Daryndylyqty anyqtaý men qoldaý tehnologıasy
Qyzylorda oblysy, Qazaly aýdany, Qazaly aýyly
№100 orta mektebiniń beıneleý jáne syzý páni muǵalimi
Esirkeev Qaırat Elenbaıuly
Taqyryby: Daryndylyqty anyqtaý men qoldaý tehnologıasy
İ. Kirispe
1. Jobanyń qysqasha negizdemesi
2. Jobanyń maqsaty men mindetteri
3. Kútiletin nátıjeler
İİ. Jobanyń negizgi mazmuny
1. Teorıalyq negizdemesi.
2. Joba óniminiń sıpattamasy
3. Jobany júzege asyrý is - áreketin josparlaý
Qorytyndy
İİİ. Joba tıimdiligin baǵalaý krıterııleri.
İÚ. Jobany tıimdi baǵalaýda kezdesetin kedergiler
Ú. Glosarı
Úİ. Qoldanylǵan ádebıetter tizimi
Úİİ. Qosymsha
I Kirispe
Taqyryptyń ózektiligi:
Búgingi ýaqyt talaby mádenı deńgeıi men shyǵarmashylyq qabileti joǵary shákirt ázirleý. Sondyqtan da shákirtterimizdiń ishki syryn jasyryn ustaıtynyn eskersek, olardyń iskerlik daǵdylaryn jáne bilim qumarlyq talap – jigerlerin jetildirýimiz qajet. Sebebi, adamgershiligi mol, ımandy, tárbıeli oqýshy kez - kelgen memlekettiń baılyǵy.
Ustaz aldynda otyrǵan oqýshylardy erekshe qabiletti, ortasha deńgeıdegi oqýshy, úlgerimi nashar oqýshy dep úsh topqa bólýge bolady. Bul qabilettiń ár túrliliginen týyndaǵan másele. Osy tusta «Erekshe qabiletti oqýshy degen kim?» degen suraqqa jaýap beretin bolsaq...
Aldymen ol óz oıyn erkin jetkize alatyn, taldaı biletin, dáleldermen qorǵaý sheberligi joǵary damyǵan oqýshy. Al eń basty erekshe qabiletti oqýshy muǵalimniń kómekshisi. Ǵylymı zertteýlerge qaraǵanda, erekshe qabiletti, talantty balalardyń bıohımıalyq, elektrlik belsendiligi joǵary keledi. Olardyń mıy qabyldaǵan málimetterdi qorytýǵa qabiletti. Demek, erekshe qabilettilik bala boıynda tárbıe men alǵan bilimine baılanysty qalyptasatyn qasıet. Degenmen, balalardyń da yntalylyǵy, iskerligi qoǵam negizinde ıgeriletinin esten shyǵarmaǵan jón.
Jas jetkinshektiń boıyndaǵy tabıǵat bergen erekshe qabiletti, daryndylyqty tanı bilý, onyń odan ári damýyna baǵyt baǵdar bere bilý erekshe qıyn is. Demek, oqýshylardyń ǵylymı zertteý jumystaryna qyzyǵýyn qalyptastyrý, shyǵarmashylyq qabiletin damytý, qazirgi tehnıkany paıdalaný mádenıetine tárbıeleý - ustazdardyń basty mindeti.
XXI ǵasyr muǵalimi bilim berýdiń ulttyq modeline ótý arqyly, oqytý men tárbıeniń sońǵy jetistikterin meńgergen pedagogıkalyq - psıhologıalyq dıagnostıkany qabyldaı alatyn, pedagogıkalyq jumysta qalyptasqan burynǵy qabiletti jáne esýi súrleýden aryla alatyn, naqty tájirıbelik is - áreket ústinde ózindik dańǵyl jol salýǵa ıkemdi shyǵarmashyl pedagog zertteýshi, oıshyl bolýdy qajet etedi.
«Seniń eldigiń tarıhyńdy zertteýden bastalady» - dep Qadyr Myrzalıev aıtqandaı, shákirtterimizdi tarıhı sanaly, quqyqtyq tárbıeli azamat etip tárbıeleý, shyǵarmashylyqqa shyńdaý mindet. Ol úshin oqýshy boıyndaǵy tabıǵat bergen qabiletti damytý, daryndylyqtyń kózin ashý qasıetti paryzymyz.
Daryn - adam boıyndaǵy asqan talant, erekshe qabilet. Iaǵnı daryndy bala, asqan talanttyń ıesi. Daryndylyq bala boıyndaǵy asqan alǵyrlyq, zerektik. Tabıǵı daryndy bala aldymyzǵa qashan keledi kútý kerek pe, álde kógenkóz balalardyń boıyndaǵy qabiletti ashyp, bolashaq qoǵamnyń bir - eki, odan da kóp tulǵasyn daıyndaý jolynda eńbek etýdi aldymyzǵa mindet etip qoıamyz ba?
Ia, búgin qoǵam aldynda turǵan mindet, árbir ustaz aldynda turǵan mindet. Daryndy balalardy izdeý, olardy tárbıeleý men oqytý qoǵam úshin búgingi tańda aýadaı qajet.
Daryndy balalarmen jumys isteýde muǵalim ózi birinshi bolyp izdenedi. Daryndylyq degen ne? Daryndy bala dep qandaı balany aıtamyz?
Jobanyń maqsaty: Daryndylyqty anyqtaý men qoldaý joldaryn zerdeleý
Jobanyń mindetteri:
1. Daryndy balalar máselesin zertteýge qatysty fılosofıalyq, psıhologıalyq, pedagogıkalyq, ádistemelik ádebıetterdi zerdeleý.
2. Ǵylymı – ádebıetterdiń saraptamasy negizinde daryndy balalardyń sıpattamasyn berý.
3. Balalardyń daryndylyq qasıetterin anyqtaýǵa arnalǵan ár túrli ádistemelerdi jınaqtaý.
4. Daryndy balalardy oqytýdyń ınovasıalyq tehnologıalaryn jalpylaý.
Kútiletin nátıje:
Daryndy balalar máselesin zertteýge qatysty fılosofıalyq, psıhologıalyq, pedagogıkalyq, ádistemelik ádebıetter zerdelenedi.
Ǵylymı – ádebıetterdiń saraptamasy negizinde daryndy balalarǵa sıpattama beriledi.
Balalardyń daryndylyq qasıetterin anyqtaýǵa arnalǵan ár túrli ádistemeler jınaqtalady.
Daryndy balalardy oqytýdyń ınovasıalyq tehnologıalary jalpylanady.
II. Jobanyń negizgi mazmuny
1. Teorıalyq negizdeme
Balanyń jas ereksheligine qaraı qabiletti, belgili bir is - áreketke beıimdiligi jas kezinen bolady. Beıimdilik - bul adamnyń belgili bir is - áreketpen aınalysýǵa betburysy, oıanyp kele jatqan alǵashqy belgisi. Demek, bala kezde erekshe kózge túsetin beıimdilik keleshektegi qabilettiliktiń kórsetkishi bola alady. Erekshe qabilettilik - belgili bir áreket salasynda erekshe jetistikke jetkizetin adam qabileti damýynyń joǵary deńgeıi.
Adamnyń erekshe qabilettiligi onyń joǵary týa bitken jeke qasıetterimen tyǵyz baılanysty.
Tabıǵı daryndylyq degenimiz ne?
Nyshan degenimiz - qabilettiń damýynyń anatomıalyq - fızıologıalyq alǵysharty.
Qabilet degenimiz - tulǵanyń kez kelgen is - áreketti tabysty oryndaýy.
Daryndylyq degenimiz - adamnyń kez - kelgen is - áreket túrine erekshe qabiletti bolýy.
Shyǵarmashylyq degenimiz - adamnyń ómir shyndyǵynda ózin - ózi tanýǵa umtylýy, izdenýi.
Danyshpandyq degenimiz - qoǵam ómirinde tarıhı mańyzy bar, shyǵarmashylyqpen sıpattalatyn daryndylyqtyń joǵary deńgeıi.
Daryndylyq – jeke tulǵanyń óte kúrdeli, kóp aspektili qyry. Olar ár túrli, bir - birine uqsamaıdy. Daryndy balany baıqamaý múmkin emes, kópshiliktiń ortasynda ol óziniń is - áreketimen, beıimdiligimen, qabilettiligimen erekshe kózge túsedi.
Tolyq nusqasyn júkteý
№100 orta mektebiniń beıneleý jáne syzý páni muǵalimi
Esirkeev Qaırat Elenbaıuly
Taqyryby: Daryndylyqty anyqtaý men qoldaý tehnologıasy
İ. Kirispe
1. Jobanyń qysqasha negizdemesi
2. Jobanyń maqsaty men mindetteri
3. Kútiletin nátıjeler
İİ. Jobanyń negizgi mazmuny
1. Teorıalyq negizdemesi.
2. Joba óniminiń sıpattamasy
3. Jobany júzege asyrý is - áreketin josparlaý
Qorytyndy
İİİ. Joba tıimdiligin baǵalaý krıterııleri.
İÚ. Jobany tıimdi baǵalaýda kezdesetin kedergiler
Ú. Glosarı
Úİ. Qoldanylǵan ádebıetter tizimi
Úİİ. Qosymsha
I Kirispe
Taqyryptyń ózektiligi:
Búgingi ýaqyt talaby mádenı deńgeıi men shyǵarmashylyq qabileti joǵary shákirt ázirleý. Sondyqtan da shákirtterimizdiń ishki syryn jasyryn ustaıtynyn eskersek, olardyń iskerlik daǵdylaryn jáne bilim qumarlyq talap – jigerlerin jetildirýimiz qajet. Sebebi, adamgershiligi mol, ımandy, tárbıeli oqýshy kez - kelgen memlekettiń baılyǵy.
Ustaz aldynda otyrǵan oqýshylardy erekshe qabiletti, ortasha deńgeıdegi oqýshy, úlgerimi nashar oqýshy dep úsh topqa bólýge bolady. Bul qabilettiń ár túrliliginen týyndaǵan másele. Osy tusta «Erekshe qabiletti oqýshy degen kim?» degen suraqqa jaýap beretin bolsaq...
Aldymen ol óz oıyn erkin jetkize alatyn, taldaı biletin, dáleldermen qorǵaý sheberligi joǵary damyǵan oqýshy. Al eń basty erekshe qabiletti oqýshy muǵalimniń kómekshisi. Ǵylymı zertteýlerge qaraǵanda, erekshe qabiletti, talantty balalardyń bıohımıalyq, elektrlik belsendiligi joǵary keledi. Olardyń mıy qabyldaǵan málimetterdi qorytýǵa qabiletti. Demek, erekshe qabilettilik bala boıynda tárbıe men alǵan bilimine baılanysty qalyptasatyn qasıet. Degenmen, balalardyń da yntalylyǵy, iskerligi qoǵam negizinde ıgeriletinin esten shyǵarmaǵan jón.
Jas jetkinshektiń boıyndaǵy tabıǵat bergen erekshe qabiletti, daryndylyqty tanı bilý, onyń odan ári damýyna baǵyt baǵdar bere bilý erekshe qıyn is. Demek, oqýshylardyń ǵylymı zertteý jumystaryna qyzyǵýyn qalyptastyrý, shyǵarmashylyq qabiletin damytý, qazirgi tehnıkany paıdalaný mádenıetine tárbıeleý - ustazdardyń basty mindeti.
XXI ǵasyr muǵalimi bilim berýdiń ulttyq modeline ótý arqyly, oqytý men tárbıeniń sońǵy jetistikterin meńgergen pedagogıkalyq - psıhologıalyq dıagnostıkany qabyldaı alatyn, pedagogıkalyq jumysta qalyptasqan burynǵy qabiletti jáne esýi súrleýden aryla alatyn, naqty tájirıbelik is - áreket ústinde ózindik dańǵyl jol salýǵa ıkemdi shyǵarmashyl pedagog zertteýshi, oıshyl bolýdy qajet etedi.
«Seniń eldigiń tarıhyńdy zertteýden bastalady» - dep Qadyr Myrzalıev aıtqandaı, shákirtterimizdi tarıhı sanaly, quqyqtyq tárbıeli azamat etip tárbıeleý, shyǵarmashylyqqa shyńdaý mindet. Ol úshin oqýshy boıyndaǵy tabıǵat bergen qabiletti damytý, daryndylyqtyń kózin ashý qasıetti paryzymyz.
Daryn - adam boıyndaǵy asqan talant, erekshe qabilet. Iaǵnı daryndy bala, asqan talanttyń ıesi. Daryndylyq bala boıyndaǵy asqan alǵyrlyq, zerektik. Tabıǵı daryndy bala aldymyzǵa qashan keledi kútý kerek pe, álde kógenkóz balalardyń boıyndaǵy qabiletti ashyp, bolashaq qoǵamnyń bir - eki, odan da kóp tulǵasyn daıyndaý jolynda eńbek etýdi aldymyzǵa mindet etip qoıamyz ba?
Ia, búgin qoǵam aldynda turǵan mindet, árbir ustaz aldynda turǵan mindet. Daryndy balalardy izdeý, olardy tárbıeleý men oqytý qoǵam úshin búgingi tańda aýadaı qajet.
Daryndy balalarmen jumys isteýde muǵalim ózi birinshi bolyp izdenedi. Daryndylyq degen ne? Daryndy bala dep qandaı balany aıtamyz?
Jobanyń maqsaty: Daryndylyqty anyqtaý men qoldaý joldaryn zerdeleý
Jobanyń mindetteri:
1. Daryndy balalar máselesin zertteýge qatysty fılosofıalyq, psıhologıalyq, pedagogıkalyq, ádistemelik ádebıetterdi zerdeleý.
2. Ǵylymı – ádebıetterdiń saraptamasy negizinde daryndy balalardyń sıpattamasyn berý.
3. Balalardyń daryndylyq qasıetterin anyqtaýǵa arnalǵan ár túrli ádistemelerdi jınaqtaý.
4. Daryndy balalardy oqytýdyń ınovasıalyq tehnologıalaryn jalpylaý.
Kútiletin nátıje:
Daryndy balalar máselesin zertteýge qatysty fılosofıalyq, psıhologıalyq, pedagogıkalyq, ádistemelik ádebıetter zerdelenedi.
Ǵylymı – ádebıetterdiń saraptamasy negizinde daryndy balalarǵa sıpattama beriledi.
Balalardyń daryndylyq qasıetterin anyqtaýǵa arnalǵan ár túrli ádistemeler jınaqtalady.
Daryndy balalardy oqytýdyń ınovasıalyq tehnologıalary jalpylanady.
II. Jobanyń negizgi mazmuny
1. Teorıalyq negizdeme
Balanyń jas ereksheligine qaraı qabiletti, belgili bir is - áreketke beıimdiligi jas kezinen bolady. Beıimdilik - bul adamnyń belgili bir is - áreketpen aınalysýǵa betburysy, oıanyp kele jatqan alǵashqy belgisi. Demek, bala kezde erekshe kózge túsetin beıimdilik keleshektegi qabilettiliktiń kórsetkishi bola alady. Erekshe qabilettilik - belgili bir áreket salasynda erekshe jetistikke jetkizetin adam qabileti damýynyń joǵary deńgeıi.
Adamnyń erekshe qabilettiligi onyń joǵary týa bitken jeke qasıetterimen tyǵyz baılanysty.
Tabıǵı daryndylyq degenimiz ne?
Nyshan degenimiz - qabilettiń damýynyń anatomıalyq - fızıologıalyq alǵysharty.
Qabilet degenimiz - tulǵanyń kez kelgen is - áreketti tabysty oryndaýy.
Daryndylyq degenimiz - adamnyń kez - kelgen is - áreket túrine erekshe qabiletti bolýy.
Shyǵarmashylyq degenimiz - adamnyń ómir shyndyǵynda ózin - ózi tanýǵa umtylýy, izdenýi.
Danyshpandyq degenimiz - qoǵam ómirinde tarıhı mańyzy bar, shyǵarmashylyqpen sıpattalatyn daryndylyqtyń joǵary deńgeıi.
Daryndylyq – jeke tulǵanyń óte kúrdeli, kóp aspektili qyry. Olar ár túrli, bir - birine uqsamaıdy. Daryndy balany baıqamaý múmkin emes, kópshiliktiń ortasynda ol óziniń is - áreketimen, beıimdiligimen, qabilettiligimen erekshe kózge túsedi.
Tolyq nusqasyn júkteý
You Might Also Like
-
Taqyryby: Tehnologıa páninen jańasha oqytýdyń ádis - tásilderi
