InfoHub Logo

Qazaq tili 4 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Jyldyń tórt mezgilderi týraly ertegiler.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: ertegiler eline saıahat jasaı otyryp, jyl mezgilderi týraly túsinik berý. Ótilgen materıaldar boıynsha jańa sózderdi tolyq paıdalanýdy úıretý.
Damytýshylyq: jyl mezgilderi týraly alǵan bilimderin damytý.
Tárbıelik: oılaý, sóıleý qabiletin arttyrý, sózdik qoryn molaıtý, tilge degen qyzyǵýshylyq arttyrý.
Sabaqtyń túri: ertegi, aralas sabaq
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, túsindirý.
Sabaqtyń kórnekiligi: saǵat; sabaq ertegi jelisimen bezendirilgen jumbaq aǵash; Alpamys pen ápkesi, qýyrshyqtar, kúz hanshaıym, aıaz jáne labırınt.

Sabaqtyń barysy:
I. Uıymdastyrý kezeńi:
Amandasý.
Aýyzeki sóıleý

II. Úı tapsyrmasyn talqylaý.
III. Jańa sabaqty túsindirý.
- Balalar, jyl mezgilderin kim atap jiberedi?
Qys, kóktem, jaz, kúz.
3. 1. 1 - jattyǵý. Mátindi túsinip oqy.
3. 2. - Balalar, qazir men senderge jyl mezgilderiniń aýysy týraly mynandaı oqıǵa oqımyn.
Ormandaǵy kishkentaı úıde ápkesi men inisi ómir súripti. Al úıdiń qabyrǵasynda bizdiń saǵatqa uqsamaıtyn erekshe saǵat ilýli turypty (sıferblatqa sandardyń ornyna "jaz, kúz, qys, kóktem" sózder jazylǵan). (Sol saǵat balalarǵa kórsetiledi). Onyń 1 ǵana tili bar eken. Birde sol tili kóktemge kelgende ápkesi inisine:
- Alpamys, tur, kóktem keldi,- deıdi.
- Turǵym kelmeıdi,- deıdi inisi.
- Tur, turshy kóktem keldi deımin, dep ápkesi inisin julqylaı bastady. Al inisi oǵan: Turǵym kelmeıdi - dep kerilip qalǵanda, qolsaǵatqa tıip, saǵat jerge túsip, synyp qalady. Sol sátte bólmede, birese kúz, birese qys, birese jaz, birese kóktem aýysa bastaıdy. Al ormanda birese qar jaýady, birese naızaǵaı jarqyldap, kún kúrkirep, jańbyr jaýdy.
- Buǵan kináli myna saǵat, - dep inisi saǵaty alyp, terezede n laqtyryp jiberedi, ápkesi saǵatty múlde synyp qaldy dep oılap:- Endi máńgi qys bolady, saǵatty tezirek taýyp, jóndeý kerek,- dedi.
- Balalar, eger jer betinde únemi qys bolsa, ne bolar edi?
(qar jaýady, muz qatady, aıaz bolady, t. b.)
Sondyqtan qorqyp ketken Alpamys: - saǵatty tebý kerek!- dedi.
Al saǵat bolsa "kóktemde"- kóktemge, "jazda"- jazǵa, "qysta"- qysqa, "kúzde"- kúzge domalap ketti.
Alpamys júrip jazdy jolyqty.
- Jaz eline kirý úshin, biz mynandaı jumbaqty sheshýmiz kerek, qalaı, balalar, Alpamysqa kómektesemiz be?
- Iá
- Jumbaqtardy oqıyq:
"Qorada jazdaı turady,
Dalaǵa qysta shyǵady."
Úlbiregen sáni bar,
Qyldan názik jany bar.
Al qyzyl domala qalma,
Tup - týra qaraǵan bar ma?
- Sheshýin taýyp, Alpamys ári qaraı júredi. Kóppe álde az ba, júrip kele jatyp, olar ósip turǵan aǵashty kórdi. Alpamys aǵashtan bir japyraq julyp alady, al japyraqta myndaı tapsyrma jazylǵan.
- Al balalar, taǵy bir ret Alpamysqa kómektesemiz be?
Tapsyrma: suraýlyq shylaýlardy tolyqtyryp aıt.
 kól (ma? me?)
 dala (ma? me?)
 juldyz (ba? be?)
 ózen (ba? be?)
 tabıǵat (pa? pe?)
 kóp (pa? pe?)
 kúz (ba? be?)
 jaz (ba? be?)
- Tapsyrmany oryndaı otyryp, balalar aǵashtyń eń basyna shyǵyp, ondǵy saǵattyń synyǵyn alyp jerge túsedi. Jazdan qýanyshtyq aıtqan balalar kúzge jaqyndaıdy.
Kúzge kelý úshin balalar kúz týraly óleń oqýy kerek. (Balalar kúz týraly óleń oqıdy).
Kúz elinde "Kúz patshasy" bılegen Hanshaıym óz eli týraly bilim saıysyn uıymdastyryp otyr eken.
- Kánekı, biz de Alpamysqa kómektesemiz.
- Sózjumbaqty shesheıik:
 Kúzde ne jaýady? (jańbyr)  Kúzde aǵashtardan sýsyp jerge túsedi?(japyraq)
 Qysy - jazy jasyl aǵash? (shyrsha)  Kúz aılary: (qyrkúıek, qazan, qarasha)
Kúz Hanshaıym bizge rıza boldy da, Alpamysqa saǵattyń synyǵyn berdi. Al Alpamys qaıtadan jolǵa shyqty. Ol qatty tońdy.
- Qalaı oılasyńdar, alpamys qaı jyl mezgiline kelip jetti?
- Qys.
- Durys.
Alpamysty Aıaz qarsy alady.
- Qaıda bara jatyrsyń?- dep surady ol. Alpamys jaǵdaıdy aıtty.
- Iá, saǵattyń bir synyǵy mende, jazbasha tapsyrmany oryndaý kerek.
Jazbasha tapsyrmany oryndaý keıin, kóktemdi qalaı tabýǵa bolatynyn qystan surady.
Qys bolmasa:- Myna suraqtaryna jaýap berińder, kóktemdi tabasyńdar.
Suraqtar:
1. Kóktemde qandaı qustar ushyp keledi?
2. Kóktemde alǵash qandaı gúlder shyǵady?
3. Kóktemde qandaı meıramdar bolady?
Suraqqa jaýap berý sońynda balalar sońǵy saǵat synyǵyn taýyp, biriktiredi de qabyrǵaǵa qystyrady.
- Balalar, mine osylaı kúzdi - qys, qysty - kóktem, kóktemdi - jaz almastyryp turady. Bul - bıologıalyq saǵat.
- Sabaqta bárimiz de Alpamysqa kómektestik. (baǵalaý)
- Sabaq senderge unady ma?
IV. Úıge tapsyrma berý: qaıtalaý
Jyldyń tórt mezgilderi týraly ertegiler. júkteý