Qaýyn.
E) Pıaz.
11. Balyqtardyń qanaınalym júıesi:
A) eki qanaınalym sheńberi
B) tuıyq emes
C) tórt qanaınalym sheńberi
D) úsh qanaınalym sheńberi
E) bir qanaınalym sheńberi
12. Qańqany quraıtyn ulpa:
A) Júrek bulshyqeti.
B) Júıke.
C) Bulshyqet.
D) Epıtelıı.
E) Dáneker.
13. Uıqy jáne sergektikti retteıtin ortalyq
A) úlken mı syńarynda
B) mı kópirshesinde
C) aralyq mıda
D) mıshyqta
E) ortańǵy mıda
14. Jalpaq súıek
A) ortan jilik
B) alaqan súıekteri
C) samaı súıegi
D) asyqty jilik
E) omyrtqa
15. Erıtrosıtter jasalady.
A) uıqy bezinde
B) lımfa túıininde
C) jilik maıy men kemikte
D) baýyrda
E) kók baýyrda
16. Qazirgi zamandaǵy fızıologıalyq teorıaǵa akademık I.P.Pavlovtyń qosqan úlesi
A) Qaryn sóli bólinýiniń gýmoraldyq jolmen rettelýin kórsetti.
B) Barlyq ósimdikter men janýarlardyń birtutastyǵyn dáleldedi.
C) Tuqym qýalaýshylyq pen ózgergishtik qubylystaryn ashty.
D) Jeke janýardyń damýy, tarıhı damýdy qaıtalaıtyndyǵyn dáleldedi.
E) Aǵza ontogenezinde olardyń tarıhı damýynyń jańa joly salynatynyn kórsetti.
17. Hromosomalarda bolatyn.
A) Kómirsý
B) Maı.
C) Aqýyz (nárýyz).
D) ATF.
E) DNQ.
18. Mıkroorganızmder seleksıasynda keń qoldanylatyn ádister:
A) Polıploıdıa.
B) Eksperımenttik mýtagenez.
C) Qoldan suryptaý.
D) Jaqyn týystar arasyndaǵy ádis.
E) Áriden býdandastyrý ádisi.
19. Organıkalyq zatty jasaıtyn jasyl ósimdikterdiń toby :
A) Prodýsentter.
B) Konsýmentter.
C) Redýsentter.
D) Geterotroftar.
E) Sımbıozdy ómir súretinder.
20. Júgeriniń gúlderi:
A) Eki úıli
B) Qos jynysty
C) Bir úıli
D) Dara jynysty
E) Jynyssyz
21. Tuqymnyń quramyndaǵy organıkalyq zattar-
A) Sý.
B) Ár túrli zattar.
C) Maı, krahmal, aqýyz.
D) Mıneraldy zattar, sý.
E) Mıneraldy zattar, aqýyz.
22. Qazaqstannyń mal sharýashylyǵyna zıandy qurt:
A) Qylqurt
B) Sýyrtqy
C) Taspa qurt
D) Úshkirqurt
E) Mıqurt
23. Redýksıalyq bólinýdiń profazasy kelesi satylardan turady:
A) leptonema, zıgonema, pahınema, dıplonema, dıakenez.
B) leptonema, zıgonema, partenogenez, dıplonema, dıakenez.
C) leptonema, zıgonema, pahınema, partenogenez, dıakenez.
D) leptonema, partenogenez, pahınema, dıplonema, dıakenez.
E) leptonema, dıplonema,zıgonema, pahınema, dıakenez
24. Tabıǵatta túrdiń tirshilik etý arealyn anyqtaý krıterıi.
A) Genetıkalyq - fızıologıalyq.
B) Ekologıalyq - fızıologıalyq.
C) Fızıologıalyq - sıstematıkalyq.
D) Geografıalyq - ekologıalyq.
E) Morfologıalyq - anatomıalyq.
25. Alǵashqy jelililerdiń (bassúıeksizder tıpi) paıda bolǵan dáýiri
A) Arheı.
B) Paleozoı.
C) Proterozoı.
D) Mezozoı.
E) Kaınozoı.
5 B C A C A B C E C E E E B C C A E B A D C E A D C
6-nusqa
1. Qurǵaqshylyqqa tózimdi, jylý súıgish ósimdik.
A) Bıdaı.
B) Kúrish.
C) Suly.
D) Tary.
E) Qamys.
2. Kartoptyń shyqqan jeri:
A) Chılı jáne Perý taýlary.
B) Avstralıa.
C) Iran.
D) Afrıka.
E) Indıa.
3. Qyna qabattamasyndaǵy (denesinde) jasyl baldyrlardyń roli
A) Topyraqtan sýdy sińiredi.
B) Qunarsyz jerlerde ósýine áser etedi.
C) Qynanyń kóbeıýine qatysady.
D) Fotosıntez nátıjesinde organıkalyq zat túzedi.
E) Qynanyń ósýine áser etedi.
4. Ystyq elderde uıqy aýrýyn taratýshy
A) Leıshmanıa
B) Qurtamysh
C) Trıpanosoma
D) Bezgek
E) Lámblıa
5. Býnaqdenelilerdiń tynys alýy :
A) Qursaǵyn birese jıyryp, birese sozýdyń nátıjesinde demtútiktegi aýa jańarady.
B) Aıaqtarynda ornalasqan jelbezekteri arqyly.
C) Búkil dene jamylǵysy arqyly tynys alady.
D) Ókpe arqyly.
E) Aıaǵynda ornalasqan ókpe qapshyǵy arqyly.
6. Tynysalý músheleriniń aýrýyna jatatyny
A) serrozıt.
B) ateroskleroz.
C) týberkýlez.
D) meshel.
E) karıes.
7. Búırek ústi beziniń bóletin gormony:
A) Ósý gormony.
B) Tıroksın.
C) Adrenalın.
D) Glúkagon.
E) Insýlın.
8. Avtotrofty qorektenetin aǵzalar:
A) Vırýstar.
B) Sańyraýqulaqtar.
C) Ósimdikter.
D) Adam.
E) Janýarlar.
9. Qyzyl kitaptyń mindetteri-
A) Úı janýarlarynyń barlyq túrin saqtap qalý.
B) Respýblıka zańdaryna sáıkes sırek túrlerdi qorǵaý.
C) Jabaıy ósimdikterdiń barlyq túrin saqtap qalý.
D) Jabaıy janýarlardyń barlyq túrin saqtaý.
E) Mádenı ósimdikterdiń barlyq túrin saqtap qalý.
10. Japyraq taqtasynyń ústińgi jáne astyńǵy jaq betterin qaptaıtyn qabyqsha:
A) Baǵanaly jasýshalar
B) Borpyldaq jasýshalar
C) Júıkeler
D) Ótkizgish shoq.
E) Óń
11. Súıekti balyqtardyń asqorytý júıesinde joq múshe:
A) baýyr
B) ishek
C) asqazan
D) ót
E) kloaka
12. İshki jáne syrtqy sekresıa bezderiniń qyzmetin qatar atqarady
A) Epıfız
B) Silekeı bezi
C) Gıpofız
D) Uıqy bezi
E) Maı bezi
13. Mıdyń torly qabyqshasynyń qabyný sebepteri:
A) tumaý
B) mı shaıqalý
C) bas súıek zaqymdaný
D) basqa soqqy tıý
E) bıikten qulaý
14. Súıektiń uzaryp ósýi nege baılanysty?
A) Bulshyqet jasýshalarynyń bólinýine.
B) Súıek ishi jasýshalarynyń bólinýine.
C) Súıek ushyndaǵy shemirshek ulpasy jasýshalarynyń bólinýine.
D) Bulshyqettiń jıyrylyp sozylýyna.
E) Súıek ulpasynyń qattylyǵyna.
15. Aǵzany mıkrobtardyń enýinen saqtaıdy:
A) Protrombın
B) Erıtrosıt
C) Trombosıt
D) Gemoglobın
E) Leıkosıt
16. Tuz qyshqyly neniń quramyna kiredi?
A) Silekeıdiń.
B) Óttiń.
C) Uıqy bezi sóliniń.
D) Asqazan sóliniń.
E) İshek sóliniń.
17. Bıosıntez
A) organıkalyq qosylystardyń ydyraýy.
B) ortanyń fızıkalyq, hımıalyq ózgeristerine jaýap berý qabileti.
C) jaı zattardyń qosylyp, aqýyz, maı, kómirsýdyń túzilýi.
D) jasýshanyń mólsheri men salmaǵynyń artýy.
E) jasýshanyń bóliný arqyly ekige bólinip, ózin-ózi óndirýi.
18. Blastýla:
A) eki qabatty uryq
B) jelililer músheleriniń qalyptasý satysy
C) jumyrtqa jasýshalarynyń uryqtanýy
D) úsh qabatty uryq
E) bir qabatty uryq
19. Kún sáýlesi energıasynyń hımıalyq zattar energıasyna aınalýyn júzege asyratyn
A) Prodýsentter.
B) Redýsentter.
C) Konsýmentter.
D) Vırýstar.
E) Bakterıofagtar.
20. Jemisi jel arqyly taralatyn-
A) úıeńki.
B) sheten.
C) ıtoshaǵan.
D) sary qaraǵan.
E) injýgúl.
21. Jeke gúlder birinen soń biri kezektesip, ortaq kindikten taralatyn uzyn gúlsaǵaqtary bar gúlshoǵyry
A) Masaq
B) Qalqansha
C) Shashaq
D) Sobyq
E) Shatyr
22. Parazıt qurttardy zertteıtin ǵylym salasy:
A) gınekologıa
B) kardıologıa
C) gelmıntologıa
D) endokrınologıa
E) dermatologıa
23. Ata-analary bir-birinen eki jup belgi boıynsha ajyratylatyn daralardy shaǵylystyrý
A) tirkes tuqymqýalaý zańy.
B) tolymsyz domınanttylyq.
C) monogıbrıdti shaǵylystyrý.
D) dıgıbrıdti shaǵylystyrý.
E) gametalar tazalyǵy erejesi.
24. Aıqas tozańdanatyn ósimdikter seleksıasynda ár túrli tarmaqtary ózara tozańdandyrý:
A) Áriden gıbrıdteý.
B) Lınıaaralyq gıbrıdter.
C) Polıploıdıalyq ádis.
D) Mýtagenezdik ádis.
E) Mentor ádisi.
25. Evolúsıanyń qozǵaýshy kúshine jatpaıtyny:
A) Tuqymqýalaýshylyq ózgergishtik.
B) Tabıǵı suryptalý.
C) Beıimdelýshilik.
D) Tuqymqýalaýshylyq.
E) Tirshilik úshin kúres.
6 D A D C A C C C B E E D A C E D C E A A C C D B C
7-nusqa
1. Jemisinde organıkalyq qyshqyldar bar ósimdik -
A) júgeri.
B) arpa.
C) qarabıdaı.
D) asburshaq.
E) qyzanaq.
2. Burshaqtuqymdas ósimdik tuqymdary óte baı:
A) Aqýyzǵa (nárýyzǵa)
B) Maılarǵa.
C) Mıneraldy zatqa.
D) Krahmalǵa.
E) Sýǵa.
3. Aq zeńniń jipshýmaq jipsheleri ... turady.
A) eki jasýshadan
B) úsh jasýshadan
C) tórt jasýshadan
D) bir ǵana jasýshadan
E) kóp jasýshadan
4. İshekqurttarmen kúres sharalaryn zerttegen:
A) A.O. Kovalevskıı.
B) M.F. Ivanov.
C) K.I. Skrábın.
D) N.S. Býtarın.
E) P.I. Marıkovskıı.
5. Aıaqtary birneshe býnaqtardan quralatyn jándikter:
A) Býynaıaqtylar.
B) Býyltyq qurttar.
C) Býnaqdeneliler.
D) Bylqyldaqdeneliler.
E) Kóp qyltandy qurttar.
6. Densaýlyq saqtaý sharttary jáne aýrýdyń aldyn alý sharalary týraly ǵylym:
A) Fızıologıa.
B) Ekologıa.
C) Gıgıena.
D) Tántaný.
E) Medısına.
7. Týberkýlez taıaqshasynyń zaqymdaıtyn múshesi-
A) ishekter.
B) asqazan.
C) ókpe.
D) qantamyrlar.
E) baýyr.
8. Jasýsha quramyndaǵy sý mólsheri
A) 30 %
B) 1 %.
C) 70%- 80 %.
D) 5 %.
E) 20 %.
9. Jerdiń aýa qabaty atalady:
A) Lıtosfera.
B) Gıdrosfera.
C) Atmosfera.
D) Stratosfera.
E) Troposfera
10. Toz degenimiz
A) Bóliný jasýshalarynan turatyn túzýshi ulpa.
B) Mehanıkalyq ulpa, ósimdikke myqty serpimdilik beredi.
C) Óli jasýshalardyń birneshe qabattarynan turatyn jabyn ulpasy.
D) Quramynda plasıdteri bar jasýshalardan turatyn negizgi ulpa.
E) Tiri jasýshalardyń bir qabatynan turatyn jabyn ulpa.
11. Kóp tuqymbastamasy bar jatyn-
A) Maqtada
B) Bıdaıda
C) Arpada
D) Qarabıdaıda
E) Alhoryda
12. Sútqorektiler terisiniń sozylǵyshtyǵy, sý juqpaıtyndyǵy kelesi bezderge baılanysty:
A) sút
B) ıis
C) maı
D) gormon bóletin
E) teri
13. Mıdyń torly qabyqshasynyń qabynýy
A) gaımorıt
B) arahnoıdıt
C) ensefalıt
D) menıngıt
E) polıp
14. Adamnyń sińiri
A) bulshyqetti jazady.
B) ıilgishtik qasıet beredi.
C) bulshyqetti súıekke bekitedi.
D) bulshyqetti búgedi.
E) bulshyqetti jıyrady.
15. Kóktamyr qany dep atalatyn qan
A) mochevınaǵa qanyqqan qan.
B) kómirqyshqyl gazyna qanyqqan qan.
C) ottegine qanyqqan qan.
D) glúkoza men peptıdterge qanyqqan qan.
E) ishekterden aǵyp shyqqan qan.
16. Qarynda aqýyz ydyratatyn ferment
A) adrenalın
B) tırozın
C) trıopsın
D) pepsın
E) ınsýlın
17. Mıksedema aýrýynyń paıda bolýy
A) Ósý gormonynyń jetispeýshiliginen.
B) Qalqansha bezi qyzmetiniń jetispeýshiliginen.
C) Adrenalın gormonynyń artyq bólinýinen.
D) Qalqansha bezi qyzmetiniń shekten tys bolýynan.
E) Tımozın gormonynyń artyq mólsherinen.
18. Jasýshanyń suıyq ortada qozǵalýǵa beıimdelgen jipshe tárizdi názik ósindileri:
A) Ósindi.
B) Deneshik.
C) Taraqsha.
D) Kirpiksheler, talshyqtar.
E) Túıirshikti endoplazmalyq tor.
19. Ektoderma degenimiz :
A) syrtqy uryq japyraqshasy.
B) bir qabatty shar tárizdi ishi qýys uryq.
C) uryq damýynyń qos qabatty satysy.
D) uryqtyń úshinshi qabatynyń túzilýi.
E) ishki uryq japyraqshasy.
20. Tirshiliginde tym bolmasa bir ret gúldeıtin ósimdiktiń atalýy:
A) bir jyldyq.
B) gúldi.
C) kóp jyldyq.
D) eki jyldyq.
E) shóptektes.
21. Qazaqstan jerindegi qoryqtar sany
A) 20
B) 9
C) 15
D) 11
E) 10
22. Kombınatıvtik ózgergishtik degenimiz:
A) mıtoz barysynda genetıkalyq materıal kóshirmesi
B) hromosoma qurylysynyń ózgerýi
C) gametalardyń kezdeısoq qosylyp, jańa úılesimderdiń túzilýi
D) syrtqy orta jaǵdaıyna áseri
E) hromosomalar sanynyń ózgerýi
23. Analogıalyq múshelerge jatatyndar:
A) Qus qanaty men ıttiń tabany.
B) Burshaqtyń murtshasy men kaktýstyń tikenegi.
C) Kórtyshqan men baqanyń aldyńǵy qoldary.
D) Egeýquıryq pen baqanyń aldyńǵy qoldary.
E) Qus qanaty men kóbelektiń qanaty.
24. Qysta oramjapyraq (qyryqqabat) kóbelegi -
A) Qyrylady.
B) Qýyrshaq kúıinde qystap shyǵady.
C) Eresek kúıinde qystap shyǵady.
D) Dernásil qalpynda qystap shyǵady.
E) Jumyrtqa qalpynda qystap shyǵady.
25. Qasqyrdyń bókenge shabýyly:
A) Básekelestik.
B) Jyrtqyshtyq.
C) Selbesý.
D) Parazıttik.
E) Aramtamaqtyq.
7 E A D C A C C C C C A C B C B D B D A B B C E B B
8-nusqa
1. Shirnelikter jatatyn ulpa:
A) Jabyn
B) Ótkizgish
C) Tirek
D) Negizgi
E) Bólip shyǵarýshy
2. Kóńdi (qıdy) topyraqqa kúzde shashý sebebi:
A) Ósimdik sińirýi úshin.
B) Tuqymnyń isinýi úshin.
C) Erýi úshin.
D) Shirýi úshin.
E) Ósýdi tezdetý úshin.
3. Alqa tuqymdasynyń gúlindegi kúlte japyraqshalarynyń sany-
A) 5.
B) 6.
C) 4.
D) 8.
E) 10.
4. Qaraǵaıly ormandarda ósetin qyna
A) Qabyrshaq qyna
B) Talshyq qyna
C) Buta qyna
D) Japyraq qyna
E) Jip tárizi qyna
5. Trematodtar, ol:
A) İsheksorǵy.
B) Aqsulama.
C) Úshkirqurt.
D) Kirpiksheli qurttar.
E) Sorǵysh qurttar.
6. Jarǵaqqanattylarǵa jatatyny:
A) Shanshar.
B) Qońyz.
C) Yzyldaq.
D) Sona.
E) Shegirtke.
7. Ókpeniń syrtqy qabatynyń ataýy:
A) plevra (siriqaýyz)
B) seroz
C) tútinsheler
D) kópirshikter
E) kedir-budyr qabyqsha
8. Gastrıt (asqazannyń qabynýy)-
A) tik ishektiń aýrýy.
B) búırektiń aýrýy.
C) ishektiń aýrýy.
D) baýyrdyń aýrýy.
E) asqazannyń silemeıli qabyǵynyń aýrýy.
9. Bıosfera týraly ilimdi jazǵan -
A) B.I.Bernadskıı.
B) C.C.Chetverıkov.
C) I.I.Shmalgaýzen.
D) A.N.Ceversov.
E) N.I.Bavılov.
10. Atalyq jáne analyq jynys jasýshalarynyń qosylýy.
A) Tozań
B) Tozańdaný
C) Uryqtaný
D) Tuqymbastama
E) Tuqym
11. Qurbaqa terisiniń qurylysynyń ereksheligi?
A) Terisinde kilegeıli bezder joq.
B) Terisi tegis, qabyrshaqpen qaptalǵan.
C) Terisi ákti plasınkamen qaptalǵan.
D) Súıekti qabyrshaqpen qaptalǵan.
E) Terisi budyrly kilegeıli bezben qaptalǵan.
12. Uıqy bezi bóletin gormondardyń qyzmeti:
A) Kómirsý almasýyn retteıdi
B) Barlyq bezderdiń jumysyn retteıdi
C) Maı almasýdy retteıdi
D) Totyǵý-totyqsyzdaný reaksıasyn jyldamdatady
E) Aǵzanyń ósýin retteıdi
13. Mı qyrtysyndaǵy kórý aımaǵy
A) tańdaı
B) tóbe
C) samaı
D) mıshyq
E) shúıde
14. Býynnyń shyǵýy:
A) súıek zaqymdalmaı , súıektiń oıysy zaqymdalsa
B) býyn qaltasy zaqymdalsa
C) sińir sozylǵanda
D) býyn súıekteri ornynan taıǵanda
E) qabyǵy zaqymdanǵanda
15. Júrektiń kishi qanaınalym sheńberi bastalatyn bóligi:
A) Oń jaq qulaqsha.
B) Oń jaq qarynsha.
C) Qolqa.
D) Sol jaq qulaqsha.
E) Sol jaq qarynsha.
16. Aǵzada jetispegende teri aýrýy dermatıt paıda bolady
A) - A
B) - K
C) - N
D) - D
E) - S
17. Fotosıntez prosesi júretin jasýsha organoıdy:
A) Hloroplast.
B) Mıtohondrıa.
C) Hromoplast.
D) Lızosoma.
E) Rıbosoma.
18. Kómirsýlardyń ishindegi polısaharıdter:
A) glúkoza
B) krahmal
C) frýktoza
D) dezoksırıboza
E) rıboza
19. Urpaǵynda ajyramaı óziniń belgilerin taza kúıinde saqtap qalýy:
A) Belgisiniń basym bolýy.
B) Geterozıgota.
C) Gomozıgota.
D) Genderdiń jıyntyǵy.
E) Belgisiniń joǵalýy.
20. Shyrshaly ormannyń úshinshi qabaty(satysy)-
A) Qaraqat.
B) Úıeńki.
C) Múkter.
D) Terekter.
E) Qaıyńdar.
21. Qyryqbýynnyń jazdyq órkeni:
A) Bolmaıdy
B) Jasyl
C) Qońyr
D) Qyzyl
E) Aq
22. Meıozdyq kezeńde hromosomalar jıyntyǵy:
A) eki ese azaıady
B) bir juby artyp ketedi
C) kezdeısoq ózgeriske ushyraıdy
D) eki ese kóbeıedi
E) ózgerissiz qalady
23. And (Ońtústik Amerıka) ortalyǵy … otany.
A) maıly taǵamnyń
B) kúrishtiń
C) kartoptyń
D) júzimniń
E) oramjapyraqtyń (qyryqqabat)
24. Jas ǵalym A. Ýolles pen Ch. Darvınniń tujyrymy
A) túrler únemi jańaryp otyrady
B) tabıǵı suryptalý júredi
C) túr ózgermeıdi
D) aǵzalar kúrdelenip damýy bolmaıdy
E) túr ózgerýge beıim
25. Ár túrge jatatyn aǵzalardyń ózara jaǵdaı týǵyza otyryp tirshilik etýi:
A) Aramtamaqtyq.
B) Jyrtqyshtyq.
C) Parazıttik.
D) Básekelestik.
E) Selbesý.
8 E D A C E A A E A C E A E D B C A B C A B A C B E
9-nusqa
1. Súıekti shyryndy jemis-
A) Kartop
B) Qaraqat
C) Alhory
D) Alma
E) Júzim
2. Kaktýstyń túri ózgergen sabaǵy:
A) Pıazshyq
B) Tamyrsabaq
C) Shyryndy
D) Soıaý
E) Túınek
3. Japyraqtary paralel (qatar)júıkeli ósimdik:
A) Astyq tuqymdastar.
B) Alqa tuqymdastar.
C) Burshaq tuqymdastar.
D) Raýshan gúldiler
E) Múkter
4. Qaraǵaıdyń árbir qysqarǵan órkeninde damıtyn japyraqtar:
A) on eki qylqan.
B) eki qylqan (qos qylqan).
C) tórt qylqan.
D) úsh qylqan.
E) bir qylqan.
5. Qyna denesinde sańyraýqulaq
A) Organıkalyq zat túzedi.
B) Ósken jerine bekinip turýyna kómektesedi.
C) Spora túzýge qatysady.
D) Erekshe qyshqyl bóledi.
E) Sý jáne onda erigen mıneraldy tuzdardy sińiredi.
6. Eresek keneniń júretin aıaǵynyń sany:
A) 4 jup.
B) 6 jup.
C) 2 jup.
D) 3 jup.
E) 5 jup.
7. Adamnyń ishek-qaryn aýrýlaryna jatady:
A) Otıt.
B) Revmatızm.
C) Týberkýlez.
D) Pále.
E) İshqurt.
8. Oı eńbeginiń gıgıenasyna jatady:
A) Uıyqtap alý
B) Tynyǵý kezinde dop oınaý
C) Árbir 30-40 mınýtta tynyǵý
D) 2 saǵat tapjylmaı otyrý
E) Jarty saǵat sabaq oqý
9. Halyqaralyq Adam jáne bıosfera baǵdarlamasyna qatysýshy memleketter -
A) Tabıǵat eskertqishterin uıymdastyrady.
B) Bıosferalyq qoryqtar uıymdastyrady.
C) Kádimgi qoryqtar uıymdastyrady.
D) Mıkroqoryqtar uıymdastyrady.
E) Qoryqshalar uıymdastyrady.
10. Jynyssyz jolmen kóbeıýge jatady:
A) Sporamen
B) Dánegimen
C) Tuqymmen
D) Gúlmen
E) Jemispen
11. Uıasyn jerge salatyn (jasaıtyn) qustar
A) qarǵa, saýysqan, uzaqqarǵa.
B) bábisek, qamystorǵaı.
C) biztumsyq shóje, qurqyltaı.
D) úırek, tyrna, qurlar.
E) toqyldaq, shymshyq, shybynshy.
12. Jasýshada ári ferment, ári gormon, ári qurylys materıal:
A) aqýyz
B) DNK
C) krahmal
D) kómirsýlar
E) RNK
13. Sopaqsha mı-
A) Tonýsty retteıdi.
B) Julynmen baılanysty retteıdi.
C) Asqorytýdy retteıdi.
D) Qozǵalysty retteıdi.
E) Qozýdy mı qyrtysyna ótkizýdi retteıdi.
14. Shamaly qozǵalmaly súıekter:
A) jambas beldeýi jáne ortan jilik
B) ıyq beldeýi jáne buǵana
C) omyrtqa
D) tómengi jaqsúıek
E) bassúıek
15. Qan azdyqtyń belgisi:
A) Lımfosıtterdiń jetispeýi.
B) Trombosıtterdiń jetispeýi.
C) Fagosıtterdiń jetispeýi.
D) Leıkosıtterdiń jetispeýi.
E) Erıtrosıtter, men gemoglobınniń jetispeýi.
16. Balalarda meshel aýrýynyń damýy myna vıtamınniń (dárýmenniń) jetispeýinen bolady-
A) A
B) V12
C) S
D) D
E) V1
17. Tuqym qýalaıtyn belgini urpaqtan urpaqqa jetkizýshi:
A) Sıtoplazma.
B) Mıtohondrıalar.
C) Lızosomalar.
D) Hromosomalar.
E) Vakýol.
18. Kómirsýlardyń jasýshada atqaratyn qyzmeti.
A) Katalızatorlyq.
B) Tasymaldaý.
C) Qorǵanysh.
D) Energetıkalyq.
E) Tuqymqýalaý aqparatyn saqtap qalý.
19. Alopolıplondıa:
A) ár túrli túr jáne týystardyń tutas genomdaryn qosý
B) týystardy ózara býdastyrý
C) ár túrli túrler ózara býdastyrý
D) kóp belgisi bar túrlerdi ózara býdandastyrý
E) ár túrli belgisi bar týystardy ózara býdandastyrý
20. Tek sýda ónetin ósimdik
A) Kúrish
B) Tary
C) Júgeri
D) Arpa
E) Qarabıdaı
21. Sıyr sepeniniń fınkasyn joıý joly - sıyr etin:
A) tolyq pisirý
B) tuzdaý
C) shala pisirý
D) jýý
E) kúnge keptirý
22. Túrlenip damıdy
A) kesirtke
B) kógershin
C) baqa
D) ıt
E) jylan
23. Adamnyń adamtektes maımyldardan shyqqandyǵy týraly alǵash jazǵan ǵalym-
A) Ch.Darvın.
B) J.B.Lamark.
C) A.N.Ceversov.
D) F.Engels.
E) Arıstotel.
24. Ekojúıe
A) aımaq
B) túrlerdiń damýy
C) túrler jıyntyǵy
D) túrlerdiń turaqty deńgeıi
E) túrlerdiń ózgerýi
25. Astyq daqyldarynyń bıogeosenozy:
A) agrosenoz
B) orman sharýashylyǵy
C) bıosenoz
D) qoryq
E) geosenoz
9 C C A B E A E C B A D A C C E D D D A A A C B D A
10-nusqa
1. Kartop túıneginen organıkalyq zattar gúlge jetkiziledi
A) kambıımen.
B) qabyq óńimen.
C) súrek arqyly.
D) tin arqyly.
E) ózekpen.
2. Jylý súıgish ósimdikterge jatatyn:
A) Bıdaı.
B) Asburshaq.
C) Qara bıdaı.
D) Asqabaq.
E) Sábiz.
3. Astyq tuqymdasqa jatatyn ósimdik:
A) Pıaz.
B) Shomyr.
C) Oramjapyraq.
D) Sábiz.
E) Júgeri.
4. Sańyraýqulaq jasýshasynda bolmaıdy:
A) Iadro shyryny.
B) Iadroshyq.
C) Sıtoplazma.
D) Hlorofıl.
E) Iadro.
5. Tolyq túrlenip damıtyn býnaqdenelilerdiń otrády:
A) Bıtter
B) Inelikter
C) Búrgeler
D) Dáýitter
E) Taraqandar
6. Júrektiń bulshyqetti qabaty:
A) Qulaqsha.
B) Mıokard.
C) Qarynsha.
D) Endokard.
E) Epıkard.
7. Uıqy refleksin zerttegen ǵalym:
A) I.P.Pavlov
B) I.M.Sechenov
C) P.K.Anohın
D) I.I.Mechnıkov
E) N.I.Pırogov
8. Qos mekendilerdiń jerde keń taraǵan dáýiri:
A) Arheı.
B) Mezozoı.
C) Kaınozoı.
D) Paleozoı.
E) Proterozoı.
9. Jer ǵalamsharynyń sý qabaty atalady:
A) Atmosfera.
B) Lıtosfera.
C) Troposfera.
D) Gıdrosfera.
E) Stratosfera.
10. Qyzǵaldaqty kóbeıtý joly:
A) Murtsha arqyly
B) Túınek arqyly
C) Sulatpa órken arqyly
D) Tamyrsabaq arqyly
E) Pıazshyq arqyly
11. Sút bezderi nashar damyǵan sútqorektiler
A) Ehıdna (túrpi).
B) Koala.
C) Kengýrý.
D) Kirpi.
E) Qoıan.
12. Júıke jasýshalarynda qajetsiz ýly jasýshylardy sińiredi
A) mıtohondrıı
B) lızosoma
C) qabyqsha
D) rıbosoma
E) sentrosoma
13. Minez-qulyqpen, eske saqtaý, sóıleý baılanysty
A) aldyńǵy mıǵa
B) julynǵa
C) mıshyqqa
D) mı syńarlaryna
E) sopaqsha mıǵa
14. İshi qýys, tyǵyz zattan turatyn, uzyn súıek
A) buǵana
B) jambas
C) jilik
D) qabyrǵa
E) tós
15. Alkogól áserinen bolatyn baýyr aýrýy
A) týberkýlez
B) sırroz
C) baýyrsorǵy
D) sepen
E) lámblıoz
16. Aǵzadaǵy negizgi energıa qory:
A) kómirsý
B) dárýmen
C) maı
D) amınqyshqyly
E) aqýyz (nárýyz)
BQO, Terekti aýdany,
Prırechnyı JOBBM,
İİ sanatty ınformatıka páni
muǵalimi Aıshýakov Merlan Adılovıch
Test ENT Bıologıa
1. Caǵaqty japyraq bolady
A) Bıdaıda
B) Aloeda
C) Qaıyńda
D) Kúrishte
E) Júgeride
2. Júgeriniń jemisi-:
A) Jıdek.
B) Tuqymsha.
C) Burshaqqyn.
D) Burshaqqap.
E) Dánek.
3. Organıkalyq tyńaıtqyshtardyń ishinde kóbirek qoldanylatyny-
A) Kóń (qı), qarashirik.
B) Shymtezek.
C) Kúl.
D) Sańǵyryq.
E) Qum.
4. Qynanyń denesinde selbesip tirshilik etetin baldyrlardyń
sańyraýqulaqtardan alatyn zaty
A) Aýa.
B) Kómirsý.
C) Organıkalyq zattar.
D) Maılar.
E) Mıneraldy zattar jáne sý.
5. İshekqýystylardyń denesi-
A) eki qabatty.
B) kóp qabatty.
C) bir jasýshaly.
D) bir qabatty.
E) úsh qabatty.
6. Parazıttik tirshilik etetin jándik:
A) Mızan.
B) Taraqan.
C) Kene.
D) Búıi.
E) Shubalshań.
7. Denedegi qandy júrekke aparatyn tamyr:
A) Qyltamyr.
B) Salatamyr.
C) Qolqa.
D) Lımfa.
E) Kóktamyr.
8. Shylym tútininiń ishinde bolady:
A) Ýly gaz, shań, qúıe.
B) Ýly gaz, ottegi, shemen.
C) Ýly gaz, shań, óttegi.
D) Ýly gaz, shań, shemen.
E) Ýly gaz, shań, tozań.
9. Tiri organızmderdiń Jer betiniń qabyǵy
A) gıdrosfera.
B) lıtosfera.
C) atmosfera.
D) noosfera.
E) bıosfera.
10. Alǵashqy ańdardyń mekeni
A) Úndistanda.
B) Amerıkada.
C) Japonıada.
D) Avstralıada.
E) Afrıkada.
11. Jasýshanyń quramyndaǵy organıkalyq zat:
A) Kalıı hlorıdi
B) Cý
C) Natrıı hlorıdi
D) Nýkleın qyshqyly
E) Tuzdar
12. Ósimdiktiń jer asty qorektený múshesiniń eń ushy:
A) Qosalqy tamyr
B) Tamyr túkshesi
C) Janama tamyr
D) Negizgi tamyr
E) Tamyr oımaqshasy
13. Sińir sozylǵanda,súıek taıǵanda kórsetiletin alǵashqy kómek:
A) zaqymdalǵan jerge ystyq basyp , orap tastaý
B) sińirdi dákemen oraý
C) shıratpamen tańý
D) zaqymdalǵan jerge sýyq basý
E) zaqymdalǵan jerge sýyq basyp qatty orap tastaý
14. Adam aǵzasyndaǵy as qorytý jolynyń juqpaly aýrýy:
A) Sırroz.
B) Qantyshqaq (dızenterıa).
C) Kolıt.
D) Gastrıt.
E) Jara.
15. Adrenalın gormonyn bóletin-
A) jas bezderi.
B) silekeı bezderi.
C) Búırekústi bez.
D) qalqansha bez.
E) alqym bezi.
16. Nýkleın qyshqyldarynyń atqaratyn qyzmeti:
A) Qorǵanyshtyq.
B) Qurylystyq.
C) Katalızdik.
D) Aqparattyq.
E) Energetıkalyq.
17. Fermentter tabıǵaty jaǵynan:
A) Aqýyzdar (nárýyzdar) .
B) Kómirsýlar.
C) DNQ.
D) Mıneraldy tuzdar.
E) Maılar.
18. Aǵzanyń jumyrtqa qabyǵyn jaryp shyqqannan keıingi kezeńi:
A) embrıogenez
B) fılogenez
C) postembrıogenez
D) túrlenip damý
E) ontogenez
19. Organıkalyq zattardy beıorganıkalyq zattarǵa aınaldyratyn aǵzalar:
A) bir jasýshaly baldyrlar.
B) kosmopolıtter.
C) avtotroftylar.
D) redýsentter.
E) prodýsentter.
20. Jemisi jel arqyly taralatyn ósimdik
A) Sheten
B) İnjýgúl
C) Sary qaraǵan
D) Itoshaǵan
E) Baqbaq
21. Jel arqyly tozańdanatyn ósimdik:
A) shıe
B) qarabıdaı
C) esinek
D) úrmeburshaq
E) hosh ıisti temeki
22. Kópqyltandylardyń sezim múshesi:
A) Jaı kózi.
B) Sıpap cezý, kórý, tepe-teńdik.
C) Iis sezý.
D) Kúrdeli kózi
E) Dám sezý.
23. Geterozıgotaly aǵzada bir ǵana belgisi boıynsha túziletin jup gametasy:
A) 8
B) 1
C) 2
D) 4
E) 6
24. Ár alýan tirshilik jaǵdaıynda paıda bolyp, aǵzanyń qurylym deńgeıin kúrdelendiretin evolúsıalyq ózgeris
A) degenerasıa.
B) konvergensıa.
C) dıvergensıa.
D) ıdıoadaptasıa.
E) aromorfoz.
25. «Dınozavrlar dáýiri» bolyp esepteletin zaman:
A) Mezozoı.
B) Arheı.
C) Proterozoı.
D) Paleozoı.
E) Kaınozoı.
1 C E A E A C E A E D D E E B C D A C D E B B C E A
nusqa -2
1. Ósimdiktiń jer asty qorektený múshesiniń eń ushy:
A) Qosalqy tamyr
B) Tamyr túkshesi
C) Janama tamyr
D) Negizgi tamyr
E) Tamyr oımaqshasy
2. Aýa temperatýrasy 120-200 aralyqta sebiledi
A) Qarabıdaı
B) Sábiz
C) Temeki
D) Asburshaq
E) Bıdaı
3. Qosjarnaqty klasynyń ósimdikteri:
A) Júgeri.
B) Bıdaı.
C) İnjýgúl.
D) Lalagúl.
E) Úrmeburshaq.
4. Cańyraýqulaqtyń sporalary ónetin orta
A) kebý topyraq.
B) qarashirigi mol ylǵaldy topyraq.
C) ylǵaly mol, biraq qarashirigi az topyraq.
D) qus sańǵyryǵynyń ishi.
E) sý.
5. Aktınıanyń tirshilik etetin mekeni-
A) muhıttar.
B) topyraq.
C) kólder.
D) teńizder.
E) tushshy sý.
6. Ensefalıt aýrýyn juqtyrýshy jándik:
A) Taraqan.
B) Taıga kenesi.
C) Órmekshi.
D) Búıi.
E) Shubalshań.
7. Qannyń erıtrosıtteri
A) qannyń aq túıirshikteri.
B) qan jarǵaqshasy.
C) suıyq kletkaaralyq zat.
D) suıyq ishki orta.
E) qannyń qyzyl túıirshikteri.
8. Ottegin tasymaldaýshy qannyń quram bóligi:
A) trombosıt
B) gemoglobın
C) fıbrın
D) leıkosıt
E) gemotrombosıt
9. Topyraqta azot qosylystaryn jınaýshy bakterıalar atalady:
A) Saprofıtti.
B) Nıtrleýshi.
C) Hemosıntezdeýshi.
D) Parazıtti.
E) Dınıtrleýshi.
10. Qazirgi kezdegi jorǵalaýshylar arasynda kúrdeli qurylysty:
A) jylandar
B) krokodılder
C) hameleondar
D) kesirtkeler
E) tasbaqalar
11. Tyrnaq jáne shash jatatyn ulpa.
A) Bulshyqet.
B) Epıtelıı.
C) Júıke.
D) Súıek.
E) Dáneker.
12. Kene arqyly taralatyn aýrý
A) pnevmonıa
B) qoıanshyq
C) syzdaýyq
D) shıqan
E) ensefalıt
13. Jalpaq bulshyq etter
A) ıyqta
B) keýdede
C) shaınaý
D) moıynda
E) qolda
14. Aǵzaǵa ýly áser etetin ósimdik-
A) Qoı búldirgen
B) Asqabaq
C) Meńdýana
D) Qıar
E) Itmuryn
15. Adrenalın gormony bóletin bez:
A) Epıfız.
B) Qosalqy bez (gıpofız).
C) Búırek ústi bezi.
D) Uıqy bezi.
E) Qalqansha bez.
16. Iadronyń bóliminde ornalasqan DNQ molekýlasy:
A) Iadro shyrynynda.
B) Iadro qabyqshasynda.
C) Iadroshyqta.
D) Iadro qosyndylarynda.
E) Hromosomada.
17. Jasýshadaǵy beıorganıkalyq qosylystar:
A) Sý, tuzdar.
B) Kómirsýlar, sý.
C) Maı qyshqyly.
D) Maılar, aqýyzdar (nárýyzdar).
E) Glúkoza, kálsı fosfaty.
18. Adam uryǵynda júıke júıesiniń túzilýi bastalady:
A) Bir aptalyq uryǵynda
B) Tórt aptalyq uryǵynda
C) Úsh aptalyq uryǵynda
D) Eki aptalyq uryǵynda
E) Bes aptalyq uryǵynda
19. Syrtqy ortadaǵy maýsymdyq ózgeristerdiń eń negizgi áreketteri.
A) Jaýyn-shashyn mólsheri.
B) Aýanyń atmosferalyq qysymy.
C) Kún jaryǵynyń uzaqtyǵynyń ózgerýi.
D) Qardyń túsýi.
E) Aýa temperatýrasyndaǵy ózgeris.
20. Gúldiń eń negizgi bólimderi:
A) analyq moıny jáne analyq aýzy
B) analyq jáne atalyq
C) gúlsaǵaq jáne gúltaban
D) kúltejapyraqshalar
E) tostaǵansha japyraqsha
21. Jemistiń túzilýi :
A) analyq jatynynda
B) analyq moınynda
C) analyq aýzynda
D) atalyqtarda
E) tuqymbastamada
22. Adamnyń búıeninde tirshilik etetin jumyr qurt:
A) isheksorǵy
B) qyldyryqbas
C) sýyrtqy
D) úshkirqurt
E) qylqurt
23. Ortalyq Amerıka ortalyǵynan shyqqan ósimdik (otany):
A) soıa.
B) bıdaı.
C) kartop.
D) oramjapyraq.
E) júgeri.
24. Býnaqdenelerdiń keńinen taralý dáýiri.
A) Paleozoı.
B) Kaınozoı.
C) Mezozoı.
D) Proterozoı.
E) Arheı.
25. Bıogeosenoz:
A) topyraq
B) tiri aǵza men orta birlestigi
C) tiri aǵza
D) tirshilik satysy
E) túr jıyntyǵy
2 E C E B D B E B B B B E B C C E A C C B A D E B B
nusqa -3
1. Organıkalyq tyńaıtqyshtardyń ishinde kóbirek qoldanylatyny-
A) Kóń (qı), qarashirik.
B) Shymtezek.
C) Kúl.
D) Sańǵyryq.
E) Qum.
2. Tamyr men búrshiktiń ósýine qatysatyn ulpa -
A) Qorǵa jınaýshy.
B) Jabyn.
C) Túzýshi.
D) Fotosıntezdeýshi.
E) Tirek.
3. Alqa tuqymdastarǵa jatatyn ósimdik
A) Sábiz.
B) Temeki.
C) Itmuryn.
D) Bıdaı.
E) Almurt.
4. Penısıll sańyraýqulaqtardyń jatatyn negizgi toby:
A) Jeýge jaramdy.
B) Qalpaqshaly sańyraýqulaqtar.
C) Parazıtti.
D) Zeń sańyraýqulaqtar.
E) Ýly.
5. Gıdranyń tirshilik etetin mekeni-
A) teńizder.
B) muhıttar.
C) tushshy sý.
D) kólder.
E) las shalshyq sý.
6. Taıga kenesi adamǵa ensefalıt juqtyrýy múmkin, sebebi:
A) Adam qanynda bolady.
B) Adam men janýar qanynda bolady.
C) Juqpa qozdyrǵyshy.
D) Aǵashtarda bolady.
E) Vırýsty tasymaldaýshy.
7. Qan quramynyń ózgerýi men azaıýynan týatyn aýrý:
A) Gıpertonıa.
B) Stenokardıa.
C) Dıabet.
D) Daltonızm.
E) Anemıa.
8. Qaı dárýmen qyrqulaq aýrýyn emdeıdi:
A) V.
B) S.
C) A.
D) D.
E) E.
9. Jerdiń geologıalyq qabyǵy bıosfera:
A) Topyraqtan turady.
B) Gaz tektes zattardan turady.
C) Suıyq zattardan turady.
D) Tiri organızmderden turady.
E) Qatty zattardan turady.
10. Tek tostaǵanshadan nemese tek kúlteden turatyn gúlserik:
A) Birikpegen japyraqshaly
B) Jaı
C) Qos jynysty
D) Qos
E) Birikken japyraqshaly
11. Shemirshekti balyqtarda basqalarǵa qaraǵanda joq múshe:
A) bassúıek
B) qabyrshaqtar
C) júzbeqanattar
D) torsyldaǵy
E) omyrtqa jotasy
12. Jasýshada zattardyń túzilý, ydyraý prosesteri:
A) Titirkený.
B) Bıologıalyq túzilý
C) Zat almasý.
D) Kóbeıý.
E) Qozý.
13. Neıronnyń uzyn ósindisi
A) dendrıt
B) akson
C) reseptor
D) neırıt
E) julyn
14. Biryńǵaı salaly bulshyqetten quralǵan
A) júrek
B) aıaqty buǵyp jazatyn
C) tulǵany qımyldatatyn
D) qan tamyrlary
E) qabyrǵa aralyq
15. Tynys alýdyń jıiligi men tereńdigin týdyratyn tynysalý ortalyǵynyń qozýy:
A) SO2 konsentrasıasy artqanda.
B) Tynys shyǵarǵanda.
C) SO konsentrasıasy artqanda.
D) O2 konsentrasıasy artqanda.
E) Tynys alǵanda.
16. Ultabar
A) ash ishektiń sońǵy bólimi.
B) baýyrdyń ózegi.
C) toq ishektiń bólimi.
D) ash ishektiń bastapqy bólimi.
E) soqyrishek.
17. DNK nýkleotıdteriniń quramyna kirmeıtin hımıalyq qosylys
A) Dezoksırıboza.
B) Adenın.
C) Fosfor qyshqyly.
D) Maı qyshqyly.
E) Sıtozın.
18. Hromosomanyń qyzmeti:
A) Kómirsý sıntezdeıdi.
B) Fotosıntezge qatysady.
C) Jasýshanyń qozǵalýyna áser etedi.
D) Tynys alýǵa qatysady.
E) Tuqym qýalaýshylyq aqparatyn saqtaıdy.
19. Qorektik tizbek degenimiz
A) Qorektik qatynaspen baılanysqan aǵzalar toby.
B) Uqsas bıotoptar birlestigi.
C) Bir bıotopta tirshilik etetin aǵzalar toby.
D) Selbesip tirshilik etetin aǵzalar toby.
E) Bir-birin jeıtin janýarlar.
20. Mıkroskoptyń úlkeıtetin eki shynysy bar bólimi:
A) Týbýs
B) Obektıv
C) Okýlár
D) Aına
E) Shtatıv
21. Dárigerlik maqsatqa qoldanylatyn býyltyq qurt
A) Qyldyryqbas
B) Shubalshań
C) Súlik
D) Qumqazar
E) Kerende
22. Barlyq bulshyqet ulpalary túziledi:
A) Entodermadan
B) Ekgodermadan
C) Plazmadan
D) Mezodermadan
E) Ektoderma entodermadan
23. Qyzyl gúldi as burshaǵyn (genotıpi AA) gúli aq tústi daramen býdandastyrǵanda (genotıpi aa) birinshi urpaǵynda (F1) alynatyn gıbrıdteri:
A) 25% aq gúldiler jáne 75% qyzyl gúldiler.
B) 25% qyzyl gúldi jáne 75% aq gúldiler.
C) 100% qyzyl gúldiler.
D) 50% qyzyl gúldi jáne 50% aq gúldiler.
E) 100% aq gúldiler.
24. Tiri tabıǵatty júıeleýde asa zor eńbek sińirgen
A) Ch.Darvın
B) K.Lınneı
C) Rúle
D) J.B.Lamark
E) F.Engels
25. Janýarlardyń qurlyqqa shyǵý dáýiri:
A) Arheı.
B) Paleozoı.
C) Proterozoı.
D) Mezozoı.
E) Kaınazoı.
3 A C B D C E E B D B D C B D A D D E A C C D C B B
4-nusqa
1. Jasýshalyq qurylys tán
A) Tek birneshe vırýstarǵa.
B) Vırýs pen fagtarǵa ǵana.
C) Barlyq ósimdikterge.
D) Polıomıelıtke.
E) Bakterıofagtarǵa.
2. Tamyr tynys alý kezinde sińiretini:
A) ottegi
B) mıneraldy tuz
C) kómirqyshqyl gazy
D) sý
E) organıkalyq zattar
3. Burshaq tuqymdastaryna jatady:
A) bıdaı.
B) úrmeburshaq.
C) astra (qashqar gúl).
D) tary.
E) qyzanaq.
4. Aǵashqulaq (trýtovık) sańyraýqulaǵynyń aǵashtardy zaqymdaýy:
A) jipshýmaqtarymen
B) jekelengen jipshelerimen
C) qalpaqshasymen
D) sporalarymen
E) jemisti denesimen
5. Gıdradaǵy búrshiktenýi:
A) regenerasıasy
B) jynystyq kóbeıýi
C) damýy
D) qorektenýi
E) jynyssyz kóbeıýi
6. Ýly bezi bolmaıtyn jándik:
A) Qyrshaıan.
B) Qaraqurt.
C) Búıi.
D) Sharshyly órmekshi.
E) Ózen shaıany.
7. Qannyń quramyna kiretin jasýshalar
A) Epıtelıı jasýshalary.
B) Et jasýshalary.
C) Osteosıtter (súıeki jasýshalar).
D) Leıkosıtter.
E) Heırondar.
8. Adrenalın qanda shekten tys kóbeıgende, aǵzada bolatyn ózgeris:
A) Qan tamyrlary keńeıedi.
B) Júrek jumysy kúsheıip, dene qyzýy kóteriledi.
C) Qanda glúkoza azaıady.
D) Dene qyzýy tómendeıdi.
E) Asqorytý kúsheıedi.
9. Tiri organızmder tirshilik etetin Jer betiniń geologıalyq qabyǵy:
A) Lıtosfera.
B) Bıosfera.
C) Gıdrosfera.
D) Noosfera.
E) Atmosfera.
10. Kindigi jýan,etjeńdi gúlshoǵyry:
A) sobyq
B) shoqparbas
C) kúrdeli masaq
D) shashaqgúl
E) masaq
11. Cutqorektilerdiń terisindegi tubit jamylǵysy
A) terini zaqymdanýdan qorǵaıdy.
B) denedegi jylýdy saqtaıdy.
C) terini lastanýdan saqtaıdy.
D) sıpap sezýge qajet.
E) túleý úshin qajet.
12. Adrenalın bólinetin bez:
A) Jynys.
B) Gıpofız.
C) Uıqy.
D) Búırek ústi.
E) Qalqansha.
13. Mı baǵanasyna kiretin bóligi
A) Mıshyq.
B) Somatıkalyq júıkeler.
C) Shetki júıke júıesi.
D) Sopaqsha mı.
E) Úlken mı syńarlary.
14. Tirek-qımyl júıesin damytýǵa qatysy joq oıyn:
A) altybaqan
B) qyz qýý
C) aq súıek
D) báıge
E) jumbaq aıtý
15. Ókpeden júrekke baratyn qantamyr baı:
A) kómirqyshqyl gazyna
B) azot oksıdine (II)
C) azotqa
D) bógde gazdarǵa
E) ottegine
16. Aýyzda qorytylatyn zat
A) qurǵaq as
B) suıyq as
C) kómirsý
D) aqýyz
E) maılar
17. Maılardyń, kómirsýlardyń sıntezdelý áreketi júredi:
A) Vakýolde.
B) Tegis betti endoplazmalyq torda.
C) Goldjı kompleksinde.
D) Iadroda.
E) Lızosomada.
18. Eski jasýshalardyń jańaryp otyrýynyń sebebi:
A) Kóbeıý.
B) Ydyraý.
C) Jıyrylý.
D) Qozý.
E) Titirkený.
19. Agrosenozdar -
A) Óte kóp túrlerden quralǵan bıogeosenozdar.
B) Jasandy bıogeosenozdar.
C) Joıylmaıtyn turaqty bıogeosenozdar.
D) Topyraqqa túsken zattardy paıdalanatyn bıogeosenozdar.
E) Tabıǵı bıogeosenozdar.
20. Tuqymynyń óngishtigi +15 bolatyn ósimdik:
A) sábiz
B) qaýyn
C) pıaz
D) úrmeburshaq
E) burshaq
21. Baýyrsorǵyshtyń damýy:
A) Jumyrtqa - dernásil - sısta - eresek aǵza.
B) Jumyrtqa - kirpiksheli dernásil - quıryqty dernásil - quıryqsyz dernásil - sısta - eresek aǵza.
C) Jumyrtqa - sısta - eresek aǵza.
D) Jumyrtqa - kirpikshesiz dernásil - quıryqty dernásil - sısta.
E) Jumyrtqa - kirpisheli derniásil - quıryqsyz dernásil - eresek aǵza.
22. Ontogenezdik damýda ektoderma qabatynan paıda bolatyn:
A) Bulshyq et.
B) Zár shyǵarý júıesi.
C) Júıke taqtashasy.
D) İshek.
E) Horda.
23. Alleldik genderdiń ornalasýy:
A) Ár jup hromosomada.
B) Bir aýtosomda jáne jynys hromosomada.
C) Jynys hromosomada.
D) Gomologty hromosomada.
E) Taq gender.
24. Qorǵanysh reńge jatady:
A) Zebrdiń ashyq órnegi.
B) Ýsyz jándikterdiń ýly jándikterge uqsaýy.
C) Hanqyzynyń este qalatyn aıqyn túsi.
D) Pishini butaqqa uqsas juldyzqurt.
E) Shaǵatyn jabaıy aranyń túsi.
25. Adamdaǵy rýdımentterge jatatyn
A) kókettiń bolýy.
B) túktilik.
C) úshinshi qabaq.
D) quıryqtyń damýy.
E) kóp emshektilik.
4 C A B D E E D B B A B D D E E C B A B B B C D B C
5-nusqa
1. Kúlte ishinde ornalasady
A) Tostaǵansha
B) Atalyqtar
C) Sabaq
D) Gúlsaǵaq
E) Gúltaban
2. Kúnbaǵystyń jemisi-
A) Dánek.
B) Jıdek.
C) Tuqymsha.
D) Burshaq qyn.
E) Qaýashaq.
3. Aǵashtardyń tamyrlarymen sımbıozdyq tirshilik etetin sańyraýqulaqtar:
A) Qaıyńqulaq.
B) Qastaýysh.
C) Aq zeń.
D) Aǵashqulaq.
E) Ashytqy sańyraýqulaqtar.
4. Polıpter:
A) Kóp qarmalaýyshty jándikter.
B) Kóp sımmetrıaly jándikter.
C) Kópaıaqty qozǵalmaıtyn jándikter.
D) Kóp tabandy jándikter.
E) Kóp búrshikti jándikter.
5. Hıtındi jabynnyń atqaratyn qyzmeti:
A) Qorǵanysh.
B) Syrtqy ortamen baılanys.
C) Tynys alý.
D) Qanaınalym.
E) Sezim múshesi.
6. Tumaý vırýstarynyń kezdesetin jeri-
A) ókpede.
B) qaqyryqta, silekeıde.
C) terdiń quramynda.
D) jastyń quramynda.
E) teride.
7. Adam denesinde kún sáýlesiniń áserinen túziledi:
A) V dárýmeni.
B) A dárýmeni.
C) D dárýmeni.
D) K dárýmeni.
E) S dárýmeni.
8. Jasýshanyń barlyq organoıdtarynyń orny:
A) Jasýsha ortalyǵy.
B) Lızosoma.
C) Plasıdter.
D) Iadro.
E) Sıtoplazma.
9. Jerdiń sanaly qabyǵy-
A) Lıtosfera.
B) Gıdrosfera.
C) Noosfera.
D) Atmosfera.
E) Bıosfera.
10. Shashaq tamyr júıesi bar ósimdik:
A) Úrmeburshaq.
B) Kúnbaǵys.
C) Baq-baq.
D) Qaýyn.
E) Pıaz.
11. Balyqtardyń qanaınalym júıesi:
A) eki qanaınalym sheńberi
B) tuıyq emes
C) tórt qanaınalym sheńberi
D) úsh qanaınalym sheńberi
E) bir qanaınalym sheńberi
12. Qańqany quraıtyn ulpa:
A) Júrek bulshyqeti.
B) Júıke.
C) Bulshyqet.
D) Epıtelıı.
E) Dáneker.
13. Uıqy jáne sergektikti retteıtin ortalyq
A) úlken mı syńarynda
B) mı kópirshesinde
C) aralyq mıda
D) mıshyqta
E) ortańǵy mıda
14. Jalpaq súıek
A) ortan jilik
B) alaqan súıekteri
C) samaı súıegi
D) asyqty jilik
E) omyrtqa
15. Erıtrosıtter jasalady.
A) uıqy bezinde
B) lımfa túıininde
C) jilik maıy men kemikte
D) baýyrda
E) kók baýyrda
16. Qazirgi zamandaǵy fızıologıalyq teorıaǵa akademık I.P.Pavlovtyń qosqan úlesi
A) Qaryn sóli bólinýiniń gýmoraldyq jolmen rettelýin kórsetti.
B) Barlyq ósimdikter men janýarlardyń birtutastyǵyn dáleldedi.
C) Tuqym qýalaýshylyq pen ózgergishtik qubylystaryn ashty.
D) Jeke janýardyń damýy, tarıhı damýdy qaıtalaıtyndyǵyn dáleldedi.
E) Aǵza ontogenezinde olardyń tarıhı damýynyń jańa joly salynatynyn kórsetti.
17. Hromosomalarda bolatyn.
A) Kómirsý
B) Maı.
C) Aqýyz (nárýyz).
D) ATF.
E) DNQ.
18. Mıkroorganızmder seleksıasynda keń qoldanylatyn ádister:
A) Polıploıdıa.
B) Eksperımenttik mýtagenez.
C) Qoldan suryptaý.
D) Jaqyn týystar arasyndaǵy ádis.
E) Áriden býdandastyrý ádisi.
19. Organıkalyq zatty jasaıtyn jasyl ósimdikterdiń toby :
A) Prodýsentter.
B) Konsýmentter.
C) Redýsentter.
D) Geterotroftar.
E) Sımbıozdy ómir súretinder.
20. Júgeriniń gúlderi:
A) Eki úıli
B) Qos jynysty
C) Bir úıli
D) Dara jynysty
E) Jynyssyz
21. Tuqymnyń quramyndaǵy organıkalyq zattar-
A) Sý.
B) Ár túrli zattar.
C) Maı, krahmal, aqýyz.
D) Mıneraldy zattar, sý.
E) Mıneraldy zattar, aqýyz.
22. Qazaqstannyń mal sharýashylyǵyna zıandy qurt:
A) Qylqurt
B) Sýyrtqy
C) Taspa qurt
D) Úshkirqurt
E) Mıqurt
23. Redýksıalyq bólinýdiń profazasy kelesi satylardan turady:
A) leptonema, zıgonema, pahınema, dıplonema, dıakenez.
B) leptonema, zıgonema, partenogenez, dıplonema, dıakenez.
C) leptonema, zıgonema, pahınema, partenogenez, dıakenez.
D) leptonema, partenogenez, pahınema, dıplonema, dıakenez.
E) leptonema, dıplonema,zıgonema, pahınema, dıakenez
24. Tabıǵatta túrdiń tirshilik etý arealyn anyqtaý krıterıi.
A) Genetıkalyq - fızıologıalyq.
B) Ekologıalyq - fızıologıalyq.
C) Fızıologıalyq - sıstematıkalyq.
D) Geografıalyq - ekologıalyq.
E) Morfologıalyq - anatomıalyq.
25. Alǵashqy jelililerdiń (bassúıeksizder tıpi) paıda bolǵan dáýiri
A) Arheı.
B) Paleozoı.
C) Proterozoı.
D) Mezozoı.
E) Kaınozoı.
5 B C A C A B C E C E E E B C C A E B A D C E A D C
6-nusqa
1. Qurǵaqshylyqqa tózimdi, jylý súıgish ósimdik.
A) Bıdaı.
B) Kúrish.
C) Suly.
D) Tary.
E) Qamys.
2. Kartoptyń shyqqan jeri:
A) Chılı jáne Perý taýlary.
B) Avstralıa.
C) Iran.
D) Afrıka.
E) Indıa.
3. Qyna qabattamasyndaǵy (denesinde) jasyl baldyrlardyń roli
A) Topyraqtan sýdy sińiredi.
B) Qunarsyz jerlerde ósýine áser etedi.
C) Qynanyń kóbeıýine qatysady.
D) Fotosıntez nátıjesinde organıkalyq zat túzedi.
E) Qynanyń ósýine áser etedi.
4. Ystyq elderde uıqy aýrýyn taratýshy
A) Leıshmanıa
B) Qurtamysh
C) Trıpanosoma
D) Bezgek
E) Lámblıa
5. Býnaqdenelilerdiń tynys alýy :
A) Qursaǵyn birese jıyryp, birese sozýdyń nátıjesinde demtútiktegi aýa jańarady.
B) Aıaqtarynda ornalasqan jelbezekteri arqyly.
C) Búkil dene jamylǵysy arqyly tynys alady.
D) Ókpe arqyly.
E) Aıaǵynda ornalasqan ókpe qapshyǵy arqyly.
6. Tynysalý músheleriniń aýrýyna jatatyny
A) serrozıt.
B) ateroskleroz.
C) týberkýlez.
D) meshel.
E) karıes.
7. Búırek ústi beziniń bóletin gormony:
A) Ósý gormony.
B) Tıroksın.
C) Adrenalın.
D) Glúkagon.
E) Insýlın.
8. Avtotrofty qorektenetin aǵzalar:
A) Vırýstar.
B) Sańyraýqulaqtar.
C) Ósimdikter.
D) Adam.
E) Janýarlar.
9. Qyzyl kitaptyń mindetteri-
A) Úı janýarlarynyń barlyq túrin saqtap qalý.
B) Respýblıka zańdaryna sáıkes sırek túrlerdi qorǵaý.
C) Jabaıy ósimdikterdiń barlyq túrin saqtap qalý.
D) Jabaıy janýarlardyń barlyq túrin saqtaý.
E) Mádenı ósimdikterdiń barlyq túrin saqtap qalý.
10. Japyraq taqtasynyń ústińgi jáne astyńǵy jaq betterin qaptaıtyn qabyqsha:
A) Baǵanaly jasýshalar
B) Borpyldaq jasýshalar
C) Júıkeler
D) Ótkizgish shoq.
E) Óń
11. Súıekti balyqtardyń asqorytý júıesinde joq múshe:
A) baýyr
B) ishek
C) asqazan
D) ót
E) kloaka
12. İshki jáne syrtqy sekresıa bezderiniń qyzmetin qatar atqarady
A) Epıfız
B) Silekeı bezi
C) Gıpofız
D) Uıqy bezi
E) Maı bezi
13. Mıdyń torly qabyqshasynyń qabyný sebepteri:
A) tumaý
B) mı shaıqalý
C) bas súıek zaqymdaný
D) basqa soqqy tıý
E) bıikten qulaý
14. Súıektiń uzaryp ósýi nege baılanysty?
A) Bulshyqet jasýshalarynyń bólinýine.
B) Súıek ishi jasýshalarynyń bólinýine.
C) Súıek ushyndaǵy shemirshek ulpasy jasýshalarynyń bólinýine.
D) Bulshyqettiń jıyrylyp sozylýyna.
E) Súıek ulpasynyń qattylyǵyna.
15. Aǵzany mıkrobtardyń enýinen saqtaıdy:
A) Protrombın
B) Erıtrosıt
C) Trombosıt
D) Gemoglobın
E) Leıkosıt
16. Tuz qyshqyly neniń quramyna kiredi?
A) Silekeıdiń.
B) Óttiń.
C) Uıqy bezi sóliniń.
D) Asqazan sóliniń.
E) İshek sóliniń.
17. Bıosıntez
A) organıkalyq qosylystardyń ydyraýy.
B) ortanyń fızıkalyq, hımıalyq ózgeristerine jaýap berý qabileti.
C) jaı zattardyń qosylyp, aqýyz, maı, kómirsýdyń túzilýi.
D) jasýshanyń mólsheri men salmaǵynyń artýy.
E) jasýshanyń bóliný arqyly ekige bólinip, ózin-ózi óndirýi.
18. Blastýla:
A) eki qabatty uryq
B) jelililer músheleriniń qalyptasý satysy
C) jumyrtqa jasýshalarynyń uryqtanýy
D) úsh qabatty uryq
E) bir qabatty uryq
19. Kún sáýlesi energıasynyń hımıalyq zattar energıasyna aınalýyn júzege asyratyn
A) Prodýsentter.
B) Redýsentter.
C) Konsýmentter.
D) Vırýstar.
E) Bakterıofagtar.
20. Jemisi jel arqyly taralatyn-
A) úıeńki.
B) sheten.
C) ıtoshaǵan.
D) sary qaraǵan.
E) injýgúl.
21. Jeke gúlder birinen soń biri kezektesip, ortaq kindikten taralatyn uzyn gúlsaǵaqtary bar gúlshoǵyry
A) Masaq
B) Qalqansha
C) Shashaq
D) Sobyq
E) Shatyr
22. Parazıt qurttardy zertteıtin ǵylym salasy:
A) gınekologıa
B) kardıologıa
C) gelmıntologıa
D) endokrınologıa
E) dermatologıa
23. Ata-analary bir-birinen eki jup belgi boıynsha ajyratylatyn daralardy shaǵylystyrý
A) tirkes tuqymqýalaý zańy.
B) tolymsyz domınanttylyq.
C) monogıbrıdti shaǵylystyrý.
D) dıgıbrıdti shaǵylystyrý.
E) gametalar tazalyǵy erejesi.
24. Aıqas tozańdanatyn ósimdikter seleksıasynda ár túrli tarmaqtary ózara tozańdandyrý:
A) Áriden gıbrıdteý.
B) Lınıaaralyq gıbrıdter.
C) Polıploıdıalyq ádis.
D) Mýtagenezdik ádis.
E) Mentor ádisi.
25. Evolúsıanyń qozǵaýshy kúshine jatpaıtyny:
A) Tuqymqýalaýshylyq ózgergishtik.
B) Tabıǵı suryptalý.
C) Beıimdelýshilik.
D) Tuqymqýalaýshylyq.
E) Tirshilik úshin kúres.
6 D A D C A C C C B E E D A C E D C E A A C C D B C
7-nusqa
1. Jemisinde organıkalyq qyshqyldar bar ósimdik -
A) júgeri.
B) arpa.
C) qarabıdaı.
D) asburshaq.
E) qyzanaq.
2. Burshaqtuqymdas ósimdik tuqymdary óte baı:
A) Aqýyzǵa (nárýyzǵa)
B) Maılarǵa.
C) Mıneraldy zatqa.
D) Krahmalǵa.
E) Sýǵa.
3. Aq zeńniń jipshýmaq jipsheleri ... turady.
A) eki jasýshadan
B) úsh jasýshadan
C) tórt jasýshadan
D) bir ǵana jasýshadan
E) kóp jasýshadan
4. İshekqurttarmen kúres sharalaryn zerttegen:
A) A.O. Kovalevskıı.
B) M.F. Ivanov.
C) K.I. Skrábın.
D) N.S. Býtarın.
E) P.I. Marıkovskıı.
5. Aıaqtary birneshe býnaqtardan quralatyn jándikter:
A) Býynaıaqtylar.
B) Býyltyq qurttar.
C) Býnaqdeneliler.
D) Bylqyldaqdeneliler.
E) Kóp qyltandy qurttar.
6. Densaýlyq saqtaý sharttary jáne aýrýdyń aldyn alý sharalary týraly ǵylym:
A) Fızıologıa.
B) Ekologıa.
C) Gıgıena.
D) Tántaný.
E) Medısına.
7. Týberkýlez taıaqshasynyń zaqymdaıtyn múshesi-
A) ishekter.
B) asqazan.
C) ókpe.
D) qantamyrlar.
E) baýyr.
8. Jasýsha quramyndaǵy sý mólsheri
A) 30 %
B) 1 %.
C) 70%- 80 %.
D) 5 %.
E) 20 %.
9. Jerdiń aýa qabaty atalady:
A) Lıtosfera.
B) Gıdrosfera.
C) Atmosfera.
D) Stratosfera.
E) Troposfera
10. Toz degenimiz
A) Bóliný jasýshalarynan turatyn túzýshi ulpa.
B) Mehanıkalyq ulpa, ósimdikke myqty serpimdilik beredi.
C) Óli jasýshalardyń birneshe qabattarynan turatyn jabyn ulpasy.
D) Quramynda plasıdteri bar jasýshalardan turatyn negizgi ulpa.
E) Tiri jasýshalardyń bir qabatynan turatyn jabyn ulpa.
11. Kóp tuqymbastamasy bar jatyn-
A) Maqtada
B) Bıdaıda
C) Arpada
D) Qarabıdaıda
E) Alhoryda
12. Sútqorektiler terisiniń sozylǵyshtyǵy, sý juqpaıtyndyǵy kelesi bezderge baılanysty:
A) sút
B) ıis
C) maı
D) gormon bóletin
E) teri
13. Mıdyń torly qabyqshasynyń qabynýy
A) gaımorıt
B) arahnoıdıt
C) ensefalıt
D) menıngıt
E) polıp
14. Adamnyń sińiri
A) bulshyqetti jazady.
B) ıilgishtik qasıet beredi.
C) bulshyqetti súıekke bekitedi.
D) bulshyqetti búgedi.
E) bulshyqetti jıyrady.
15. Kóktamyr qany dep atalatyn qan
A) mochevınaǵa qanyqqan qan.
B) kómirqyshqyl gazyna qanyqqan qan.
C) ottegine qanyqqan qan.
D) glúkoza men peptıdterge qanyqqan qan.
E) ishekterden aǵyp shyqqan qan.
16. Qarynda aqýyz ydyratatyn ferment
A) adrenalın
B) tırozın
C) trıopsın
D) pepsın
E) ınsýlın
17. Mıksedema aýrýynyń paıda bolýy
A) Ósý gormonynyń jetispeýshiliginen.
B) Qalqansha bezi qyzmetiniń jetispeýshiliginen.
C) Adrenalın gormonynyń artyq bólinýinen.
D) Qalqansha bezi qyzmetiniń shekten tys bolýynan.
E) Tımozın gormonynyń artyq mólsherinen.
18. Jasýshanyń suıyq ortada qozǵalýǵa beıimdelgen jipshe tárizdi názik ósindileri:
A) Ósindi.
B) Deneshik.
C) Taraqsha.
D) Kirpiksheler, talshyqtar.
E) Túıirshikti endoplazmalyq tor.
19. Ektoderma degenimiz :
A) syrtqy uryq japyraqshasy.
B) bir qabatty shar tárizdi ishi qýys uryq.
C) uryq damýynyń qos qabatty satysy.
D) uryqtyń úshinshi qabatynyń túzilýi.
E) ishki uryq japyraqshasy.
20. Tirshiliginde tym bolmasa bir ret gúldeıtin ósimdiktiń atalýy:
A) bir jyldyq.
B) gúldi.
C) kóp jyldyq.
D) eki jyldyq.
E) shóptektes.
21. Qazaqstan jerindegi qoryqtar sany
A) 20
B) 9
C) 15
D) 11
E) 10
22. Kombınatıvtik ózgergishtik degenimiz:
A) mıtoz barysynda genetıkalyq materıal kóshirmesi
B) hromosoma qurylysynyń ózgerýi
C) gametalardyń kezdeısoq qosylyp, jańa úılesimderdiń túzilýi
D) syrtqy orta jaǵdaıyna áseri
E) hromosomalar sanynyń ózgerýi
23. Analogıalyq múshelerge jatatyndar:
A) Qus qanaty men ıttiń tabany.
B) Burshaqtyń murtshasy men kaktýstyń tikenegi.
C) Kórtyshqan men baqanyń aldyńǵy qoldary.
D) Egeýquıryq pen baqanyń aldyńǵy qoldary.
E) Qus qanaty men kóbelektiń qanaty.
24. Qysta oramjapyraq (qyryqqabat) kóbelegi -
A) Qyrylady.
B) Qýyrshaq kúıinde qystap shyǵady.
C) Eresek kúıinde qystap shyǵady.
D) Dernásil qalpynda qystap shyǵady.
E) Jumyrtqa qalpynda qystap shyǵady.
25. Qasqyrdyń bókenge shabýyly:
A) Básekelestik.
B) Jyrtqyshtyq.
C) Selbesý.
D) Parazıttik.
E) Aramtamaqtyq.
7 E A D C A C C C C C A C B C B D B D A B B C E B B
8-nusqa
1. Shirnelikter jatatyn ulpa:
A) Jabyn
B) Ótkizgish
C) Tirek
D) Negizgi
E) Bólip shyǵarýshy
2. Kóńdi (qıdy) topyraqqa kúzde shashý sebebi:
A) Ósimdik sińirýi úshin.
B) Tuqymnyń isinýi úshin.
C) Erýi úshin.
D) Shirýi úshin.
E) Ósýdi tezdetý úshin.
3. Alqa tuqymdasynyń gúlindegi kúlte japyraqshalarynyń sany-
A) 5.
B) 6.
C) 4.
D) 8.
E) 10.
4. Qaraǵaıly ormandarda ósetin qyna
A) Qabyrshaq qyna
B) Talshyq qyna
C) Buta qyna
D) Japyraq qyna
E) Jip tárizi qyna
5. Trematodtar, ol:
A) İsheksorǵy.
B) Aqsulama.
C) Úshkirqurt.
D) Kirpiksheli qurttar.
E) Sorǵysh qurttar.
6. Jarǵaqqanattylarǵa jatatyny:
A) Shanshar.
B) Qońyz.
C) Yzyldaq.
D) Sona.
E) Shegirtke.
7. Ókpeniń syrtqy qabatynyń ataýy:
A) plevra (siriqaýyz)
B) seroz
C) tútinsheler
D) kópirshikter
E) kedir-budyr qabyqsha
8. Gastrıt (asqazannyń qabynýy)-
A) tik ishektiń aýrýy.
B) búırektiń aýrýy.
C) ishektiń aýrýy.
D) baýyrdyń aýrýy.
E) asqazannyń silemeıli qabyǵynyń aýrýy.
9. Bıosfera týraly ilimdi jazǵan -
A) B.I.Bernadskıı.
B) C.C.Chetverıkov.
C) I.I.Shmalgaýzen.
D) A.N.Ceversov.
E) N.I.Bavılov.
10. Atalyq jáne analyq jynys jasýshalarynyń qosylýy.
A) Tozań
B) Tozańdaný
C) Uryqtaný
D) Tuqymbastama
E) Tuqym
11. Qurbaqa terisiniń qurylysynyń ereksheligi?
A) Terisinde kilegeıli bezder joq.
B) Terisi tegis, qabyrshaqpen qaptalǵan.
C) Terisi ákti plasınkamen qaptalǵan.
D) Súıekti qabyrshaqpen qaptalǵan.
E) Terisi budyrly kilegeıli bezben qaptalǵan.
12. Uıqy bezi bóletin gormondardyń qyzmeti:
A) Kómirsý almasýyn retteıdi
B) Barlyq bezderdiń jumysyn retteıdi
C) Maı almasýdy retteıdi
D) Totyǵý-totyqsyzdaný reaksıasyn jyldamdatady
E) Aǵzanyń ósýin retteıdi
13. Mı qyrtysyndaǵy kórý aımaǵy
A) tańdaı
B) tóbe
C) samaı
D) mıshyq
E) shúıde
14. Býynnyń shyǵýy:
A) súıek zaqymdalmaı , súıektiń oıysy zaqymdalsa
B) býyn qaltasy zaqymdalsa
C) sińir sozylǵanda
D) býyn súıekteri ornynan taıǵanda
E) qabyǵy zaqymdanǵanda
15. Júrektiń kishi qanaınalym sheńberi bastalatyn bóligi:
A) Oń jaq qulaqsha.
B) Oń jaq qarynsha.
C) Qolqa.
D) Sol jaq qulaqsha.
E) Sol jaq qarynsha.
16. Aǵzada jetispegende teri aýrýy dermatıt paıda bolady
A) - A
B) - K
C) - N
D) - D
E) - S
17. Fotosıntez prosesi júretin jasýsha organoıdy:
A) Hloroplast.
B) Mıtohondrıa.
C) Hromoplast.
D) Lızosoma.
E) Rıbosoma.
18. Kómirsýlardyń ishindegi polısaharıdter:
A) glúkoza
B) krahmal
C) frýktoza
D) dezoksırıboza
E) rıboza
19. Urpaǵynda ajyramaı óziniń belgilerin taza kúıinde saqtap qalýy:
A) Belgisiniń basym bolýy.
B) Geterozıgota.
C) Gomozıgota.
D) Genderdiń jıyntyǵy.
E) Belgisiniń joǵalýy.
20. Shyrshaly ormannyń úshinshi qabaty(satysy)-
A) Qaraqat.
B) Úıeńki.
C) Múkter.
D) Terekter.
E) Qaıyńdar.
21. Qyryqbýynnyń jazdyq órkeni:
A) Bolmaıdy
B) Jasyl
C) Qońyr
D) Qyzyl
E) Aq
22. Meıozdyq kezeńde hromosomalar jıyntyǵy:
A) eki ese azaıady
B) bir juby artyp ketedi
C) kezdeısoq ózgeriske ushyraıdy
D) eki ese kóbeıedi
E) ózgerissiz qalady
23. And (Ońtústik Amerıka) ortalyǵy … otany.
A) maıly taǵamnyń
B) kúrishtiń
C) kartoptyń
D) júzimniń
E) oramjapyraqtyń (qyryqqabat)
24. Jas ǵalym A. Ýolles pen Ch. Darvınniń tujyrymy
A) túrler únemi jańaryp otyrady
B) tabıǵı suryptalý júredi
C) túr ózgermeıdi
D) aǵzalar kúrdelenip damýy bolmaıdy
E) túr ózgerýge beıim
25. Ár túrge jatatyn aǵzalardyń ózara jaǵdaı týǵyza otyryp tirshilik etýi:
A) Aramtamaqtyq.
B) Jyrtqyshtyq.
C) Parazıttik.
D) Básekelestik.
E) Selbesý.
8 E D A C E A A E A C E A E D B C A B C A B A C B E
9-nusqa
1. Súıekti shyryndy jemis-
A) Kartop
B) Qaraqat
C) Alhory
D) Alma
E) Júzim
2. Kaktýstyń túri ózgergen sabaǵy:
A) Pıazshyq
B) Tamyrsabaq
C) Shyryndy
D) Soıaý
E) Túınek
3. Japyraqtary paralel (qatar)júıkeli ósimdik:
A) Astyq tuqymdastar.
B) Alqa tuqymdastar.
C) Burshaq tuqymdastar.
D) Raýshan gúldiler
E) Múkter
4. Qaraǵaıdyń árbir qysqarǵan órkeninde damıtyn japyraqtar:
A) on eki qylqan.
B) eki qylqan (qos qylqan).
C) tórt qylqan.
D) úsh qylqan.
E) bir qylqan.
5. Qyna denesinde sańyraýqulaq
A) Organıkalyq zat túzedi.
B) Ósken jerine bekinip turýyna kómektesedi.
C) Spora túzýge qatysady.
D) Erekshe qyshqyl bóledi.
E) Sý jáne onda erigen mıneraldy tuzdardy sińiredi.
6. Eresek keneniń júretin aıaǵynyń sany:
A) 4 jup.
B) 6 jup.
C) 2 jup.
D) 3 jup.
E) 5 jup.
7. Adamnyń ishek-qaryn aýrýlaryna jatady:
A) Otıt.
B) Revmatızm.
C) Týberkýlez.
D) Pále.
E) İshqurt.
8. Oı eńbeginiń gıgıenasyna jatady:
A) Uıyqtap alý
B) Tynyǵý kezinde dop oınaý
C) Árbir 30-40 mınýtta tynyǵý
D) 2 saǵat tapjylmaı otyrý
E) Jarty saǵat sabaq oqý
9. Halyqaralyq Adam jáne bıosfera baǵdarlamasyna qatysýshy memleketter -
A) Tabıǵat eskertqishterin uıymdastyrady.
B) Bıosferalyq qoryqtar uıymdastyrady.
C) Kádimgi qoryqtar uıymdastyrady.
D) Mıkroqoryqtar uıymdastyrady.
E) Qoryqshalar uıymdastyrady.
10. Jynyssyz jolmen kóbeıýge jatady:
A) Sporamen
B) Dánegimen
C) Tuqymmen
D) Gúlmen
E) Jemispen
11. Uıasyn jerge salatyn (jasaıtyn) qustar
A) qarǵa, saýysqan, uzaqqarǵa.
B) bábisek, qamystorǵaı.
C) biztumsyq shóje, qurqyltaı.
D) úırek, tyrna, qurlar.
E) toqyldaq, shymshyq, shybynshy.
12. Jasýshada ári ferment, ári gormon, ári qurylys materıal:
A) aqýyz
B) DNK
C) krahmal
D) kómirsýlar
E) RNK
13. Sopaqsha mı-
A) Tonýsty retteıdi.
B) Julynmen baılanysty retteıdi.
C) Asqorytýdy retteıdi.
D) Qozǵalysty retteıdi.
E) Qozýdy mı qyrtysyna ótkizýdi retteıdi.
14. Shamaly qozǵalmaly súıekter:
A) jambas beldeýi jáne ortan jilik
B) ıyq beldeýi jáne buǵana
C) omyrtqa
D) tómengi jaqsúıek
E) bassúıek
15. Qan azdyqtyń belgisi:
A) Lımfosıtterdiń jetispeýi.
B) Trombosıtterdiń jetispeýi.
C) Fagosıtterdiń jetispeýi.
D) Leıkosıtterdiń jetispeýi.
E) Erıtrosıtter, men gemoglobınniń jetispeýi.
16. Balalarda meshel aýrýynyń damýy myna vıtamınniń (dárýmenniń) jetispeýinen bolady-
A) A
B) V12
C) S
D) D
E) V1
17. Tuqym qýalaıtyn belgini urpaqtan urpaqqa jetkizýshi:
A) Sıtoplazma.
B) Mıtohondrıalar.
C) Lızosomalar.
D) Hromosomalar.
E) Vakýol.
18. Kómirsýlardyń jasýshada atqaratyn qyzmeti.
A) Katalızatorlyq.
B) Tasymaldaý.
C) Qorǵanysh.
D) Energetıkalyq.
E) Tuqymqýalaý aqparatyn saqtap qalý.
19. Alopolıplondıa:
A) ár túrli túr jáne týystardyń tutas genomdaryn qosý
B) týystardy ózara býdastyrý
C) ár túrli túrler ózara býdastyrý
D) kóp belgisi bar túrlerdi ózara býdandastyrý
E) ár túrli belgisi bar týystardy ózara býdandastyrý
20. Tek sýda ónetin ósimdik
A) Kúrish
B) Tary
C) Júgeri
D) Arpa
E) Qarabıdaı
21. Sıyr sepeniniń fınkasyn joıý joly - sıyr etin:
A) tolyq pisirý
B) tuzdaý
C) shala pisirý
D) jýý
E) kúnge keptirý
22. Túrlenip damıdy
A) kesirtke
B) kógershin
C) baqa
D) ıt
E) jylan
23. Adamnyń adamtektes maımyldardan shyqqandyǵy týraly alǵash jazǵan ǵalym-
A) Ch.Darvın.
B) J.B.Lamark.
C) A.N.Ceversov.
D) F.Engels.
E) Arıstotel.
24. Ekojúıe
A) aımaq
B) túrlerdiń damýy
C) túrler jıyntyǵy
D) túrlerdiń turaqty deńgeıi
E) túrlerdiń ózgerýi
25. Astyq daqyldarynyń bıogeosenozy:
A) agrosenoz
B) orman sharýashylyǵy
C) bıosenoz
D) qoryq
E) geosenoz
9 C C A B E A E C B A D A C C E D D D A A A C B D A
10-nusqa
1. Kartop túıneginen organıkalyq zattar gúlge jetkiziledi
A) kambıımen.
B) qabyq óńimen.
C) súrek arqyly.
D) tin arqyly.
E) ózekpen.
2. Jylý súıgish ósimdikterge jatatyn:
A) Bıdaı.
B) Asburshaq.
C) Qara bıdaı.
D) Asqabaq.
E) Sábiz.
3. Astyq tuqymdasqa jatatyn ósimdik:
A) Pıaz.
B) Shomyr.
C) Oramjapyraq.
D) Sábiz.
E) Júgeri.
4. Sańyraýqulaq jasýshasynda bolmaıdy:
A) Iadro shyryny.
B) Iadroshyq.
C) Sıtoplazma.
D) Hlorofıl.
E) Iadro.
5. Tolyq túrlenip damıtyn býnaqdenelilerdiń otrády:
A) Bıtter
B) Inelikter
C) Búrgeler
D) Dáýitter
E) Taraqandar
6. Júrektiń bulshyqetti qabaty:
A) Qulaqsha.
B) Mıokard.
C) Qarynsha.
D) Endokard.
E) Epıkard.
7. Uıqy refleksin zerttegen ǵalym:
A) I.P.Pavlov
B) I.M.Sechenov
C) P.K.Anohın
D) I.I.Mechnıkov
E) N.I.Pırogov
8. Qos mekendilerdiń jerde keń taraǵan dáýiri:
A) Arheı.
B) Mezozoı.
C) Kaınozoı.
D) Paleozoı.
E) Proterozoı.
9. Jer ǵalamsharynyń sý qabaty atalady:
A) Atmosfera.
B) Lıtosfera.
C) Troposfera.
D) Gıdrosfera.
E) Stratosfera.
10. Qyzǵaldaqty kóbeıtý joly:
A) Murtsha arqyly
B) Túınek arqyly
C) Sulatpa órken arqyly
D) Tamyrsabaq arqyly
E) Pıazshyq arqyly
11. Sút bezderi nashar damyǵan sútqorektiler
A) Ehıdna (túrpi).
B) Koala.
C) Kengýrý.
D) Kirpi.
E) Qoıan.
12. Júıke jasýshalarynda qajetsiz ýly jasýshylardy sińiredi
A) mıtohondrıı
B) lızosoma
C) qabyqsha
D) rıbosoma
E) sentrosoma
13. Minez-qulyqpen, eske saqtaý, sóıleý baılanysty
A) aldyńǵy mıǵa
B) julynǵa
C) mıshyqqa
D) mı syńarlaryna
E) sopaqsha mıǵa
14. İshi qýys, tyǵyz zattan turatyn, uzyn súıek
A) buǵana
B) jambas
C) jilik
D) qabyrǵa
E) tós
15. Alkogól áserinen bolatyn baýyr aýrýy
A) týberkýlez
B) sırroz
C) baýyrsorǵy
D) sepen
E) lámblıoz
16. Aǵzadaǵy negizgi energıa qory:
A) kómirsý
B) dárýmen
C) maı
D) amınqyshqyly
E) aqýyz (nárýyz)
BQO, Terekti aýdany,
Prırechnyı JOBBM,
İİ sanatty ınformatıka páni
muǵalimi Aıshýakov Merlan Adılovıch
Test ENT Bıologıa
You Might Also Like
