InfoHub Logo

Maǵan aıtyp berseń-umytyp qalamyn, kórsetseń-esimde saqtaımyn, ózime jasatsań úırenemin.

Konfýsıı

Álem aldyńǵy qatarly mektepter tájirıbelerin jalpylap, qundy baǵyttary men ıdeıalaryn ulttyq psıhologıamyzǵa sáıkes paıdalanyp, elimizdegi bilim berý máselesin jańa jolǵa qoıý ózekti taqyryp bolyp tabylady.

Jańasha ádis-tásilderdi oqyp úırený - zaman talaby. Jeti modýl kiriktirilgen osy baǵdarlama - Qazaqstandyq muǵalimderge kásibı biliktiligi men pedagogıkalyq tájirıbesin jetildirý jáne baǵalaýǵa kómektesý dep bilemin.

Bilim berý - bul jekelegen qubylys emes, ol oqýshylardyń oqý qabiletin jaqsartýǵa múmkindik beretin pedagogıkalyq tetikterdiń birtutas kesheni dep aıqyndalǵan.

Jalpy bilim beretin mektepterdegi bilim alýshylardyń oqý jetistigin baǵalaýdy qazirgi tájirıbege engizýdiń negizin krıterıaldy baǵalaý júıesi anyqtaıdy. Bul baǵalaý rásimderiniń sapalylyǵyn, olardyń halyqaralyq standarttarǵa sáıkestigin jáne ár bilim alýshynyń oqýdaǵy qajettiligin qamtamasyz etýge múmkindik beredi. Qazaqstan úshin usynylyp otyrǵan jańa krıterıaldy baǵalaý júıesi bilim alýshynyń damýyn, onyń qyzyǵýshylyǵyn jáne oqýǵa degen yntasyn arttyrýǵa baǵyttalady. Eger ár bilim alýshyǵa jáne onyń ata-anasyna túsinikti bolatyndaı naqty ári ólshemdi baǵalaý krıterııleri belgilenetin bolsa, buǵan jetýge ábden bolady. Qazirgi tańda bilim salasynyń basty maqsaty quziretti, jan-jaqty damyǵan tulǵany qalyptastyryp, damytý bolyp tabylady. Búgingi tańda elimizde bilim berý mazmuny jańa baǵytqa bet burdy. Elimizdiń álemdik úrdisterge enýi  bilim berý júıesiniń jańa sapalyq deńgeıge ótý qajettiligin arttyrý ekeni sózsiz. Bilim berý mazmunyn jańartý óte qajetti másele bolyp otyr. Oqý úrdisin jańa ádis-tásildermen jańartý bolyp tabylady. N.Á.Nazarbaev: «Orta bilim júıesinde mektepterdi Nazarbaev zıatkerlik mektepterindegi oqytý deńgeıine jetkizý kerek» degen óz joldaýynda.

Jańartylǵan bilim berý baǵdarlamasynyń ereksheligi nede?

1. Eń birinshi pán mazmunynyń  spıráldi berilýi kerek. Óıtkeni spıráldi bilim arqyly pándi oqýshy tereń meńgeredi.
2. Oqý maqsataryna jetý.
3. Ortaq taqyryptardyń berilýi.
4. Oqý mazmunynyń qysqa merzimdi, orta merzimdi, uzaq merzimdi bolýy josparlarmen uıymdastyrylýy.

Jańartylǵan bilim berý baǵdarlamasynyń maqsaty muǵalimderdiń pedagogıkalyq sheberligin jetildirý jáne krıterıaldy baǵalaý júıesin engizý. Negizgi mindetterinyń biri oqý maqsatyna jetý úshin krıterıaldy baǵalaý júıesin engizý. Krıterıaldy baǵalaý kezinde oqýshylardyń úlgerimi aldyn-ala belgilengen krıterıılerdiń naqty jıyntyǵynyń kómegimen ólshenedi. Bul baǵalaý túri oqýshylardyń úlgerimi synyptastarynyń úlgerimimen salystyrmaly túrde baǵalanatyn normaǵa negizdelgen baǵalaýdan erekshelinedi. Oqýshylardyń pán boıynsha úlgerimi eki tásilmen baǵalanady.

1. Qalyrtastyrýshy baǵalaý.
2. Jıyntyq baǵalaý.

Qalyptastyrýshy baǵalaý kúndelikti oqytý men oqý úderisiniń ajyramas bóligi bolyp tabylady. Qalyptastyrýshy baǵalaý toqsan boıy júıeli túrde ótkiziledi jáne úzdiksiz júre otyryp muǵalim men oqýshy arasyndaǵy keri baılanysty qamtamasyz etedi. Qalyptastyrýshy baǵalaý oqý úderisin túzetýge múmkindik beriledi. Sondyqtan oqýshylardyń oqý jetistigin baǵalaýda jańasha ádis-tásilder qoldanylyp jatyr.

Qalyptastyrýshy baǵalaýdyń sharttary:

1. Oqýshylardyń oqý maqsattaryn bilýi jáne túsinýi;
2. Oqýshylarmen tıimdi keri baılanystyń bolýy;
3. Oqýshylardyń ózindik taný úderisine  belsendi qatysýy;
4. Oqýshylardyń baǵalaý krıterıılerin bilýi jáne túsinýi;
5. Oqýshylardyń óz jumysyn taldaı alý biligi men  múmkindigi;

Oqýshylardyń oqý maqsattaryn bilýi jáne túsinýine qalaı jetýge bolady:

1. Bastapqy kezeńde muǵalim sabaq maqsattaryn aıqyndap, olardy oqýshylarǵa túsindirip, birge talqylaıdy;
2. Kúndelikti talqylaýlar keleshekte oqý maqsattaryn birge aıqyndaý dástúrine  aınalýy múmkin.

Baǵalaý krıterııleri oqytýdyń maqsatyn jáne ara qatysyn belgileýge sáıkes belgi. Deskrıptor – jetistik deńgeıiniń sıpattamasy. Krıterıaldy baǵalaý júıesiniń tıimdiligi:

- Muǵalimge oqýshynyń oqý jetistikterin obektıvti túrde baǵalaýǵa múmkindik beredi;
- Oqýshylarǵa oqý úderisi barysynda týyndaǵan qıyndyqtardy túsinýge baǵalaýǵa múmkindik beredi;
- Ata-analarmen oqýshynyń oqý jetistikteri boıynsha obektıvti dáleldemelerlmen qamtamasyz etiledi;

Sonymen qatar oqýshylardyń oqý jetistikterin baǵalaýda birqatar daǵdylar qoldanylady. Olar: bilý, túsiný, qoldaný, synı oılaý, analız, sıntez, baǵalaý, zertteý daǵdylary, refleksıa, komýnıkatıvti daǵdylar, tildik daǵdylar, jeke jumys jasaý daǵdylary, topta jumys jasaý daǵdylary, málimetti izdeý daǵdylary, tájirıbelik daǵdylar, shyǵarmashylyq daǵdylar.

Maqsatym:

- Oqýshylarmen birlese jumys jasaý, óz betimen sheshim qabyldaıtyn, óz pikirin, óz oıyn aıta alatyn tulǵa etip qalyptastyrý.

- Sabaqta túrtki suraqty únemi tıimdi qoldaný.

- Oqýshylardy topqa bólý arqyly oqytýǵa baǵyttap otyrý.

Mindetterim:

- Synypta yntymaqtastyq, qyzyǵýshylyq orta uıymdastyrý.

- Jańa baǵdarlamanyń-ádis-tásilderin qoldana otyryp, synyp ishinde jaǵymdy psıhologıalyq ahýal týǵyzý.

- Oqýshylardyń sóıleý daǵdylaryn damyta otyryp, júıeli oılana bilýge, sóıleı bilýge baǵyttaý.

Kútiletin nátıje:

- Sabaqqa túrtki suraqtardy paıdalaný oqýshylardyń sabaqqa yntasyn, belsendiligin kóteredi, sózdik qoryn molaıtyp, oqýshylar topta yntymaqtastyqta jumys jasaýǵa daǵdylanady.

- Oqýshylar ózara pikirtalasqa túsedi, saýatty sóıleý daǵdysy qalyptasady.

 

Qyzylorda oblysy Shıeli aýdany №142 orta mektebiniń bıologıa páni muǵalimi			Synyby: 7
Taqyryby: Shemirshekti balyqtar: akýlalar men skattar. Bekire balyqtar, mańyzy jáne olardy qalpyna keltirý sharalary. Qostynysty balyqtar. Saýsaqqanatty balyqtar, olardyń qurlyqtyq omyrtqaly janýarlardyń shyǵý tegindegi mańyzy			Muǵalimniń esimi: Syzdyqbaeva Ásel Shahmuratqyzy
			Oqýshy sany:			Qatyspaǵandar:
Sabaq negizdelgen oqý maqsaty (maqsattary)
Sabaqtyń maqsattary:	Barlyq oqýshylar: Shemirshekti balyqtar: akýlalar men skattar. Bekire balyqtar, mańyzy jáne olardy qalpyna keltirý sharalary. Qostynysty balyqtar. Saýsaqqanatty balyqtar, olardyń qurlyqtyq omyrtqaly janýarlardyń shyǵý tegindeginiń mańyzy týraly bilý
	Oqýshylardyń basym bóligi:                                 Shemirshekti jáne qostynysty, saýsaqqanatty balyqtardyń ishki jáne syrtqy qurylysymen tanysady, balyq sharýashylyǵy úshin mańyzdylyǵyn biledi, túrlerin ajyraty alady.
	Keıbir oqýshylar: Balyqtardyń túrlerin ajyrata alady, taqyryp boıynsha óz sózimen baıandaıdy, qorytyndy jasaıdy
Tildik maqsat	Taqyrypty sýret boıynsha óz sózimen baıandap, qorytyndy jasaıdy
	Negizgi sózder men tirkester: Shemirshekti, bekire, qostynysty, saýsaqqantty balyqtar, torsyldaq, júzbeqanttar, shemirshek
	Synyptaǵy dıalog/ jazylym úshin tildik birlikter: Talqylaýǵa arnalǵan  tarmaqtar: súıekti jáne shemirshekti balyqtardyń erekshelikteri men uqsastyǵyn ajyratý Siz nelikten ... ekenin aıta alasyz ba?   - Balyqtardy zertteıtin ǵylym ne dep atalady?   - Balyqtar qaıda jáne qalaı tirshilik etedi?   - Súıekti jáne shemirshekti balyqtarǵa qandaı balyqtar jatady?   - Shemirshekti balyqtardyń ereksheligi qandaı? Jazylym boıynsha: Súıekti jáne shemirshekti balyqtardyń erekshelikterin «Veen dmagrammasy» strategıasy boıynsha ajyratý jáne «Sáıkestendirý test» oryndaý
Aldyńǵy taqyryp (meńgergen daǵdylar)	Balyqtardyń kóbeıýi jáne damýy. Minez – qulyǵynyń erekshelikteri. Balyqtardyń óristeýi. Ósimtaldyǵy jáne urpaǵyna qamqorlyq jasaýy týraly taqyrypty qorytyndylap, túsindiredi.
Jospar
Josparlanǵan ýaqyt	Josparlanǵan jattyǵýlar (tómende josparlanǵan jattyǵýlarmen qatar eskertpelerdi jazyńyz)				Resýrstar
Bastalýy: 6 mınýt 1 mınýt 1 mınýt 4 mınýt	Yntymaqtastyq atmosferasy men kóterinki kóńil-kúı: ... Psıhologıalyq daıyndyq, «Bas barmaq» strategıasy Topqa bólý: «Akýlalar» men «Skattar»   Zeıindi shoǵyrlandyrý: «Balyqtardyń túrleri» beınekórsetilim				Bas barmaq «Akýlalar» men «Skattar» sýret Beınekórsetilim
Ortasy: 34 mın   3 mınýt 5 mınýt 20 mınýt 2 mınýt 4 mınýt	Muǵalim oqý materıalyn qosymsha resýrstar arqyly túsindirýdi uıymdastyrady.   1. Muǵalimniń kirispe sózi   2. Oqýshylardyń jumysy   3. Toptyq jumys (poster qorǵaý)   4. «215» strategıasy   5. «Bıologıalyq dıktant» strategıasy   krıterııler  Baǵalaý Taqyryppen tanysýy   «Venn dıagramsy»   Poster qorǵaýy   «215» strategıasy   «Bıologıalyq dıktant»				Slaıdtar Sýretter A4, marker, stıker Dáptermen jumys Úlestirme (slaıd) Baǵalaý paraǵy
Aıaqtalýy: 5 mınýt 4 mın 1 mın	Keri baılanys: «Sáıkestendirý testi» strategıasy Kórme: «Bizdiń jumys partamyz...» (poster, sýretter, dápter, úlestirme, baǵalaý paraǵy), (oqýshy jumystaryn baǵalaý)				Úlestirme Partalar
Qosymsha aqparat
Saralaý – Siz qosymsha kómek  (qoldaý) kórsetýdi qalaı josparlaısyz? Anaǵurlym qabiletti oqýshylarǵa jattyǵýlardy kúrdelendirýdi qalaı jasaısyz?		Baǵalaý-oqýshylardyń úırengenin tekserýdi qalaı josparlaısyz?		Pánaralyq baılanys. Qaýipsizdik jáne eńbekti qorǵaý erejeleri. AKT baılanystary. Qundylyqtardaǵy baılanys.
«215» strategıasy «Bıologıalyq dıktant» strategıasy «Sáıkestendirý testi» strategıasy		Baǵalaý  krıterııleri		Geografıa
Refleksıa Sabaq / oqý maqsattary shynaıy ma? Búgin oqýshylar ne bildi? Synyptaǵy ahýal qandaı boldy? Men josparlaǵan saralaý sharalary sátti boldy ma? Men berilgen ýaqyt ishinde úlgerdim be? Men óz josparyma qandaı túzetýler engizdim jáne nelikten?		Óz sabaǵyńyz týraly refleksıany tómendegi bos orynǵa jazyńyz. (Sol jaqtaǵy baǵanada keltirilgen suraqtardyń arasynan Sizdiń sabaǵyńyzǵa sáıkes keletin suraqtarǵa jaýap berińiz)
		Sabaqtyń shynaılyǵy saqtaldy Oqýshylar búgingi jańa sabaqtan súıekti balyqtar men shemirshekti balyqtardyń aıyrmashylyqtary men uqsastyqtaryn anyqtap, bildi. Oqýshylar sabaqqa aralasyp, belsendilikterin kórsetti. Sabaq óte sátti shyqty Sabaq barysynda ýaqyttan aýytqýlar baıqaldy Poster qorǵaý kezinde ýaqytty únemdep, syzbalardy naqtylap syzý
Qorytyndy baǵamdaý: Qandaı eki nárse tabysty boldy (oqytýdy da, oqýdy da eskerińiz)? 1. Poster qorǵaý 2. Dıdaktıkalyq tapsyrmalardy tıanaqty oryndaý Qandaı eki nárse sabaqty jaqsarta alady (oqytýdy da, oqýdy da eskerińiz)? 1. Oqýshylardyń sabaqta erkin meńgerýi 2. Top ishinde yntymaqtastyqta jumys jasaýy Sabaq barysynda men synyp nemese jekelegen oqýshylar týraly meniń kelesi sabaǵymdy jetildirýge kómektesetin ne bildim? 1. Bilimi tómen oqýshylarǵa jeke tapsyrmalar berý kerek ekenin 2.

 

Ál-Farabıdiń «Adam maqsatyna ózin-ózi jetildirý arqyly jetedi» degen sózin eskere otyryp aldaǵy ýaqyttaǵy jańartylǵan bilim berý baǵdarlama boıynsha jumysty júıeli, tıimdi júrgizý arqyly oqýshylardyń tereńde jatqan oıyn damyta, olardy sóıleýge, synı turǵydan oılaýǵa, ómirde de tıimdi paıdalana alatyndaı dárejede dáleldeýge úıretý - muǵalimniń maqsaty dep oılaımyn.

---