InfoHub Logo

Taqyryby: Gúldiń qurylysy
Bilimdilik maqsaty: Kóbeıý múshesi gúldiń qurylysy, gúl bólimderiniń qyzmeti týraly túsinik berý.
Damytýshylyq maqsaty: Jergilikti jáne bólme ósimdikteriniń gúlderi týraly maǵlumat berý.
Tárbıelik maqsaty: Týǵan jer tabıǵatyn qorǵaýǵa, aıalaýǵa tárbıeleý.
Ádisi: Suraq - jaýap, jeke, toppen jumys.
Pánaralyq baılanys: Qazaq ádebıeti, qazaq tili, matematıka.
Kórnekiligi: Elektrondy oqýlyq, kompúter, túrli sýretter jınaǵy.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq.

Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý bólimi: Oqýshylardy sabaqqa ázirleý.
Úı tapsyrmasyn tekserý. Deńgeılik tapsyrmalar.
İ deńgeı
Kestedegi ósimdikterdiń japyraqtary qandaı túr ózgeriske ushyraǵanyn ár túrli ózgeristiń bas árpimen belgilep tusyna kórset («Q» - qabyrshaqty; «T» - tikendi; «Uq» - ustaǵysh qural; «M» - murtsha; «Sh» - shyryndy).

İİ deńgeı
Bıologıalyq dıktant
1. Soıaý..............., tiken............... túr ózgerisi.
2. Tikenekti japyraqtyń ósimdik tirshiligindegi mańyzy.................
3. Japyraq taqtasynyń jıegi úshkir tikenekti bolsa................. tikenge aınalǵan bolady.
4. Japyraqta qorǵa jınalǵan qorektik zattar................. jumsalady.
5. Oramǵa aınalǵan japyraqtar................... syrtyn orap turady.
6. Álsiz sabaqtary jerge jatyp qalmas úshin japyraqtary................. aınalǵan.
7. Qorektik zattardy qorǵa jınaý úshin japyraqtary shyryndy bolyp túrin ózgertken ósimdikter..................
8. Murtshaly ósimdikterge................. jatady.
9. Japyraqtaǵy tiken................. ońaı alynady.
1. Júıkeleriniń ushy ǵana
2. Sabaqtyń, japyraqtyń
3. Malǵa jem bolýdan saqtaný, ylǵaldy únemdeý
4. Qabyǵymen qosa
5. Murtshaǵa
6. Asburshaq, úrmeburshaq, sıyrjońyshqa
7. Júgeri sobyǵynyń
8. Bozkilem, oramjapyraq, pıaz, túbirtek
9. Órkenniń damýyna

İİİ deńgeı
Ósimdi jolmen kóbeıýdiń nómirlerin kóshirip alyp, olardyń tusyna sol jolmen kóbeıetin ósimdikterdiń nómirlerin jazyńdar.
İ. Murtshalarymen.
İİ. Sabaq qalemshelerimen.
İİİ. Sulatpa órkenderimen.
İV. Túınekterimen.
V. Pıazshyqtarymen.
Vİ. Tamyrsabaqtarymen.
Vİİ. Tamyr qalemshelerimen.
Vİİİ. Japyraq qalemshelerimen.
1. Emendi toǵaı jaýqazyna.
2. Qaraterek.
3. Bastypıaz.
4. Kádimgi tushala.
5. Eshkital.
6. Kartop.
7. Orman qoıbúldirgeni.
8. Qaraqaraqat.
9. Jataǵan bıdaıyq.
10. Kádimgi malına.
11. Koról begonıasy.

İ. Qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
- Múshe degenimiz ne?
- Músheler neshege bólinedi?
- Ósimdi (vegetatıvti) múshelerdi atańyz?
- Kóbeıý (generatıvti) múshelerdi atańyz?
Elektrondy oqýlyqtan beınerolık kórsetý.
Muǵalim:
Gúlder, gúlder, kóp gúlder
Qyzyl gúlder, kók gúlder
Jaınar kezim keldi dep
Qanattaryń jelbirep
Tańmen birge oıanyp
Kún nuryna boıanyp
Kórik berdiń dalaǵa – dep Tumanbaı Moldaǵalıev atamyz jyrlaǵandaı búgingi ótetin taqyrybymyz ne týraly bolmaq?
- Gúldiń qurylysy
Gúl týraly ne bilemiz? Óz oılaryńyzdy túıindep dápterge túsirińizder. 1' esse.
Maǵynany taný:
Kitappen jumys. 5'
İ top. Kóbeıý músheleri.
İİ top. Kúlte.
İİİ top. Gúl serigi.
İV top. Analyq.
Elektrondyq oqýlyqtan gúl bóligin kórsetý.
Tapsyrma
İ top. Kitappen jumys. Bilimińdi tekser.
İİ top. Kompúterde gúldiń qurylysyn jazý.
İİİ top. TI kestesin toltyrý.

İV top. Sáıkestigin tap. Gúl bólimderin ornalastyrý.
№12 zerthanalyq jumys
Bólme ósimdikteriniń gúl bóligin taýyp, kitaptaǵy sýretpen salystyrý.

Tanymdyq baqylaý
Jońyshqanyń bir gúlshoǵyrynda 8 mg shirne bolady. Bal ara 500g shirne jınaý úshin neshe gúlshoǵyrǵa qonýy tıis.
500: 0, 008 = 62500 gúl shoǵyry.
Myna sóılemderdegi gúlge qatysty sózderdiń astyn syz
1. Búgin Gúljamıla maǵan bir tostaǵan shaı men bir qasyq maı ákeldi, shaıyn iship, maıyn aýzyma, moınyma jaqtym.
2. Aıgúl tabanymen shoq basty.

Jergilikti jerde jáne mektep úleskisinde ósetin gúlderge sholý.
Qyzǵaldaq – lalagúldiler tuqymdasyna jatatyn kóp jyldyq ósimdik. «Túlpan» negizinen túrik sózi, bas kıim degen uǵymdy bildiredi. Túrikterde «Túrban» dep atalatyn qyzǵaldaqqa uqsas bas kıim bar eken. Osy ýaqytqa deıin qyzǵaldaqtyń otany – Golandıa bolyp sanalatyn. 2001 jyly Almaty qalasynda «Qyzǵaldaq jáne adam» atty halyqaralyq festıvál ótkizildi. Osy festıvalde qyzǵaldaqtyń birinshi otany – Qazaqstan, al ekinshi otany – Golandıa dep habarlandy. Nıderland eliniń hanshaıymy Beatrıs Elbasymyzben kezdesýde: «Uly Jibek joly Eýropa men Azıany jalǵastyrsa, qyzǵaldaq Qazaqstan men Golandıany jáne basqa da elderdi jalǵastyrdy. Qyzǵaldaqtyń sizdiń elde kezdespeıtin jeri joq ekenine kózimiz jetti. Uly Jibek joly kezinde, qyzǵaldaq álem elderine taralǵany dáleldenip otyr. Sondyqtan qyzǵaldaqtyń otany – Qazaqstan ekenin álem moıyndap otyr» - degen bolatyn.

Qyzǵaldaq:
Kim bilmes qyr arýy qyzǵaldaqty,
Óń berip kórkeıtemiz biz ár baqty.
Sáni dep ómirińniń, kóńilińniń,
Syı etip meni jigit qyzǵa arnapty.
Alqyzyl kúlte jaıyp úlbiregen,
Dál mendeı boldy qandaı gúl jyr, óleń
Kóktemde kók belestiń erkesi bop,
Ashylam tańdaı bolyp tún túre men.

İnjýgúl – bul da lalagúldiler tuqymdasyna jatady. İnjýgúldiń hosh ıisi, kóz qýantar ádemi gúlderi kez kelgen adamdy tolǵandyrmaı qoımaıdy. Maı aıynyń alǵashqy kúnderi búkil Parıj injýgúlge malynyp ketetin kórinedi. Bul kúndi «İnjýgúl kúnderi» dep meıramǵa aınaldyrǵan. Ýaqytynda ataqty sazger P. I. Chaıkovskıı «Men injýgúldi gúlder patshasy dep bilem», - degen eken. Bir qyzyǵy ol súıikti gúline arnap mýzyka emes, óleń shyǵarǵan. Al, ol sózge sazger A. S. Arenskıı mýzyka jazǵan. Sonymen halyq arasynda «Dem berýshi», «Shabyt berýshi» atalǵan injýgúl, Qazaqstanda tek Oral óńirinde ósedi.

İnjýgúl:
Kóktemniń alǵash gúliniń
İnjýgúl atty birimin.
Adamdyqtyń, dostyqtyń
Kýásimin, jyrymyn.
Gúldiń qurylysy júkteý