Yqylas Dúkenuly shyǵarmashylyǵy
Sabaqtyń taqyryby: Kúıshi - qobyzshy Yqylas Dúkenulynyń shyǵarmashylyǵy
Sabaqtyń epıgrafy: «Ólmeıtin ómir kilti - ónerde»
(Qorqyt )
Sabaqtyń mindeti: Kúıshi - qobyzshy Yqylas Dúkenulynyń ómiri men shyǵarmashylyǵy týraly bilimderin tolyqtyrady. Shyǵarmalaryna taldaý jasaıdy, alǵan bilimderin qorytyndylaı alady.
Sabaqtyń maqsaty: 1. Estý, este saqtaý qabiletterin damytý, mýzykalyq shyǵarmalardyń ózindik erekshelikterin taldaı bilýge daǵdylandyrý.
2. Oqýshylardyń tanymdyq is - áreketin damytý, belsendiligin oıatý, shyǵarmashylyq oılaryn ósirý, ómirge beıimdiligin damytý.
3. Oqýshylardyń mýzykalyq týyndylarǵa degen qyzyǵýshylyǵyn oıata otyryp, olardyń boıyna estetıkalyq jáne mádenıet qundylyqtaryn sińirý.
Sabaqtyń tıpi: shyǵarmashylyq
Sabaqtyń túri: tanymdylyq, aralas
Sabaqtyń ádisi: reıtıń, refleksıa, STO ádisteri: galereıa, BÚÚ, boljaý, oı qozǵaý, bekitý test.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, beınetaspa, úntaspa, mýzyka aspaby.
Pánaralyq baılanys: tarıh, qazaq ádebıeti, beıneleý, óner
Sabaqtyń júrisi:
1. Mýzykalyq sálemdesý.
- Qazir «Mýzyka» sabaǵy. Búgingi sabaqta «Reıtıń» tásilimen jumys
jasaı otyryp, bilimderińizdi ózderińiz baǵalap otyrasyzdar. Sondyqtan
da sizderdiń búgingi sabaqtaryńyzǵa sáttilik tileımin.
( Radıohabardan úzindi )
- Biz osy toqsanda qandaı taraýdy ótýdemiz?
- Endeshe osy taraý boıynsha «Kompozıtorlar galereıasyna» sholý ja -
saıyq. Qazir men qoıatyn suraqtarǵa baılanysty «Tulǵany tanyp»
dápterlerińe belgilep otyrýdy suraımyn.
(Suraqtar oqylady )
- Kúıshi - kompozıtorlardy belgilep aldyq pa? Endeshe bilimderimizdi tekserip kórelik. 1 - shi suraq qaı kúıshige arnalǵan edi?
Mádına aıta ǵoı. Galereıadan kúıshini kórsetip jiber.
(Osy retpen 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 suraqqa jaýap alý )
- Bergen jaýaptaryńa qarap ózderińdi baǵalap baǵalaý betshesine túsirińder. (Taqtada baǵa normatıvi turady)
- Búgingi jańa sabaǵymyzda Qorqyt atadan keıin 10 ǵasyrdan soń dúnıege kelgen kúıshi - qobyzshy Yqylas Dúkenulynyń shyǵarmashylyǵymen tanysamyz.
1. Tókpe kúı mektebiniń ókili, onyń «Jiger» atty kúıi qazaq kúıleriniń ishindegi eń uzaq kúıge sanalady. Bul qaı kúıshi?
2. 1939 jyly halyq aspaptarynda oryndaýshylardyń Máskeýde ótken Búkilodaqtyq baıqaýynda óner kórsetip 1 - oryn alǵanda ony « Dombyranyń Jambyly» ataǵan.
3. Qazaq kúıleriniń ishindegi eń kóne kúılerdiń avtory. Kúıshiniń eń sońǵy kúıi «Bashpaı» kúıi.
4. Boǵda jáne Qulshar kúıshilerdi ol óziniń ustazy dep sanaıdy. Óziniń atymen attas kúıi de bar. Bul qaı kúıshi edi?
5. «Meniń oń qolym men Dınanyń sol qolyn bir kisige berse, dúnıede odan asqan dombyrashy bolmas edi». Bul kimniń sózi?
6. Onyń kúıleri tartylý tásilinen bastap, saryn - sazyna deıin basqa kúıshilerden erekshe. Kúıshilik óner oǵan naǵashylarynan daryǵan.
7. Ol tek kúıshi ǵana emes, sheshen, aqyn jandy bolǵan. Shertpe kúı mektebiniń negizin qalaýshy. 1855 jyly Peterbýrgte óner kórsetip kúmis medalǵa ıe bolǵan.
8. Dombyrany oń buraýmen de, teris buraýmen de tartqan, ári tókpe kúı men shertpe kúıdiń úzdik sheberi bolǵan. Tólegen Mombekovtyń ustazy.
1. Dáýletkereı
2. Dına
3. Qorqyt
4. Abyl
5. Qurmanǵazy
6. Qazanǵap
7. Táttimbet
8. Súgir
Yqylas Dúkenuly HIH ǵasyrdyń 2 - shi jartysyndaǵy belgili kúıshilerdiń arasyndaǵy eń iri qobyzshy. Yqylastyń atasy Altynbek te, óz ákesi Dúken de qobyzshylar bolǵan. Atasy Altynbek qobyzshylyǵymen qosa on saýsaǵynan óneri tamǵan usta, zerger bolǵan. Altynnan alqa, kúmisten sholpy, saqına,
bilezik soqqan, jas sábılerge besik, kúmistep er - turman jasa -
ǵan ustalyq dúkeni bolǵan. Keıin ol qobyz aspabyn jasaýdy da meńgerip alady. Yqylastyń ákesi dúnıege kelgende Altynbek
«Meniń bar yrysym osy ustalyq dúkenimde ǵoı» dep ulynyń
atyn Dúken qoıady. Dúken de qobyzshylyǵymen ataǵy jaıyla -
dy. Biraq joqshylyq, tirliktiń taýqymeti onyń qolyn baılaıdy,
ol óner jolyna túsip júre almaıdy.
Al Yqylas 1843 jyly Jezqazǵan oblysy, Jańaarqa aýdanynda dúnıege keledi. Y. Dúkenuly - qazaqtyń belgili kúıshi kompozıtory, qylqobyzda oınaýdyń asqan sheberi. Yqylasqa alǵash qobyz únin úıretýshi ári onyń kúı shyǵarýǵa beıiminiń baryn bilip, qýana qoshtaǵan ákesi Dúken boldy. Yqylas qazaqtyń kóne aspaby qylqobyzda oınaýmen qatar ol qobyzdyń dybystyq kólemin baıytty, ólshem - yrǵaǵyna ózgerister ákeldi.
Iaǵnı Qorqyttan soń qylqobyzǵa til bitirgen Yqylas boldy.
Qorqyttan Yqylasqa deıingi ǵasyrlar boıy baqsy -balgerlerdiń aspaby bolyp kelgen qobyzdy Yqylas halyqtyń arman - maqsatyn, tirshilik - tynysyn jyrlaıtyn aspapqa aınaldyrdy. Ol keıinnen óz janynan kúı shyǵara bastady. Yqylastyń alǵashqy kúıleri - «Yqylas» kúıi jáne «Qońyr» kúıi. Ol belgili bir oqıǵany qobyz únimen aıtýǵa mán berip otyrdy.
Onyń «Kertolǵaý», «Erden kúı», «Jalǵyz aıaq», «Jez kıik», «Aıraýyqtyń ashshy kúıi», «Aqqý», «Shyńyraý», «Boztorǵaı», «Qorqyt» t. b. kóptegen kúıleri bar. Yqylastyń darynyn kózi tirisinde - aq halqy qadir tutqan, el ishinde sózi ótimdi, bedeldi bolǵan. Yqylastyń ózinen tikeleı tárbıe alyp, ónerin úırengen shákirtteri: balasy Túsipbek, Ábikeı Toqtamysuly jáne ózimizge tanys Súgir Álıuly. Al Ábikeı men Súgirden tálim alyp, Yqylastyń ǵajaıyp kúılerin búgingi kúnge jetkizgen kúıshi - qobyzshylar Dáýlet Myqtybaev pen Jappas Qalambaev.
Yqylas 1916 jyly Jambyl oblysynda dúnıeden ótti.
- Qazir Yqylas Dúkenulynyń kúıleriniń biri – « Jez kıik» kúıin tyńdap, taldaımyz.
Aldymen men senderge osy kúıdiń shyǵý tarıhyn aıtyp bereıin.
- Ańshylar kıik aýlamaq bolyp ańǵa shyǵypty. Olardyń aldynan bir top kıik kezdesipti. Oljaly qaıtatyndaryna qýanǵan ańshylar kıikterdi shetinen ata bastapty. Sol kıikterdiń arasynda jez kıik te bolypty. Onyń terisiniń sarylyǵy kúnmen shaǵylysyp, ańshylarǵa durys kózdetpepti. Sonymen ańshylar jez kıikti atyp ala almapty. Terisiniń sarylyǵynan ańshylar ata almaǵan jez kıik osynaý ómirge, tirshilikke rıza bolyp, tastan - tasqa sekirip, keń dalada kósilip emin - erkin oınaq salǵan eken. Osy bir áńgimeni estigen Yqylas «Jez kıik» kúıin shyǵarǵan eken.
(Kúıdi tyńdatý)
- Tyńdaǵan kúıden qandaı áser aldyńdar?
- Kúıdi mınorly kúıge jatqyza alamyz ba?
- Nege mınorly kúıge jatpaıdy dep oılaısyńdar?
- Kúı bir aspapta, mysaly tek qobyzda ǵana oryndaldy ma?
- Endi osy kúıge baılanysty tapsyrma beremin. Kúıdiń kóńil - kúıine, ólshem - yrǵaǵyna sáıkes keletin sózderdi terip jazamyz.
- Endeshe tapsyrmany qalaı oryndaǵanymyzdy teksereıik. (taqtadaǵy durys jaýap ashylady )
- Baǵalaý. №2. (Baǵalaý normasy - taqtada)
- Qazir senderdiń klastastaryń, mýzyka mektebiniń qobyz klasynyń oqýshysy, oblystyq, respýblıkalyq jarystarǵa baryp júrgen ónerpaz shákirtimiz Bulbuldyń shyǵarmashylyq
jumysyn kóremiz. Bulbul senderge Yqylastyń jańa ǵana tyńdaǵan «Jez kıik» kúıin tartyp beredi.
- Búgingi bizdiń oryndaıtyn ánimiz - « Qobyzym» áni.
a) Án sózin bir oqýshyǵa oqytý. ( taqtadan )
á) Án mazmuny ne týraly edi? ( qobyz, onyń jasalýy, Qorqyt ańyzy...)
b) Án qurylysy qandaı? Bul ánde shýmaq, qaıyrma bar ma?
v) Án sózi mýzykadaǵy qaı janrǵa keledi? ( terme )
- Endeshe ándi oryndap kórelik. (otyrý erejesi)
a) Raspevka
á) Ándi oryndaý
__________________________________________________
- Qazir Yqylas atamyzdyń taǵy bir kúıin tyńdaımyz. Bul kúı týraly ázir eshteńe aıtpaımyn, tek kúıdi óte muqıat tyńdap otyrýdy suraımyn.
(tyńdatý)
- Kúıden qandaı áser aldyńdar? Ne elestedi?
- Kúıdiń saryn - sazy qulaqqa qalaı estiledi eken?
(qorqynysh, úreı...)
- Osyǵan uqsas kúı Qorqyt atamyzda bar ma edi?
- Kórgen kıno, oqyǵan áńgimelermen baılanystyrý.
- Osy kúıge qandaı at berer edińder?
- Kúıdiń shyǵý tarıhyn aıtyp berý:
Yqylas qobyzyna tabıǵattaǵy san alýan dybystardy, qustar men jan - janýarlardyń ár túrli daýysyn salyp kóp áýrege túsedi. Sóıtip júrip bir kúni qobyzǵa qasqyrdyń ulyǵan
daýysyn salady. Saýsaǵyn qobyzdyń isheginiń boıymen joǵarydan tómen qaraı jyljyta otyryp qasqyrdyń daýysyn dál keltiredi. Áýeli bir qasqyrdyń ulyǵan daýysyn, odan
soń eki qasqyrdyń, sálden soń top qasqyrdyń ulyǵan daýysyn aınytpaı salady. Onyń qobyzynyń únine aýyl ıtteri dúrligip, aýyldy aınala shaýyp mazasyzdanypty. Tipti aýyl adamdary da ábigerge túsipti. Osylaısha Yqylastyń «Qasqyr» kúıi dúnıege kelipti.
- Ilá Jaqanov. «Yqylas» kitaby 1990j. ( Jarasova Tursynaı )
- Endigi bólimde «Grafıkalyq dıktant» - pen jumys jasaımyz.
Taqtada «Qobyz» aspabyna qatysy bary da, qatysy joq ta sózder berilgen. Qatysty sóz bolsa -
Qatysy joq sóz bolsa -tańbasymen belgileımiz.
1. Ysqysh
2. Tilshikti
3. Úrmeli
4. Imek moıyndy
5. Bes ishekti
6. Tórt ishekti
7. Qorqyt
8. Ketbuǵa
- Jazǵan oılaryn surap № 3 baǵalaýyn aıtý.
- Búgingi sabaǵymyzdy « Bekitý testimen» qorytyndylasaq.
1, 2, 3, 4, 5 suraqtardy belgileý.
- Alǵan baǵalaryńnyń qorytyndysyn esepteıik.
- 5 alǵandar kimder? (Neshe oqýshy – sany)
- 4 alǵandar?
____________________________________________________
- Qylqobyz aspabynda oınaý dástúri búgingi kúnde de jalǵasyp keledi. Osy klastyń ózinde Bulbul qobyz klasynda oqyp júr. Al jerlesteriń Gúlbaram Tastemirova Ispanıada bas júldeni jeńip alǵan. Qazir halyqaralyq konkýrstar laýreaty
Erbolat Myrzalıevtyń oryndaýyndaǵy kúıdi beınetaspadan kórelik.
(Beınetaspa)
- « Ólmeıtin ómir kilti – ónerde» dep Qorqyt babamyz aıtqandaı qazaqtyń kúı óneri ólmes mura bolyp jalǵasa bersin dep búgingi sabaǵymyzdy aıaqtaımyz.
Galereıaǵa sholý
№ 1
Sáıkestendir
«Jez kıik»
№ 2
Grafıkalyq dıktant
№ 3
Bekitý test
№ 4
Qorytyndy baǵa
Sabaqtyń epıgrafy: «Ólmeıtin ómir kilti - ónerde»
(Qorqyt )
Sabaqtyń mindeti: Kúıshi - qobyzshy Yqylas Dúkenulynyń ómiri men shyǵarmashylyǵy týraly bilimderin tolyqtyrady. Shyǵarmalaryna taldaý jasaıdy, alǵan bilimderin qorytyndylaı alady.
Sabaqtyń maqsaty: 1. Estý, este saqtaý qabiletterin damytý, mýzykalyq shyǵarmalardyń ózindik erekshelikterin taldaı bilýge daǵdylandyrý.
2. Oqýshylardyń tanymdyq is - áreketin damytý, belsendiligin oıatý, shyǵarmashylyq oılaryn ósirý, ómirge beıimdiligin damytý.
3. Oqýshylardyń mýzykalyq týyndylarǵa degen qyzyǵýshylyǵyn oıata otyryp, olardyń boıyna estetıkalyq jáne mádenıet qundylyqtaryn sińirý.
Sabaqtyń tıpi: shyǵarmashylyq
Sabaqtyń túri: tanymdylyq, aralas
Sabaqtyń ádisi: reıtıń, refleksıa, STO ádisteri: galereıa, BÚÚ, boljaý, oı qozǵaý, bekitý test.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, beınetaspa, úntaspa, mýzyka aspaby.
Pánaralyq baılanys: tarıh, qazaq ádebıeti, beıneleý, óner
Sabaqtyń júrisi:
1. Mýzykalyq sálemdesý.
- Qazir «Mýzyka» sabaǵy. Búgingi sabaqta «Reıtıń» tásilimen jumys
jasaı otyryp, bilimderińizdi ózderińiz baǵalap otyrasyzdar. Sondyqtan
da sizderdiń búgingi sabaqtaryńyzǵa sáttilik tileımin.
( Radıohabardan úzindi )
- Biz osy toqsanda qandaı taraýdy ótýdemiz?
- Endeshe osy taraý boıynsha «Kompozıtorlar galereıasyna» sholý ja -
saıyq. Qazir men qoıatyn suraqtarǵa baılanysty «Tulǵany tanyp»
dápterlerińe belgilep otyrýdy suraımyn.
(Suraqtar oqylady )
- Kúıshi - kompozıtorlardy belgilep aldyq pa? Endeshe bilimderimizdi tekserip kórelik. 1 - shi suraq qaı kúıshige arnalǵan edi?
Mádına aıta ǵoı. Galereıadan kúıshini kórsetip jiber.
(Osy retpen 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 suraqqa jaýap alý )
- Bergen jaýaptaryńa qarap ózderińdi baǵalap baǵalaý betshesine túsirińder. (Taqtada baǵa normatıvi turady)
- Búgingi jańa sabaǵymyzda Qorqyt atadan keıin 10 ǵasyrdan soń dúnıege kelgen kúıshi - qobyzshy Yqylas Dúkenulynyń shyǵarmashylyǵymen tanysamyz.
1. Tókpe kúı mektebiniń ókili, onyń «Jiger» atty kúıi qazaq kúıleriniń ishindegi eń uzaq kúıge sanalady. Bul qaı kúıshi?
2. 1939 jyly halyq aspaptarynda oryndaýshylardyń Máskeýde ótken Búkilodaqtyq baıqaýynda óner kórsetip 1 - oryn alǵanda ony « Dombyranyń Jambyly» ataǵan.
3. Qazaq kúıleriniń ishindegi eń kóne kúılerdiń avtory. Kúıshiniń eń sońǵy kúıi «Bashpaı» kúıi.
4. Boǵda jáne Qulshar kúıshilerdi ol óziniń ustazy dep sanaıdy. Óziniń atymen attas kúıi de bar. Bul qaı kúıshi edi?
5. «Meniń oń qolym men Dınanyń sol qolyn bir kisige berse, dúnıede odan asqan dombyrashy bolmas edi». Bul kimniń sózi?
6. Onyń kúıleri tartylý tásilinen bastap, saryn - sazyna deıin basqa kúıshilerden erekshe. Kúıshilik óner oǵan naǵashylarynan daryǵan.
7. Ol tek kúıshi ǵana emes, sheshen, aqyn jandy bolǵan. Shertpe kúı mektebiniń negizin qalaýshy. 1855 jyly Peterbýrgte óner kórsetip kúmis medalǵa ıe bolǵan.
8. Dombyrany oń buraýmen de, teris buraýmen de tartqan, ári tókpe kúı men shertpe kúıdiń úzdik sheberi bolǵan. Tólegen Mombekovtyń ustazy.
1. Dáýletkereı
2. Dına
3. Qorqyt
4. Abyl
5. Qurmanǵazy
6. Qazanǵap
7. Táttimbet
8. Súgir
Yqylas Dúkenuly HIH ǵasyrdyń 2 - shi jartysyndaǵy belgili kúıshilerdiń arasyndaǵy eń iri qobyzshy. Yqylastyń atasy Altynbek te, óz ákesi Dúken de qobyzshylar bolǵan. Atasy Altynbek qobyzshylyǵymen qosa on saýsaǵynan óneri tamǵan usta, zerger bolǵan. Altynnan alqa, kúmisten sholpy, saqına,
bilezik soqqan, jas sábılerge besik, kúmistep er - turman jasa -
ǵan ustalyq dúkeni bolǵan. Keıin ol qobyz aspabyn jasaýdy da meńgerip alady. Yqylastyń ákesi dúnıege kelgende Altynbek
«Meniń bar yrysym osy ustalyq dúkenimde ǵoı» dep ulynyń
atyn Dúken qoıady. Dúken de qobyzshylyǵymen ataǵy jaıyla -
dy. Biraq joqshylyq, tirliktiń taýqymeti onyń qolyn baılaıdy,
ol óner jolyna túsip júre almaıdy.
Al Yqylas 1843 jyly Jezqazǵan oblysy, Jańaarqa aýdanynda dúnıege keledi. Y. Dúkenuly - qazaqtyń belgili kúıshi kompozıtory, qylqobyzda oınaýdyń asqan sheberi. Yqylasqa alǵash qobyz únin úıretýshi ári onyń kúı shyǵarýǵa beıiminiń baryn bilip, qýana qoshtaǵan ákesi Dúken boldy. Yqylas qazaqtyń kóne aspaby qylqobyzda oınaýmen qatar ol qobyzdyń dybystyq kólemin baıytty, ólshem - yrǵaǵyna ózgerister ákeldi.
Iaǵnı Qorqyttan soń qylqobyzǵa til bitirgen Yqylas boldy.
Qorqyttan Yqylasqa deıingi ǵasyrlar boıy baqsy -balgerlerdiń aspaby bolyp kelgen qobyzdy Yqylas halyqtyń arman - maqsatyn, tirshilik - tynysyn jyrlaıtyn aspapqa aınaldyrdy. Ol keıinnen óz janynan kúı shyǵara bastady. Yqylastyń alǵashqy kúıleri - «Yqylas» kúıi jáne «Qońyr» kúıi. Ol belgili bir oqıǵany qobyz únimen aıtýǵa mán berip otyrdy.
Onyń «Kertolǵaý», «Erden kúı», «Jalǵyz aıaq», «Jez kıik», «Aıraýyqtyń ashshy kúıi», «Aqqý», «Shyńyraý», «Boztorǵaı», «Qorqyt» t. b. kóptegen kúıleri bar. Yqylastyń darynyn kózi tirisinde - aq halqy qadir tutqan, el ishinde sózi ótimdi, bedeldi bolǵan. Yqylastyń ózinen tikeleı tárbıe alyp, ónerin úırengen shákirtteri: balasy Túsipbek, Ábikeı Toqtamysuly jáne ózimizge tanys Súgir Álıuly. Al Ábikeı men Súgirden tálim alyp, Yqylastyń ǵajaıyp kúılerin búgingi kúnge jetkizgen kúıshi - qobyzshylar Dáýlet Myqtybaev pen Jappas Qalambaev.
Yqylas 1916 jyly Jambyl oblysynda dúnıeden ótti.
- Qazir Yqylas Dúkenulynyń kúıleriniń biri – « Jez kıik» kúıin tyńdap, taldaımyz.
Aldymen men senderge osy kúıdiń shyǵý tarıhyn aıtyp bereıin.
- Ańshylar kıik aýlamaq bolyp ańǵa shyǵypty. Olardyń aldynan bir top kıik kezdesipti. Oljaly qaıtatyndaryna qýanǵan ańshylar kıikterdi shetinen ata bastapty. Sol kıikterdiń arasynda jez kıik te bolypty. Onyń terisiniń sarylyǵy kúnmen shaǵylysyp, ańshylarǵa durys kózdetpepti. Sonymen ańshylar jez kıikti atyp ala almapty. Terisiniń sarylyǵynan ańshylar ata almaǵan jez kıik osynaý ómirge, tirshilikke rıza bolyp, tastan - tasqa sekirip, keń dalada kósilip emin - erkin oınaq salǵan eken. Osy bir áńgimeni estigen Yqylas «Jez kıik» kúıin shyǵarǵan eken.
(Kúıdi tyńdatý)
- Tyńdaǵan kúıden qandaı áser aldyńdar?
- Kúıdi mınorly kúıge jatqyza alamyz ba?
- Nege mınorly kúıge jatpaıdy dep oılaısyńdar?
- Kúı bir aspapta, mysaly tek qobyzda ǵana oryndaldy ma?
- Endi osy kúıge baılanysty tapsyrma beremin. Kúıdiń kóńil - kúıine, ólshem - yrǵaǵyna sáıkes keletin sózderdi terip jazamyz.
- Endeshe tapsyrmany qalaı oryndaǵanymyzdy teksereıik. (taqtadaǵy durys jaýap ashylady )
- Baǵalaý. №2. (Baǵalaý normasy - taqtada)
- Qazir senderdiń klastastaryń, mýzyka mektebiniń qobyz klasynyń oqýshysy, oblystyq, respýblıkalyq jarystarǵa baryp júrgen ónerpaz shákirtimiz Bulbuldyń shyǵarmashylyq
jumysyn kóremiz. Bulbul senderge Yqylastyń jańa ǵana tyńdaǵan «Jez kıik» kúıin tartyp beredi.
- Búgingi bizdiń oryndaıtyn ánimiz - « Qobyzym» áni.
a) Án sózin bir oqýshyǵa oqytý. ( taqtadan )
á) Án mazmuny ne týraly edi? ( qobyz, onyń jasalýy, Qorqyt ańyzy...)
b) Án qurylysy qandaı? Bul ánde shýmaq, qaıyrma bar ma?
v) Án sózi mýzykadaǵy qaı janrǵa keledi? ( terme )
- Endeshe ándi oryndap kórelik. (otyrý erejesi)
a) Raspevka
á) Ándi oryndaý
__________________________________________________
- Qazir Yqylas atamyzdyń taǵy bir kúıin tyńdaımyz. Bul kúı týraly ázir eshteńe aıtpaımyn, tek kúıdi óte muqıat tyńdap otyrýdy suraımyn.
(tyńdatý)
- Kúıden qandaı áser aldyńdar? Ne elestedi?
- Kúıdiń saryn - sazy qulaqqa qalaı estiledi eken?
(qorqynysh, úreı...)
- Osyǵan uqsas kúı Qorqyt atamyzda bar ma edi?
- Kórgen kıno, oqyǵan áńgimelermen baılanystyrý.
- Osy kúıge qandaı at berer edińder?
- Kúıdiń shyǵý tarıhyn aıtyp berý:
Yqylas qobyzyna tabıǵattaǵy san alýan dybystardy, qustar men jan - janýarlardyń ár túrli daýysyn salyp kóp áýrege túsedi. Sóıtip júrip bir kúni qobyzǵa qasqyrdyń ulyǵan
daýysyn salady. Saýsaǵyn qobyzdyń isheginiń boıymen joǵarydan tómen qaraı jyljyta otyryp qasqyrdyń daýysyn dál keltiredi. Áýeli bir qasqyrdyń ulyǵan daýysyn, odan
soń eki qasqyrdyń, sálden soń top qasqyrdyń ulyǵan daýysyn aınytpaı salady. Onyń qobyzynyń únine aýyl ıtteri dúrligip, aýyldy aınala shaýyp mazasyzdanypty. Tipti aýyl adamdary da ábigerge túsipti. Osylaısha Yqylastyń «Qasqyr» kúıi dúnıege kelipti.
- Ilá Jaqanov. «Yqylas» kitaby 1990j. ( Jarasova Tursynaı )
- Endigi bólimde «Grafıkalyq dıktant» - pen jumys jasaımyz.
Taqtada «Qobyz» aspabyna qatysy bary da, qatysy joq ta sózder berilgen. Qatysty sóz bolsa -
Qatysy joq sóz bolsa -tańbasymen belgileımiz.
1. Ysqysh
2. Tilshikti
3. Úrmeli
4. Imek moıyndy
5. Bes ishekti
6. Tórt ishekti
7. Qorqyt
8. Ketbuǵa
- Jazǵan oılaryn surap № 3 baǵalaýyn aıtý.
- Búgingi sabaǵymyzdy « Bekitý testimen» qorytyndylasaq.
1, 2, 3, 4, 5 suraqtardy belgileý.
- Alǵan baǵalaryńnyń qorytyndysyn esepteıik.
- 5 alǵandar kimder? (Neshe oqýshy – sany)
- 4 alǵandar?
____________________________________________________
- Qylqobyz aspabynda oınaý dástúri búgingi kúnde de jalǵasyp keledi. Osy klastyń ózinde Bulbul qobyz klasynda oqyp júr. Al jerlesteriń Gúlbaram Tastemirova Ispanıada bas júldeni jeńip alǵan. Qazir halyqaralyq konkýrstar laýreaty
Erbolat Myrzalıevtyń oryndaýyndaǵy kúıdi beınetaspadan kórelik.
(Beınetaspa)
- « Ólmeıtin ómir kilti – ónerde» dep Qorqyt babamyz aıtqandaı qazaqtyń kúı óneri ólmes mura bolyp jalǵasa bersin dep búgingi sabaǵymyzdy aıaqtaımyz.
Galereıaǵa sholý
№ 1
Sáıkestendir
«Jez kıik»
№ 2
Grafıkalyq dıktant
№ 3
Bekitý test
№ 4
Qorytyndy baǵa
You Might Also Like
-
Maqsaty: Qazaqtyń qaharman qolbasshysy Baýyrjan Momyshulynyń ónegeli ómirin jas urpaqqa nasıhattaý. Uly Jeńistiń 65 jyldyǵy men IýNESKO kóleminde toılanatyn batyrdyń 100 jyldyq mereıtoıyn atap ótýge ú...
