InfoHub Logo

El tarıhyn bilesiń be?
/7 - 8 synyp oqýshylary arasynda ótkizilgen zıatkerlik oıyn/
Mektepte ótkiziletin synyptan tys jumystar oqýshyny tárbıeleý men oqytýdyń bir formasy deýge bolady. Synyptan tys jumystar balalardy biriktirip qana qoımaı, olardyń shyǵarmashylyq qabiletterin arttyrýǵa mol múmkindik beredi jáne oqýshynyń ózine degen senimin arttyrady, oqýshy men muǵalim arasynda berik qarym – qatynas ornap, muǵalimniń oqýshyny tanyp – bilýine mol múmkindik týǵyzady.

Maqsaty: oıyn barysynda oqýshylar Qazaq handyǵynyń qurylǵanyna 550 - jyl tolýyna oraı Qazaqstan tarıhy páninen túrli tapsyrmalar men suraqtarǵa jaýap bere otyryp, qazaq handyǵynyń qurylý tarıhymen tanysady, qazaq halqynyń ǵasyrlar boıy ańsaǵan táýelsizdikke degen umtylysy, qazaq tarıhyndaǵy uly tulǵalar, mádenıet tóńiregindegi saýaldarǵa jaýap bere alady, oqýshynyń oılaý qabiletin damytyp, tarıh pánine degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrady;
Túri: «El tarıhyn bilesiń be?» atty zıatkerlik oıyny Oıyn barysynda oqýshylar synyptar boıynsha toptastyryp, 6 - oqýshydan úsh topqa bólinedi. Ár toptan bir - bir kapıtan saılanady. Árbir oryndalǵan tapsyrma 5 - 10 baldyq júıemen baǵalanady.
Kórnekilikter: synyp bólmesin pánge saı bezendirý, tarıh páni boıynsha túrli tapsyrmalar, qazaq handarynyń sýretteri, mýzykamen kórkemdeý;

İ kezeń «Mıǵa arnalǵan jattyǵý» Komandalarǵa 7 - suraq qoıylady, kóp upaı alǵan komanda oıyndy birinshi bastaýǵa múmkindik alady. Bul kezeńde oqýshynyń oıyn jınaqtaý maqsatynda tómengi synyptarda ótken materıaldar qamtylady:
1. Qoja Ahmet Iasaýıdiń «Danalyq kitaby» qaı tilde jazylǵan? /arab/
2. Grek tarıhshysy Gerodot saqtardy qalaı ataǵan?/masagetter/
3. Qańly taıpalarynyń astanasy bolǵan qala? /Bıtán/
4. Saq qoǵamy neshe toptan turady? /3 toptan, abyzdar jaýyngerler, malshylar men eginshiler/
5. «Tele» sóziniń maǵynasy neni bildiredi? /Túrik/
6. «Uly Jibek joly» qaıdan bastalady?/Qytaıdaǵy Hýanhe ózeniniń ańǵaryndaǵy aımaqtan/
7. Arıstotelden keıingi ekinshi ustaz atanǵan danyshpan, uly oıshyl, ǵalym kim edi?

İİ kezeń «El tarıhynyń bilgirleri» bul kezeńde ár topqa el táýelsizdigine baılanysty úsh suraq qoıylady:
İ top:
1. Qazaqstan qashan óz táýelsizdigin jarıalady? /1991 jyl, 16 - jeltoqsan/
2. Qazaqstan respýblıkasynyń rámizderi qabyldanǵan jyl? /1992 jyl/
3. Astananyń tusaýkeseri qaı jyly ótti? /1998 jyl, 10maýsym /
İİ top:
1.«Táýelsizdik monýmentiniń» ushar basyndaǵy beıneler? / altyn adam jáne jolbarys/
2. Búkilhalyqtyq Prezıdent saılaýy qaı jyly ótti? /1991 jyly, 1 jeltoqsan/
3. Qazaq eliniń tuńǵysh astanasy bolǵan qala? /Orynbor/
İİİ top:
1. Tuńǵysh qazaq dalasynan ǵaryshqa attanǵan kim, qaı jyly?/T. Áýbákirov, 1991 jyl 2 - qazan//
2. Elimiz táýelsizdik alǵannan keıin túsirilgen, qazaq tarıhynan maǵlumat beretin fılm? /Kóshpendiler/
3. Qazaqstan Respýblıkasynyń Ata Zańy neshe bólim, neshe baptan turady?/9 bólim, 98 bap /
İİİ kezeń: «Darhan dalamnyń batyr babalary» bul kezeńde qazaq dalasynda ár kezeńde ómir súrgen qazaq batyrlary týraly bilgenderin ortaǵa salady? Ár topqa eki suraqtan qoıylady:
İ top:
1. Jaýgershilik zamanynda 50 - jyldan astam ýaqyt qazaq qolyn bastaǵan batyr?/Bógenbaı batyr/
2. Abylaı han bul batyrdy tapqyrlyǵy, alǵyrlyǵy úshin erekshe baǵalaǵan, bul qaı batyr? /Baıan batyr/
İİ top:
1. Táýke hannyń «Jeti Jarǵysyn» jasaýǵa qatysqan qazaq batyry kim??/Bógenbaı batyr/
2. 7 - jasynan jetim qalǵan qazaqtyń daraboz batyry kim? /Qabanbaı batyr/
İİİ top:
1. Uly Júzdiń shapyrashty rýynan shyqqan batyr kim? /Naýryzbaı batyr/
2. Qazaq halqynyń azattyǵy týraly jyrlaǵan batyr kim? /M. Ótemisuly/

İV kezeń: «Kapıtandar saıysy» bul kezeńde ár toptyń kapıtandaryna bir mezette 20 - suraq qoıylady, osylaısha eń kóp upaı jınaǵan kapıtan jeńimpaz atanady:
1. Qazaqstan Respýblıkasy jerinen kóleminen neshinshi orynda? /9 oryn/
2. Qazaqstandaǵy oblystar sany qansha?/14/
3. Táýelsiz memlekettiń negizgi belgileri ne?/shekara, aqsha, ásker/
4. Atyraý qalasynyń burynǵy aty? /Gýrev/
5. Alǵashqy adamdardyń tirshilik etýine qolaıly bolǵan Qazaqstannyń qaı aımaǵy? /Ońtústik Qazaqstan/
6. Jer - uıyqty izdegen adam kim? /Asan - Qaıǵy/
7. «Saryarqa», «Kishkentaı» kúıleriniń avtory kim? /Qurmanǵazy/
8. Han tuqymynan shyqqan ataqty kúıshi kim? /Dáýletkereı/
9. Qazaq handyǵy qurylǵan jyldar? /1465 - 1466 jyldar/
10. Qazaq handyǵynyń irgesin qalaǵan handar?/Jánibek pen Kereı/
11. Qazaq handyǵynyń aýmaǵyn keńeıtken, úsh júzdiń basyn biriktirgen, uly memleket qaıratkeri kim? /Abylaı han/
12. Qazaqtyń tóbe bıi kim? /Tóle bı/
13. Elshi retinde Jońǵar handyǵyna baryp Abylaıdy bosatyp ákelgen qazaq bıi kim? /Qazybek bı/
14. Kishi júzdiń ataqty bıi kim?/Áıteke bı/
15. 1680 - 1715 jyldary el bıligin qolyna alǵan qazaq hany kim? /Táýke han/
16. «Qazaqtardyń qoı ústine boztorǵaı jumyrtqalaǵan zamany» qaı hannyń tusynda boldy? /Táýke han/
17. Abylaı hannyń ishki jáne syrtqy saıasatyna meıilinshe áser etken qazaqtyń ataqty jyraýy kim? /Buqar jyraý/
18. Túrki halyqtarynyń ortaq uly oıshyly, jyraý, qobyzshy kim? /Qorqyt ata/
19. Qazaqtardyń nanymy boıynsha otbasy men balalardyń qorǵaýshysy kim? /Umaı ana/
20. Qazaq halqy joryqqa shyqqanda alyp shyǵatyn aspap túri? /Daýylpaz/

Ári qaraı 4 - kezeńniń qorytyndysy boıynsha nátıjeler shyǵarylyp, jeńimpazdar anyqtalady, marapattalady.