El erteńin oılaǵan Elbasy
Sabaqtyń maqsaty:
1. 1 jeltoqsan – Tuńǵysh Prezıdent kúni merekesiniń mánin ashý; Nursultan Ábishuly Nazarbaevtyń ómir joly, týyp - ósken, oqyp bilim alǵan, qyzmet etken jerleri týraly maǵlumat berý.
2. Elbasyndaı Otanyn, halqyn súıýge, naǵyz azamat, shynaıy patrıot bolýǵa tárbıeleý.
3. Elbasyna degen súıispenshilik, qurmet sezimin qalyptastyrý.
Sabaqtyń túri: panaramalyq sabaq.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: Suraq - jaýap, túsindirý.
Sabaqta qoldanylatyn kórneki quraldar: Interaktıvti taqta, slaıdtar, prezentasıa, kespeler, úlestirmeli materıaldar.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
Tyńdaýshylarmen amandasý. Ashyq sabaqqa qatysyp otyrǵan Tilderdi oqytý ortalyǵynyń ujymymen tanystyryp ótý. Sabaqty bastamas buryn sýretti sózjumbaqty sheshkizý. Tabylǵan sóz taqyrypqa tikeleı baılanysty.
50
Sonymen sabaqtyń taqyryby: Tuńǵysh prezıdent kúnine arnalǵan «El erteńin oılaǵan Elbasy»
- Nelikten Tuńǵysh Prezıdent kúni merekesi 1 jeltoqsanda bolyp otyr? Óıtkeni 1991 jyly 1jeltoqsanda Respýblıka jurtshylyǵy tuńǵysh ret Nursultan Ábishuly Nazarbaevty Respýblıkamyzdyń Prezıdenti etip saılady.
Sabaq tórt kezeńnen turady.
İ kezeń. «Jaqsy sóz jarym yrys» (jańa sózderge baılanysty tapsyrmalar)
İİ kezeń. «Bilgeniń marjan» (mátin boıynsha jumys)
İİİ kezeń. «Gramatıka álemi»
İV kezeń. «Balalyq shaǵymnyń aspany» (kıno úzindisine baılanysty suraqtar)
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý.
«Bizdiń qalamyz» atty karta arqyly úı tapsyrmasyn tekserý. Oıynnyń sharty: Asyqty kartanyń ústine laqtyryp, túsken taqyryp boıynsha birneshe sóılem qurastyrý.
İİİ. Jańa sabaq
İ kezeń. «Jaqsy sóz – jarym yrys» (jańa sózder jáne sol boıynsha tapsyrmalar beriledi)
Jańa sózderdiń aýdarmasyn aıtyńyzdar.
Elbasy – Prezıdent
El – strana
Memleket – gosýdarstvo
Memlekettik til – gosýdarstvennyı ıazyk
Rámizder - sımvoly
Joldaý – poslanıe
Táýelsizdik - nezavısımost
Táýelsiz el – nezavısımaıa strana
Jetistikter - dostıjenıa
1 - tapsyrma. Jańa sózdermen sóılem qurastyrý.
2 - tapsyrma. Jańa sózderge sáıkes keletin sóz tirkesteriniń astyn syzǵyzý.
Aqyldy qyz, Memlekettik rámizder, qalyń oı, úlken kitap, Elbasynyń joldaýy, súıkimdi bala, sulý qyz, jınaqtalǵan oı, Táýelsiz el, jańa páter, Elbasynyń jetistikteri.
İİ kezeń. «Bilgenge marjan» (mátin boıynsha jumys)
Nursultan Ábishuly Nazarbaevtyń ómiri men qyzmeti týraly ne bilesizder?
(Tyńdaýshylar ózderi biletin málimetterin aıtyp shyǵady)
«Balalyq shaǵy»
Nursultan Ábishuly Nazarbaev 6 - shilde 1940 jyly Almaty oblysy Qaskeleń aýdanyndaǵy Shamalǵan aýylynda týǵan. Balalyq shaǵy tarshylyq jaǵdaıda ótti. Úlkenderdiń mal baǵýyna, baý - baqsha ósirýine kómek kórsetý kerek boldy, shópshek terip, otyn jardy. Mektepti jaqsy oqyp, jaqsy bilim aldy. Ata - anasyn qatty qurmet tutty.
Ol erte eseıdi, orta mektepti bitire salysymen Keńes Odaǵyndaǵy asa iri Qaraǵandy metalýrgıa kombınatynyń kólemdi qurylysyna attandy. Qurylysta biraz eńbek etkennen keıin bir top qazaqstandyqtarmen Ýkraınanyń Dneprodzerjınsk qalasyna baryp, metalýrg - jumysshy mamandyǵyn meńgerdi. Bul shoıyn quıýshy, domna peshiniń kómekshisi jumystaryn atqardy, al keıinirek ınjener dárejesine kóterildi.
Prezıdenttiń saıası ómirbaıanynyń bastaýy
• Sol jyldary onyń basshylyq qasıetteri jarqyrap kórindi. Qalalyq, oblystyq jáne respýblıkalyq kólemde basshy organdarda jaýapty qyzmetter atqardy. Metalýrgıalyq kombınatynda partkom hatshysy, Temirtaý qalalyq, Qaraǵandy oblystyq jáne respýblıkalyq partıa uıymdarynda ekonomıkalyq salaǵa jaýap beretin hatshy boldy. Ol Qazaqstan Úkimetin basqarǵanda 44 jasta boldy. Osylaısha onyń saıası ómirbaıany bastalady.
• 1991 jyly 1 jeltoqsanda Respýblıka jurtshylyǵy tuńǵysh ret Nursultan Ábishuly Nazarbaevty Respýblıkamyzdyń Prezıdenti etip saılady.
• 1991 jyldyń 16 jeltoqsanynda Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy sesıasy «Táýelsiz demokratıalyq jáne quqylyq memleket» dep jarıalady.
• 1992 jyly 4 maýsymda jańa memlekettik rámizder Eltańba, Tý, Ánuran bekitildi.
•1993 jyly 15 qarashada Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq aqshasy – teńge aınalymǵa endi.
• 1995 jyly 28 qańtarynda táýelsiz QR - dyń tuńǵysh «Ata Zańy» qabyldandy.
• 1998 jyl 10 maýsym Astana - QR - nyń saıası, ákimshilik jáne mádenı ortalyǵy. Elbasy N. Nazarbaevtyń jarlyǵyna sáıkes 1997 jyly munda burynǵy astanamyz Almatydan Respýblıkanyń basshy oryndary Prezıdent keńesi, QR - dyń Úkimeti jáne Parlament kóship keldi. Elimizdiń basqarý jumystary osy jerden júzege asyrylady. 1998 jyly 10 maýsymda jańa astananyń resmı tusaýkeseri boldy.
• 2006 jyly 7 qańtarda ánuran qabyldandy.
Egemen elim ánurany jańardy, “Meniń Qazaqstanym” jer júzine taraldy. Sózin jazǵandar: Jumeken Nájimedenov, Nursultan Nazarbaev
Ánin jazǵan: Shámshi Qaldaıaqov.
1 - tapsyrma. Suraq - jaýap:
1. Elbasy qaı jyly týdy? (1940jyly 6 shilde)
2. Elbasynyń týǵan jeri (Almaty oblysy Qaskeleń aýdanyndaǵy Shamalǵan aýylynda)
3. Qazaqstan táýelsizdigin qashan jarıalady? (16 jeltoqsan 1991 j.)
4. 1991 jyly 1jeltoqsanda kim saıladyq? (Nazarbaev N. Á.)
5. Qazaqstan Respýblıkasynyń ulttyq valútasy qalaı atalady? (teńge)
6. Teńge qaı jyly engizildi? (1993 jyly 15 qarasha)
7. Qazaqstan Respýblıkasynyń rámizderin atańyz? (Ánuran, Eltańba, Tý)
8. Oǵan Astana degen at qashan berilgen? (1998 jyldyń 6 mamyrynda)
9. Elimizdiń memlekettik rámizderi qashan bekitildi? (4 maýsymda 1992 jyly)
10. Otan qorǵaýshylar kúni? ( 7 mamyr )
11. Konstıtýsıa kúni? (30 tamyz )
12. Elbasy Qazaqstan Úkimetin basqarǵanda neshe jasta boldy? (44 jasta)
2 - tapsyrma. Sáıkestendirińiz.
SERGİTÝ SÁTİ.
İİİ kezeń. «Gramatıka álemi»
GRAMATIKA. Rettik san esim.
Zattyń sanalý retin, ornyn, tártibin bildirip, neshinshi? qanshasynshy? degen suraqtarǵa jaýap beredi.
Jasalý joly: San esim + - ynshy/inshi, nshy/nshi
Mysaly: on altyn – on altynshy, jeti - jetinshi
1 - tapsyrma. Mátindegi jyldardy rettik san esim boıynsha jazyńyz.
İİİ kezeń. «Balalyq shaǵymnyń aspany»
Elbasy týraly kınodan úzindi kórsetiledi jáne soǵan baılanysty tapsyrmalar bolady.
Suraqtar:
1. Mazardy qansha ret aınalyp ótý kerek?
2. Bala Sultannyń sheshesi túsinde neni kórdi?
3. Tús jorýshy adam qandaı boljam aıtty?
4. Siz túsińizge senesiz be?
5. Bala Sultan dúnıege kelgen kúni aýa raıynda qandaı ózgerister boldy?
6. Eger siz áje nemese ata bolsańyz, nemereńizdi tárbıeleýdi óz qolyńyzǵa alar ma edińiz?
Test
1. Mazar qaıda ornalasqan?
a) Mazar qalanyń ortasynda ornalasqan.
á) Mazar taýdyń etegine ornalasqan.
v) Mazar keń dalada ornalasqan.
2. Qandaı dybys estidińiz?
a) attyń júrisi
á) balanyń jylaǵany
v) dombyranyń daýysy
3. Qurannyń súresin kim oqydy?
a) Bala Nursultannyń ákesi.
á) Bala Nursultannyń ájesi
v) mashınada kele jatqan qart adam
4. Olardyń Raıymbek ata mazaryna kelý (túneý) maqsaty.
a) kúnásin keshirýdi suraý
á) ájesine uzaq ómir tileý
v) er adam men áıel adamnyń balaly bolýyn suraý
Al endi sizder bir - birlerińizge merekege baılanysty izgi tilekterińizdi aıtsańyzdar. Mine, osymen ashyq sabaǵymyz óz máresine jetti. Ashyq sabaǵymyzǵa kelgenderińizge kópten - kóp rahmet. Barshalaryńyzdy merekelerińizben quttyqtaımyn! Elimiz aman, jurtymyz tynysh bolsyn!!!
Býrabaı aýdany
Tilderdi oqytý ortalyǵynyń
oqytýshysy Shakarımova Gúlnar Keńesqyzy
1. 1 jeltoqsan – Tuńǵysh Prezıdent kúni merekesiniń mánin ashý; Nursultan Ábishuly Nazarbaevtyń ómir joly, týyp - ósken, oqyp bilim alǵan, qyzmet etken jerleri týraly maǵlumat berý.
2. Elbasyndaı Otanyn, halqyn súıýge, naǵyz azamat, shynaıy patrıot bolýǵa tárbıeleý.
3. Elbasyna degen súıispenshilik, qurmet sezimin qalyptastyrý.
Sabaqtyń túri: panaramalyq sabaq.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: Suraq - jaýap, túsindirý.
Sabaqta qoldanylatyn kórneki quraldar: Interaktıvti taqta, slaıdtar, prezentasıa, kespeler, úlestirmeli materıaldar.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
Tyńdaýshylarmen amandasý. Ashyq sabaqqa qatysyp otyrǵan Tilderdi oqytý ortalyǵynyń ujymymen tanystyryp ótý. Sabaqty bastamas buryn sýretti sózjumbaqty sheshkizý. Tabylǵan sóz taqyrypqa tikeleı baılanysty.
| E | |||||||||||||
| L | |||||||||||||
| B | |||||||||||||
| A | |||||||||||||
| S | |||||||||||||
| Y | |||||||||||||
50
Sonymen sabaqtyń taqyryby: Tuńǵysh prezıdent kúnine arnalǵan «El erteńin oılaǵan Elbasy»
- Nelikten Tuńǵysh Prezıdent kúni merekesi 1 jeltoqsanda bolyp otyr? Óıtkeni 1991 jyly 1jeltoqsanda Respýblıka jurtshylyǵy tuńǵysh ret Nursultan Ábishuly Nazarbaevty Respýblıkamyzdyń Prezıdenti etip saılady.
Sabaq tórt kezeńnen turady.
İ kezeń. «Jaqsy sóz jarym yrys» (jańa sózderge baılanysty tapsyrmalar)
İİ kezeń. «Bilgeniń marjan» (mátin boıynsha jumys)
İİİ kezeń. «Gramatıka álemi»
İV kezeń. «Balalyq shaǵymnyń aspany» (kıno úzindisine baılanysty suraqtar)
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý.
«Bizdiń qalamyz» atty karta arqyly úı tapsyrmasyn tekserý. Oıynnyń sharty: Asyqty kartanyń ústine laqtyryp, túsken taqyryp boıynsha birneshe sóılem qurastyrý.
İİİ. Jańa sabaq
İ kezeń. «Jaqsy sóz – jarym yrys» (jańa sózder jáne sol boıynsha tapsyrmalar beriledi)
Jańa sózderdiń aýdarmasyn aıtyńyzdar.
Elbasy – Prezıdent
El – strana
Memleket – gosýdarstvo
Memlekettik til – gosýdarstvennyı ıazyk
Rámizder - sımvoly
Joldaý – poslanıe
Táýelsizdik - nezavısımost
Táýelsiz el – nezavısımaıa strana
Jetistikter - dostıjenıa
1 - tapsyrma. Jańa sózdermen sóılem qurastyrý.
2 - tapsyrma. Jańa sózderge sáıkes keletin sóz tirkesteriniń astyn syzǵyzý.
Aqyldy qyz, Memlekettik rámizder, qalyń oı, úlken kitap, Elbasynyń joldaýy, súıkimdi bala, sulý qyz, jınaqtalǵan oı, Táýelsiz el, jańa páter, Elbasynyń jetistikteri.
İİ kezeń. «Bilgenge marjan» (mátin boıynsha jumys)
Nursultan Ábishuly Nazarbaevtyń ómiri men qyzmeti týraly ne bilesizder?
(Tyńdaýshylar ózderi biletin málimetterin aıtyp shyǵady)
«Balalyq shaǵy»
Nursultan Ábishuly Nazarbaev 6 - shilde 1940 jyly Almaty oblysy Qaskeleń aýdanyndaǵy Shamalǵan aýylynda týǵan. Balalyq shaǵy tarshylyq jaǵdaıda ótti. Úlkenderdiń mal baǵýyna, baý - baqsha ósirýine kómek kórsetý kerek boldy, shópshek terip, otyn jardy. Mektepti jaqsy oqyp, jaqsy bilim aldy. Ata - anasyn qatty qurmet tutty.
Ol erte eseıdi, orta mektepti bitire salysymen Keńes Odaǵyndaǵy asa iri Qaraǵandy metalýrgıa kombınatynyń kólemdi qurylysyna attandy. Qurylysta biraz eńbek etkennen keıin bir top qazaqstandyqtarmen Ýkraınanyń Dneprodzerjınsk qalasyna baryp, metalýrg - jumysshy mamandyǵyn meńgerdi. Bul shoıyn quıýshy, domna peshiniń kómekshisi jumystaryn atqardy, al keıinirek ınjener dárejesine kóterildi.
Prezıdenttiń saıası ómirbaıanynyń bastaýy
• Sol jyldary onyń basshylyq qasıetteri jarqyrap kórindi. Qalalyq, oblystyq jáne respýblıkalyq kólemde basshy organdarda jaýapty qyzmetter atqardy. Metalýrgıalyq kombınatynda partkom hatshysy, Temirtaý qalalyq, Qaraǵandy oblystyq jáne respýblıkalyq partıa uıymdarynda ekonomıkalyq salaǵa jaýap beretin hatshy boldy. Ol Qazaqstan Úkimetin basqarǵanda 44 jasta boldy. Osylaısha onyń saıası ómirbaıany bastalady.
• 1991 jyly 1 jeltoqsanda Respýblıka jurtshylyǵy tuńǵysh ret Nursultan Ábishuly Nazarbaevty Respýblıkamyzdyń Prezıdenti etip saılady.
• 1991 jyldyń 16 jeltoqsanynda Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy sesıasy «Táýelsiz demokratıalyq jáne quqylyq memleket» dep jarıalady.
• 1992 jyly 4 maýsymda jańa memlekettik rámizder Eltańba, Tý, Ánuran bekitildi.
•1993 jyly 15 qarashada Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq aqshasy – teńge aınalymǵa endi.
• 1995 jyly 28 qańtarynda táýelsiz QR - dyń tuńǵysh «Ata Zańy» qabyldandy.
• 1998 jyl 10 maýsym Astana - QR - nyń saıası, ákimshilik jáne mádenı ortalyǵy. Elbasy N. Nazarbaevtyń jarlyǵyna sáıkes 1997 jyly munda burynǵy astanamyz Almatydan Respýblıkanyń basshy oryndary Prezıdent keńesi, QR - dyń Úkimeti jáne Parlament kóship keldi. Elimizdiń basqarý jumystary osy jerden júzege asyrylady. 1998 jyly 10 maýsymda jańa astananyń resmı tusaýkeseri boldy.
• 2006 jyly 7 qańtarda ánuran qabyldandy.
Egemen elim ánurany jańardy, “Meniń Qazaqstanym” jer júzine taraldy. Sózin jazǵandar: Jumeken Nájimedenov, Nursultan Nazarbaev
Ánin jazǵan: Shámshi Qaldaıaqov.
1 - tapsyrma. Suraq - jaýap:
1. Elbasy qaı jyly týdy? (1940jyly 6 shilde)
2. Elbasynyń týǵan jeri (Almaty oblysy Qaskeleń aýdanyndaǵy Shamalǵan aýylynda)
3. Qazaqstan táýelsizdigin qashan jarıalady? (16 jeltoqsan 1991 j.)
4. 1991 jyly 1jeltoqsanda kim saıladyq? (Nazarbaev N. Á.)
5. Qazaqstan Respýblıkasynyń ulttyq valútasy qalaı atalady? (teńge)
6. Teńge qaı jyly engizildi? (1993 jyly 15 qarasha)
7. Qazaqstan Respýblıkasynyń rámizderin atańyz? (Ánuran, Eltańba, Tý)
8. Oǵan Astana degen at qashan berilgen? (1998 jyldyń 6 mamyrynda)
9. Elimizdiń memlekettik rámizderi qashan bekitildi? (4 maýsymda 1992 jyly)
10. Otan qorǵaýshylar kúni? ( 7 mamyr )
11. Konstıtýsıa kúni? (30 tamyz )
12. Elbasy Qazaqstan Úkimetin basqarǵanda neshe jasta boldy? (44 jasta)
2 - tapsyrma. Sáıkestendirińiz.
| 6 shilde 1940 jyly | Ánuran qabyldandy |
| 1 jeltoqsan | Qazaqstan Respýblıkasynyń rámizderi bekitildi |
| 7 qańtar 2006 jyly | Tuńǵysh prezıdentti saılaǵan kúni |
| 4 maýsym 1992 jyly | QR Táýelsizdigi jarıalandy. |
| 10 maýsym 1998 jyly | Ulttyq valúta aınalymǵa endi. |
| 28 qańtar 1995 jyly | Jańa astananyń tusaý keseri boldy. |
| 15 qarasha 1993 jyly | QR «Ata Zańy» qabyldandy. |
| 16 jeltoqsan 1991 jyly | Elbasynyń dúnıege kelgen kúni |
İİİ kezeń. «Gramatıka álemi»
GRAMATIKA. Rettik san esim.
Zattyń sanalý retin, ornyn, tártibin bildirip, neshinshi? qanshasynshy? degen suraqtarǵa jaýap beredi.
Jasalý joly: San esim + - ynshy/inshi, nshy/nshi
Mysaly: on altyn – on altynshy, jeti - jetinshi
1 - tapsyrma. Mátindegi jyldardy rettik san esim boıynsha jazyńyz.
| 2006 jyly | Eki myń altynshy jyly |
Elbasy týraly kınodan úzindi kórsetiledi jáne soǵan baılanysty tapsyrmalar bolady.
Suraqtar:
1. Mazardy qansha ret aınalyp ótý kerek?
2. Bala Sultannyń sheshesi túsinde neni kórdi?
3. Tús jorýshy adam qandaı boljam aıtty?
4. Siz túsińizge senesiz be?
5. Bala Sultan dúnıege kelgen kúni aýa raıynda qandaı ózgerister boldy?
6. Eger siz áje nemese ata bolsańyz, nemereńizdi tárbıeleýdi óz qolyńyzǵa alar ma edińiz?
Test
1. Mazar qaıda ornalasqan?
a) Mazar qalanyń ortasynda ornalasqan.
á) Mazar taýdyń etegine ornalasqan.
v) Mazar keń dalada ornalasqan.
2. Qandaı dybys estidińiz?
a) attyń júrisi
á) balanyń jylaǵany
v) dombyranyń daýysy
3. Qurannyń súresin kim oqydy?
a) Bala Nursultannyń ákesi.
á) Bala Nursultannyń ájesi
v) mashınada kele jatqan qart adam
4. Olardyń Raıymbek ata mazaryna kelý (túneý) maqsaty.
a) kúnásin keshirýdi suraý
á) ájesine uzaq ómir tileý
v) er adam men áıel adamnyń balaly bolýyn suraý
Al endi sizder bir - birlerińizge merekege baılanysty izgi tilekterińizdi aıtsańyzdar. Mine, osymen ashyq sabaǵymyz óz máresine jetti. Ashyq sabaǵymyzǵa kelgenderińizge kópten - kóp rahmet. Barshalaryńyzdy merekelerińizben quttyqtaımyn! Elimiz aman, jurtymyz tynysh bolsyn!!!
Býrabaı aýdany
Tilderdi oqytý ortalyǵynyń
oqytýshysy Shakarımova Gúlnar Keńesqyzy
You Might Also Like
