InfoHub Logo

Din bul adam ómirindegi mańyzdy qundylyqtardyń biri bolyp tabylady biraq osy din máselesin jaqsartatyn elimizde mamandyqtar sany az biraq degenmen qazirgi jańa qarqyndap damyp kele jatqan mamandyqtardyń biri. Men ózim ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq ýnıversıtetiniń fılosofıa jáne saıasattaný fakúltetinde «Dintaný» mamandyǵy boıynsha grant ıegerimin, aldymen dintaný mamandyǵynyń taqyrybyna kelmes buryn jalpy dintaný degenimiz ne  degen suraqqa jaýap bereıik.

Dintaný degenimiz tek qana dinderdi zerttep qoımaıtyn sonymen qatar dinniń jalpy tarıhyn, saıasatyn, fılosofıasyn, psıhologıasyn, antropologıasyn, mádenıetin jáne taǵyda basqa qyrlarynan zertteıdi bul dinı ilimder tarıhyn jáne dinı ómirdiń ınstıtýsıalyq formasyn dinı-mádenı mura, dinı óner, dinı jazba eskertkishterin, dinı bilim jáne ǵylymı zertteý qyzmeti, dinge tán quqyqty, dinder tarıhynyń arheologıalyq eskertkishterin, túrli dinı ilimder men dinı uıymdar arasyndaǵy ózara qatynas tarıhy men qazirgi ahýalyn zertteıdi jáne adamnyń dinge qyzyǵýshylyǵyn arttyryp dinı saýatylyǵyn kóbeıte túsedi. Endigi kezek dintaný ǵylymyn mamandyq jaǵynan qarasaq ol qazirgi tańda qarqyndy damyp kele jatqan mamandyqtardyń biri jánede jyl saıyn ulǵaıýda osy mamandyqqa suranys joǵary bolyp arta túsýde bul mamandyqqa túsý úshin «UBT» da «shyǵarmashylyq emtıhan» tańdaısyz. Shyǵarmashylyq emtıhan eki kezeńnen turady, birinshisi kezeńi «Ultyq birińǵaı testileý» al ekinshi kezeńi «mamandyq boıynsha» bolady. Bul mamandyqqa Memlekettik grantqa túsý úshin «120» bal aýyldyq kvotamen «117» bal , al aqyly oqýǵa túsý úshin «80» bal jınaý qajet. Buryn dintaný mamandyǵy dese halyqtyń qulaǵyna úreı estigen sekildi nemese túrpideı tıetin bolǵan qazirgi kezde bul mamandyq endigi kezde - keńge jaıyla bastap, adamdardyń boıy úırendi. Naqtylap aıtatyn bolsam, bul mamandyqty bitirgen stýdent meshitte ımam bolyp, ýaǵyz aıtatyn adam emes. Dintaný qazirge keńinen taraǵan mamandyqtardyń biri ıaǵnı zaıyrly mamandyqtardyń biri zańger, muǵalim, ekonomıs sekildi mamandyqtardan asyp túspese kem emes. Eger naqtylap tolyqtyryp aıtatyn bolsam dintaný mamandyǵy tómende kórsetilgen ýnıverlerde oqýǵa bolady olar: Q. A. Iasaýı atyndaǵy Halyqaralyq qazaq-túrik ýnıversıteti qabyrǵasynda «Din jáne erkin oılaý» mamandyǵy ashylǵan 1992 jyldan bastaý alady. Qazaqstanda dintaný bakalavry men magıstranttaryn L. N. Gýmılev atyndaǵy Eýrazıa ulttyq ýnıversıteti, ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti, «Nur-Múbarak» Egıpet ıslam mádenıeti ýnıversıteti,  Q. A. Iasaýı atyndaǵy halyqaralyq qazaq-túrik ýnıversıteti men Shet tilder jáne iskerlik karera ýnıversıteti daıyndaıdy. Al E. A. Bóketov atyndaǵy Qaraǵandy memlekettik ýnıversıteti ázirge bakalavr mamandar daıarlaýmen shektelýde. Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti men «Nur-Múbarak» Egıpet ıslam mádenıeti ýnıversıtetterinde dintanýdyń PhD doktoryn daıyndaý baǵdarlamasy iske qosylǵan. Bul mamandyqty bitirgennen keıin siz UQK jáne İİM saraptama qyzmetiniń, memlekettik basqarý, syrtqy jáne ishki saıasat bóliminiń, din isteri komıtetiniń qyzmetkeri.

- Din tarıhy men teorıasy, zamanaýı órkenıettiń dinı-fılosofıalyq máseleleri boıynsha ǵylymı-zerteý jumystarynda ǵylymı qyzmetkeri. 

- memlekettik jáne memlekettik emes joǵary jáne orta arnaýly oqý oryndarynyń oqytýshylary;

- Bitirýshi magıstratýra men PhD bilimin jalǵastyra alady jáne halyqaralyq jobalardy iske asyrýǵa (BUU, ISESKO, Ashyq qoǵam ınstıtýty jáne t. b. ) qatysa alady;

- «Halal» standarttaý komıtetiniń, QMDB qyzmetkerleri jáne basqa da memlekettik, memlekettik emes mekemeler men halyqaralyq uıymdardyń qyzmetkeri.

Siz osy joǵaryda kórsetilgen jumys oryndaryna t. b. jumys oryndardarynda qyzmet ete alasyz. Dindi durys túsinbeý qoǵamda túrli senim negizinde adamdar arasyndaǵy, konfesıa arasyndaǵy, halyqtar arasyndaǵy qaıshylyqtarǵa alyp keledi. Qazirgi kezde dintaný memleket tarapynan erekshe kóńil bólinip, qajet dep tapqan mamandyqtardyń birine aınaldy. zaman talabyna saı dintaný pánin oqytý, dintanýshy mamandar asa qajet jáne bul taqyryp qashan da ózektiligin joǵaltpaıdy. Jalpy qorytyndylaı ótetin bolsam men bul mamandyqta oqyǵanyma esh ókinbeımin ókinbeıminde sebebi bul mamandyq adamdy bir jaǵynan maman retinde daıyndasa al ekinshi jaǵynan bul rýhanı azyq bolyp tabylýǵa jáne dinı saýattylyqty oı sanany damytýǵa kómektesedi. Bul mamandarǵa qoǵamnan árqashanda oryn tabylatyny sózsiz.

Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq Ýnıversıteti
Fılosofıa jáne Saıasattaný fakúlteti
Dintaný mamandyǵynyń 1 – kýrs stýdenti
Qanjarbek Ernar Erlanuly
Jetekshi aǵa oqytýshy: Týngatova Ý. A.

---