Darhan halyqtyń dana Abaıy
Batys Qazaqstan oblysy
Ashysaı orta jalpy bilim berý mektep - balabaqshasy
qazaq tili men ádebıeti pán muǵalimi
Nýrýsheva Aqkúmis
“Darhan halyqtyń dana Abaıy”
Maqsaty:
A) Qazaqtyń uly aqyny Abaıdyń kıeli esimin artyna qaldyrǵan maǵynaly, rýhy bıik mártebesin joǵary ustap, asyl qasıetterin oqýshy boıyna sińirý. Oqýshylarǵa Abaı Qunanbaıuly týraly óz betterimen izdenýge, zertteý áreketterin engizýge mindetteý.
B) Oqýshylardyń shyǵarmashylyq pen oılaý qabiletterin, sanatkerlik pen jalpy damý kórsetkishi negizinde tilin damytý.
V) Oqýshylardy Abaı óleńin basshylyqqa ala otyryp, otansúıgishtikke, adamgershilikke daǵdylandyryp, qorshaǵan ortany qadirleı bilýge tárbıeleý.
Ádisi: sahnalyq kórinis, án-jyr, tarıhı dáıektemeler, mánerler oqý.
Kórnekiligi: Taqyrypqa baılanysty ulaǵatty sózder jazylǵan plakattar, Abaı portreti, slaıd.
Júrý barysy:
1-júrgizýshi: Qaıyrly kún, qurmetti ustazdar, oqýshylar qaýymy. Búgingi kemeńger oıshyl, kemeńger aqyn Abaı atamyzǵa arnalyp otyrǵan ádebı keshke qosh keldińizder.
2-júrgizýshi: Kóp adam dúnıege boı aldyrǵan,
Boı aldyryp, aıaǵyn kóp shaldyrǵan,
Óldi deýge bola ma, oılańdarshy,
Ólmeıtuǵyn artyna sóz qaldyrǵan, - dep tóreligin ózi sheshken Abaı búgin jarqyn beınesimen de, jalyndy jyrymen de bizben birge jol alyp keledi.
1-júrgizýshi: Abaı iziniń kirshiksiz aq júregin terbetken sansyz oılaryn tamasha shyǵarmalary men jalyndy jyrlarynyń betinen ár jolynan, árbir sózinen bizge sonshama ystyq, sonshama jarqyn lep esedi.
Ol ótke zamannyń, keshegi túrki dúnıesiniń soqqan tynysy bolsa da bizge túsinikti, júregimizge qonymdy Abaı –lebi, Abaı - úni, ana tynysy - zaman tynysy, halyq úni. Abaıdyń jarqyn beınesi, jalyndy jyry bizben birge máńgi jasap keledi.
2-júrgizýshi: Sonyń bir dáleli búgingi ozydyrylyp otyrǵan mynaý keshti ataýǵa bolady. Endi osy baıqaý keshtiń kezeńderimen tanystyrsam deımin.
İ kezeń “Kemel aqyn, kemeńger oıshyl.” (býklet nemese gazet qorǵaý)
İİ kezeń “Óleń sózdiń patshasy ...” (mánerlep oqý.)
İİİ kezeń “Abaı jaqqan bir sáýle sónbeý úshin...”
İÚ kezeń “Ánniń de estisi bar, eseri bar.” (bir ánin oryndaý)
Baıqaý kezeńderimen tanysyp bolsaq, osy saıysta ádil baǵasyn berip otyrar ádilqazylarymyzben tanys bolsaq.
1. Mektep dırektory: Bısengalıeva G.B.
2. Qazaq tili jáne ádebıet páni muǵalimi: Bıtıngalıeva L.E.
3. Mekteptegi oqýshylardyń ózin-ózi basqarý uıymynyń múshesi : 10-klass oqýshysy Tóleýǵalıev M.K.
4. Tárbıe isiniń meńgerýshisi: Temırbýlatova M.Sh.
1-júrgizýshi: Endeshe saıysymyzdy bastamas buryn barlyǵymyz ekranǵa kóz salsaq. Bastaý retinde slaıd arqyly Abaı murajaıynan alynǵan keıbir sýretterdi sizderdiń nazarlaryńyzǵa usynsaq deımiz.
1-júrgizýshi: Júregimniń túbine tereń boıla,
Men bir jumbaq adammyn ony da oıla
Soqtyqpaly, soqpaqsyz jerde óstim,
Myńmen jalǵyz alystym, kiná qoıma, - óser urpaq, keler dáýren, týar tarıh qaýymyna ózin osylaı arnaǵan qazaq halqynyń uly aqyny Abaı Qunanbaıulynyń soqtyqpaly, soqpaqsyz ómiriniń bir sátin júregimizben tyńdap, ǵıbrátlanyp, tushyna bilsek deımiz. Iaǵnı birinshi kezeńimiz “Kemel aqyn, kemeńger oıshyl” taqyrybynda órbimek. Sharty boıynsha ár klass oqýshylary óz qoldarymen jazǵan býklet nemese gazetterin qorǵaýy qajet.
İ kezeń “Kemel aqyn, kemeńger oıshyl.”
2-júrgizýshi:
Óleń - sózdiń patshasy, sóz sarasy.
Qıynnan qıystyrar er danasy,
Tilge jeńil, júrekke jyly tıip,
Tep-tegis jumyr kelsin aınalasy – dep jyrlaǵan Abaı atamyzdyń tereń syrly, oıly poezıasy men taǵylymdy qara sózderi búkil álemdi tań qaldyrdy.
Ekinshi kezeń “Óleń sózdiń patshasy, sóz sarasy” dep atalady. Munda ár saıysker óziniń mánerlep, maqamdap oqý sheberligin tanyta bilýi kerek.
İİ kezeń “Óleń sózdiń patshasy...”
1-júrgizýshi: Abaı óz zamanyndaǵy jas urpaqqa, kóńili oıly, bilim tereń adamdarǵa úmit artyp, óziniń qalaǵan maqsat-muratyńa tartýǵa umtyldy.
2-júrgizýshi:
Abaı jaqqan bir sáýle sónbeý úshin,
Qolamtany úrledim sónbesin dep,
Alýdamyz Abaıdan úlgi - ónege,
Búgingi urpaq turmyz ǵoı bir kemede. Kelesi kezeńde ár klass “Abaı joly” epopeıasy boıynsha jáne Abaı poemalary boıynsha daıyndaǵan kórinisterin ortaǵa salmaq. Ár kórinistiń mazmunyna, keıipkerdiń minez-qulqyna saı oınaı bilý sheberligine nazar aýdarylady.
İİİ kezeń “Abaı jaqqan bir sáýle sónbeý úshin...”
1-júrgizýshi:
Ánniń de estisi bar , eseri bar.
Tyńdaýshynyń qulaǵyn keseri bar,
Aqyldynyń sózindeı oıly - kúıli.
Tyńdaǵanda kóńildiń óseri bar, - dep jyrlaǵan Abaıdyń óleńge, ánge qoıar talaby men talǵamy óte joǵary boldy.
2- júrgizýshi:
Qulaqtan kirip, boıdy alar,
Jaqsy án men tátti kúı.
Kóńilge túrli oı salar,
Ándi súıseń menshe súı. Kelesi kezeń “ Ánniń de estisi bar, eseri bar, ” – dep atalady. Bul kezeńde Abaı ánderin oryndaý kerek.
İÚ kezeń “Ánniń de estisi bar, eseri bar.”
Ú Qorytyndy. Qorytyndysy shyǵarylyp, jeńimpazdar anyqtalady.
1-júrgizýshi:
Men jazbaımyn óleńdi ermek úshin,
Joq - bardy ertegini termek úshin.
Kókiregi sezimdi, tili oramdy,
Jazdym úlgi jastarǵa bermek úshin – dep ózi aıtqandaı biz úshin Abaıdyń árbir óleń joly, qara sózderi úlgi-ónege, tárbıe.
2-júrgizýshi:
Abaı - álemi uly qazyna, biz tek aqyn óleńderiniń az ǵana bóligin qamtýǵa múmkindik aldyq. Búgin HHİ ǵasyrdyń basynda biz Abaıdyń shyǵarmashylyǵynan qazaqqa qajet rýhanılyqty tabamyz. Bizden keıingiler de ózderine qajetin tabatyny sózsiz. Sebebi Abaı – adamzat aqylmany. Qatysýshylar men kórermenderge óz alǵysymyzdy bildire otyryp, biz sizdermen qoshtasamyz.
Qosh-saý bolyńyzdar.
Ashysaı orta jalpy bilim berý mektep - balabaqshasy
qazaq tili men ádebıeti pán muǵalimi
Nýrýsheva Aqkúmis
“Darhan halyqtyń dana Abaıy”
Maqsaty:
A) Qazaqtyń uly aqyny Abaıdyń kıeli esimin artyna qaldyrǵan maǵynaly, rýhy bıik mártebesin joǵary ustap, asyl qasıetterin oqýshy boıyna sińirý. Oqýshylarǵa Abaı Qunanbaıuly týraly óz betterimen izdenýge, zertteý áreketterin engizýge mindetteý.
B) Oqýshylardyń shyǵarmashylyq pen oılaý qabiletterin, sanatkerlik pen jalpy damý kórsetkishi negizinde tilin damytý.
V) Oqýshylardy Abaı óleńin basshylyqqa ala otyryp, otansúıgishtikke, adamgershilikke daǵdylandyryp, qorshaǵan ortany qadirleı bilýge tárbıeleý.
Ádisi: sahnalyq kórinis, án-jyr, tarıhı dáıektemeler, mánerler oqý.
Kórnekiligi: Taqyrypqa baılanysty ulaǵatty sózder jazylǵan plakattar, Abaı portreti, slaıd.
Júrý barysy:
1-júrgizýshi: Qaıyrly kún, qurmetti ustazdar, oqýshylar qaýymy. Búgingi kemeńger oıshyl, kemeńger aqyn Abaı atamyzǵa arnalyp otyrǵan ádebı keshke qosh keldińizder.
2-júrgizýshi: Kóp adam dúnıege boı aldyrǵan,
Boı aldyryp, aıaǵyn kóp shaldyrǵan,
Óldi deýge bola ma, oılańdarshy,
Ólmeıtuǵyn artyna sóz qaldyrǵan, - dep tóreligin ózi sheshken Abaı búgin jarqyn beınesimen de, jalyndy jyrymen de bizben birge jol alyp keledi.
1-júrgizýshi: Abaı iziniń kirshiksiz aq júregin terbetken sansyz oılaryn tamasha shyǵarmalary men jalyndy jyrlarynyń betinen ár jolynan, árbir sózinen bizge sonshama ystyq, sonshama jarqyn lep esedi.
Ol ótke zamannyń, keshegi túrki dúnıesiniń soqqan tynysy bolsa da bizge túsinikti, júregimizge qonymdy Abaı –lebi, Abaı - úni, ana tynysy - zaman tynysy, halyq úni. Abaıdyń jarqyn beınesi, jalyndy jyry bizben birge máńgi jasap keledi.
2-júrgizýshi: Sonyń bir dáleli búgingi ozydyrylyp otyrǵan mynaý keshti ataýǵa bolady. Endi osy baıqaý keshtiń kezeńderimen tanystyrsam deımin.
İ kezeń “Kemel aqyn, kemeńger oıshyl.” (býklet nemese gazet qorǵaý)
İİ kezeń “Óleń sózdiń patshasy ...” (mánerlep oqý.)
İİİ kezeń “Abaı jaqqan bir sáýle sónbeý úshin...”
İÚ kezeń “Ánniń de estisi bar, eseri bar.” (bir ánin oryndaý)
Baıqaý kezeńderimen tanysyp bolsaq, osy saıysta ádil baǵasyn berip otyrar ádilqazylarymyzben tanys bolsaq.
1. Mektep dırektory: Bısengalıeva G.B.
2. Qazaq tili jáne ádebıet páni muǵalimi: Bıtıngalıeva L.E.
3. Mekteptegi oqýshylardyń ózin-ózi basqarý uıymynyń múshesi : 10-klass oqýshysy Tóleýǵalıev M.K.
4. Tárbıe isiniń meńgerýshisi: Temırbýlatova M.Sh.
1-júrgizýshi: Endeshe saıysymyzdy bastamas buryn barlyǵymyz ekranǵa kóz salsaq. Bastaý retinde slaıd arqyly Abaı murajaıynan alynǵan keıbir sýretterdi sizderdiń nazarlaryńyzǵa usynsaq deımiz.
1-júrgizýshi: Júregimniń túbine tereń boıla,
Men bir jumbaq adammyn ony da oıla
Soqtyqpaly, soqpaqsyz jerde óstim,
Myńmen jalǵyz alystym, kiná qoıma, - óser urpaq, keler dáýren, týar tarıh qaýymyna ózin osylaı arnaǵan qazaq halqynyń uly aqyny Abaı Qunanbaıulynyń soqtyqpaly, soqpaqsyz ómiriniń bir sátin júregimizben tyńdap, ǵıbrátlanyp, tushyna bilsek deımiz. Iaǵnı birinshi kezeńimiz “Kemel aqyn, kemeńger oıshyl” taqyrybynda órbimek. Sharty boıynsha ár klass oqýshylary óz qoldarymen jazǵan býklet nemese gazetterin qorǵaýy qajet.
İ kezeń “Kemel aqyn, kemeńger oıshyl.”
2-júrgizýshi:
Óleń - sózdiń patshasy, sóz sarasy.
Qıynnan qıystyrar er danasy,
Tilge jeńil, júrekke jyly tıip,
Tep-tegis jumyr kelsin aınalasy – dep jyrlaǵan Abaı atamyzdyń tereń syrly, oıly poezıasy men taǵylymdy qara sózderi búkil álemdi tań qaldyrdy.
Ekinshi kezeń “Óleń sózdiń patshasy, sóz sarasy” dep atalady. Munda ár saıysker óziniń mánerlep, maqamdap oqý sheberligin tanyta bilýi kerek.
İİ kezeń “Óleń sózdiń patshasy...”
1-júrgizýshi: Abaı óz zamanyndaǵy jas urpaqqa, kóńili oıly, bilim tereń adamdarǵa úmit artyp, óziniń qalaǵan maqsat-muratyńa tartýǵa umtyldy.
2-júrgizýshi:
Abaı jaqqan bir sáýle sónbeý úshin,
Qolamtany úrledim sónbesin dep,
Alýdamyz Abaıdan úlgi - ónege,
Búgingi urpaq turmyz ǵoı bir kemede. Kelesi kezeńde ár klass “Abaı joly” epopeıasy boıynsha jáne Abaı poemalary boıynsha daıyndaǵan kórinisterin ortaǵa salmaq. Ár kórinistiń mazmunyna, keıipkerdiń minez-qulqyna saı oınaı bilý sheberligine nazar aýdarylady.
İİİ kezeń “Abaı jaqqan bir sáýle sónbeý úshin...”
1-júrgizýshi:
Ánniń de estisi bar , eseri bar.
Tyńdaýshynyń qulaǵyn keseri bar,
Aqyldynyń sózindeı oıly - kúıli.
Tyńdaǵanda kóńildiń óseri bar, - dep jyrlaǵan Abaıdyń óleńge, ánge qoıar talaby men talǵamy óte joǵary boldy.
2- júrgizýshi:
Qulaqtan kirip, boıdy alar,
Jaqsy án men tátti kúı.
Kóńilge túrli oı salar,
Ándi súıseń menshe súı. Kelesi kezeń “ Ánniń de estisi bar, eseri bar, ” – dep atalady. Bul kezeńde Abaı ánderin oryndaý kerek.
İÚ kezeń “Ánniń de estisi bar, eseri bar.”
Ú Qorytyndy. Qorytyndysy shyǵarylyp, jeńimpazdar anyqtalady.
1-júrgizýshi:
Men jazbaımyn óleńdi ermek úshin,
Joq - bardy ertegini termek úshin.
Kókiregi sezimdi, tili oramdy,
Jazdym úlgi jastarǵa bermek úshin – dep ózi aıtqandaı biz úshin Abaıdyń árbir óleń joly, qara sózderi úlgi-ónege, tárbıe.
2-júrgizýshi:
Abaı - álemi uly qazyna, biz tek aqyn óleńderiniń az ǵana bóligin qamtýǵa múmkindik aldyq. Búgin HHİ ǵasyrdyń basynda biz Abaıdyń shyǵarmashylyǵynan qazaqqa qajet rýhanılyqty tabamyz. Bizden keıingiler de ózderine qajetin tabatyny sózsiz. Sebebi Abaı – adamzat aqylmany. Qatysýshylar men kórermenderge óz alǵysymyzdy bildire otyryp, biz sizdermen qoshtasamyz.
Qosh-saý bolyńyzdar.
You Might Also Like
