D dybysy men árpi
Álippe
Sabaq túri: Saıahat sabaq.
Ádisi: Túsindirý. Suraq - jaýap.
Taqyryby: D dybysy men árpi
Bilimdilik maqsaty: Oqýshylarǵa d dybysy men árpi týraly túsinik berý.
Sóz ishindegi, býyn ishindegi ornyn anyqtaý. Sózderge dybystyq, býyndyq taldaý jasaý. Dybysty qatystyryp sóz, sóılem qurastyrý.
Damytýshylyq maqsaty: Jeke sózderdi, sóılemderdi oqýǵa, olardy durys, ári mánerlep tez oqýǵa, oılaýǵa, baılanystyryp sóıleýge, kórkem jazýǵa daǵdylandyrý.
Tárbıelik maqsaty: Otandy súıý, qurmetteý, onyń qaı túkpirinde júrsek te ol bizge ystyq, ol ortaq, eldi, jerdi súıýge tárbıeleý.
Kórnekiligi: Áripter, býyndar, sýretter, úlgiler.
I. Uıymdastyrý sáti.
II. Úı tapsyrmasyn tekserý.
1. Qandaı árippen, qandaı dybyspen tanystyq? (Q, q)
2. Ol qandaı dybys?
3. Ol sózdiń qandaı jerlerinde kezdesedi?
4. Býyndardan sóz qura.
Qa
----- nat
----- laq
----- la
----- ra
----- ra - qat
5. Terme dıktant
Óleń ishinen Q dybysy bar sózderdi tabý.
Qambar qartqa qaladan
Keldi Qasym qudasy
Qonaq bul kópten kútken
Túıedeı jasty qudasy
Qazy – qarta týralyp,
Aldyna qymyz qoıyldy,
Qudadan bata suralyp,
Qunnan qoı da soǵyldy.
6. Álippedegi sózderdi oqýshylarǵa oqytý.
7. Sergitý sáti. Da – da – da, dý - dý – dý.
III. Jańa sabaq. Jumbaqtar sheshý.
1. Sol aıaq pen oń aıaq,
Kezek ony tebedi,
Ol tynymsyz domalap
Zyr júgire beredi. Bul ne? (Dop).
2. Tıyp ketse jylaǵan,
Daýysy kópke unaǵan.
Qubyltyp neshe túrli kúıge salǵan. Bul ne? (Dombyra).
1) - Dop, dombyra. Sózderiniń basynda qandaı dybys estiledi?
- D d daýyssyz dybys, uıań. Tildiń ushy joǵarǵy kúrek tisterdiń túbine tıip, keri qaıtýy arqyly jasalady.
2) Dala, dombyra sózderine dybystyq, býyndyq taldaý jasatý.
da – la (2 býyn, 2daýysty dybys), dom – by – ra (3 býyn, 3 daýysty dybys).
3) D d - nyń baspa, jazba túrlerin tan/ý. (aýada jazý).
IV. Oqýlyqpen jumys.
1. Álippedegi sózderdi tanytý, oqytý.
dala, doǵa, doda, Dýlat
daýa, doǵal, dop, Darqan
(Sózderdiń maǵynasyn túsindirý).
V. «Qaıda» suraǵy qonaqqa keldi.
- Bizder, adamdar keıde óz zattarymyzdy qoıǵan jerdi taba almaı, úıimizdegi adamdar bir jerge shyǵyp ketse sony izdep dal bolamyz. Sol kezde bizder olardy qandaı suraq qoıý arqyly suraımyz?
- Qaıda?
- Olaı bolsa qaıda? Suraǵy bizde búgin qonaqta. Biz onymen birge Otanymyzdyń túkpir – túkpirlerine oısha saıahatqa shyǵamyz.
1. Qala.... (Qala týraly áńgimeleý).
Býyndy durys taýyp, qoıýymyz kerek. Ol úshin bizder sózderdegi joǵalǵan dybystardy durys taýyp ornyna qoıýymyz kerek.
Joǵalǵan áripti tap.
ta.... a, o.... aq, sho.... an
qa.... a, qa.... aq, a.... ran.
2. Dala...... (Dala týraly áńgimeleý).
Sózderdi taqtada jazý. Olarǵa dybystyq, býyndyq taldaý jasatý.
Qarǵa, qýraı, arqar, oraq
- 0 - - 0 - 0 - 0 - 0 - - 0 - 0 - 0 -
└┘ └┘ └┘└┘ └┘└┘ └┘└┘
3. Taý......... (Taý týraly áńgimeleý).
Sózderde neshe árip bar ekenin sıfrmen kórset kópshe túrin aıt.
Shopan□dar (Kópshe túrleri qalaı jasalady?)
Shora□lar
Aısha□lar
Qonaq□tar
Toǵan□dar
Torǵaı□lar
4. Aýla...... (Aýla týraly áńgimeleý).
(Sýret boıynsha sóılemder oılaý).
Marat qaıda? Bular qandaı
Dana qaıda? sóılemder?
∟ _. ∟_. Bular qandaı sóılemder?
VI. Býyndardy taratý, oqytý.
Da, do, dý, la, na, ǵa, ra, sý, tý, lý, ný, rý, sa, ta, qa, shý, sha.
VII. D árpi bar sózderdi tabý.
Dana keldi Dınaǵa,
Dereý shyq dep, dalaǵa
Dúken jasap oınaımyz.
Dedi – anaý araǵa.
Dápter aldy Danıar
Dáýren kelip dúrbi aldy.
Dáýlet kelip dop aldy
Dúısen atqa doǵa aldy
Dem alamyz túste dep
Dana isti doǵardy.
8. Dáptermen jumys.
9. Qorytyndylaý.
10. Baǵalaý. Madaqtaý.
Sabaq túri: Saıahat sabaq.
Ádisi: Túsindirý. Suraq - jaýap.
Taqyryby: D dybysy men árpi
Bilimdilik maqsaty: Oqýshylarǵa d dybysy men árpi týraly túsinik berý.
Sóz ishindegi, býyn ishindegi ornyn anyqtaý. Sózderge dybystyq, býyndyq taldaý jasaý. Dybysty qatystyryp sóz, sóılem qurastyrý.
Damytýshylyq maqsaty: Jeke sózderdi, sóılemderdi oqýǵa, olardy durys, ári mánerlep tez oqýǵa, oılaýǵa, baılanystyryp sóıleýge, kórkem jazýǵa daǵdylandyrý.
Tárbıelik maqsaty: Otandy súıý, qurmetteý, onyń qaı túkpirinde júrsek te ol bizge ystyq, ol ortaq, eldi, jerdi súıýge tárbıeleý.
Kórnekiligi: Áripter, býyndar, sýretter, úlgiler.
I. Uıymdastyrý sáti.
II. Úı tapsyrmasyn tekserý.
1. Qandaı árippen, qandaı dybyspen tanystyq? (Q, q)
2. Ol qandaı dybys?
3. Ol sózdiń qandaı jerlerinde kezdesedi?
4. Býyndardan sóz qura.
Qa
----- nat
----- laq
----- la
----- ra
----- ra - qat
5. Terme dıktant
Óleń ishinen Q dybysy bar sózderdi tabý.
Qambar qartqa qaladan
Keldi Qasym qudasy
Qonaq bul kópten kútken
Túıedeı jasty qudasy
Qazy – qarta týralyp,
Aldyna qymyz qoıyldy,
Qudadan bata suralyp,
Qunnan qoı da soǵyldy.
6. Álippedegi sózderdi oqýshylarǵa oqytý.
7. Sergitý sáti. Da – da – da, dý - dý – dý.
III. Jańa sabaq. Jumbaqtar sheshý.
1. Sol aıaq pen oń aıaq,
Kezek ony tebedi,
Ol tynymsyz domalap
Zyr júgire beredi. Bul ne? (Dop).
2. Tıyp ketse jylaǵan,
Daýysy kópke unaǵan.
Qubyltyp neshe túrli kúıge salǵan. Bul ne? (Dombyra).
1) - Dop, dombyra. Sózderiniń basynda qandaı dybys estiledi?
- D d daýyssyz dybys, uıań. Tildiń ushy joǵarǵy kúrek tisterdiń túbine tıip, keri qaıtýy arqyly jasalady.
2) Dala, dombyra sózderine dybystyq, býyndyq taldaý jasatý.
da – la (2 býyn, 2daýysty dybys), dom – by – ra (3 býyn, 3 daýysty dybys).
3) D d - nyń baspa, jazba túrlerin tan/ý. (aýada jazý).
IV. Oqýlyqpen jumys.
1. Álippedegi sózderdi tanytý, oqytý.
dala, doǵa, doda, Dýlat
daýa, doǵal, dop, Darqan
(Sózderdiń maǵynasyn túsindirý).
V. «Qaıda» suraǵy qonaqqa keldi.
- Bizder, adamdar keıde óz zattarymyzdy qoıǵan jerdi taba almaı, úıimizdegi adamdar bir jerge shyǵyp ketse sony izdep dal bolamyz. Sol kezde bizder olardy qandaı suraq qoıý arqyly suraımyz?
- Qaıda?
- Olaı bolsa qaıda? Suraǵy bizde búgin qonaqta. Biz onymen birge Otanymyzdyń túkpir – túkpirlerine oısha saıahatqa shyǵamyz.
1. Qala.... (Qala týraly áńgimeleý).
Býyndy durys taýyp, qoıýymyz kerek. Ol úshin bizder sózderdegi joǵalǵan dybystardy durys taýyp ornyna qoıýymyz kerek.
Joǵalǵan áripti tap.
ta.... a, o.... aq, sho.... an
qa.... a, qa.... aq, a.... ran.
2. Dala...... (Dala týraly áńgimeleý).
Sózderdi taqtada jazý. Olarǵa dybystyq, býyndyq taldaý jasatý.
Qarǵa, qýraı, arqar, oraq
- 0 - - 0 - 0 - 0 - 0 - - 0 - 0 - 0 -
└┘ └┘ └┘└┘ └┘└┘ └┘└┘
3. Taý......... (Taý týraly áńgimeleý).
Sózderde neshe árip bar ekenin sıfrmen kórset kópshe túrin aıt.
Shopan□dar (Kópshe túrleri qalaı jasalady?)
Shora□lar
Aısha□lar
Qonaq□tar
Toǵan□dar
Torǵaı□lar
4. Aýla...... (Aýla týraly áńgimeleý).
(Sýret boıynsha sóılemder oılaý).
Marat qaıda? Bular qandaı
Dana qaıda? sóılemder?
∟ _. ∟_. Bular qandaı sóılemder?
VI. Býyndardy taratý, oqytý.
Da, do, dý, la, na, ǵa, ra, sý, tý, lý, ný, rý, sa, ta, qa, shý, sha.
VII. D árpi bar sózderdi tabý.
Dana keldi Dınaǵa,
Dereý shyq dep, dalaǵa
Dúken jasap oınaımyz.
Dedi – anaý araǵa.
Dápter aldy Danıar
Dáýren kelip dúrbi aldy.
Dáýlet kelip dop aldy
Dúısen atqa doǵa aldy
Dem alamyz túste dep
Dana isti doǵardy.
8. Dáptermen jumys.
9. Qorytyndylaý.
10. Baǵalaý. Madaqtaý.
You Might Also Like
