Jeltoqsan jeli
Jeltoqsan jeli
Maqsaty: Oqýshylardyń oıynda eljandylyq sezimin qalyptastyra otyryp, týǵan eli men jerine degen súıispenshiligin tárbıeleý, tilimiz ben tarıhymyzǵa qurmetpen qaraýǵa tárbıeleý;
Kórnekiligi: Jeltoqsan oqıǵasynyń qurbandaryna, jeltoqsan oqıǵasyna baılanysty jasalǵan slaıd;
Barysy:
Ánuranym jan uranym
Aıtar ánim, sóıler sózim.
Týǵan jerim – saǵynarym
Máńgi baqı shyrqalady,
Respýblıkam gımni,
Qarakóz: 1986 jyly 17 jeltoqsanda burynǵy astanamyz, qazirgi bas qalamyz Almaty qalasynda myńdaǵan qazaq jastary narazylyq bildirip, sherýge shyqty. Olar: Táýelsizdik kerek! Qazaq eliniń óz kósemi saılansyn! degen tilek bildirdi. Sol kezdegi úkimet basshylarynyń buıryǵymen kúsh kórsetildi. Kóptegen jastar túrmege qamaldy. Olarǵa jeltoqsannyń yzǵarly kúninde zábir kórsetildi. Óz eliniń táýelsizdiginiń talap etip sherýge shyqqan jastarǵa buzaqylar, ultshyldar, nashaqorlar degen kinálar taǵyldy.
Mine, biz búgin tárbıe saǵatymyzdy jeltoqsan oqıǵasyna baılanysty oı tolǵap, táýelsizdikke óz úlesimizdi qospaqpyz.
Búgingi «Qazaqstan elim meniń», degen rýbrıkamen ótiletin «Jeltoqsan jeli» atty tárbıe saǵatymyzdy ashyq dep jarıalaımyz.
Osydan 20 jyl buryn, ıaǵnı 1986 jyly Almatynyń bas alańyna jastar jaman oımen barǵan joq. Olar beıbit jolmen táýelsizdikke qol jetkizý úshin qatysqan.
Endi mine, osy jeltoqsan kóterilisine qatysqan aǵalarymyz ben apalarymyzdyń arqasynda ata - babalarymyz úsh ǵasyrǵa jýyq ýaqyt boıy armandaǵan táýelsizdikke qol jetkizdik. Bul oqıǵa dúnıeni dúr silkindirdi. Bul jeltoqsan kóterilisine qazaq el aýzynda júrgen, tarıhta aty qalǵan Q. Rysqulbekov, L. Asanova, S. Muhametjanova, E. Sypataev apalarymyz ben aǵalarymyz qatysty.
Aıagóz: Jeltoqsan - zaman tolǵaǵy baıtaq dalanyń,
Sharpysqan sátti úmit pen kúdik nalanyń.
Qaırat, Lázzat pen Sábıra
Qurbany bolǵan jalanyń.
Uldana: «Nashaqor» dep «ultshyl» dep,
Qazaqqa kúıe jaqqan kún.
Bazary ketip bir kúnde,
Qaıǵyǵa halyq batqan kún.
Sábıranyń Muhametjanovanyń sýreti kórsetiledi
Qarakóz: Sábıranyń oqý ornynda ata - anasyn shaqyryp úlken jınalys ótkizedi. Uzaq kinálap, jala jaýyp «Qyzyńyz tentek» degen ustazdarynyń sózi janyna aıazdaı batty Aq samaıly anasyn aıady.
Kútpegen jerden: «Bárine kináli men, jazalańdar meni. Olardy oqý ornynan qýmańdar! Sherýdi de men uıymdastyrdym. Bárine men jaýap beremin»,- dep kesip aıtqan sózinen jınalǵandar siltideı tyndy. Sábıra jınalysty tastaı, syrtqa qaraı júgire jóneldi.
Sol boıymen namysshyl qyz jataqhanasynyń besinshi qabatynan sekirip ketti. Onyń ómiri erte úzildi. Semserdeı ótkir aıtqan sózderi ol oqyǵan oqý ornynan birde bir qazaq qyzyn qýdalatpaı, oqýynan qýdyrmaı, jala japqyzbaı saqtap qaldy.
Sholpan: Jeltoqsanda shyndyq jyryn shyrqaımyn dep sharq urdyń,
Jeltoqsanda egemendi el bolsaq dep talpyndyń.
Keýdeńde áli syzy jatyr sol kezdegi salqynnyń
Aınalaıyn, aınalaıyn jas órkeni halqymnyń!
Lázzat Asanovanyń sýreti kórsetiledi
Qarakóz: Mine, ómirden taǵy bir qyrshyn jas qyzǵaldaq osylaı ketken edi. Almaty mýzyka ýchılıshesiniń stýdenti Lázzat Asanovaǵa ózin - ózi óltirdi degen ótirik jala jabylǵan edi. Teksere kele Lázzattyń alańda bolǵany anyqtalady.
Ońtalap: Qaımyqpady yzǵarynan, bultynan
Qaltyratty ımperıa irgesin.
Halyqtardyń bostandyqqa umtylǵan,
Bastap berdi bir kóshin.
Ashat Qaırat Rysqulbekovtyń sýreti kórsetiledi
Kúnádan taza basym bar,
Jıyrma birde jasym bar.
Qasqaldaqtaı qanym bar,
Boztorǵaıdaı janym bar.
Qaırat degen atym bar,
Qazaq degen zatym bar.
«Erkek toqty qurbandyq
Atam deseń, atyńdar!»
Qarakóz: Jeltoqsan oqıǵasy Qarat Rysqulbekov, Erbol Sypataev, Sábıra Muhametjanova, Lázzat Asanova tárizdi batyrlarymyzdyń bar ekenin dáleldep berdi.
Endeshe, sol jeltoqsan qurbandaryn bir mınýt únsizdikpen eske alaıyq
Jeltoqsan / Alısher
Jeltoqsannyń jeli, aıazy, yzǵary
Qandy muzda talaı qazaq syzdady.
Ult qamy úshin shyqqan sol kún alańǵa
Azap shekti qaısar qazaq qyzdary.
Talaı qazaq qyzdaryn da tońdyra,
Talaı qazaq gúlderin de soldyra,
El bıleýge alyp keldi Kolbındi
Qazaq uly Qonaevtyń ornyna.
Egemendik – bul elimniń eldigi,
Egemendik – barlyq ulttyń teńdigi.
Egemendik – elin, jerin qorǵaǵan,
Erbol menen Qaırattardyń erligi.
Jeltoqsanym – táýelsizdik tiregi,
Jeltoqsandy qadir tutyp tur eli.
Este saqtap aǵalardyń erligin,
Júrekterge saqtaý kerek únemi.
Serpip bultty basqan eldiń bar mysyn,
Týdy kúnim ádiletti arly shyń.
Alys joldan zaryqtyryp, sharshatyp
Keldiń be sen, Azattyǵym, armysyń!
Qarakóz: Osy oqıǵadan keıin arada 5 jyl ótkende 1991 jyldyń jeltoqsan aıynyń 16 - sy kúni qazaq eli shynaıy táýelsizdik aldy. Bıyl, mine, 21 jyl tolyp otyr.
Mine, búgingi tańda Qazaqstan táýelsiz memleket. Bizdiń ózimizdiń týymyz, eltańbamyz, ánuranymyz bar. Egemendi Qazaqstan memleketimiz.
1992 jyly 4 maýsymda egemen elimiz QR rámizderi qabyldandy. Olar QR gımni, QR memlekettik eltańbasy, QR týy.
Iaǵnı Ata zańymyzdyń 9 - babynda kórsetilgen. Jáne de osy zańnyń 34 - bap, 2 - tarmaǵynda «Árkim Respýblıkanyń memlekettik nyshandaryn qurmetteýge mindetti» - delingen.
Olaı bolsa óz elimizdiń rámizderine toqtalyp óteıik. (slaıd rámizder)
Rámizimiz eldigimniń belgisi,
Bilý kerek bala daǵy eń kishi.
Rámizderim ánuran, tý, eltańba,
Rámizderdi jatqa bilgen jón kisi.
Memlekettik týymyz biryńǵaı kógildir tústi. Kók tús - Qazaqstan halqynyń birlik, yntymaq jolyna adaldyǵyn bildiredi. Nurǵa malynǵan altyn kún tynyshtyq pen baılyqty beıneleıdi. Qanatyn jaıǵan qyran qus - bar nárseniń bastaýyndaı, bılik, aıbyndylyq beınesi. Tik jolaq ulttyq oıýlarmen órnektelgen.
QR memlekettik týynyń avtory sýretshi Sháken Nıazbekov.
Sháken Ońdasynuly Nıazbekov - QR memlekettik týynyń avtory, Qazaqstanǵa eńbegi sińgen óner qaıratkeri, Qazaqstan dızaın óneriniń negizin qalaýshylardyń biri. 1938 jyly 12 - qarashada Taraz qalasynda dúnıege kelgen.
Nursultan:
Eltańba negizi - shańyraq. Shańyraq memlekettiń túp negizi - otbasynyń beınesi. Tulpar - dala dúldúli, er - azamattyń sáıgúligi. Qanatty tulpar ýaqyt pen keńistikti biriktiredi. Ol - ólmes ómirdiń beınesi. Besburyshty juldyz «baǵyńyz ashylyp, juldyzyńyz jarqyraı bersin» degen asyl tilekti aıqyndap tur. «Qazaqstan» jazýy qazaq eliniń aıǵaǵy.
Eltańba avtorlary Jandarbek Málibekuly sáýletshi. 1942 jyly Qyzylorda oblysy Jańaqorǵan aýdanynda dúnıege kelgen.
Shot Aman Ýálıhanov Qazaqstanǵa eńbegi sińgen sáýletshi. Belgili qoǵam qaıratkeri. 1932 jyly Soltústik Qazaqstan oblysy Aıyrtaý aýdanynda dúnıege kelgen.
Ajar: Ánuran mátininde ǵasyrlar boıy táýelsizdik úshin kúresken babalar erligi kórinis tabady. Sonymen qatar asyl muramyz - elimizdiń keń baıtaqtyǵy, jer men el baılyǵy kórinis tapqan. Ánuran saltanatty jıyndarda, májilisterde, ǵımarattar, eskertkishter ashylǵanda oryndalady.
Ánurannyń avtorlary: Shámshi Qaldaıaqov, Jumeken Nájmedınov, N. Á. Nazarbaev.
Araılym: Táýelsizdik – bıigi bul sanamnyń,
Táýelsizdik – taza aýasy dalamnyń,
Táýelsizdik – bul armany babamnyń.
Táýelsizdik – baq dáýleti balamnyń!
Qarakóz: «Yntymaqty elge yrys enshi». Atalardan qalǵan ańyz da sony meńzeıdi. Sondyqtan bostandyǵymyz baıandy bolý úshin ózimizben mıdaı aralasyp ketken júzdegen ult ókilderimen aramyzǵa syzat túsirmeýimiz kerek. Qazybek bı babamyzdyń sózimen aıtqanda «Biz mal baqqan elmiz, eshkimge soqtyqpaı jaı jatqan elmiz». Bir sózben aıtqanda qalaıtynymyz beıbitshilik, tynyshtyq, bostandyq, elimizdiń bosaǵasyn nyǵaıtý. Táýelsizdik bizdiń aldymyzdaǵy jarqyn bolashaqqa jol ashyp berdi. Biz sol jolmen alǵa basa beremiz.
«Jeltoqsan jeli» atty beıne klıp
Búgingi «Táýelsizdik tańy - atqan kún!» atty tárbıe saǵatymyzdy kórip tamashalaǵandaryńyzǵa rahmet!. Saý bolyńyzdar
Maqsaty: Oqýshylardyń oıynda eljandylyq sezimin qalyptastyra otyryp, týǵan eli men jerine degen súıispenshiligin tárbıeleý, tilimiz ben tarıhymyzǵa qurmetpen qaraýǵa tárbıeleý;
Kórnekiligi: Jeltoqsan oqıǵasynyń qurbandaryna, jeltoqsan oqıǵasyna baılanysty jasalǵan slaıd;
Barysy:
Ánuranym jan uranym
Aıtar ánim, sóıler sózim.
Týǵan jerim – saǵynarym
Máńgi baqı shyrqalady,
Respýblıkam gımni,
Qarakóz: 1986 jyly 17 jeltoqsanda burynǵy astanamyz, qazirgi bas qalamyz Almaty qalasynda myńdaǵan qazaq jastary narazylyq bildirip, sherýge shyqty. Olar: Táýelsizdik kerek! Qazaq eliniń óz kósemi saılansyn! degen tilek bildirdi. Sol kezdegi úkimet basshylarynyń buıryǵymen kúsh kórsetildi. Kóptegen jastar túrmege qamaldy. Olarǵa jeltoqsannyń yzǵarly kúninde zábir kórsetildi. Óz eliniń táýelsizdiginiń talap etip sherýge shyqqan jastarǵa buzaqylar, ultshyldar, nashaqorlar degen kinálar taǵyldy.
Mine, biz búgin tárbıe saǵatymyzdy jeltoqsan oqıǵasyna baılanysty oı tolǵap, táýelsizdikke óz úlesimizdi qospaqpyz.
Búgingi «Qazaqstan elim meniń», degen rýbrıkamen ótiletin «Jeltoqsan jeli» atty tárbıe saǵatymyzdy ashyq dep jarıalaımyz.
Osydan 20 jyl buryn, ıaǵnı 1986 jyly Almatynyń bas alańyna jastar jaman oımen barǵan joq. Olar beıbit jolmen táýelsizdikke qol jetkizý úshin qatysqan.
Endi mine, osy jeltoqsan kóterilisine qatysqan aǵalarymyz ben apalarymyzdyń arqasynda ata - babalarymyz úsh ǵasyrǵa jýyq ýaqyt boıy armandaǵan táýelsizdikke qol jetkizdik. Bul oqıǵa dúnıeni dúr silkindirdi. Bul jeltoqsan kóterilisine qazaq el aýzynda júrgen, tarıhta aty qalǵan Q. Rysqulbekov, L. Asanova, S. Muhametjanova, E. Sypataev apalarymyz ben aǵalarymyz qatysty.
Aıagóz: Jeltoqsan - zaman tolǵaǵy baıtaq dalanyń,
Sharpysqan sátti úmit pen kúdik nalanyń.
Qaırat, Lázzat pen Sábıra
Qurbany bolǵan jalanyń.
Uldana: «Nashaqor» dep «ultshyl» dep,
Qazaqqa kúıe jaqqan kún.
Bazary ketip bir kúnde,
Qaıǵyǵa halyq batqan kún.
Sábıranyń Muhametjanovanyń sýreti kórsetiledi
Qarakóz: Sábıranyń oqý ornynda ata - anasyn shaqyryp úlken jınalys ótkizedi. Uzaq kinálap, jala jaýyp «Qyzyńyz tentek» degen ustazdarynyń sózi janyna aıazdaı batty Aq samaıly anasyn aıady.
Kútpegen jerden: «Bárine kináli men, jazalańdar meni. Olardy oqý ornynan qýmańdar! Sherýdi de men uıymdastyrdym. Bárine men jaýap beremin»,- dep kesip aıtqan sózinen jınalǵandar siltideı tyndy. Sábıra jınalysty tastaı, syrtqa qaraı júgire jóneldi.
Sol boıymen namysshyl qyz jataqhanasynyń besinshi qabatynan sekirip ketti. Onyń ómiri erte úzildi. Semserdeı ótkir aıtqan sózderi ol oqyǵan oqý ornynan birde bir qazaq qyzyn qýdalatpaı, oqýynan qýdyrmaı, jala japqyzbaı saqtap qaldy.
Sholpan: Jeltoqsanda shyndyq jyryn shyrqaımyn dep sharq urdyń,
Jeltoqsanda egemendi el bolsaq dep talpyndyń.
Keýdeńde áli syzy jatyr sol kezdegi salqynnyń
Aınalaıyn, aınalaıyn jas órkeni halqymnyń!
Lázzat Asanovanyń sýreti kórsetiledi
Qarakóz: Mine, ómirden taǵy bir qyrshyn jas qyzǵaldaq osylaı ketken edi. Almaty mýzyka ýchılıshesiniń stýdenti Lázzat Asanovaǵa ózin - ózi óltirdi degen ótirik jala jabylǵan edi. Teksere kele Lázzattyń alańda bolǵany anyqtalady.
Ońtalap: Qaımyqpady yzǵarynan, bultynan
Qaltyratty ımperıa irgesin.
Halyqtardyń bostandyqqa umtylǵan,
Bastap berdi bir kóshin.
Ashat Qaırat Rysqulbekovtyń sýreti kórsetiledi
Kúnádan taza basym bar,
Jıyrma birde jasym bar.
Qasqaldaqtaı qanym bar,
Boztorǵaıdaı janym bar.
Qaırat degen atym bar,
Qazaq degen zatym bar.
«Erkek toqty qurbandyq
Atam deseń, atyńdar!»
Qarakóz: Jeltoqsan oqıǵasy Qarat Rysqulbekov, Erbol Sypataev, Sábıra Muhametjanova, Lázzat Asanova tárizdi batyrlarymyzdyń bar ekenin dáleldep berdi.
Endeshe, sol jeltoqsan qurbandaryn bir mınýt únsizdikpen eske alaıyq
Jeltoqsan / Alısher
Jeltoqsannyń jeli, aıazy, yzǵary
Qandy muzda talaı qazaq syzdady.
Ult qamy úshin shyqqan sol kún alańǵa
Azap shekti qaısar qazaq qyzdary.
Talaı qazaq qyzdaryn da tońdyra,
Talaı qazaq gúlderin de soldyra,
El bıleýge alyp keldi Kolbındi
Qazaq uly Qonaevtyń ornyna.
Egemendik – bul elimniń eldigi,
Egemendik – barlyq ulttyń teńdigi.
Egemendik – elin, jerin qorǵaǵan,
Erbol menen Qaırattardyń erligi.
Jeltoqsanym – táýelsizdik tiregi,
Jeltoqsandy qadir tutyp tur eli.
Este saqtap aǵalardyń erligin,
Júrekterge saqtaý kerek únemi.
Serpip bultty basqan eldiń bar mysyn,
Týdy kúnim ádiletti arly shyń.
Alys joldan zaryqtyryp, sharshatyp
Keldiń be sen, Azattyǵym, armysyń!
Qarakóz: Osy oqıǵadan keıin arada 5 jyl ótkende 1991 jyldyń jeltoqsan aıynyń 16 - sy kúni qazaq eli shynaıy táýelsizdik aldy. Bıyl, mine, 21 jyl tolyp otyr.
Mine, búgingi tańda Qazaqstan táýelsiz memleket. Bizdiń ózimizdiń týymyz, eltańbamyz, ánuranymyz bar. Egemendi Qazaqstan memleketimiz.
1992 jyly 4 maýsymda egemen elimiz QR rámizderi qabyldandy. Olar QR gımni, QR memlekettik eltańbasy, QR týy.
Iaǵnı Ata zańymyzdyń 9 - babynda kórsetilgen. Jáne de osy zańnyń 34 - bap, 2 - tarmaǵynda «Árkim Respýblıkanyń memlekettik nyshandaryn qurmetteýge mindetti» - delingen.
Olaı bolsa óz elimizdiń rámizderine toqtalyp óteıik. (slaıd rámizder)
Rámizimiz eldigimniń belgisi,
Bilý kerek bala daǵy eń kishi.
Rámizderim ánuran, tý, eltańba,
Rámizderdi jatqa bilgen jón kisi.
Memlekettik týymyz biryńǵaı kógildir tústi. Kók tús - Qazaqstan halqynyń birlik, yntymaq jolyna adaldyǵyn bildiredi. Nurǵa malynǵan altyn kún tynyshtyq pen baılyqty beıneleıdi. Qanatyn jaıǵan qyran qus - bar nárseniń bastaýyndaı, bılik, aıbyndylyq beınesi. Tik jolaq ulttyq oıýlarmen órnektelgen.
QR memlekettik týynyń avtory sýretshi Sháken Nıazbekov.
Sháken Ońdasynuly Nıazbekov - QR memlekettik týynyń avtory, Qazaqstanǵa eńbegi sińgen óner qaıratkeri, Qazaqstan dızaın óneriniń negizin qalaýshylardyń biri. 1938 jyly 12 - qarashada Taraz qalasynda dúnıege kelgen.
Nursultan:
Eltańba negizi - shańyraq. Shańyraq memlekettiń túp negizi - otbasynyń beınesi. Tulpar - dala dúldúli, er - azamattyń sáıgúligi. Qanatty tulpar ýaqyt pen keńistikti biriktiredi. Ol - ólmes ómirdiń beınesi. Besburyshty juldyz «baǵyńyz ashylyp, juldyzyńyz jarqyraı bersin» degen asyl tilekti aıqyndap tur. «Qazaqstan» jazýy qazaq eliniń aıǵaǵy.
Eltańba avtorlary Jandarbek Málibekuly sáýletshi. 1942 jyly Qyzylorda oblysy Jańaqorǵan aýdanynda dúnıege kelgen.
Shot Aman Ýálıhanov Qazaqstanǵa eńbegi sińgen sáýletshi. Belgili qoǵam qaıratkeri. 1932 jyly Soltústik Qazaqstan oblysy Aıyrtaý aýdanynda dúnıege kelgen.
Ajar: Ánuran mátininde ǵasyrlar boıy táýelsizdik úshin kúresken babalar erligi kórinis tabady. Sonymen qatar asyl muramyz - elimizdiń keń baıtaqtyǵy, jer men el baılyǵy kórinis tapqan. Ánuran saltanatty jıyndarda, májilisterde, ǵımarattar, eskertkishter ashylǵanda oryndalady.
Ánurannyń avtorlary: Shámshi Qaldaıaqov, Jumeken Nájmedınov, N. Á. Nazarbaev.
Araılym: Táýelsizdik – bıigi bul sanamnyń,
Táýelsizdik – taza aýasy dalamnyń,
Táýelsizdik – bul armany babamnyń.
Táýelsizdik – baq dáýleti balamnyń!
Qarakóz: «Yntymaqty elge yrys enshi». Atalardan qalǵan ańyz da sony meńzeıdi. Sondyqtan bostandyǵymyz baıandy bolý úshin ózimizben mıdaı aralasyp ketken júzdegen ult ókilderimen aramyzǵa syzat túsirmeýimiz kerek. Qazybek bı babamyzdyń sózimen aıtqanda «Biz mal baqqan elmiz, eshkimge soqtyqpaı jaı jatqan elmiz». Bir sózben aıtqanda qalaıtynymyz beıbitshilik, tynyshtyq, bostandyq, elimizdiń bosaǵasyn nyǵaıtý. Táýelsizdik bizdiń aldymyzdaǵy jarqyn bolashaqqa jol ashyp berdi. Biz sol jolmen alǵa basa beremiz.
«Jeltoqsan jeli» atty beıne klıp
Búgingi «Táýelsizdik tańy - atqan kún!» atty tárbıe saǵatymyzdy kórip tamashalaǵandaryńyzǵa rahmet!. Saý bolyńyzdar
You Might Also Like
-
Taqyryby: Arıfmetıkalyq,geometrıalyq progresıa taqyrybyna arnalǵan test esepteri
